[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
Hatake (diskuto | kontribute)
v Jukni danez per Danish Jukni?!
Rreshti 37:
|}}
 
'''Edi Rama''' lindi më [[4 korrik]] [[1964]] është politikan,diplomatish-basketbollist, publicistish-pedagog, piktor, shqiptarpublicist dhe ish basketbollistpolitikan shqiptar.<ref>[https://kryeministria.al/al/qeveria/ministrat/rama-edi Edi Rama Kryeministër] ''kryeministria.al''</ref> Kryetar i [[Partia Socialiste e Shqipërisë|Partisë Socialiste të Shqipërisë]] që nga viti 2005 dhe [[Kryeministri i Shqipërisë|Kryeministër i Shqipërisë]] që [[Qeveria Rama-Meta|prej vitit 2013]]. Para zgjedhjes së tij si kryeministër, Rama mbajti një numër postesh qeveritare dhe diplomatike. Për më tepër, ai më parë ka shërbyer si [[Ministria e Zhvillimit Urban dhe Turizmit e Shqipërisë|Ministër i Kulturës, Rinisë dhe Sporteve]] nga 1998 në 2000. Më pas ai u bë kryebashkiak i Tiranës për të paktën tre mandate nga viti 2000 deri në vitin 2011.
 
Rama u lind dhe u rrit në [[Tirana|Tiranë]]. Pas diplomimit nga [[Akademia e Arteve]] në vitin 1982, ai kaloi katër vjet në [[Franca|Francë]] për të krijuar një karrierë [[Artisti|artistike]]. Më pas, duke u kthyer në [[Shqipëria|Shqipëri]] në vitin 1998, për shkak të varrimit të babait të tij [[Kristaq Rama]], ai zyrtarisht filloi karrierën e tij [[Politikani|politike]]. Pas kësaj, [[Kryeministri i Shqipërisë|ish-Kryeministri]] [[Fatos Nano]] e emëroi atë si [[Ministria e Zhvillimit Urban dhe Turizmit e Shqipërisë|Ministër i Kulturës, Rinisë dhe Sporteve]]. Në vitin 2000, Rama kishte njoftuar synimin e tij për të kandiduar për kryetar bashkie të [[Tirana|Tiranës]]. Rezultati i zgjedhjeve për kryebashkiak ishte një fitore për të, duke marrë gati 57% të votave totale. Gjatë mandatit të tij të parë, Rama është zgjedhur “World Mayor” (Kryebashkiaku i Botës) në 2004.<ref>vom Hove, Tann. [http://www.citymayors.com/mayor2004/edirama_2004.html "Edi Rama, Mayor of Tirana elected World Mayor 2004"](anglisht). ''citymayors.com''.</ref><ref>[http://www.ikub.al/LAJME_CATEGORY/1105080034/Article-Edi-Rama-kryebashkiaku-qe-synon-rikonfirmimin.aspx Edi Rama kryebashkiaku qe synon rikonfirmimin]</ref> Në vitin 2013, Rama u ftua të formonte [[Këshilli i Ministrave i Shqipërisë|Kabinetin e 33-të Shqiptar]] dhe të bëhej [[Kryeministri i Shqipërisë|Kryeministër i Shqipërisë]] pas [[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 2013|zgjedhjeve të 2013]], ku [[Partia Socialiste e Shqipërisë|Partia Socialiste]] e Ramës fitoi shumicën e vendeve në kabinet.
Rreshti 44:
 
=Jeta e hershme=
Edi Rama ka lindur më 4 korrik 1964 në [[Tirana|Tiranë]], është i biri i Skulptorit të Popullit [[Kristaq Rama]] i lindur në [[Durrësi|Durrës]] është një nga skulptorët më të njohur të kohës së tij, autor i disa monumenteve si Monumentet e Pavarsisë, monumentin e [[Shote Galica|Shote Galicës]] në [[Kukësi|Kukës]] dhe statujën e [[Monumenti Nëna Shqipëri|Nënës Shqiptare]] të vendosur në Dëshmorët Kombëtar Varrezat në Tiranë. (ish-pjesëtar i udhëheqjes së lartë komuniste në vitet 1980-të, anëtar i Presidiumit të Kuvendit Popullor të Republikës Popullore Socialiste të Shqipërisë) dhe Aneta RamaRamës (Koleka), e diplomuar në mjeksi nga fshati [[Vunoi]] në Vlorë<ref>[http://www.gazetadita.al/edi-rama-do-jete-deputet-i-vlores/ "Edi Rama do jetë deputet i Vlorës | Gazeta Dita"]. Gazetadita.al. </ref>, mbesa e [[Spiro Koleka|Spiro Kolekës]], ish -anëtar i Byrosë Politike të Partisë së Punës së Shqipërisë gjatë periudhës së diktaturës komuniste.
 
