Banka Qendrore e Federatës Ruse (rusisht: Центральный банк Российской Федерации Tsentral'nyy bank Rossiyskoy Federatsii) e njohur edhe si Banka e Rusisë (rusisht: Банк России Bank Rossii) është banka qendrore e Federatës Ruse, e themeluar në vitin 1860 si Banka Shtetërore e Perandorisë Ruse,[1] me seli në Rrugën Neglinnaya në Moskë. Funksionet e saj përshkruhen në kushtetutën ruse (neni 75) dhe në Ligjin e veçantë federal.

Banka e Rusisë
Банк России
Zyra qendroreRr. 12 Neglinnaya, Moskë, Federata Ruse
Koordinatat55°45′47″N 37°37′17″E / 55.76306°N 37.62139°E / 55.76306; 37.62139
Themeluar1860 (1860)
Prona100% pronë e shtetit
PresidenteElvira Nabiullina
Bankë qendrore eRusisë
ValutaRubla ruse
RUB (ISO 4217)
Rezervat$564.4 bn (Që prej 3 prill  2020 (2020 -04-03))
Norma e bankës6.00%
Paraprirë ngaBanka Shtetërore e BRSS-së (mes 1922 dhe 1991)
Faqja zyrtarecbr.ru

Historia

Redakto
 
Fletë pullash postare ruse në përkujtim të 150 vjetorit të krijimit të Bankës së Rusisë.
Afati kohor i bankave qendrore në Rusi
Datat Sistemi
1769–1818 Banka e Caktimit të Shtetit
1818–1860 Banka Tregtare Shtetërore
1860–1917 Banka Shtetërore e Rusisë
1917–1922 Banka Popullore e RSFSR
1922-1991 Banka Shtetërore e BRSS
1991–tanishme Banka Qendrore e Rusisë
Burimet :[2]
 
Selia e Bankës së Rusisë në Moskë

Banka Shtetërore e Perandorisë Ruse

Redakto
 
Selia e GosBank në Shën Petersburg (1905)

Vendimi për krijimin e një Banke Shtetërore të Perandorisë Ruse u mor nga Perandori Peter III në maj 1762,[3] e cila ishte modeluar në Bankën e Anglisë dhe do të kishte të drejtën të lëshonte kartëmonedha. Sidoqoftë, për shkak të grushtshtetit më 28 qershor 1762 dhe vrasjes së Czarit, projekti nuk u zbatua. Përhapja më 1768 e Luftës Ruso-Turke dhe deficiti i buxhetit të shtetit e detyruan Katerinën II, nga ana tjetër, i referohej idesë së lëshimit të parave të letrës, dhe në dhjetor 1768 ajo formoi Bankën e Shtetit të Caktimit, e cila ekzistonte deri më 1818 dhe ishte zëvendësuar nga Banka Tregtare Shtetërore, por organi i parë bankar qendror në Rusi u krijua në 12 qershor si Banka Shtetërore (GosBank) e Perandorisë (rusisht: Государственный банк Российской Империи, e cila u formua në bazë të Bankës Tregtare Shtetërore nga ukaz i Perandorit Aleksandër II. Ky ukaz gjithashtu ratifikoi statutin e bankës. Sipas statutit, ishte një bankë shtetërore, e destinuar për kredi afatshkurtër të tregtisë dhe industrisë.

Në fillim të vitit 1917, banka kishte njëmbëdhjetë degë, 133 zyra të përhershme dhe pesë të përkohshme dhe 42 agjensi. Më 7 nëntor 1917, Banka Shtetërore Ruse u disababondua dhe u zëvendësua nga Banka Popullore e cila ekzistonte deri në themelimin e Gosbank Sovjetik.

