Gjeorgjia është një nga vendet më të vjetra të prodhimit të verës anembanë botës. Në luginat pjellore e shpatet të Kaukazit Jugor kultivohej hardhia dhe prodhimit të verës neolitike për të paktën 8000 vjet. [1] [2] [3] Për shkak të mijëvjeçarëve të prodhimit të verës dhe rolit të spikatur ekonomik që ajo ruan në Gjeorgji deri në ditët e sotme, vera dhe vreshtaria janë të ndërthurura me identitetin kombëtar të Gjeorgjisë.

Në vitin 2013, UNESCO vendosi metodën e lashtë tradicionale gjeorgjiane të prodhimit të verës duke përdorur kavanozët e argjilës. Kvevri në Listën e Trashëgimisë Kulturore Jomateriale të UNESCO-s . [4] Rajonet më të njohura të verës gjeorgjiane janë në lindje të vendit, si Kakheti dhe Kartil, por edhe në Imereti, Racha-Lechkhumi dhe Kvemo Svaneti, dhe zonat bregdetare si Adjara dhe Abkhazia .

Historia

Redakto
 
Statuja bronzi e shekullit të VII para Krishtit e zbuluar gjatë gërmimeve arkeologjike në qytetin e Vanit . Kjo statujë është statuja e një Tamada, një mjeshtër dolli, dhe siç e shihni në fletën e suvenireve, ndonjëherë konsiderohet si simboli i prodhimit më të hershëm të verës në botë. Fleta paraqet gjithashtu amfora që përdoreshin në këtë kohë për të mbajtur dhe për të ruajtur verën. Pulla e Gjeorgjisë, 2007.
 
Vreshtat Chateau Zegaani në Kakheti .

Rrënjët e vreshtave gjeorgjiane janë gjurmuar nga arkeolog në kohën kur njerëzit e Kaukazit të Jugut zbuluan se lëngu i rrushit të egër shnderrohet në verë ku lihej e varrosur gjatë dimrit në një gropë të vogel. Kjo mbahej gjalle nga përvoja e tyre dhe që nga viti 6000 para Krishtit, banorët e Gjeorgjisë aktualisht kultivonin rrush dhe groposnin enë balte, kvevris, ku ruanin verën e tyre gati për t'u shërbyer . Kur mbushej me lëngun e fermentuar të të korrave, kvevris mbulohej me një kapak druri dhe më pas mbulohej dhe groposej në tokë. Disa mund të qëndrojnë të varrosura deri në 50 vite. [5] Për shkak të mikroklimës së saj të larmishme dhe unike, ka rreth 500 lloje rrushi në Gjeorgjinë e këtyre kohëve.

Enët e verës të çdo forme, madhësie dhe dizajni ka qenë pjesa thelbësore e qeramikës në Gjeorgji. Artefaktet e lashta tregojnë për aftësitë e mira të vendasve. Midis enëve, më e përhapura dhe unike për e prodhimit të verës gjeorgjiane është Kvevris, enë balte shumë të mëdha me një shtresë të brendshme dylli bletës . Jo vetëm kvevris u përdorën për të fermentuar lëngun e rrushit dhe për të ruajtur verën, por edhe chapi dhe satskhao janë enë të tjerat ende që përdoren për pije, si khelada, doki , deda-khelada, xhami dhe marani .

Rëndësia e prodhimit të verës në kulturën Gjeorgjiane është gjithashtu e treguar në vepra të ndryshme arti antik. Shumica prej tyre janë objekte të zbuluara prej argjendi, ari dhe bronzi të mijëvjeçarit të 3-të dhe të 2-të para Krishtit mbajnë gjurmë të ndjekura të hardhisë.Muzeu Shtetëror i Gjeorgjisë ka ekspozuar një filxhan ari me gurë të çmuar, një shtambë argjendi të zbukuruar dhe disa objekte të tjera që datojnë nga mijëvjeçari i 2-të para Krishtit. Nga antikiteti klasik, muzetë Gjeorgjiane tregojnë një kameo që përshkruan Bacchus dhe sarkofagë të shumtë me kanaçe vere dhe gota vere të zbukuruara dhe të gjetura në varret e lashta.

