Versioni i datës 9 janar 2019 19:38 redakto Eniisi Lisika (diskuto \| kontribute) Redaktorët 97 edits No edit summary Etiketa: Përpunim pamor ← Redaktim më i vjetër		Versioni i datës 9 janar 2019 19:42 redakto zhbëje Eniisi Lisika (diskuto \| kontribute) Redaktorët 97 edits No edit summary Etiketa: Përpunim pamor Ndryshimi më pas →
Rreshti 23: : '''''Artikulli kryesor : [[Sistemi shtetëror - {{PAGENAME}}\|Sistemi shtetror]]''''' Siria, është Shtet Arab që qeveriset nga Republika.Kryetari i Shtetit është [[Bashar Al Assad]].Edhe pse Siria është Republikë shumë partiake, pushteti është në duart e Partisë Bathiste. Kryeqyteti i Sirisë është [[Damasku]]. Siria ndahet në 13 krahina.Është Anëtare e [[Organizata e Kombeve të Bashkuara\|OKB'së]]. == Njësitë administrative == Rreshti 33: Siria, zyrtarisht Republika Arabe e Sirisë, është një shtet në Azinë perëndimore që kufizohet me Libanin dhe në perëndim ka dalje në Detin Mesdhe, me Turqinë në veri, me Irakun në lindje, me Jordaninë në jug dhe me Izraelin në jugperëndim. Kryeqytet i Sirisë është Damasku (1 711 000 – 2009). Vendi përbëhet nga disa rajone: ultësira e ngushtë bregdetare, zonës malore (Nusayriya në veri, Anti-Libanpni në jug, në të cilin është maja më e lartë 2.814 m të lartë Sajh), në të cilën në drejtim të lindjes vazhdon pllaja me rreshje te pakta dhe me vegjetacion shum të rrallë. Nëpër pjesën lindore të vendit rrjedh lum Eufrati, ujërat e të cilit shfrytëzohën për ujitje. Siria është një shtet i cili ndodhet në Azinë Juglindore. Pjesa tmë e madhe e vendit është ë përbëra nga shkretëtirat dhe gjysmë- shkretirat. Territori i Sirisë është i ndarë në disa pjesë. Përgjat vijës bregdetare të gjatë 180 km përghat Detit Mesdhe është një fushë e gjerë rreth njëzet kilometra. Paralelisht me ultësirën bregdetare shtrihen vargmalet Jabbal al Nusayiriyah, ndërsa në jug vazhdojnë malet Anti-Libanon, ku gjindet maja më e lartë në Siri, Hermon 2814 metra i lartë. Në pjesën jugperëndimore të Sirisë është Rrafshnalta e Golan, e cila është aktualisht nën kontrolin Izraelit. Pjesën dërmuese të Sirisë jugore e përfshinë shkretira e Sirisë, e cila është praktikisht një pllajë e gjerë . Pjesa tjetër e vendit është e vendosur në një pllajë të ngritur (më e ulët se shkretëtira siriane), e cila është në pjesën përbërëse e e një zone të madhe të njohur si Al Jazirah. Në këtë pllajë, është liqeni më i madh i Sirisë Al – Assad i ngritur në lumin më të madh Eufrat. Eufratit është lumi më i rëndësishëm dhe më i madh në Siri. Nulk është lum i lundrueshëm lundrueshëm, por ka rëndësi të madhe për ujitje. Ky lumë është bazë për bujqësinë e Sirisën. Përveç Eufratit janë rrjedhin edhe lumejt Orontes dhe Khābūrah. Qyteti më i rëndësishëm në bregdetin sirian është Latakia (Al-Ladiqiyah). Ai është porti më i madh. Dalja në Detitn Mesdhe Sirisë ia rritë rëndësinë gjeo ~~-strategjike~~–strategjike dhe favorizon zhvillimin e industrive të lidhura me detin. == Ekonomia == Rreshti 46: Ekonomia e Sirisë bazohet në Bujqësi.40% të tokave të Sirisë janë