Django (shqiptohet: Xhengo(u); nganjëherë i stilizuar si django ) [6] është një web framework i lirë dhe me burim të hapur, i bazuar në Python, që ndjek modelin arkitekturor model-template-views (MTV). [7] [8] Ai mirëmbahet nga Django Software Foundation (DSF), një organizatë e pavarur e krijuar në SHBA si një organizatë jofitimprurëse 501(c)(3) .

AutorAdrian Holovaty, Simon Willison
ZhvilluesFondacioni i Softuerit Django[1]
Versioni i parë21 korrik 2005; 19 vite më parë (2005-07-21)[2]
Versioni i fundit5.1.4[3] Edit this on Wikidata / 4 dhjetor 2024; Error: first parameter cannot be parsed as a date or time. (4 dhjetor 2024)
Gjuhet e programimitPython[1]
Madhesia e skedarit8.9 MB[4]
Përdoret përWeb framework[1]
Licenca3-clause BSD[5]

Qëllimi kryesor i Django është të lehtësojë krijimin e faqeve të internetit të ndërlikuara, të drejtuara nga baza e të dhënave. Frameworku thekson ripërdorimin dhe "pluggability" të komponentëve, më pak kod, çiftëzim të ulët, zhvillim të shpejtë dhe parimin e mospërsëritjes . [9] Python përdoret kudo, madje edhe tek settings, skedarët dhe modelet e të dhënave . Django ofron gjithashtu një ndërfaqe opsionale administrative të krijimit, leximit, përditësimit dhe fshirjes që krijohet në mënyrë dinamike përmes introspeksionit dhe konfigurohet nëpërmjet modeleve të administratorit.

Disa sajte të njohura që përdorin Django përfshijnë Instagram, [10] Mozilla, [11] Disqus, [12] Bitbucket, [13] Nextdoor [14] dhe Clubhouse . [15]

Veçoritë

Redakto

Komponentët

Redakto
 
Pamja e ekranit të ndërfaqes së administratorit Django për modifikimin e një llogarie përdoruesi

Megjithësse ka nomenklaturën e vet, siç është emërtimi i objekteve të thirrshme që gjenerojnë përgjigjet HTTP "views", [7] frameworku thelbësor i Djangos mund të shihet si një arkitekturë MVC . [8] Ai përbëhet nga një hartues relacional-objekt (ORM) që ndërmjetëson midis modeleve të të dhënave (të përcaktuara si klasa Python) dhe një bazë të dhënash relacionale (" Model"), një sistem për përpunimin e kërkesave HTTP me një sistem modelesh në internet (" View"), dhe një dispeçer URL i bazuar në shprehje të rregullt ("Controller").

Gjithashtu të përfshira në frameworkun bazë janë:

  • një web server i lehtë dhe i pavarur për zhvillim dhe testim
  • një sistem serializimi dhe vërtetimi i formave që mund të përkthejë midis formave HTML dhe vlerave të përshtatshme për tu ruajtur në bazën e të dhënave
  • një sistem shabllonesh që përdor konceptin e trashëgimisë të huazuar nga programimi i orientuar nga objekti
  • një framework cache që mund të përdorë cilëndo nga disa metoda të cache-it
  • mbështetje për klasat e programeve të mesme që mund të ndërhyjnë në faza të ndryshme të përpunimit të kërkesave dhe të kryejnë funksione të personalizuara
  • një sistem dispeçer i brendshëm që lejon komponentët e një aplikacioni të komunikojnë ngjarjet me njëri-tjetrin nëpërmjet sinjaleve të paracaktuara
  • një sistem ndërkombëtarizimi, duke përfshirë përkthimet e vetë komponentëve të Django-s në një sërë gjuhësh
  • një sistem serializimi që mund të prodhojë dhe lexojë përfaqësime XML dhe/ose JSON të shembujve të modelit Django
  • një sistem për zgjerimin e aftësive të motorit të shablloneve
  • një ndërfaqe me kornizën e integruar të testimit të njësisë së Python
  1. ^ a b c "django/README". GitHub. Marrë më 8 shtator 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ "Django FAQ". Marrë më 27 mars 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ "Release 5.1.4". 4 dhjetor 2024. Marrë më 23 dhjetor 2024. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ "Django Download". Marrë më 7 gusht 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ "django/LICENSE". GitHub. Marrë më 8 shtator 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "FAQ: General - Django documentation - Django". Marrë më 30 prill 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ a b "FAQ: General - Django documentation - Django". Marrë më 30 prill 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "faq-mvc" defined multiple times with different content
  8. ^ a b Adrian Holovaty, Jacob Kaplan-Moss; etj. The Django Book. Arkivuar nga origjinali më 2 shtator 2016. Marrë më 3 shtator 2013. Django follows this MVC pattern closely enough that it can be called an MVC framework {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "djangobook-mvc" defined multiple times with different content
  9. ^ "Design Philosophies". Django. Marrë më 18 mars 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ "What Powers Instagram: Hundreds of Instances, Dozens of Technologies". Instagram Engineering. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ "Python". Mozilla Developer Network. Arkivuar nga origjinali më 8 shkurt 2012. Marrë më 30 prill 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ Robenolt, Matt. "Scaling Django to 8 Billion Page Views". blog.disqus.com. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ "DjangoSuccessStoryBitbucket – Django". Arkivuar nga origjinali më 20 prill 2016. Marrë më 30 prill 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ "The anti-Facebook: one in four American neighborhoods are now using this private social network". The Verge. 18 gusht 2014. Marrë më 16 qershor 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ Demi, Luke (15 gusht 2021). "Reining in the thundering herd ⛈ Getting to 80% CPU utilization with Django". Clubhouse Blog (në anglisht). Marrë më 16 gusht 2021.