San Francisko: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Addbot (diskuto | kontribute) v Bot: Migrating 127 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q62 (translate me) |
No edit summary |
||
Rreshti 1:
{{
|
|
|
|
|
|
|Përshkrimi i pamjes = Pamje nga San Francisco.
|
|
|
|
|
<!--Administrimi-->
|numriipostes = ▼
|
|Shteti federal = [[Kaliforni]]
|
|
|shënim = ▼
<!--Statistika dhe Transporti -->
|Lartësia = 16
|Themelimi = [[30 qershor]] [[1776]]
|Sipërfaqja = 600,6
|Zona Kohore = [[UTC-8]]
|Ora Verore = [[UTC-7]]
|Kodi Postal =
|Prefiksi = 415
<!-- Demografia-->
|Popullsia = <small>(2013)</small> 825.111
|Dendësia = 6.800
|harta_gjerësi = 280
|harta = SHBA
|përshkrimi_harta = Vendodhja e San Françiskos në SHBA
|harta2 = Kaliforni
|përshkrimi_harta2 = Vendodhja e San Françiskos në Kaliforni
|CoordAddon = type:city_region:US-DC
| gjer_g=37 | gjer_m=47 | gjer_s=0 | gjer_dr =N
| gjat_g=122 | gjat_m=25 | gjat_s=0 | gjat_dr =W
|WebFaqja = [http://www.sfgov.org/ www.sfgov.org]
}}
'''San Francisco''' ''(shqip '''San Françisko''')'' është një qytet dhe rajon metropolitan në [[Shtetet Federale të Amerikës|Shtetin Federal]] [[Kalifornia]] të [[Shtetet e Bashkuara|Shteteve të Bashkuara]].
Me një popullsi prej 805.235 banorë San Françisko është qyteti i katërt më i populluar i Kalifornisë. Ai konsiderohet si "vendi më evropian" i të gjithë qyteteve të Amerikës Veriore.
Line 32 ⟶ 59:
Sipërmarrësit kërkuan të përfitojnë nga pasuritë e krijuara nga Gold Rush. Fituesit e pare ishin industritë bankare të cilat themeluan Wells Fargo në 1852 dhe Bankën e Kalifornisë në 1864. Zhvillimi i Portit të San Francisco themeluar qytetin si një qendër të tregtisë. Catering me nevojat dhe shijet e popullsisë në rritje, Levi Strauss hapi një biznes të thatë mallrave dhe Domingo Ghirardelli filloi prodhimi çokollatë. punëtorë imigrantë bëri qytetin një kulturë poliglot, me punonjës të hekurudhës kineze duke krijuar lagje e kinezëve tremujorin e qytetit. Makina e parë kabllo kryer San Françeskanët deri balta Street ne 1873. det e qytetit të Viktorias e shtëpive filloi të marrë formë, dhe udhëheqësit e qytetare bëri fushatë për një park i gjerë publik, duke rezultuar në planet për Golden Gate Park. San Françeskanët ndërtuar shkolla, kisha, teatro, si dhe të gjitha vulat e jetës qytetare. Kala zhvilluar në instalimin më të rëndësishme ushtarake amerikane në bregdetin e Paqësorit. Nga ana e shekullit, San Francisco ishte një qytet të madh të njohur për stilin e saj të shkëlqyer, hotele hijerëndë, pallate për t'u dukur më kokë Hill, dhe të lulëzuar artet skenë.
Në orën 05:12 më 18 prill, 1906, një tërmet i madh goditi San
Rindërtimi ishte i shpejtë dhe u krye në një shkallë të madhe. Duke kundërshtuar thirrjet për rindërtimin krejtësisht të rrjetit rrugor, San
▲Në 05:12 më 18 prill, 1906, një tërmet i madh goditi San Françisko dhe Kaliforninë veriore. Ndërtesat u shembën dhe linjat shkatërruara të gazit shkaktuan zjarre që u përhapën në të gjithë qytetin dhe vazhduan jashtë kontrollit për disa ditë. Më shumë se tre të katërtat e qytetit u shkatërrua, duke përfshirë pothuajse të gjithë qendrën të qytetit. Në atë kohë u raportuan rreth 498 të vdekur, edhe pse vlerësimet moderne e vënë numrin në disa mijëra. Më shumë se gjysma e qytetit prej 400,000 kishin mbetur pa strehë. Refugjatët u vendosën përkohësisht në fshatra tendash të improvizuar në Golden Gate Park, kala, në plazhe, e gjetkë. Shumë u larguan përgjithmonë në gjirin e Lindjes.