Nga shekulli i IV pas Krishtit, vera fitoi rëndësi në kulturën Gjeorgjiane për shkak të kristianizimit të vendit. Sipas traditës së tyre, Shën Nino, e cila predikoi krishterimin në Kartli,përmante një kryq të bërë nga druri i hardhisë. Për shekuj me radhë, gjeorgjianët pinin verë . Në disa zona ende e pinë atë nga brirët (që quhen kantsi në gjeorgjisht) dhe lëkurat e kafshëve të tufës së tyre. Brirët pastrohen, zien dhe u lustruan, duke krijuar një enë unike dhe të qëndrueshme për pirjen e verës.

Gjatë kohës Sovjetike, verërat e prodhuara në Gjeorgji ishin shumë të njohura. Në krahasim me verërat e tjera Sovjetike nga Moldavia dhe Krimea që ishin të disponueshme në tregun Sovjetik, verërat Gjeorgjiane ishin të preferuarat e Sovjetikëve. Në vitin 1950, vreshtat në Gjeorgji përmanin 143,000 hektarë tokë, por deri në vitin 1985 kjo arriti në 316,000 hektarë për shkak të rritjes së kërkesës për verë. Në vitin 1985 prodhimi i verës arriti në 881,000 ton. Gjatë fushave kundër alkoolit të Mikhail Gorbaçovit, shumë vreshta të vjetra Gjeorgjiane u ndërprenë.

 
Kvevri tradicional i ekspozuar në zyrën e Kombeve të BashkuaraGjenevë .

Që nga viti 2016, Gjeorgjia eksportoi 64% të verës së saj në Rusi . [6] Verërat Gjeorgjiane janë një çështje e diskutueshme në marrëdhëniet e fundit të vendit me Rusinë. Tensionet politike me Rusinë kanë kontribuar në embargon Rus të verës Gjeorgjiane në vitin 2006, me Rusinë që pretendon se Gjeorgjia prodhonte verë të falsifikuar . Kjo ishte arsyeja e tyre "zyrtare" e dhënë, por jostabiliteti i marrëdhënieve ekonomike me Rusinë dihet mirë. [7] Problemet e falsifikimit rrjedhin nga etiketimi i gabuar nga prodhuesit e huaj dhe etiketat e falsifikuara "Verë Gjeorgjiane" në verërat e prodhuara jashtë Gjeorgjisë dhe të importuara në Rusi nën kujdesin e prodhimit Gjeorgjian. [7] Disa prodhues të verës në Gjeorgji janë shumë të njohur gjithashtu se importojnë rrush dhe prodhojnë verë Gjeorgjiane të "falsifikuar", duke bërë që ministri i atëhershëm i mbrojtjes Irakli Okruashvili të theksonte në vitin 2006 se "[Ai mendonte] disa kantina të verës që ende prodhojnë verë të rreme në Gori duhet të mbyllen". [8]

Gjeorgjia është e vendosur se Marrëveshja e saj e fundit e Asociimit me Bashkimin Evropian do të rrisi tregjet e saj të eksportit dhe të zvogëlojë rreziqet e paraqitura të njëanshme të vendosura nga Rusia. [9]

Vreshtaria në Gjeorgji sot

Redakto
 
Vreshti i çerdheve gjeorgjiane.

Gjeorgjia është e dyta (përsa i përket vëllimit) në rritjen e rrushit në ish- Bashkimin Sovjetik pas Moldavisë . Verërat kanë një reputacion të mirë në Bashkimin Sovjetik. [10] Aktualisht, vera punohet nga mijëra fermerë (duke përdorur teknika tradicionale të ndryshme të prodhimit të verës), si dhe nga manastire dhe kantina moderne.

