Filip Vujanoviq

Fillip Vujanoviq (Cirilik malazez: Филип Вујановић, Filip Vujanoviç; i lindur më 1 shtator 1954) është një politikan serb malazez i cili shërbeu si President i Malit të Zi nga 2003 deri në 2018.

Filip Vujanović Филип Вујановић
Presidenti i 3-të i Malit të Zi
Në detyrë 22 maj 2003 – 20 maj 2018
Kryeministri	Milo Gjukanoviq Zhelko Shturanoviq Milo Gjukanoviq Igor Lukshiq Milo Gjukanoviq Dushko Markoviq
Paraprirë nga	Dragan Kujoviq (Në detyrë)
Pasuar nga	Milo Gjukanoviq
Në detyrë 25 nëntor 2002 – 19 maj 2003 Në detyrë
Kryeministri	Milo Gjukanoviq
Paraprirë nga	Milo Gjukanoviq
Pasuar nga	Dragan Kujović (Në detyrë)
Kryetar i Parlamentit
Në detyrë 5 nëntor 2002 – 30 korrik 2003
Paraprirë nga	Vesna Peroviq
Pasuar nga	Ranko Krivokapiq
Kryeministri i 2-të i Malit të Zi
Në detyrë 5 shkurt 1998 – 5 nëntor 2002
Presidenti	Milo Gjukanoviq
Paraprirë nga	Milo Gjukanoviq
Pasuar nga	Dragan Đurović Në detyrë
Të dhëna vetjake
U lind më	1 shtator 1954 Beograd, Serbia, Jugosllavia (tani Beograd, Serbi)
Partia politike	Partia Demokratike e Socialistëve (1993–2019)
Bashkëshortja/et	Svetlana Vujanoviq (m. 1985)
Fëmijët	3
Shkollimi	Universiteti i Beogradit
Faqja në rrjet	Official website

Jeta e hershme dhe karriera

Filip Vujanoviç lindi më 1 shtator të vitit 1954 në Beograd dhe u diplomua në Fakultetin Juridik në Universitetin e Beogradit. Ndërmjet viteve 1978 dhe 1981 ai punoi në një nga gjykatat komunale të qytetit, dhe më vonë edhe si asistent në Gjykatën e Qarkut të Beogradit. Në vitin 1981, në moshën 27 vjeçare, ai u transferua në Titograd. Pas një mandati të shkurtër si sekretar në Gjykatën e Qarkut të Titogradit, ai punoi si avokat deri në hyrjen në politikë në mars 1993.

Karriera politike

Vujanoviq iu bashkua Partisë Demokratike të Socialistëve (DPS) në vitin 1993 me ftesë të presidentit federal malazez Momir Bulatoviq pas krijimit të Republikës Federale të Jugosllavisë (e përbërë nga Mali i Zi dhe Serbia) në vazhdën e shpërbërjes së Jugosllavisë së mëparshme.

Ai ishte Ministër i Drejtësisë në qeverinë pro-Sllobodan Millosheviqit të Milo Gjukanoviq (1993–1996), dhe më pas Ministër i Brendshëm nga viti 1996 deri më 1998 pasi Gjukanoviq ndërroi besnikërinë dhe u kthye kundër Millosheviqit. Gjatë konfliktit të udhëheqjes së DPSM-së në vitin 1997, Vujanoviq fillimisht deklaroi neutralitet. Ai përfundimisht doli në anën e Milo Gjukanoviqit pasi Gjukanoviq fitoi zgjedhjet presidenciale. Gjukanoviq më pas emëroi Vujanoviqin si Kryeministër të parë të Malit të Zi; Vujanoviç shërbeu në atë post nga 5 shkurt 1998 deri më 8 janar 2003.

President i Malit të Zi

Më 5 nëntor 2002, ai u bë kryetar i parlamentit malazez, një post që nga 25 nëntori 2002 e bëri atë ushtrues detyre të Presidentit të Malit të Zi për shkak të dorëheqjes së Gjukanoviqit nga presidenca për t'u përgatitur për të ndërruar postin me Vujanoviq. Vujanoviq kandidoi në zgjedhjet presidenciale të dhjetorit 2002 dhe fitoi një fitore dërrmuese, duke marrë 86% të votave, por zgjedhjet u shpallën të pavlefshme sepse pjesëmarrja ishte më pak se 50%. Zgjedhjet u mbajtën përsëri në shkurt të vitit 2003, ku Vujanoviq fitoi 81% të votave, por përsëri pjesëmarrja ishte nën 50%. Zgjedhjet u mbajtën për herë të tretë më 11 maj 2003, me heqjen e rregullit të pjesëmarrjes minimale dhe Vujanoviq fitoi përsëri me 63% të votave.

Vujanoviq dha dorëheqjen nga postet e tij si kryetar dhe ushtrues detyre i presidentit më 19 maj 2003, por u bë përsëri president i Malit të Zi tre ditë më vonë kur filloi mandati i tij. Edhe pse kishte lindur në Serbi, ai ishte një nga secesionistët më të shquar malazez. Si president i Malit të Zi, Vujanoviç ishte një mbështetës i referendumit të pavarësisë së Malit të Zi, megjithëse kryeministri Gjukanoviq ishte shumë më i profilit të lartë në fushatën e tij për të. Mesazhet e Vujanoviçit shpesh fokusohen në aftësinë e Malit të Zi dhe Serbisë për të pasur një ndarje paqësore dhe bashkëpunim pas pavarësisë, dhe ai është mik me ish-presidentin serb Boris Tadiq. Më 21 maj 2006, në Mal të Zi u mbajt një referendum për pavarësinë; u miratua nga 55.5% e votuesve, duke kaluar ngushtë pragun prej 55%. Më 3 qershor 2006, Mali i Zi u bë shtet i pavarur.

Më 14 dhjetor 2006, ai nënshkroi Dokumentin Kornizë për anëtarësimin në Programin e Partneritetit për Paqe, ku Mali i Zi u bë anëtar i programit "Partneriteti për Paqe" të NATO-s. Gjatë konferencës për shtyp që presidenti Vujanoviç dhe sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Jaap de Hoop Scheffer mbajtën pas nënshkrimit të Dokumentit Kornizë të Partneritetit për Paqe, Shefer përshëndeti mënyrën se si Mali i Zi vendosi të shkojë drejt integrimeve evropiane.

Jeta personale

Që nga maji 1985, ai është i martuar me Svetlana, gjyqtare e gjykatës, me të cilën ka dy vajza (Tatjana dhe Nina) dhe një djalë (Danilo).