Marrëdhëniet mes Kosovës dhe Malajzisë
Marrëdhëniet Kosovë-Malajzi (Malay: Hubungan Kosovo–Malaysia; Jawi:هوبوڠن كوسوۏو – مليسيا) janë marrëdhënie të jashtme ndërmjet Kosovës dhe Malajzisë. Marrëdhëniet zyrtare midis dy vendeve filluan së pari në vitin 2000, kur Malajzia u bë vendi i parë aziatik që themeloi një zyrë ndërlidhëse në Kosovë.[1][2] Kosova e shpalli pavarësinë e saj nga Serbia më 17 shkurt 2008 dhe Malajzia e njohu atë më 30 tetor 2008.[3][4]
 | |
 Kosova |
 Malaysia |
|---|---|
| Misioni diplomatik | |
| S'ka | Ambasada malajziase në Romë |
| Të dërguarit | |
| S'ka | Ambasadori Abdul Malik Melvin Castelino Anthony |
Marrëdhëniet para pavarësisë
RedaktoQë nga viti 1999, menjëherë pasi Kosova u bë një protektorat ndërkombëtar, Malajzia pranoi të dërgojë paqeruajtës si pjesë e Misionit të Administratës së Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Kosovë.[5] Më vonë po atë vit, në shtator, Malajzia filloi të bënte plane për "një qendër për të koordinuar ndihmat mjekësore dhe misionet për të ndihmuar viktimat e luftës në Kosovë", dhe filloi mbledhjen e fondeve për ndihmë ndaj Kosovës.[6]
Në shtator 2000, këto plane më në fund hynë në fuqi kur Malajzia krijoi një zyrë ndërlidhëse në Kosovë "për të koordinuar ndihmën e Malajzisë dhe për t'u lidhur me personelin e sigurisë së Malajzisë të caktuar në Kombet e Bashkuara," duke u bërë vendi i gjashtë, dhe i pari në Azi, për të krijuar një zyrë e tillë. Themelimi i zyrës ishte në përputhje me një politikë më të gjerë të vetëvendosjes së Malajzisë në Ballkan dhe një shqetësim për popullatën e madhe myslimane të Kosovës. Zyra ndërlidhëse në Kosovë shpejt filloi të shpërndajë ndihmën e Malajzisë, duke arritur më shumë se 300,000 dollarë në vitin e parë, duke përfshirë para për ndërtimin e një xhamie dhe blerjen e furnizimeve mjekësore për një spital në Prishtinë.[7]
Në vjeshtën e vitit 2000, qeveria malajziase gjithashtu mbështeti fuqimisht mbajtjen e zgjedhjeve në Kosovë sa më shpejt të jetë e mundur. Më 28 shtator 2000, ambasadori i Malajzisë në Kombet e Bashkuara, Datuk Hasmy Agam, vlerësoi përparimin drejt zgjedhjeve, por i tha KB-së se zgjedhjet e lira dhe të ndershme "mund të garantohen vetëm nga mbështetja aktive e bashkësisë ndërkombëtare". Në të njëjtën fjalim, Agam gjithashtu mbrojti fuqimisht për përpjekjet e reja të KB për të promovuar sigurinë dhe stabilitetin në Kosovë, dhe shprehu një dëshirë të fortë për të punuar në çështjen e personave të zhdukur.[8][9] Pas zgjedhjeve të suksesshme lokale në Kosovë në tetor 2000, Malajzia nxiti një zgjedhje të përgjithshme në mbarë Kosovën.[10]
Më 18 shtator 2000, grupi i parë i policëve të Malajzisë të dërguar në Kosovë u kthyen në shtëpi. Muajin tjetër, Malajzia dërgoi një dislokim prej njëqind policësh për të vazhduar të ndihmonte përpjekjen e sigurisë së KB. Të gjitha forcat e Malajzisë për të shërbyer në Kosovë deri në atë kohë morën një medalje dhe një letër mirënjohjeje në njohje të shërbimeve të tyre.[11]
Njohja
RedaktoKosova e shpalli pavarësinë e saj nga Serbia më 17 shkurt 2008. Ministria e Jashtme e Malajzisë lëshoi një deklaratë duke përshëndetur dhe duke thënë: "Malajzia shpreson që shpallja e pavarësisë të përmbushë aspiratën e popullit të Kosovës për të vendosur të ardhmen e tyre dhe të sigurojë të drejtat e të gjithëve për të jetuar në paqe, liri dhe stabilitet".[12] Megjithë deklaratën e saj mbështetëse, Malajzia nuk e njohu menjëherë Kosovën, dhe Ministri i Jashtëm i Malajzisë Rais Yatim, lëshoi një deklaratë në prill duke thënë se Malajzia "nuk po nxitonte të impononte njohje ose ndryshe".[13]
