Wikipedia

Beteja e Hajberit

Beteja e Hajberit (arabisht: غَزْوَة خَيْبَر) u zhvillua në vitin 628 të es midis myslimanëve të hershëm të udhëhequr nga Muhamedi dhe jehudëve që jetonin në Hajber, një oaz që ndodhet 150 km nga Medina në Gadishullin Arabik veriperëndimor (Arabia Saudite e sotme), si pjesë të pushtimeve të hershme myslimane. Thuhet se fiset jehude arritën në rajonin e Hexhazit në vazhdën e luftërave jehude-romake dhe futën bujqësinë, duke i vendosur ata në një pozitë dominuese kulturalisht, ekonomikisht dhe politikisht.[4][5] Sipas burimeve islame, trupat myslimane marshuan në Hajber dhe angazhuan jehudët, të cilët ishin barrikaduar në kalatë pas një shkeljeje të supozuar të marrëveshjes me myslimanët.

Beteja e Hajberit
Pjesë e fushatave ushtarake të Muhamedit
Datamars/prill 628 (7 hixhri)
Vendodhja
Hajber, Hexhaz, Arabia
Pasoja Fitorja e myslimanëve
Palët pjesëmarrëse
Myslimanët Jehudët Khaybar
Komandantët dhe udhëheqësit
Fuqia ushtarake
  • 1,600
Viktimat dhe humbjet
  • ~20 të vrarë[3]
  • 50 të plagosur
  • 93 të vrarë

Historia

Redakto

Burimet islame i akuzojnë jehudët e Hajber se kishin komplotuar për t'u bashkuar me fise të tjera jehude nga Banu Wadi Qurra, Tajma dhe Fadak si dhe me Ghatafan (një fis arab) për të sulmuar Medinën.[6] Historiani skocez William M. Watt vë në dukje praninë në Hajber të Benu Nadir, të cilët po punonin me fiset fqinje arabe për t'u mbrojtur nga komuniteti musliman i Medinës, të cilët më parë kishin sulmuar dhe internuar fiset jehude, duke i akuzuar ata për shkelje të Kartës së Medinës dhe (bazuar në vizionin profetik) të komplotit për të vrarë Muhamedin.[7][8][9] Orientalistja Laura V. Vaglieri pretendon se motive të tjera për ofensivën myslimane mund të kenë përfshirë prestigjin që angazhimi do t'i jepte Muhamedit midis ndjekësve të tij, si dhe plaçkën që mund të përdorej për të plotësuar fushatat e ardhshme.[10][11]

Beteja përfundoi me dorëzimin e jehudëve të Hajber, të cilët më pas u lejuan të vazhdonin të jetonin në rajon me kusht që të jepnin gjysmën e prodhimeve të tyre muslimanëve. Jehudët e Khaybar vazhduan të jetonin në oazë edhe për disa vite të tjera, derisa u dëbuan nga kalifi i dytë Rashidun, Omeri. Imponimi i haraçit nga myslimanët ndaj jehudëve shërbeu si një precedent për dispozitat në ligjin islam, i cili kërkon marrjen e rregullt të haraçit - të njohur si xhizja - nga subjektet jomuslimane dhimmi që jetojnë në zonat nën sundimin mysliman, si dhe konfiskimin e tokës që u përket jomuslimanëve për t'u bashkuar në pronën kolektive të bashkësisë muslimane (Umeti).[10][12][13]

Bibliografia

Redakto
  • Lewis, Bernard. The Jews of Islam. Princeton: Princeton University Press, 1984. ISBN 0-691-00807-8
  • Lings, Martin (1983). Muhammad: his life based on the earliest sources (në anglisht). Inner traditions international.
  • Stillman, Norman. The Jews of Arab Lands: A History and Source Book. Philadelphia: Jewish Publication Society of America, 1979. ISBN 0-8276-0198-0
  • Ṭabarī. The History Of Al-Ṭabarī: Taʾrīkh Al-rusul Wa'l Mulūk. Albany: State University Of New York, 1985–2007. Print.
  • Watt, William Montgomery (1956). Muhammad at Medina (në anglisht). Oxford University Press.
  • Montgomery Watt, W. (1964). Muhammad: Prophet and Statesman (në anglisht). Oxford.{{cite book}}: Mirëmbajtja CS1: Mungon shtëpia botuese te vendodhja (lidhja)

Referime

Redakto
  1. ^ "خيبر - غزوة خيبر - قصة المدينة - د. راغب السرجاني | موقع قصة الإسلام - إشراف د/ راغب السرجاني". www.islamstory.com (në arabisht). Arkivuar nga origjinali më 2016-10-25.
  2. ^ a b Lings (1983), p. 264.
  3. ^ Lings (1983), p. 255-6.
  4. ^ Watt, Encyclopaedia of Islam, "Kurayza, Banu".
  5. ^ "Collaboration on Experiential Education (1827)", Best Practices (në anglisht), American Society of Health-System Pharmacists, fq. 192f, 2019-12-01, doi:10.37573/9781585286560.059, ISBN 978-1-58528-656-0, S2CID 242813687, marrë më 2020-10-11
  6. ^ Islamic Historical Novel: Perang Khaibar (Khaybar War) by Abdul Latip Talib, 2011 (Malaysia).
  7. ^ Stillman, Norman (1979). The Jews of Arab Lands: A History and Source Book (në anglisht). Philadelphia: Jewish Publication Society of America. fq. 14. ISBN 0-8276-0198-0.
  8. ^ al-Halabi, Nur al-Din. "10". Sirat-i-Halbiyyah. 2 (në anglisht). Uttar Pradesh: Idarah Qasmiyyah Deoband. fq. 34.
  9. ^ Rubin, Uri (1990). The Assassination of Kaʿb b. al-Ashraf. Vol. 32 (në anglisht). fq. 65–71.
  10. ^ a b Veccia Vaglieri, L. "Khaybar", Encyclopaedia of Islam
  11. ^ Stillman 19.
  12. ^ Stillman 18–19.
  13. ^ Lewis 10.
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Beteja_e_Hajberit&oldid=2548946"