Në vitet pasuese, qyteti konsolidoi bazat e tij si një kryeqytet financiar, në prag të rënies së tregjeve financiare në vitin 1929, asnjë nga bankat me bazë në San Françisko nuk dështoi. Përkundrazi në kulmin e Depresionit të Madh San Francisco ndërmorri dy projekte të mëdha ndërtimore, ndërtimin e Urës San Francisco-Oakland Bay dhe Urën Porta e Artë (Golden Gate), të cilat u përfunduan përkatësisht në 1936 dhe 1937. Pikërisht në këtë periudhë ishulli i Alcatraz, një ish vijë mbrojtëse ushtarake, u shndërrua në një burg federal të sigurisë së lartë, ku kryenin dënimin të burgosurit famëkeqë si Al Kapone dhe Robert Franklin Stroud.
▲Rindërtimi ishte i shpejtë dhe u krye në një shkallë të madhe. Duke kundërshtuar thirrjet për rindërtimin krejtësisht të rrjetit rrugor, San Françeskanët kërkuan për shpejtësi. Banka e Italisë e Amedeo Gianninit, që më vonë u quajt Banka e Amerikës, ofroi kredi për shumë prej atyre që u ishte shkaterruar jetesa. Shtëpi banimi me shumë apartamente të shkatërruara të Nob Hill u bënë hotele të mëdha. Bashkia u ngrit përsëri në stilin e shkëlqyer të Arteve Beaux, dhe qyteti festoi rilindjen e tij në Ekspozitën Ndërkombëtare Panama-Pacific në 1915.
Gjatë Luftës së Dytë Botërore,
[[File:USS San Francisco (CA-38) enters San Francisco Bay, December 1942.jpg|thumb|left|200px|Luftanija amerikane "San Françisko" duke kaluar nën Urën Porta e Artë në 1942, gjatë Luftës së Dytë Botërore.]]
▲Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Pika Gjahtarët Detare anijeve u bë një qendër e aktivitetit, dhe Fort Mason, u bë porti kryesor i hipje në anije për anëtarët e shërbimit të anijeve për të Teatrit Pacific i Operacioneve. [19] Shpërthimi i Punë tërhoqi shumë njerëz, veçanërisht të Afrikës Amerikanët nga Jugu, në zonë. Pas përfundimit të luftës, shumë të personelit ushtarak kthehet nga shërbimi jashtë shtetit dhe civilëve të cilët kishin ardhur për të punuar fillimisht vendosën të qëndrojnë. Karta e OKB-së krijimit të Kombeve të Bashkuara u hartua dhe nënshkruar në San Francisko në vitin 1945 dhe, në 1951, Traktati i San Francisco zyrtarisht i dha fund luftës me Japoninë.
Projektet e planifikimit urban në vitet 1950-të dhe 1960-të përfshinë shkatërrimin dhe rindërtimin e lagjeve të reja në anën perëndimore dhe ndërtimin e rrugëve të gjera të reja, nga të cilat vetëm një seri e segmenteve të shkurtër u ndërtuan sepse u ndaluan nga opozita qytetare. Porti u shpërngul në Oakland, qyteti filloi të humbasë punët industriale, dhe San Francisco filloi të kthehet drejt turizmit si segmenti më i rëndësishëm i ekonomisë së tij. Rrethinat përjetuan një rritje të shpejtë, dhe San Francisco iu nënshtrua ndryshimeve të rëndësishme demografike, sepse segmente të mëdha të popullsisë së bardhë e la qytetin, të zëvendësuar nga një valë në rritje e emigracionit nga Azia dhe Amerika Latine.
Gjatë kësaj periudhe, San Françisko u bë një magnet për antikulturën e Amerikës. Beat shkrimtarë e gjeneruar ushqyer San Francisco Rilindjes dhe të përqëndruar në lagje të Veriut Plazhi në vitet 1950. hippies dyndën në Haight-Ashbury në vitet 1960, duke arritur kulmin me 1967 Summer of Love. Në vitet 1970, Qyteti u bë një qendër e lëvizjes [[Homoseksualitet|homoseksual]] të drejtat, me daljen e Kastros si një fshat urban homoseksual, zgjedhja e qumështit Harvey në Bordin e Mbikëqyrësit, dhe vrasjen e tij, së bashku me atë të kryetarit Xhorxh Moscone, në 1978.
1989 Loma tërmet Prieta shkaktuar shkatërrimin dhe humbjen e jetës në të gjithë zonën e Gjirit. Në San Francisko, tërmeti
Gjatë dot-com boom nga fundi i viteve 1990, kompanitë për fillimin invigorated ekonomisë. Numra të konsiderueshëm të sipërmarrësve dhe zbatimin zhvilluesit kompjuter lëvizur në qytet, e ndjekur nga marketingut dhe shitjeve profesionistë, ndryshimin e peisazhit sociale si lagjeve dikur të varfra u bë gentrified. Kur ia plas flluskë në 2001, shumë prej këtyre kompanive palosur, si dhe punonjësit e tyre të majtë, edhe pse teknologjia e lartë dhe biznesit vazhdojnë të jenë mainstays e ekonomisë San Francisco.
Line 68 ⟶ 95:
[[Kategoria:Qytete në SHBA]]
[[Kategoria:
| |||