Bujqësia në Kosovë: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Aktron (diskuto | kontribute) →Prodhimet e perimeve: rm nonsense |
v Robot: ndryshime kozmetike |
||
Rreshti 16:
me të ardhura mujore shumë të ulta. Aty janë rreth 150,000 njerzë të përfshirë në
sektorin bujqësor/farmer.
== Lavërtaria ==
Lavërtaria merret me kultivmin e drithrave, bimëve industriale, foragjere dhe perimeve. [[
* [[Gruri]] më parë në Kosovë mbillej në rreth 100.000 ha, apo 30-35% të sipërfaqeve nën drithëra, tash rreth 70.000 ha. Rendimentet e grurit në vitet e 80-ta ishin 30ku/ha, në vitin 2001 mbi 30ku/ha. Gruri është më i përhapur në Rrafshin e e Kosovës , fushën e Drenicës
* [[Elbi]] deri në vitet e 80-ta është mbjellë në rreth 20 000 ha, kurse më vonë ka rënë. Rendimentet për hekatarë ishin rreth 20 kuintal për hektarë.. sasia më e madhe mbillet për nevoja të fabrikës së birrës në Pejë. Prodhimi i elbit sillej në mes 20-44 000 ton në vit.
[[
* [[Thekra]] deri në vitet e 60-ta është mbjellë në rreth 10.000 ha, në vitet e 80-ta tri herë më pak. Rendimentet janë rreth 18 kuintal për hektarë dhe prodhimi vjetor sillet rreth 6.500 tonë. Më shum mbillet në tokat e kualitetit të dobët në ato bregore dhe kodrinore. Kushtet gjeografike janë të përshtatshme për kultivimin e thekrës
* [[Tërshëra]] mbillet në rreth 8 000 hektarë me proshimtari vjetore rreth 10.000tonë me rendimente mesatare 12 kuintal për hektarë. Përdoret kryesiaht për ushqimin e kafshëve.
Rreshti 29:
* [[Misri]] dikur mbillej në rreth 10.000 hektarë, kurse tani në rreth 50.000 hektarë, pra përgjysmë më pak. Prodhimi vjetor më parë sillej rreth 200.000 tonë, kurse tash ai është rreth 180.000 ton. Misri mbillet më së tepërmi në Rrafshin e Dukagjinit, ku ka mundësi ujitjeje se në rrafshin e Kosovës.
== Prodhimet e qumshtit ==
Kostoja e prodhimit të qumshtit në Kosovë është e lartë sipas kostos të lartë të furnizimit (70-80% e kostos totale në prodhimin e qumshtit) dhe bagëtia janë zakonisht në shtalla e më rrallë kullosin në livadhe. Mesatarja e ēmimit me pakicë është 0.64 E/litre, dhe si pasojë janë këto margjina të larta me çmimin aktual të formimit dhe produktivitetit.
== Prodhimet e mishit dhe vezët ==
Çmimi i prodhimit të mishit është, afërsisht 1.71 E/kg të bagëtisë së gjallë në ferma. Mesatarja nga fermat është 1.70 dhe 1.80 E/kg matja e gjallë. Dallimi është përafërsisht 23 Euro për një lopë pas 6 muaj rritje. Çmimi i prodhimit për mish pule është 1.7 E/kg matje e gjallë (2.4 E/kg pas prerjes) dhe
mesatarja e çmimit me shitje është1.95 E/kg gjallë, jep një dallim prej 0.27 E/kg.
Rreshti 43:
Prodhimi i dhenëve është arsyeshëm më fitimprues (mesatare 150 dele) me çmim mesatar të prodhimit prej 1 kg e qengjit (gjallë) 1.54 e/kg ose 2.57 E/kg pas prerjes derisa kostoja e prodhimit të qumshtit është 0.30 E/litër. Çmimi i shitjes me shumicë është 2.50 E/kg për mish kurse 0.50 E/litër qumshtë.
== Prodhimet e grurit dhe ushqimit për kafshë ==
Mesatarja e rendimentit të grurit është 3.26 ton/ha. Janë rreth 70.000 ferma që mirren me prodhimin e grurit si dhe fermer vetanak (< 1.5 ha) prodhojnë 55% të grurit vendor. Fermat semi komerciale prodhojnë 29% kurse ato komerciale 16 %. Çmimi i prodhimit të grurit është rreth 0.12 E/kg. Kostoja kryesore në prodhimin e drithrave, dhe grurit është ajo e makinerisë së fermave.
Rreshti 49:
Janë 36 ferma që prodhojnë elb me kontratë për të vetmen birrari nga Peja. Fermat janë tregëtare me mbi 100 ha, dhe me prodhim prej 2.2 ton/ha. Gjithë prodhimi mirret nga fabrikat e birrës në Kosovë. Vetëm 300 ton e elbit është importuar në 2004 dhe Kosova siguron 75% të kërkesave të birrës. Fabrika e birrës në Pejë prodhon 30.000 ton/vit, ose 93 % e prodhimit total të birrës dhe 67 % të kapacitetit të vet. Dy birrari të vogla bëjnë balancimin mes veti. Kostoja e prodhimit të elbit për birrë është 0.23 E/kg dhe fabrikatpaguajn nga 0.35 E/kg. Prodhime më të larta do të kemi me shfrytëzimin më të mirë të makinerisë dhe ujitjes.
=== Prodhimet e pemëve ===
Pema më e prodhuar në Kosovë është molla (46%), e cila përcillet nga kumbulla. Gati të
gjitha fermat kanë drunjë frutor. Shumica e frutave përdoren në vetë fermat, e mbetja
Rreshti 61:
të përpunimit më të mirë.
=== Prodhimet e perimeve ===
Prodhimi i perimeve në Kosovë është i ndarë në prodhim në fusha të hapura (14.500 ha) dhe atyre të mbyllura (470 ha). Vendet kryesore të prodhimit janë Rahoveci, Prizreni dhe Vitia. Vendi me perime është zakonisht më i pakët se 2000 m2. Prodhimet vijnë rreth 90% nga vendet e hapura kurse 9% nga ato të mbyllura, mesatare prej 14 dhe 55 ton/ha.
Rreshti 70:
Produktet e importuara janë me mirë të klasifikuara, kategorizuara dhe etiketuara.
== Prodhimet e rrushit dhe vera ==
Me rrush janë 4.928 ha të cilat janë 3.142 ha vreshta private (63%) dhe 1.786 ha (37%) shoqërore. Vreshtat ndahen në ato të rrushit të tryezës (890 ha), dhe rrushi për verë (4.038 ha). Rrushi i tryezës prodhohet edhe ne sektorin privat edhe ne ate shoqërorë.
Rreshti 80:
0.47/kg. llogaria për punë varet 70% nga çmimi i prodhimit. Çmimi i ofruar nga vreshtarët vitin 2004 ishte 0.11 deri 0.27 E/kg varësisht nga lloji. Çmimi me shumicë në vitin 2004 ishte rreth 0.54 E/kg derisa rrushi i importuar në sezonë ishtë 0.22 E/kg
== Lidhje të jashtme ==
* [http://food-ks.org/repository/docs/Rishiqimi_i_Sektorit.pdf food-ks.org]
{{KO-gjeo-cung}}
[[Category:Gjeografia e Kosovës]]▼
[[
| |||