William Dalrymple (historian)

William Dalrymple (William Hamilton Dalrymple, i lindur më 20 mars në vitin 1965) është një historian dhe shkrimtar skocez,historian dhe kurator i arteve, si dhe spiker dhe kritik. Librat e tij kanë fituar disa çmime, duke perfshire çmimin "Memorial Duff Cooper", çmimin e "Librit Udhëtues Thomas Cook", çmimin e "Shkrimtarit të Ri Britanik të Vitit të Sunday Times", çmimet "Hemingway", "Kapuńciński" dhe "Wolfson". Ai është gjithashtu një nga bashkëthemeluesit dhe bashkë-drejtorët e Festivalit vjetor të Letërsisë te Jaipurit.

William Dalrymple
Dalrymple in 2014
Occupation	Shkrimtar,historian
Faqja zyrtare
www.williamdalrymple.uk.com

Në vitin 2018, atij iu dha "Medalja e Presidentit të Akademisë Britanike".Seriali televiziv "Stones of the Raj and Indian Journeys", të cilin Dalrymple shkroi dhe prezantoi, i dha atij çmimin Grierson për "Serinë më të Mirë të Dokumentarit" në BAFTA në 2002.

Ai ka qenë pesë herë kandidat ne listen e gjate dhe një herë në listën e ngushtë të çmimit "Baillie Gifford" për  prozen faktuale.

Në vitin 2012, Dalrymple u emërua anëtar i Shkencave Humane  Whitney J. Oates  nga Universiteti Princeton. Në vitin 2015, ai u emërua "Ligjërues i Jindal" në universitetin Brown.

Jeta

Dalrymple është djali i Sir Hew Hamilton-Dalrymple, Baroneti i 10-të dhe Lady Anne-Louise Keppel, e bija e Kontit-it të 9-të të Albemarle. Ai është një kushëri i Virginia Woolf. Vëllai i tij, Jock, ishte një lojtar kriket i klasit të parë. Ai u shkollua në Ampleforth College dhe Trinity College, Cambridge, ku ai ishte fillimisht një ekspozues historie dhe më pas një studiues i vjetër i historisë.

Dalrymple udhetoi për herë të parë në Delhi më 26 janar 1984, jetoi në dhe jashtë Indisë që nga viti 1989 dhe kalon pjesën më të madhe të vitit në shtëpinë e tij në fermë Mehrauli në periferi të Delhit, por verërat në Londër dhe Edinburg. Gruaja e tij, Olivia, është një artiste dhe vjen nga një familje me lidhje të gjata me Indinë.

Interesat dhe ndikimi

William Dalrymple (majtas) me Esther Freud (në qendër) dhe Hanan Ashrawi në PalFest 2008.

Interesat e Dalrymple përfshijnë historinë dhe artin e Indisë, Pakistanit, Afganistanit, Lindjes së Mesme, botës muslimane, hinduizmit, budizmit, xhainëve dhe krishterimin e hershëm lindor. Të tetë librat e tij kanë fituar çmime letrare. Tre të parët e tij ishin libra udhëtimi bazuar në udhëtimet e tij në Lindjen e Mesme, Indi dhe Azinë Qendrore. Ndikimet e tij të hershme përfshinin shkrimtarë udhëtimesh si Robert Byron, Eric Newby dhe Bruce Chatwin.

Dalrymple botoi një libër me ese rreth çështjeve aktuale në nënkontinentin Indian, dhe dy histori të vlerësuara me çmime të ndërveprimit midis Britanikëve dhe Mughalëve midis shekullit XVIII dhe mesit të shekullit XIX. Librat e tij janë përkthyer në më shumë se 40 gjuhë.

Ai është një kontribues i rregullt i "The New York Review of Books", "The Guardian", "New Statesman" dhe "The New Yorker". Ai gjithashtu ka shkruar shumë artikuj për revistën Time. Ai ka qenë korrespondent i nënkontinentit Indian të ""New Statesman" që nga viti 2004.

Ai gjithashtu mori pjesë në Festivalin e Letërsisë përuruese të Palestinës në 2008 - duke dhënë lexime dhe duke marrë seminare në Jeruzalem, Ramallah dhe Betlehem.

Libri i tij i vitit 2009, "Nine Lives: In Search of the Sacred in Modern India", u botua nga Bloomsbury, dhe shkoi në vendin e parë në listën më të shitur të sektorit jo-trillues indian. Që nga botimi i tij ai ka qenë në turne në Mbretërinë e Bashkuar, Indi, Pakistan, Bangladesh, Australi, Hollandë dhe SH.B.A. me një bandë të përbërë nga disa prej njerëzve të paraqitur në librin e tij duke përfshirë Sufitë, Fakirët, Bauls, këngëtarët e himneve të Theveram si dhe një burg rojtari dhe valltari me kohë të pjesshme Theyyam besohet gjerësisht se është një mishërim i Zotit Vishnu.