Banka Shtetërore e Bashkimit Sovjetik

Redakto

Banka Qendrore e Federatës Ruse

Redakto

Banka Qendrore e Federatës Ruse (Banka e Rusisë) është themeluar më 13 korrik 1990 si rezultat i transformimit të Bankës së Republikës Ruse të Bankës Shtetërore të BRSS. Ishte përgjegjës para Sovjetit Suprem të RSFSR-së. Më 2 dhjetor 1990, Sovjeti Suprem i RSFSR-së miratoi Ligjin për Bankën Qendrore të Federatës Ruse (Banka e Rusisë), sipas të cilit Banka e Rusisë është bërë një person juridik, banka kryesore e RSFSR-së dhe ishte përgjegjës ndaj Sovjetit Suprem të RSFSR-së. Në qershor 1991, statuti u miratua nga Banka e Rusisë. Më 20 dhjetor 1991 Banka e Shtetit e BRSS u shfuqizua dhe të gjitha pasuritë, detyrimet dhe pronat e saj në RSFSR u transferuan në Bankën Qendrore të Federatës Ruse (Banka e Rusisë), e cila më pas u riemërua në Bankën Qendrore të Rusisë Federata (Banka e Rusisë). Që nga viti 1992, Banka e Rusisë filloi të blejë dhe të shesë valutë të huaj në tregun e këmbimit valutor, të krijuar prej saj, të krijojë dhe publikojë kurset zyrtare të këmbimit të valutave të huaja kundër rublës.

Roli dhe detyrat

Redakto

Sipas kushtetutës, është një entitet i pavarur, me përgjegjësinë kryesore për të mbrojtur stabilitetin e monedhës kombëtare, rublës.[4]

Para 1 shtatorit 2013, ishte rregullatori kryesor i industrisë bankare ruse, përgjegjëse për licencat bankare, rregullat e operacioneve bankare dhe standardet e kontabilitetit, duke shërbyer si huadhënës i mjetit të fundit për organizatat e kreditit. Pas datës së shënuar, funksionet dhe fuqitë e CBR u zgjeruan në mënyrë të konsiderueshme dhe banka qendrore mori statusin e një mega-rregullatori të të gjitha tregjeve financiare të Rusisë.[5]

Ai mban të drejtën ekskluzive për të lëshuar kartëmonedha dhe monedha rubla nëpër Moskë dhe Shën Petersburg, Goznak. Banka qendrore lëshon monedha përkujtimore të bëra prej metaleve të çmuara dhe jo të çmuara, si dhe investime prej metaleve të çmuara, të cilat shpërndahen brenda dhe jashtë vendit.[6] Në vitin 2010 për nder të 150 vjetorit të saj ajo lëshoi një monedhë ari përkujtimore 5-kilogramëshe Aleksandër II.

Sipas ligjit rus, gjysma e fitimit të bankës duhet të kanalizohet në buxhetin federal të qeverisë. Banka Qendrore e Rusisë është një anëtar i BIS.[7]

Banka e Rusisë zotëron një pjesë të aksioneve 57.58% në Sberbank, banka kryesore tregtare e vendit. Banka e Rusisë zotëron gjithashtu 100% të aksioneve në Kompaninë Kombëtare të Risigurimit të Rusisë (RNRC), ndërmarrja më e madhe kombëtare e risigurimit. RNRC është themeluar për parandalimin e problemeve të mundshme me jashtë risigurimin e mëdha rreziqeve nën sanksionet ndërkombëtare gjatë krizës ukrainase, si ndërtimin e urës së Krimesë.[8]

Aktivitetet kundër mashtrimit

Redakto

Në vitin 2017, në kuadrin e një projekti të përbashkët antishizues të Bankës së Rusisë dhe motorit të kërkimit Yandex, u shfaq një markë speciale kontrolli (një rreth jeshil me një tik-tak dhe kutia e tekstit 'Реестр ЦБ РФ' (Regjistri i Bankës së Rusisë) në rezultatet e kërkimit, duke informuar konsumatorin se faqja e internetit në të vërtetë është në pronësi të një kompanie të regjistruar ligjërisht të licencuar nga Banka e Rusisë.[9][10]

Kryetarët

Redakto

Guvernatorët e Bankës Shtetërore

Redakto

Guvernatori u emërua nga perandori i Rusisë.

