Transfuzioni i gjakut

Transfuzioni i gjakut është procesi i transferimit të gjakut ose produkteve të gjakut në qarkullimin intravenoz të një personi tjetër. ^[1] Transfuzionet përdoren për kushte të ndryshme mjekësore për të zëvendësuar përbërësit e humbur të gjakut. Transfuzionet e hershme përdornin gjak të plotë, por praktika moderne mjekësore zakonisht përdor vetëm përbërës të gjakut, të tilla si qelizat e kuqe të gjakut, qelizat e bardha të gjakut, plazmën, faktorët e koagulimit dhe trombocitet.

Qelizat e kuqe të gjakut (RBC) përmbajnë hemoglobinë, dhe furnizojnë qelizat e trupit me oksigjen. Qelizat e bardha të gjakut nuk përdoren zakonisht gjatë transfuzionit, por janë pjesë e sistemit imunitar dhe luftojnë infeksionet. Plazma është pjesa e lëngshme e gjakut, e cila vepron si një tampon, dhe përmban proteina dhe substanca të rëndësishme të nevojshme për shëndetin e përgjithshëm të trupit. Trombocitet përfshihen në koagulimin e gjakut, duke parandaluar gjakderdhjen e trupit. Para se të njiheshin këto përbërës, mjekët besonin se gjaku ishte homogjen. Për shkak të kësaj, shumë pacientë vdiqnin sepse atyre u ishte transferuar gjaku i papërshtatshëm. ^[2] ^[3] ^[4] ^[5] ^[4] ^[6] ^[3] ^[7]

Shih edhe

Referime

^ "Blood Transfusion | National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI)". www.nhlbi.nih.gov. Marrë më 2019-06-16. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Adams RC, Lundy JS (1942). "Anesthesia in cases of poor surgical risk. Some suggestions for decreasing risk". Surg Gynecol Obstet. 74: 1011–1019. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ ^a ^b Carson JL, Grossman BJ, Kleinman S, Tinmouth AT, Marques MB, Fung MK, Holcomb JB, Illoh O, Kaplan LJ, Katz LM, Rao SV, Roback JD, Shander A, Tobian AA, Weinstein R, Swinton M, Djulbegovic B (26 mar 2012). Clinical Transfusion Medicine Committee of the, AABB. "Red Blood Cell Transfusion: A Clinical Practice Guideline From the AABB". Annals of Internal Medicine. 157 (1): 49–58. doi:10.7326/0003-4819-157-1-201206190-00429. PMID 22751760. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ ^a ^b "Five Things Physicians and Patients Should Question", Choosing Wisely: an initiative of the ABIM Foundation, American Association of Blood Banks, 24 prill 2014, arkivuar nga origjinali më 24 shtator 2014, marrë më 25 korrik 2014 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Carson, Jeffrey L.; Stanworth, Simon J.; Roubinian, Nareg; Fergusson, Dean A.; Triulzi, Darrell; Doree, Carolyn; Hebert, Paul C. (2016-10-12). "Transfusion thresholds and other strategies for guiding allogeneic red blood cell transfusion". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 10: CD002042. doi:10.1002/14651858.CD002042.pub4. ISSN 1469-493X. PMC 4171966. PMID 27731885. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Villanueva, C; Colomo, A; Bosch, A; Concepción, M; Hernandez-Gea, V; Aracil, C; Graupera, I; Poca, M; Alvarez-Urturi, C; Gordillo, J; Guarner-Argente, C; Santaló, M; Muñiz, E; Guarner, C (2013). "Transfusion strategies for acute upper gastrointestinal bleeding". The New England Journal of Medicine. 368 (1): 11–21. doi:10.1056/NEJMoa1211801. PMID 23281973. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Gasche, C; Berstad, A; Befrits, R; Beglinger, C; Dignass, A; Erichsen, K; Gomollon, F; Hjortswang, H; Koutroubakis, I; Kulnigg, S; Oldenburg, B; Rampton, D; Schroeder, O; Stein, J; Travis, S; Van Assche, G (2007). "Guidelines on the diagnosis and management of iron deficiency and anemia in inflammatory bowel diseases" (PDF). Inflammatory Bowel Diseases. 13 (12): 1545–53. doi:10.1002/ibd.20285. PMID 17985376. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Literatura

Tucker, Holly (2012). Blood Work: A Tale of Medicine and Murder in the Scientific Revolution. W. W. Norton & Company. ISBN 978-0393342239. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Transfusion Evidence Library searchable source of evidence for transfusion medicine.

British Blood Transfusion Society (BBTS)
International Society of Blood Transfusion (ISBT)

Blood Groups and Red Cell Antigens. Free online book at NCBI Bookshelf ID: NBK2261
Handbook of Transfusion Medicine Arkivuar 8 korrik 2015 tek Wayback Machine Free book published in the UK 5th edition.

[1] "Blood Transfusion | National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI)". www.nhlbi.nih.gov. Marrë më 2019-06-16. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] Adams RC, Lundy JS (1942). "Anesthesia in cases of poor surgical risk. Some suggestions for decreasing risk". Surg Gynecol Obstet. 74: 1011–1019. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[AABB2012-3] Carson JL, Grossman BJ, Kleinman S, Tinmouth AT, Marques MB, Fung MK, Holcomb JB, Illoh O, Kaplan LJ, Katz LM, Rao SV, Roback JD, Shander A, Tobian AA, Weinstein R, Swinton M, Djulbegovic B (26 mar 2012). Clinical Transfusion Medicine Committee of the, AABB. "Red Blood Cell Transfusion: A Clinical Practice Guideline From the AABB". Annals of Internal Medicine. 157 (1): 49–58. doi:10.7326/0003-4819-157-1-201206190-00429. PMID 22751760. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[AABBfive-4] "Five Things Physicians and Patients Should Question", Choosing Wisely: an initiative of the ABIM Foundation, American Association of Blood Banks, 24 prill 2014, arkivuar nga origjinali më 24 shtator 2014, marrë më 25 korrik 2014 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[5] Carson, Jeffrey L.; Stanworth, Simon J.; Roubinian, Nareg; Fergusson, Dean A.; Triulzi, Darrell; Doree, Carolyn; Hebert, Paul C. (2016-10-12). "Transfusion thresholds and other strategies for guiding allogeneic red blood cell transfusion". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 10: CD002042. doi:10.1002/14651858.CD002042.pub4. ISSN 1469-493X. PMC 4171966. PMID 27731885. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[6] Villanueva, C; Colomo, A; Bosch, A; Concepción, M; Hernandez-Gea, V; Aracil, C; Graupera, I; Poca, M; Alvarez-Urturi, C; Gordillo, J; Guarner-Argente, C; Santaló, M; Muñiz, E; Guarner, C (2013). "Transfusion strategies for acute upper gastrointestinal bleeding". The New England Journal of Medicine. 368 (1): 11–21. doi:10.1056/NEJMoa1211801. PMID 23281973. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[7] Gasche, C; Berstad, A; Befrits, R; Beglinger, C; Dignass, A; Erichsen, K; Gomollon, F; Hjortswang, H; Koutroubakis, I; Kulnigg, S; Oldenburg, B; Rampton, D; Schroeder, O; Stein, J; Travis, S; Van Assche, G (2007). "Guidelines on the diagnosis and management of iron deficiency and anemia in inflammatory bowel diseases" (PDF). Inflammatory Bowel Diseases. 13 (12): 1545–53. doi:10.1002/ibd.20285. PMID 17985376. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]