"Return of a King- The Battle for Afghanistan", një histori e Luftës së Parë Afgane 1839–42, u botua në Indi në Dhjetor 2012, në MB në Shkurt 2013, dhe në SH.B.A. në Prill 2013. Dalrymple's great-  stërnipi Colin Mackenzie luftoi në luftë dhe u ndalua për pak kohë nga afganët.  Pas botimit të librit "Dalrymple" u thirr për të informuar presidentin Afganistan Hamid Karzai ashtu edhe Shtëpinë e Bardhë për mësimet që duhet të mësojnë nga historia afgane.

"Dalrymple" ishte gjithashtu kurator i princave dhe piktorëve në Mughal Delhi 1707–1857, një shfaqje kryesore e pikturës së vonë Mughal dhe shkolla e kompanisë për shoqërinë e Azisë në Nju Jork, e cila u zhvillua nga shkurti në maj 2012.   Një katalog i kësaj ekspozite i redaktuar nga Dalrymple me Yuthika Sharma u botua nga Penguin në 2012 me të njëjtin emër.

Libri i tij më i fundit, i botuar në 2019, është Anarkia, një histori e Nënkontinentit Indian gjatë periudhës 1739-1803, e cila pa shembjen e sistemit perandorak Mughal, ngritjen e konfederatës perandorake Maratha dhe militarizimin dhe ngritja e fuqisë së kompanisë së Indisë Lindore.

Botime

• In Xanadu (1989)
• City of Djinns: A Year in Delhi (1994)
• From the Holy Mountain: A Journey in the Shadow of Byzantium (1997)
• The Age of Kali (1998)
• White Mughals (2002)
• Begums, Thugs & White Mughals: The Journals of Fanny Parkes (2002)
• The Last Mughal, The Fall of a Dynasty, Delhi 1857 (2006)
• Nine Lives: In Search of the Sacred in Modern India. London, Bloomsbury. (2009)  
• Return of a King: The Battle for Afghanistan (2012)  
• The Writer’s Eye (2016) Harper Collins India  
• Koh-i-Noor: The History of the World's Most Infamous Diamond (2017)  
• The Anarchy: The Relentless Rise of the East India Company (2019)  

Redaktues

• Lonely Planet Sacred India. Lonely Planet Publications,ISBN 1740593669 (1999)  
• Princes and Painters in Mughal Delhi 1707–1857. Penguin Books India, ISBN 978-0-1434-1906-8(2012)  
• Forgotten Masters: Indian Painting for the East India Company. Philip Wilson Publishers, ISBN 978-1781301012 (2020)  

Kultura e përhapur

TV dhe radio

Dalrymple ka shkruar dhe prezantuar serinë televizive me gjashtë pjesë "Stones of the Raj" (Kanali 4, Gusht 1997), "Indian Journeys" me tre pjesë (BBC, Gusht 2002)  dhe "Sufi Soul" (Kanali 4, Nëntor 2005 ).

"Stones of the Raj" me gjashtë pjesë, dokumentojnë historitë pas arkitekturave koloniale të Indisë Britanike duke filluar me "Lahore" (16 Gusht 1997), "Calcutta" (23 Gusht 1997), "The French Connection"(30 Gusht 1997), "The Fatal Friendship " (6 Shtator 1997) ), "Surrey in Tibet" (13 Shtator 1997), dhe përfundoi me " The Magnificent Ruin" (20 Shtator 1997).

Trilogjia e Indian Udhëtimeve përbëhet nga tre episode një-orëshe duke filluar me Shiva's Matted Locks të cilat ndërsa gjurmojnë burimin e Ganga, e çojnë Dalrymple në një udhëtim në Himalaje. Pjesa e dytë, Qyteti i Djinns, bazohet në librin e tij të udhëtimit me të njëjtin emër, hedh një vështrim në historinë e Delhit dhe së fundmi Dyshimi i Thomas, i cili e çon Dalrymple në shtetet indiane të Kerala dhe Tamil Nadu, ku Shën Thomas, Apostulli i Jezusit është i lidhur ngushtë.

Ai ka bërë një seri historike me gjashtë pjesë, Kërkimi i gjatë për Radion 4. Në këtë seri Dalrymple kërkon të zbulojë rrënjët shpirtërore të Ishujve Britanikë. Siç thotë Dalrymple "Gjatë udhëtimeve të mia, unë shpesh hasa në supozimin se shpirtëroriteti intensiv ishte disi ruajtja e asaj që shumë e quajnë" Lindja mistike "... është një ide e gabuar që gjithmonë më ka irrituar pasi gjithmonë e kam konsideruar traditat indigjene britanike të shpirtërore si veçanërisht të pasura ".