Emri (guvernatori) Foto Afati i zyrës Emëruar nga
Fillimi i afatit Fundi i afatit
1 Alexander von Stieglitz   10 qershor 1860 1866 Aleksandri II



 
2 Evgeniy Lamanskiy   1866 1881
3 Alexey Tsismen   1881 1889 Aleksandri III



 
4 Yuliy Zhukovskiy   1889 1894
5 Eduard Pleske   1894 1903 Nikolla II



 
6 Sergey Timashev   1903 1909
7 Alexey Konshin   1909 1914
8 Ivan Shipov   1914 1917

Kryetar i bordit të Bankës Shtetërore të BRSS

Redakto

Kryetari u emërua nga Kryeministri i Bashkimit Sovjetik.

Emri (governatori) Foto Afati i zyrës Appointed by
Fillimi i afatit Fundi i afatit
1 Aron Sheinman[11]   1921 1924 Vladimir Lenin

 
2 Nikolai Tumanov   5 mars 1924 16 janar 1926 Alexei Rykov

 
3 Georgy Pyatakov   19 prill 1929 18 tetor 1930
4 Moissei Kalmanovich   18 tetor 1930 4 prill 1934 Vyacheslav Molotov

 
5 Lev Maryasin   4 prill 1934 14 korrik 1936
6 Solomon Kruglikov   14 korrik 1936 15 shtator 1937
7 Alexey Grichmanov   15 shtator 1937 16 korrik 1938
8 Nikolai Bulganin 2 tetor 1938 17 prill 1940
9 Nikolai K. Sokolov   17 prill 1940 12 tetor 1940
10 N. Bulganin 12 tetor 1940 23 maj 1945 Joseph Stalin

 
11 Yakov Golev   23 maj 1945 23 mars 1948
12 Vasily Popov   23 mars 1948 31 mars 1958 Georgy Malenkov and Nikolai Bulganin

 

 
13 N. Bulganin   31 mars 1958 15 gusht 1958 Nikita Khrushchev

 
14 Alexander Korovushkin   15 gusht 1958 14 gusht 1963
15 Alexey Poskonov   1963 1969 Alexei Kosygin

 
16 Miefodiy Svieshnikov   1969 1976
17 Vladimir Alkhimov   11 tetor 1976 10 janar 1986 Nikolai Tikhonov

18 Viktor Dementsev   10 janar 1986 22 gusht 1987 Nikolai Ryzhkov

 
19 Nikolai Garetovsky   22 gusht 1987 7 qershor 1989
20 Viktor Gerashchenko   7 qershor 1989 26 gusht 1991 Valentin Pavlov

21 Andrei Zverev   26 gusht 1991 20 dhjetor 1991 Ivan Silayev

Presidenti i Bankës Qendrore të Rusisë

Redakto

Presidenti i Bordit të Drejtorëve të Bankës Qendrore është drejtuesi i sistemit bankar qendror të Federatës Ruse. Kryetari zgjidhet nga Presidenti i Rusisë; dhe shërben për mandat katër vjeçar pas emërimit. Një Kryetar mund të emërohet për disa mandate radhazi (Sergey Ignatyev ishte Guvernatori i Bankës Qendrore për 11 vjet, dhe ai u emërua tri herë, në mandatin më të gjatë të shërbimit në Rusinë post-sovjetike).

Emri (guvernatori) Foto Afati i zyrës Emëruar nga
Fillimi i afatit Fundi i afatit
1 Georgy Matyukhin   25 dhjetor 1990 16 maj 1992 Boris Yeltsin



 
2 Viktor Gerashchenko   17 korrik 1992 18 tetor 1994
3 Tatyana Paramonova   19 tetor 1994 08 nëntor 1995
4 Alexander Khandruyev   8 nëntor 1995 22 nëntor 1995
5 Sergei Dubinin   22 nëntor 1995 11 shtator 1998
6 Viktor Gerashchenko   11 shtator 1998 20 mars 2002
7 Sergei Ignatyev   21 mars 2002 23 qershor 2013 Vladimir Putin



 
9 Elvira Nabiullina   24 qershor 2013 akoma

Filialet

Redakto

Banka Qendrore e Rusisë mban interesa drejtpërsëdrejti të rëndësishme pjesëmarrëse në një numër ndërmarrjesh ruse:

  • Sberbank i Rusisë (50% + 1 aksion i votimit të aksioneve);
  • Bursa e Moskës (11.779% e aksioneve);
  • Kompania Kombëtare e Risigurimit Ruse (100% e aksioneve);
  • Ndërmarrja e Mirëbesimit e Fondit të Konsolidimit të Sektorit Bankar (100% e aksioneve);
  • Rosincas (Shoqata Ruse e parave të gatshme në tranzit).

