Geert Wilders ( i lindur më 6 shtator 1963) është një politikan holandez që ka udhëhequr Partinë për Liri (PVV) që kur e themeloi atë në 2006. [1] [2] Ai është gjithashtu lideri i partisë në Dhomën e Përfaqësuesve, duke mbajtur një karrige në parlament që nga viti 1998 . Në formimin e vitit 2010 të kabinetit të parë Rutte, një qeveri e pakicës e Partisë Popullore për Liri dhe Demokraci (VVD) - të cilën ai e la në 2004 - dhe Apelit Kristian Demokrat (CDA), Wilders mori pjesë aktive në negociata, duke rezultuar në një " marrëveshje tolerance” ndërmjet PVV-së dhe këtyre palëve. Ai tërhoqi mbështetjen parlamentare të partisë së tij në 2012, duke përmendur mosmarrëveshjet me kabinetin rreth shkurtimeve të propozuara buxhetore. [3] Wilders është më i njohur për kritikat e tij ndaj Islamit dhe Bashkimit Evropian (BE); [4] pikëpamjet e tij e kanë bërë atë një figurë të diskutueshme në Holandë dhe jashtë saj. Që nga viti 2004, ai ka qenë i mbrojtur gjatë gjithë kohës nga policë të armatosur.

Geert Wilders
Wilders në 2014
Lider i Partisë Për Liri
Titullar
Në detyrë
22 Shkurt 2006
Paraprirë ngaThemelimi
Lideri i PVV Stampa:Awrap
Titullar
Në detyrë
23 Nëntor 2006
Paraprirë ngaThemelimi
Të dhëna vetjake
U lind më (1963-09-06) 6 shtator 1963 (61 vjeç)
Venlo, Hollandë
Partia politikePVV Stampa:Awrap
Lidhjet e tjera
politike
Bashkëshortja/et
Krisztina Márfai
(m. 1992)
Prindër(it)Johannes Henricus Andreas Wilders, Maria Anne (Ording) Wilders
VendbanimiHaga
ShkollimiOpen University of the Netherlands

I rritur një katolik romak, Wilders u largua nga kisha në moshën e tij të rritur. Udhëtimet e tij në Izrael dhe në Lindjen e Mesme më të madhe si i ri ndihmuan në formimin e pikëpamjeve të tij politike. Wilders punoi si shkrimtar fjalimi për VVD-në konservatore-liberale ; ai më vonë shërbeu si ndihmës parlamentar i liderit të partisë Frits Bolkestein nga 1990 deri në 1998. Ai hyri në këshillin bashkiak të Utrehtit në 1997. Një vit më pas ai hyri në Dhomën e Përfaqësuesve. Duke përmendur dallimet e papajtueshme rreth qëndrimit të partisë për anëtarësimin e Turqisë në Bashkimin Evropian, ai u largua nga VVD në vitin 2004 për të krijuar partinë e tij, Partinë për Liri. Wilders ka bërë fushatë për të ndaluar atë që ai e sheh si " islamizimin e Holandës". Ai e ka krahasuar Kuranin me Mein Kampf dhe ka bërë fushatë për ndalimin e librit në Holandë. [5] [6] Ai mbron dhënien fund të imigrimit nga vendet muslimane [7] dhe ndalimin e ndërtimit të xhamive të reja. Wilders ishte një folës në Konferencën Përballë Xhihadit të mbajtur në Izrael në vitin 2008, e cila diskutoi mbi rreziqet e xhihadit dhe ka bërë thirrje për një linjë të ashpër kundër asaj që ai e quajti "terror në rrugë" të ushtruar nga pakicat në qytetet holandeze. [8] Filmi i tij kontrovers i vitit 2008, i cili paraqet pikëpamjet e tij mbi Islamin, Fitna, mori vëmendjen ndërkombëtare dhe kritika të skajshme. Partia e tij u padit gjithashtu sepse përmbajtja në filmin e tij u përdor pa leje. [9] Ai është përshkruar në media si populist [10] [11] [12] dhe etiketuar ekstremist i djathtë. [13] [14] [15] Ai u cilësua nga media edhe si islamofob. [16] [17] Wilders refuzon të etiketohet si e djathtë ekstreme dhe e sheh veten si një liberal të krahut të djathtë, ndërsa thotë se ai nuk dëshiron të "lidhet me grupet e gabuara fashiste të djathta". [18] Megjithatë, kohët e fundit, Wilders ka punuar së bashku me Marine Le PenFrontit Kombëtar Francez, si dhe me Partinë e Lirisë së Austrisë, Lega Nord të Italisë dhe Vlaams Belang të Belgjikës. [19] [20] [21] [22]

Wilders është akuzuar disa herë në lidhje me nxitje. Wilders u akuzua fillimisht për fyerje kriminale të grupeve fetare dhe etnike dhe nxitje të urrejtjes dhe diskriminimit. Ai u shpall i pafajshëm në vitin 2011. Në vitin 2016, ai doli sërish në gjykatë dhe u shpall fajtor për nxitje dhe diskriminim inkurajues ndaj emigrantëve marokenë në Holandë, por nuk u përball me asnjë dënim. [23] Vendimi më vonë u anulua. [24]