BBC transmetoi një dokumentar të vlerësuar në 3 Shtator 2015 me titull Dashuria dhe Tradhtia në Indi: Mugali i Bardhë, bazuar në librin e Dalrymple Mughals White.

Çmime dhe nderime

• Në Xanadu mori çmimin e parë të punës më të mirë të Yorkshire Post më 1990 dhe çmimin e librit pranveror të Këshillit të Arteve Skoceze.
• Qyteti i Djinns mori Çmimin e Librit Udhëtues Thomas Cook në vitin 1994 dhe Çmimin e Shkrimtarit të Vitit të Ri Britanik të Vitit.
• Nga Mountain Holy mori Çmimin e Vjeshtës për Librin e Këshillit Skocez të Arteve 1997.
• Age of Kali (1998) fitoi Çmimin Francez të vitit 2005 në Australi.
• Mugalët e Bardhë: Dashuria dhe Tradhtia në Indinë e Shekullit të Tetëmbëdhjetë (2002) fitoi Çmimin Wolfson për Histori në vitin 2001.
• Dalrymple u dha Medaljen e Parkut Mungo në 2002 nga Shoqata Mbretërore Gjeografike Skoceze për kontributin e tij të jashtëzakonshëm në literaturën e udhëtimit.
• Seriali televiziv Stones of the Raj dhe Indian Udhëtimet, të cilat Dalrymple shkroi dhe prezantoi, i dha atij Çmimin Grierson për Serinë më të Mirë të Dokumentarit në BAFTA në 2002.
• Kërkimi i gjatë, seria BBC Radio 4 e Dalrymple mbi historinë e shpirtshmërisë dhe misticizmit britanik, fitoi Çmimin 2002 Sandford St Martin për Transmetime Fetare dhe u përshkrua nga gjykatësit si "drithërues në shkëlqimin e tij ... afër radios së përsosur".
• Mughals White: Dashuria dhe Tradhtia në Indi të Shekullit të Tetëmbëdhjetë (2002) fitoi Çmimin Skocez të Librit të Vitit 2003.
• Artikullit të Dalrymple për medresetë e Pakistanit iu dha çmimi për Artikullin më të Mirë të Vitit në 2005 FPA Media Awards.
• Medalja Sykes në 2005 nga Shoqëria Mbretërore për Çështjet Aziatike për kontributin e tij "në të kuptuarit (e) Islamit bashkëkohor".
• Një Doktoratë Nderi e Letrave, Honoris Causa, nga Universiteti i St. Andrews në 2006 "për shërbimet e tij ndaj letërsisë dhe marrëdhënieve ndërkombëtare, për transmetimin dhe mirëkuptimin".
• Mugali i Fundit fitoi Çmimin Përkujtimor Duff Cooper për Histori dhe Biografi në Shkurt 2007.
• Dalrymple mori një Doktoratë Nderi të Letrave, Honoris Causa, nga Universiteti i Lucknow në 2007 "për kontributin e tij të jashtëzakonshëm në letërsi dhe histori".
• The Last Mughal fitoi Çmimin Book Vodafone Crossword 2007 për punën më të mirë në jo-trillime angleze.
• Një Doktoratë Nderi e Letrave, Honoris Causa, nga Universiteti i Aberdeen (2008).
• Çmimi Colonel James Tod 2008 i dhënë nga Fondacioni Maharana Mewar për arritjen e përsosmërisë në fushën e tij.
• Nëntë Jetë morën çmimin Asia House 2010 për Letërsinë Aziatike.
• The Citizen Citizen Puraskar nga Konfederata Indiane e OJQ-ve për theksimin si autor të çështjeve me rëndësi dhe shqetësim global.
• Doktoratë Nderi nga Universiteti i Bradford për kontributin e tij në shkrimet krijuese, letërsinë dhe fushat e historisë së Nënkontinentit Indian (2012)
• Doktoratë Nderi e Letrave nga Universiteti i Edinburgut.
• Çmimi Hemingway 2015 për Kthimin e një Mbreti.
• Çmimi Kapuściński 2015 për Kthimin e një Mbreti.
• Zgjodhi një anëtar korrespondent të Shoqërisë Mbretërore të Edinburgut.
• Zgjedhet anëtar i Shoqatës Mbretërore Aziatike
• Ai u dha Medaljen e Presidentit të Akademisë Britanike "për arritjet e tij letrare dhe për bashkë-themelimin e Festivalit Letrar Jaipur".

Lidhje të jashtme

• William Dalrymple's Home Page Arkivuar 23 janar 2022 tek Wayback Machine
• Islamophobia Article by William Dalrymple