Alfabeti Fonetik Ndërkombëtar
Alfabeti Fonetik Ndërkombëtar (shk.: IPA / shk. sq: AFI / AFN) është një alfabet fonetik, një marrëveshje ndëkombëtare për mbledhjen e shenjave fonetike. Me ndihmën e tij mund të përshkruhen saktë tingujt e të gjitha gjuhëve njerëzore. Parimi mbi të cilin mbështetet IPA është paraqitja me një simbol të veçantë e një foneme ose varianti fonematik. Pra, çdo tingull njerëzor paraqitet me një simbol të veçantë grafik.
Tabela e shenjave të IPA përdor pjesërisht shkronja të modifikuara dhe të plotësuara të alfabetit latin dhe alfabetit grek. Këto shkronja speciale janë marrë te Unicode në zonën U+0250 deri U+02AF.
IPA nuk duhet ngatërruar me Shoqatën Ndërkombëtare Fonetike, IPA, e cila e ka krijuar IPA-n.
Gjuha Shqipe
RedaktoAlfabeti i shqipes së sotme, me simbolet e tij fonetike, është i bazuar në alfabetin latin. Drejtshkrimi i gjuhës shqipe është fonetik, d.m.th. në përgjithësi një shkronje i korrespondon një fonemë, ose më thjesht, fjalët lexohen ashtu siç shkruhen. Alfabeti i gjuhës shqipe është shumë afër IPA (AFN). Bëjnë përjashtim dyshkronjëshat, për të cilat IPA përdor shenja të veçanta. Me të hyrë një fjalë e huaj në shqipe, fonemat e huaja i përshtaten sistemit fonetik të shqipes.[1]
Transkriptimi fonetik i alfabetit të gjuhës shqipe me anë të Alfabetit Fonetik Ndërkombëtar
Shkr. i M. | A | B | C | Ç | D | DH | E | Ë | F | G | GJ | H | I | J | K | L | LL | M | N | NJ | O | P | Q | R | RR | S | SH | T | TH | U | V | X | XH | Y | Z | ZH |
Shkr. i V. | a | b | c | ç | d | dh | e | ë | f | g | gj | h | i | j | k | l | ll | m | n | nj | o | p | q | r | rr | s | sh | t | th | u | v | x | xh | y | z | zh |
AFI/AFN | a | b | ʦ | ʧ | d | ð | ɛ | ə | f | ɡ | ɟ | h | i | j | k | l | ɫ | m | n | ɲ | ɔ | p | c | ɾ | r | s | ʃ | t | θ | u | v | ʣ | ʤ | y | z | ʒ |
Burimi i të dhënave
Redakto- ^ Altin Topi: Tollovitje të panevojshme Në amzën: shekulli.com.al Arkivuar 29 shtator 2007 tek Wayback Machine.
- ^ alfabeti nder komtar