Sipas Ministrit Të Bujqësisë të Gjeorgjisë, prodhimi i verës është rritur nga 13.8 milion shishe 750 ml në 2009 , në 15.8 milion shishe në 2010. Në vitin 2009, Gjeorgjia eksportoi 10.968 milionë shishe verë në 45 vende të ndryshme. Në vitin 2010, Gjeorgjia eksportoi verëra në Ukrainë (7.5 milion shishe), Kazakistan (2 milion shishe), Bjellorusi (1.2 milion shishe) dhe Poloni (870,000 shishe). [11]

Në vitin 2019 eksportet dhe prodhimet u rritëm ndjeshëm, me raportin vjetor të Ministrisë së Mbrojtjes së Mjedisit dhe Bujqësisë deklaroi eksportin total si "94 milionë shishe (0,75 litërshe)" në 53 vende, duke përfshirë rritjen e eksporteve në Rusi prej 9% (58,384,540 shishe), në Kinë prej 2% (7,089,259 shishe), dhe në Shtetet e Bashkuara me 48%.

Kushtet e rritjes

Redakto

Kushtet klimatike të Gjeorgjisë janë optimale për prodhimin e verës. Moti ekstrem është i pazakontë: verat priren të jenë me diell të ngrohtë, dhe dimrat janë të butë dhe pa ngrica. Burimet natyrore të shumta dhe përrenjtë e malit Kaukazian derdhin ujë të pasur me minerale në lugina. Klima e moderuar e Gjeorgjisë dhe ajri i lagësht, i ndikuar nga Deti i Zi, ofrojnë kushtet më të mira për kultivimin e hardhisë.Kjo mënyrë kultivimi quhet maglari . [12]

Varietetet e rrushit Gjeorgjian

Redakto

Varietetet tradicionale të rrushit Gjeorgjian janë pak të njohura jashtë rajonit të Detit të Zi. Tani që verërat e Evropës Lindore dhe Qëndrore po bëhen më të njohura, rrushi nga ky rajon po bëhet më i njohur. Vetëm 38 varietete janë rritur zyrtarisht për vreshtarinë komerciale në Gjeorgji: [13]

 

 

Stilet e verës gjeorgjiane

Redakto

Janë pesë rajone kryesore të vreshtarisë, rajoni kryesor është Kakheti, i cili prodhon 70% të rrushit Gjeorgjian. Tradicionalisht, verërat Gjeorgjiane mbajnë emrin e rajonit ose fshatit burimor, ashtu si verërat rajonale franceze si Bordeaux. Ashtu si me këto verëra Franceze, verërat Gjeorgjiane janë zakonisht një përzierje e dy ose më shumë rrushi. Për shembull, një nga verërat e bardha më të njohura, Tsinandali, është një përzierje e rrushit Rkatsiteli dhe Mtsvane nga mikro rajonet e Telavi dhe Kvareli në rajonin e Kakheti.

Stilet e verës

Redakto
  • Lelo është një verë e tipit port e prodhuar nga varietetet e rrushit Tsitska dhe Tsolikauri të rritura në rrethet Zestaponi, Terjola, Baghdati dhe Vani. Vera ka një shije të pasur harmonike me një aromë frutash dhe një ngjyrë të bukur të artë. Përmbajtja e alkoolit është 19%, përmbajtja e sheqerit 5%, aciditeti i titruar 6 g/L.
  • Akhasheni është një verë e kuqe gjysmë e ëmbël natyrale e bërë nga varieteti i rrushit Saperavi i rritur në vreshtat Akhasheni të rrethit Gurzhaani në Kakheti, një provincë e Gjeorgjisë . Vera me ngjyrë të errët-shegë ka një shije harmonike prej kadifeje me aromë çokollate. Ai përmban 10,5-12,0% alkool, 3-5% sheqer dhe ka aciditet të titruar 5-7%. Vera është prodhuar që nga viti 1958.
  • Khvanchkara është një verë e kuqe gjysmë e ëmbël natyrale e bërë nga varietetet e rrushit Alexandrouli & Mudzhuretuli të kultivuara në vreshtat Khvanchkara, pranë qytetit të Ambrolauri në rajonin Racha të Gjeorgjisë perëndimore. Është një nga verërat gjysmë të ëmbla më të njohura gjeorgjiane. Së bashku me Kindzmarauli, ajo ishte vera e preferuar e liderit sovjetik Joseph Stalin . Është me ngjyrë rubin të errët. Ai përmban 10,5 - 12,0% alkool, 3 - 5% sheqer dhe ka aciditet të titruar 5,0 - 7,0%. Vera është prodhuar që nga viti 1907.