pjellore.Mungesa e Pyjeve, Gjelbrimeve bën këtë shtet jo të zhvilluar ekonomikisht.Produktet themelore bujqësore janë: gruri, misri, perime, pemë, panxharsheqeri, pambuku. Industria e Sirisë krahas bujqësisë është më e zhvilluar dha ka kontribute në ekonominë e Sirisë.Në mes të shteteve Arabe, Siria e zë vendin e dytë sa i përket përparimit të Industrisë (Egjipti është i pari). Degët themelore të Industrisë janë: Pëlhura prej pambuku dhe mëndafshi, çimento, mobilieria, industria e naftës, tekstili, sheqeri etj.<ref name="gjeneruar automatikisht1">[http://www.turkcebilgi.com/suriye/ansiklopedi Suriye hakkında ansiklopedik bilgi]</ref> Siria ka Minerale të Fosfatit. Burimet e naftës janë të kufizuar. Importimi më së shumti bëhet nga [[Irak]]u, [[Italia]], [[Gjermani]]a, [[Francë\|Franca]]. Eksportimi është sa gjysma e importimit, zakonisht produktet eksportohen në [[Itali]] dhe [[Rumani]]. Në vitet e fundit tregtia e jashtme e Sirisë ishte kah shtetet komuniste. Nga lista e Importimit dhe Eksportimit u futën edhe shtetet si [[Kuba]] dhe [[Kina]], gjithashtu edhe me shtete si [[Turqia]], [[Japonia]].<ref name="gjeneruar automatikisht1" /> Siria zakonisht eksporton: Naftë, produkte të tekstilit, kafshë, produkte të kafshëve. Ndërsa importon: Makina, material ndërtimor, metale, materiale kimike etj. Në sektorin e Transportit, Siria është shumë e zhvilluar.Pothuajse i gjithë Siria është e mbushur me rrugë automobilistike. Në linjat hekurudhore në mes Sirisë, [[Turqia\|Turqisë]], [[Jordania\|Jordanisë]] dhe [[Iraku]]t, Siria zë një vend qendror<ref name="gjeneruar automatikisht1" />. Limanet Lazkije dhe Tortus janë limane që e bartin barrën e transportit detar. Sistemi për rrugët ajrore është e vendosur mirë. Siria me transportin dhe komunikacionin e zhvilluar, ka të ardhura edhe në sektorin e hotelierisë dhe turizmit. == Demografia == Line 54 ⟶ 57: Siria ka një popullsi rreth 18,448,752 banorë, me një dendësi prej 100 banorë/km2.Rritja e popullsisë është 3.5%. Sirianët janë grup njerëzish që janë formuar nga imigrimet nga [[Arabia Saudite]],[[Azia]], [[Evropa]]. 89% i popullsisë janë Arab, 6% Kurdët, 3% Armenët, dhe pjesa tjetër Turqit, Çerkezët etj. Gjuha zyrtare e Sirisë është [[Arabishtja]]. Flitet edhe Turqishtja, Kurdishtja, Gjuha Armene, Gjuha Çerkeze. Shumica e popullsisë i takon fesë [[Islami\|Islame]].Një pjesë e vogël janë [[Krishterimi\|Krishter]].Këto krishterët janë zakonisht [[Kisha Katolike Romake\|Katolik]], [[Kisha Ortodokse\|Ortodoks]], Ortodoks Sirian, [[Monofist]], [[Protestant]], etj.<ref name="gjeneruar automatikisht1" /> Shumica e muslimanëve janë Sunnitë, por ka edhe [[Alevitë]], [[Shiizmi\|Shiitë]] dhe Jezidi. Jeziditë Adhurojnë Iblisin.<ref name="gjeneruar automatikisht1" /> Gjysma e popullsisë dinë të lexojnë e shkruajnë. Rreth 60% i popullsisë rinore shkon në shkollë. Qyteti më i madh dhe më i zhvilluar është kryeqyteti [[Damasku]], qytetet tjera të rëndësishëm janë [[Halepi]], [[Humusi]], [[Hama]] dhe [[Lazkije]].

Siria: Dallime mes rishikimesh