Në gusht, pas një takimi me ministrin e jashtëm serb, Malajzia vendosi që çështja e njohjes së Kosovës të vihet në pritje deri në një vendim të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë për ligjshmërinë e deklaratës.[14] Sidoqoftë, Kosova u përpoq të bëjë presion në Malajzi për njohjen e hershme. Në shtator 2008, Ministri i Jashtëm i Kosovës, Skënder Hyseni, u takua me Rais dhe i kërkoi atij "të njohë Kosovën si një shtet të pavarur dhe sovran sa më shpejt të jetë e mundur". Rais i dha Hysenit një premtim që Malajzia "do ta njohë Kosovën shumë shpejt, dhe do të punojë për krijimin e marrëdhënieve diplomatike midis dy vendeve". Ministri i Jashtëm shqiptar Edit Harxhi bëri gjithashtu një kërkesë të ngjashme për Malajzinë për ta njohur shtetin e sapoformuar.[15]
Siç kishte premtuar Rais, Malajzia nuk e priti vendimin e GJND-së dhe e njohu Kosovën më 30 tetor 2008.[16] Si rezultat i njohjes së Malajzisë, Serbia dëboi menjëherë ambasadorin e Malajzisë.[17] Megjithë kundërshtimin serb, Malajzia mbajti mbështetjen e saj për Kosovën.[18]
Marrëdhëniet që nga njohja
RedaktoQë nga njohja, Malajzia ka ndihmuar Kosovën në krijimin e ligave sportive të njohura ndërkombëtarisht. Në nëntor 2008, Valton Beqiri, Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sporteve të Kosovës vizitoi Malajzinë dhe u takua me Tunku Imran, Kryetarin e Komitetit Olimpik të Malajzisë dhe anëtar të Komitetit Olimpik Ndërkombëtar. Imran premtoi ndihmë në fitimin e spoteve për atletët nga Kosova në turnetë ndërkombëtarë.[19]
Malajzia fillimisht planifikoi ta shndërrojë zyrën e saj ndërlidhëse në Kosovë në një ambasadë, por në janar 2009, ajo mbylli zyrën dhe hoqi planet për një ambasadë për arsye financiare për shkak të riorganizimit brenda ministrisë së jashtme të Malajzisë.
Presidenti i Republikës së Kosovës, Fatmir Sejdiu, udhëtoi më 15 maj 2010 në Malajzi, ku me ftesë të Kryeministrit malajzias, mori pjesë në Forumin Ndërkombëtar Ekonomik Islamik dhe u takua me Drejtuesit e tjerë të Organizatës së Bashkëpunimit Islam.[20] Në forum, Sejdiu tha "Në emër të Republikës së Kosovës, shfrytëzoj këtë mundësi për të shprehur mirënjohjen time të sinqertë për njerëzit dhe shtetin e Malajzisë dhe për vendet e tjera që kanë pranuar të drejtën tonë për të jetuar në liri dhe pavarësi".[21]
Më 8 mars 2011, Kosova dhe Malajzia vendosën marrëdhënie të plota diplomatike. Ambasada e Malajzisë në Romë, Itali është e akredituar për Kosovë.[22] Më 30 Janar 2017, Ministri i Jashtëm i Kosovës, Enver Hoxhaj dhe delegatët e tij bënë një vizitë në Malajzi për të zbuluar mundësi në tregti dhe bashkëpunim të biznesit.
Shiko edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ "Malaysia establishes formal diplomatic relations with Kosovo". Bernama (në anglisht). The Borneo Post. 25 mars 2011. Marrë më 16 dhjetor 2017.
- ^ "Kosovo explores trade and investment in Malaysia" (në anglisht). Malay Mail. 30 janar 2017. Arkivuar nga origjinali më 20 qershor 2020. Marrë më 16 dhjetor 2017.
{{cite web}}:|archivedate=dhe|archive-date=është specifikuar më shumë se një herë (Ndihmë!);|archiveurl=dhe|archive-url=është specifikuar më shumë se një herë (Ndihmë!) - ^ "Malajzia njeh Republikën e Kosovës". Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kosovo. 31 tetor 2008. Arkivuar nga origjinali më 20 janar 2009. Marrë më 31 tetor 2008.