Rajonet prodhuese të verës të Gjeorgjisë

Redakto
 
Vjelja e rrushit në Kakheti, e vizatuar nga Grigory Gagarin .

Stampa:Wine by countryKa pesë rajone kryesore të vreshtarisë, rajoni kryesor është Kakheti, i cili prodhon 70% të rrushit të Gjeorgjisë. Tradicionalisht, verërat Gjeorgjiane mbajnë emrin e rajonit, rrethit ose fshatit burimor, ashtu si verërat rajonale Franceze si Bordeaux ose Burgundy. Ashtu si me këto verëra Franceze, verërat Gjeorgjiane janë zakonisht një përzierje e dy ose më shumë rrushit. Për shembull, një nga verërat e bardha më të njohura, Tsinandali, është një përzierje e rrushit Rkatsiteli dhe Mtsvane.

Rferencat

  1. ^ "Traditional winemaking in Georgia - the oldest wine in the world - Cycloscope" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2015-04-15. Marrë më 2015-04-15.
  2. ^ Watson, Ivan. "Unearthing Georgia's wine heritage" (në ENGISH). CNN. Arkivuar nga origjinali më 29 prill 2010. Marrë më 21 shkurt 2018.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjuhë e panjohur (lidhja)
  3. ^ Spilling, Michael; Wong, Winnie (2008). Cultures of The World Georgia (në anglisht). fq. 128. ISBN 978-0-7614-3033-9.
  4. ^ "UNESCO - Ancient Georgian traditional Qvevri wine-making method". ich.unesco.org (në anglisht). Marrë më 2019-09-09.
  5. ^ "What's in a Kvevri? Georgia's Intangible Cultural Heritage". World Bank (në anglisht). Marrë më 2019-09-09.
  6. ^ ""There were 107 million bottles of wine exported from Georgia to 62 countries in 2021 which is a historic maximum."" (në anglisht).
  7. ^ a b "Position Unchanged On Russian WTO Negotiations". Radio Free Europe/Radio Liberty (në anglisht). 2 shkurt 2012. Marrë më 21 shkurt 2018.
  8. ^ Georgia/Russia: Georgian Agriculture Minister In Moscow For Talks On Wine Ban rferl.org April 13, 2006.
  9. ^ "Georgia's long road to Europe". BBC News (në anglisht). 27 qershor 2014. Marrë më 22 prill 2017.
  10. ^ Hornidge, Anna-Katharina; Shtaltovna, Anastasiya; Schetter, Conrad (2 shkurt 2016). Agricultural Knowledge and Knowledge Systems in Post-Soviet Societies (në anglisht). ISBN 9783034320061.
  11. ^ "Выросло производство вина в Грузии". www.tecilla.ru (në anglisht). Marrë më 21 shkurt 2018.
  12. ^ Goldstein, Darra (1958). The Georgian feast: the vibrant culture and savory food of the Republic of Georgia (në anglisht). USA: University of California Press. fq. 4. ISBN 0-520-21929-5.
  13. ^ Caucasian review (në anglisht). Institut zur Erforschung der USSR. 1958. fq. 70.