Për më tepër, Banka e Rusisë kishte interesa të mëparshme në disa organizata të tjera ruse. Në veçanti, pas likuidimit të Gosbank (Banka Shtetërore e BRSS), CBR përfitoi përfitime të plota ose kontrolluese të interesave në pesë të ashtuquajturat "Bankat e Huaja Ruse" (deri në 1991 - "Bankat e Jashtme Sovjetike"):

  • VTB Bank (99,99% të aksioneve - deri në 2002, tani - 60.9% në pronësi të Agjencisë Federale për Menaxhimin e Pronave të Shtetit (Rosimushchestvo));
  • Donau Bank AG, Vjenë;
  • Banka e Bashkuar Lindje-Perëndim, Luksemburg;
  • Eurobank, Paris;
  • Moscow Narodny Bank, Londër;
  • Ost-West Handelsbank, Frankfurt am Main.

Politikat

Redakto

Në dhjetor 2014, në mes të rënies së çmimeve globale të naftës, sanksioneve perëndimore mbi krizën e Ukrainës, fluturimit të kapitalit dhe frikës së recesionit, banka kishte rritur normën minimale të një javësh të repos së ankandit me 6.5 pikë në 17 përqind. Kjo shkaktoi një rrjedhë në rubla, dhe më 29 janar, banka uli normën me dy pikë në 15 përqind.

Në janar 2015, kreu i politikës monetare, Ksenia Yudayeva, një ithtare e politikës së rreptë të anti-inflacionit, u zëvendësua nga Dmitry Tulin, i cili "shihet si më i pranueshëm për bankierët, të cilët kanë bërë thirrje për ulje të normave të interesit".[12]

Shiko edhe

Redakto

Referime

Redakto
  1. ^ History of the Bank of Russia. 1860–2010. In 2 vols. Ed.: Y. A. Petrov, S. Tatarinov. 2010.
  2. ^ CBR. "Bank of Russia Today:History". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Об учреждении Государственного банка [On the establishment of the State Bank] (në rusisht). XV, 1758–1762, № 11550 (bot. Полное собрание законов Российской империи [ru] с 1649 года). Типография II отделения Собственной Его Императорского Величества канцелярии. 1830: 1021–1023. {{cite journal}}: Burimi journal ka nevojë për |journal= (Ndihmë!)
  4. ^ Bank of Russia:Banking Legislation
  5. ^ "Elvira Nabiullina: Establishing a mega regulator for the Russian financial sector", Bank for International Settlements : Central bankers' speeches : Speech by Ms Elvira Nabiullina, Governor of the Bank of Russia, at the Federation Council, Moscow, 15 February 2017
  6. ^ "Commemorative Coins – Banknotes and Coins – Bank of Russia". cbr.ru. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ "Inside the Risky Bets of Central Banks", The Wall-Street Journal. 12 December 2012
  8. ^ "Putin signed a law establishing a National reinsurance company" Arkivuar 27 maj 2020 tek Wayback Machine, World News, Breaking News, 4 July 2016
  9. ^ "Bank of Russia to mark microfinance organisations on the Internet | Банк России". www.cbr.ru. Marrë më 2017-08-16. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ "Insurers' websites receive first marks | Банк России". www.cbr.ru. Marrë më 2018-02-14. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ "The State Bank of the USSR". Bank of Russia Today. Bank of Russia. Marrë më 26 maj 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ Jason Bush, Lidia Kelly and Alexander Winning (30 janar 2015). "Russian central bank makes surprise interest rate cut". Reuters. Arkivuar nga origjinali më 30 janar 2015. Marrë më 31 janar 2015. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Lidhje të jashtme

Redakto