Republika Socialiste Federative e Jugosllavisë
Republika Socialiste Federative e Jugosllavisë, (shkurt: Jugosllavia), ka qenë shteti jugosllav në Evropën Juglindore që ekzistoi prej themelimit të vet pas Luftës së Dytë Botërore deri në shpërbërjen e vet më 1992 përmes Luftërave Jugosllave. Duke mbuluar një sipërfaqe prej 255,804 kilometrash katrorë, Republika Jugosllave kufizohej me Italinë në perëndim, Austrinë e Hungarinë në veri, Rumaninë e Bullgarinë në lindje dhe Greqinë e Shqipërinë në jug.
| 1945–1992 | |||||||||||||||||||
.svg) Flamuri
.svg) Stema
| |||||||||||||||||||
| Parimi: Bratstvo i jedinstvo Братство и јединство "Vëllazëria dhe uniteti" | |||||||||||||||||||
| Himni: "Hej, Slaveni" Хеј, Словени "Hej, Sllavët" | |||||||||||||||||||
 Harta e Evropës në 1989, duke treguar Jugosllavinë të theksuar me gjelbër | |||||||||||||||||||
| Kryeqyteti | Beogradi | ||||||||||||||||||
| Qyteti më i madh | Belgrade | ||||||||||||||||||
| Gjuhët e zakonshme | Serbokroacisht Sllovenisht Maqedonisht | ||||||||||||||||||
| Nofka | Yugoslav Yugoslavian | ||||||||||||||||||
| Qeveria | |||||||||||||||||||
| Lloji i qeverisjes | Federalizm, Marksizëm–Leninizmi, shtet socialist (1945–1948) Federalilzm, Titoizm, Shtet socialist (1948–1990) Federalizm, parlamentarë, shtet socialist (1990–1992) | ||||||||||||||||||
| Presidenti | |||||||||||||||||||
• 1945–1953 (i pari) | Ivan Ribar | ||||||||||||||||||
• 1953–1980 | Josip Broz Tito | ||||||||||||||||||
• 1991 (i funit) | Stjepan Mesić | ||||||||||||||||||
| Kryeministri | |||||||||||||||||||
• 1945–1963 (i pari) | Josip Broz Tito | ||||||||||||||||||
• 1989–1991 (i funit) | Ante Marković | ||||||||||||||||||
| Sekretari i Përgjithshëm | |||||||||||||||||||
• 1945–1980 (i pari) | Josip Broz Tito | ||||||||||||||||||
• 1989–1990 (i funit) | Milan Pančevski | ||||||||||||||||||
| Kuvendi | Asamble Federale | ||||||||||||||||||
| Dhoma e Republikave | |||||||||||||||||||
| Dhoma Federale | |||||||||||||||||||
| Epoka historike | Lufta e ftohtë | ||||||||||||||||||
• AVNOJ | 26 Nëntor 1942 | ||||||||||||||||||
• Shpallja | 29 Nëntor 1945 | ||||||||||||||||||
| 31 Janar 1946 | |||||||||||||||||||
| 1948 | |||||||||||||||||||
• Vdekja e Josip Broz Tito | 4 Maj 1980 | ||||||||||||||||||
| 27 Prill 1992 | |||||||||||||||||||
| Sipërfaqja | |||||||||||||||||||
• Gjithsej | 255,804 km2 (98,766 sq mi) | ||||||||||||||||||
| Popullsia | |||||||||||||||||||
• Përllogaritje 1991 | 23,229,846 | ||||||||||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||||||||||
| Monedha | Dinari jugosllavë (YUD) | ||||||||||||||||||
| Të dhëna të tjera | |||||||||||||||||||
| IZHNJ (1990) |  0.913[1]shumë i lartë | ||||||||||||||||||
| Zona kohore | UTC+1 (Central European Time (CET)) | ||||||||||||||||||
• Verës | UTC+2 (CEST) | ||||||||||||||||||
| Ana e drejtimit të makinës | right | ||||||||||||||||||
| Prefiksi telefonik | 38 | ||||||||||||||||||
| Kodi i internetit TLD | .yu | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Sot pjesë e |  Bosnja dhe Hercegovina Kroacia Kosova Mali i Zi Maqedonia e Veriut Serbia Sllovenia | ||||||||||||||||||
Ka qenë një shtet socialist, i qeverisur nga Lidhja e Komunistëve Jugosllavë e përbërë nga gjashtë republika socialiste: Bosnia e Hercegovina, Kroacia, Maqedonia, Mali i Zi, Serbia dhe Sllovenia me Beogradin si kryeqytet. Duke shtuar edhe dy krahina autonome përbrenda Serbisë: Kosova dhe Vojvodina.
HistoriaRedakto
Ne daten 1 dhjetor 1918, Aleksander Karagjeorgjevic shpalli mbreterine Serbo-Kroato-Sllovene. Ne vitin 1921 u shpall kushtetuta. Institucionet fetare kryesore ishin: kisha katolike,ortodokse, xhamia myslimane. Ne vitin 1924 Aleksandri I. e ndau mbreterine ne 9 njesi administrative dhe ajo u quajt Jugosllavi. U zhvilluan reforma asimiluese ndaj shqiptareve dhe ne vitin 1924 u vendos diktatura mbreterore.
GjeografiaRedakto
EkonomiaRedakto
PolitikaRedakto
Njësitë federativeRedakto
Ish Republika Socialiste Federative e Jugosllavisë përbëhej nga 6 republika dhe 2 krahina:
- Republikat
- Republika Socialiste e Serbisë - tani:Serbia , shtet i pavarur
- Republika Socialiste e Kroacisë - tani:Kroacia , shtet i pavarur
- Republika Socialiste e Sllovenisë - tani:Sllovenia , shtet i pavarur
- Republika Socialiste e Bosnjës dhe Hercegovinës - tani:Bosnja dhe Hercegovina , shtet i pavarur
- Republika Socialiste e Maqedonisë - tani:Ish Republika Jugosllave e Maqedonisë, shtet i pavarur
- Republika Socialiste e Malit të Zi - tani:Mali i Zi , shtet i pavarur
- Krahinat
- Krahina Socialiste Autonome e Kosovës - tani: Kosova, shtet i pavarur
- Krahina Socialiste Autonome e Vojvodinës
KufijtëRedakto
Ajo u kufizohej me 1:Shqiperin 2:Greqin 3:Bullgarin 4:Rumunin 5:Hungarin 6:Austrin 7:Italin
KulturaRedakto
GjuhaRedakto
Në RSFJ gjuhë kryesore ka qenë Serbokroatishtja, ndërsa gjuhë të tjera të cilat janë folur janë: në territorin e Sllovenisë është folur gjuha Sllovene, në Kroaci gjuha Kroate, në Bosnje dhe Hercegovinë gjuhët Boshnjake, Serbe, Kroate dhe ngapak Sllovene, në Serbi gjuha Serbe, në Maqedoni gjuha Maqedone, dhe në Kosovë gjuha Shqipe.
Redakto
.svg){kind=small}
|
Ky artikull me tematikë në lidhje me gjeografinë e Evropës është një faqe cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedia-n duke e përmirësuar atë. |
- ^ "Human Development Report 1990" (PDF). HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme. fq. 111. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 7 shkurt 2019. Marrë më 8 nëntor 2018.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)