  1. ^ Castle, Stephen (5 gusht 2010). "Dutch Opponent of Muslims Gains Ground". The New York Times. Netherlands. Arkivuar nga origjinali më 7 janar 2019. Marrë më 31 maj 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Mock, Vanessa (11 qershor 2010). "Wilders makes shock gains in Dutch elections". The Independent. London. Arkivuar nga origjinali më 7 janar 2019. Marrë më 18 qershor 2010. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ "Dutch prime minister says government austerity talks collapse". The Washington Post. Associated Press. 20 prill 2012. Arkivuar nga origjinali më 22 prill 2012. Marrë më 28 prill 2012. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ Traynor, Ian (17 shkurt 2008). "'I don't hate Muslims. I hate Islam,' says Holland's rising political star". The Guardian. London. Arkivuar nga origjinali më 1 shtator 2013. Marrë më 15 mars 2009. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura bbcjune10
  6. ^ "Nancy Graham Holm: Three Questions to Ask Geert Wilders about Anti-Islam Hate Speech". Huffington Post. USA. 22 prill 2011. Arkivuar nga origjinali më 9 janar 2016. Marrë më 31 maj 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Hardy, Roger (28 prill 2010). "Dutch Muslim women striving to integrate". BBC News. British Broadcasting Corporation. Arkivuar nga origjinali më 7 janar 2019. Marrë më 18 korrik 2014. Mr Wilders wants the authorities to halt all immigration from Muslim countries. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ "PVV: Leger inzetten tegen straatterreur Gouda" (në holandisht). Elsevier.nl. 15 shtator 2008. Arkivuar nga origjinali më 10 nëntor 2008. Marrë më 18 qershor 2010.
  9. ^ "JP-tegner klar til sag mod Wilders" (në danisht). Arkivuar nga origjinali më 7 janar 2019. Marrë më 22 maj 2017.
  10. ^ West, Ed (30 janar 2010). "Geert Wilders is not 'far Right'". The Daily Telegraph. London. Arkivuar nga origjinali më 9 prill 2016. Marrë më 18 qershor 2010. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ "Dutch populist Wilders 'unwelcome' in Eifel town". Thelocal.de. Arkivuar nga origjinali më 31 maj 2010. Marrë më 18 qershor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ "Rechtspopulist Wilders in Monschau nicht willkommen". General-anzeiger-bonn.de. 16 mars 2010. Arkivuar nga origjinali më 22 korrik 2011. Marrë më 18 qershor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ Rothwell, James (15 mars 2017). "Dutch election: Polls open as far-right candidate Geert Wilders takes on Mark Rutte". The Telegraph. Arkivuar nga origjinali më 12 janar 2022. Marrë më 15 mars 2017. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ "Geert Wilders, Dutch Far-Right Leader, Is Convicted of Inciting Discrimination". The New York Times. 9 dhjetor 2016. Arkivuar nga origjinali më 7 janar 2019. Marrë më 19 shkurt 2017. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ Gosden, Emily (11 shkurt 2009). "Far-right Dutch MP Geert Wilders vows to defy UK ban". The Times. London. Arkivuar nga origjinali më 4 mars 2020. Marrë më 15 mars 2009. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ "How Geert Wilders Became America's Favorite Islamophobe". Foreign Policy. 1 mars 2017. Arkivuar nga origjinali më 15 mars 2018. Marrë më 31 tetor 2023. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  17. ^ "Geert Wilders, the Islamophobe some call the Dutch Donald Trump, explained". Vox. 15 mars 2017. Arkivuar nga origjinali më 31 tetor 2023. Marrë më 31 tetor 2023. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  18. ^ "In quotes: Geert Wilders". BBC. 4 tetor 2010. Arkivuar nga origjinali më 7 janar 2019. Marrë më 31 korrik 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  19. ^ "PVV: Wilders and Le Pen join forces on anti-EU group". EU Observer. 14 nëntor 2013. Arkivuar nga origjinali më 7 janar 2019. Marrë më 11 prill 2015. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  20. ^ "Le Pen and Wilders forge plan to 'wreck' EU from within". The Guardian. 13 nëntor 2013. Arkivuar nga origjinali më 7 janar 2019. Marrë më 11 prill 2015. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  21. ^ "Buoyant Le Pen seeks more allies for Eurosceptic group in Brussels". The Guardian. 28 maj 2014. Arkivuar nga origjinali më 7 janar 2019. Marrë më 11 prill 2015. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  22. ^ "Le Pen and Wilders fail to form anti-EU bloc". BBC. 24 qershor 2014. Arkivuar nga origjinali më 25 shtator 2018. Marrë më 11 prill 2015. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  23. ^ "Geert Wilders guilty of incitement". POLITICO (në anglishte amerikane). 9 dhjetor 2016. Arkivuar nga origjinali më 7 janar 2019. Marrë më 22 maj 2017.
  24. ^ "Geert Wilders: Dutch far-right leader cleared of inciting hatred". BBC News (në anglishte britanike). 4 shtator 2020. Arkivuar nga origjinali më 17 shkurt 2021. Marrë më 6 shtator 2020.