- ^ "Statement by the Foreign Minister of the Republic of Kosovo H.E. Skender Hyseni to the United Nations Security Council" (në anglisht). Ministry of Foreign Affairs, Kosovo. 26 nëntor 2008. Marrë më 16 dhjetor 2017.
- ^ Sarah Jane Meharg; Aleisha Arnusch (2010). Security Sector Reform: A Case Study Approach to Transition and Capacity Building (në anglisht). Strategic Studies Institute. fq. 23–. ISBN 978-1-58487-418-8.
- ^ "Malaysia To Set Up Kosovo Relief Aid Coordination Centre" (në anglisht). Utusan Malaysia. 3 shtator 1999. Arkivuar nga origjinali më 16 dhjetor 2017. Marrë më 16 dhjetor 2017.
- ^ "Sumbangan bina masjid di Kosovo" (në malajisht). Utusan Malaysia. 3 gusht 2000. Arkivuar nga origjinali më 16 dhjetor 2017. Marrë më 16 dhjetor 2017.
- ^ "Security Council hears briefing on Kosovo by Assistant Secretary-General for peacekeeping operations [Press Release SC/6889]" (në anglisht). United Nations. 13 korrik 2000. Marrë më 16 dhjetor 2017.
- ^ "Briefing on Kosovo by Assistant Secretary-General for peacekeeping operations draws mixed reaction from council members [Press Release SC/6914]" (në anglisht). United Nations. 24 gusht 2000. Marrë më 16 dhjetor 2017.
- ^ "Special Representative in Kosovo Briefs Security Council, Says Recent Municipal Elections "Victory" for Democracy [Press Release UNIS/SC/1280]" (në anglisht). United Nations Information Service Vienna. 17 nëntor 2000. Marrë më 16 dhjetor 2017.
- ^ Azian Aziz (29 dhjetor 2005). "Setahun di Kosovo tinggalkan banyak pengalaman" (në malajisht). Utusan Malaysia. Arkivuar nga origjinali më 16 dhjetor 2017. Marrë më 16 dhjetor 2017.
- ^ "Malaysia Welcome"s Kosovo"s declaration of independence" (në anglisht). Kuwait News Agency. 20 shkurt 2008. Marrë më 16 dhjetor 2017.
- ^ "Malaysia Still Mulling Kosovo Recognition" (në anglisht). Balkan Insight. 14 gusht 2008. Arkivuar nga origjinali më 17 dhjetor 2017. Marrë më 16 dhjetor 2017.
- ^ ""Malaysia freezes recognition procedure"". Tanjug (në anglisht). B92. 11 gusht 2008. Marrë më 16 dhjetor 2017.
- ^ "Albania Urges Malaysia to Recognise Kosovo" (në anglisht). Balkan Insight. 31 tetor 2008. Marrë më 16 dhjetor 2017.
- ^ "Malaysia Recognises Kosovo Independence" (në anglisht). Balkan Insight. 31 tetor 2008. Arkivuar nga origjinali më 17 dhjetor 2017. Marrë më 16 dhjetor 2017.
- ^ "Serbia expels Malaysian ambassador over Kosovo recognition". Xinhua News Agency (në anglisht). People's Daily Online. 1 nëntor 2008. Arkivuar nga origjinali më 16 dhjetor 2017. Marrë më 16 dhjetor 2017.
{{cite web}}:|archivedate=dhe|archive-date=është specifikuar më shumë se një herë (Ndihmë!);|archiveurl=dhe|archive-url=është specifikuar më shumë se një herë (Ndihmë!) - ^ "Malaysia To Stick To Kosovo Recognition" (në anglisht). Bernama. 2 nëntor 2008. Arkivuar nga origjinali më 22 qershor 2011. Marrë më 16 dhjetor 2017.
- ^ Gent Prokshi (5 nëntor 2008). "Malaysia to support Kosovo sports federations" (në anglisht). New Kosova Report. Arkivuar nga origjinali më 18 mars 2012. Marrë më 24 prill 2009.
- ^ "Kosovo President on official visit to Malaysia" (në anglisht). New Kosova Report. 14 maj 2010. Arkivuar nga origjinali më 18 maj 2010. Marrë më 20 maj 2010.
- ^ "Kosovo President Expresses Appreciation For Malaysia's Recognition" (në anglisht). Bernama. 19 maj 2010. Arkivuar nga origjinali më 29 qershor 2011. Marrë më 20 maj 2010.
- ^ "The Republic of Kosovo establishes diplomatic relations with Malaysia" (në anglisht). Ministry of Foreign Affairs, Kosovo. 23 mars 2011. Marrë më 16 dhjetor 2017.