Edi Rama gjithashtu ka rrënjë familjare që kthehen në fshatin juglindor [[Dardhë]], pranë [[Korça|Korçës]]{{Nevojitet citimi i plotë}}; pavarësisht nga rrënjët familjare që lidhen me besimin e krishterë ortodoks, vetë Rama u pagëzua katolik, jo ortodoks<ref>[http://dielli.al/lajme.php?id=77880&k=71 "Rama:Jam Katolik i pagëzuar (Rama:I am baptized Catholic)"] (Virtual). ''Dielli.al''. 5.9.2014. <q>“Për hir të së vërtetës unë nuk jam ortodoks, unë jam katolik nëse i referohesh pagëzimit</q></ref>. Sa i përket bindjeve të tij personale, ai ka deklaruar se "Unë nuk praktikoj asnjë besim tjetër përveç vetë dhe njerëzve të tjerë, por unë nuk besoj se ekzistenca ose mosekzistenca e Zotit është një çështje që mund të zgjidhet ndonjëherë nga të vdekurit .<ref>[https://www.facebook.com/notes/edi-rama/shqip%C3%ABria-vend-i-mir%C3%AB-p%C3%ABr-zotin-e-t%C3%AB-gjith%C3%ABve-dhe-t%C3%AB-gjitha-fet%C3%AB/10152564924408582 "Edi Rama: "Unë nuk praktikoj besim tjetër, përveç atij tek vetja dhe tek njerëzit, por nuk besoj se sidoqoftë eksiztenca ose jo e Zotit është një çështje që mund të zgjidhet ndonjëherë nga të vdekshmit"]</ref>
 
Rama filloi të pikturojë herët në fëmijërinë e tij. Gjatë viteve të tij të adoleshencës, talenti i tij u pa nga dy nga piktorët kryesorë shqiptarë të asaj kohe, [[Edi Hila]] dhe Juniku[[Danish Jukniu|Danish danezJukni]].<ref name=":0">[http://www.panorama.com.al/edi-rama-rrefen-vitet-ne-paris-dhe-debatet-me-babane-merita-e-tij-qe-u-bera-njeri-i-lire/ "Edi Rama rrëfen vitet në Paris dhe debatet me babanë: Merita e tij që u bëra njeri i lirë"]. Panorama.com.al.</ref> Të dy e nxitën Rama të zhvillonte aftësitë e piktorit të tij në një mënyrë profesionale.<ref name=":0" /> Megjithatë, në vitin 1982, Rama vendosi të ndjekë një karrierë profesionale të pikturës, duke u regjistruar në Fakultetin e Arteve të Bukura.
 
Si adoleshent, Rama u përfshi në sport<ref>Rowland, Jacky (2004-06-17). [http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/3815985.stm "Europe | The mayor who brought colour to Albania"] (Kryetari i bashkisë që solli ngjyra në Shqipëri") ''BBC News''. Marrë 5 Dhjetor 2017</ref> si një lojtar profesionist basketbolli për Dinamon e Tiranës. Ai ishte gjithashtu pjesë e ekipit kombëtar të basketbollit të Shqipërisë.<ref>[http://creativetime.org/summit/overview-2014/speakers/edi-rama/ "Edi Rama - The Creative Time Summit"]. Creativetime.org. 2013-06-23.</ref> Në orët e shuarjes të regjimit komunist, Rama ishte një profesor i ri në Akademinë e Arteve, organizoi disa takime të hapura studentore, gjatë të cilave regjimi u denoncua publikisht. Këto takime vepruan si një fermento e lëvizjes studentore që përfundimisht e rrëzuan regjimin. Ese nga ato mbledhje u mblodhën në librin Refleksione, të cilin Rama publikoi së bashku me publicistin [[Ardian Klosi]].
 
Pas rënies së [[Republika Popullore e Shqipërisë|komunizmit në Shqipëri]], ai u përfshi në lëvizjet e para demokratike. Ai hyri në lëvizjen studentore, por shpejt u largua pas një grindjeje rreth çështjeve ideologjike me [[Sali Berisha|Sali Berishën]].<ref>[http://shekulli.com.al/36632/ Përplasja e parë Berisha-Rama në dhjetor ‘90] Marrë 4 Dhjetor 2017</ref> Në vitin 1994, Rama vendosi të largohej për në [[Franca|Francë]], me qëllim të krijimit të një jete artistike atje. Në Francë, karriera e tij e pikturës u ngrit. Së bashku me ish-studentin e tij dhe më vonë miq të ngushtë, [[Anri Sala]], Rama mori pjesë në shumë ekspozita.
 
== Karriera politike ==
Rreshti 62:
 
===Si Kryetar Bashkie===
Në tetor të vitit 2000, Rama hyri dhe fitoi garën për kryetarin e komunësbashkisë si ''kandidat i pavarur'', i mbështetur nga [[Partia Socialiste e Shqipërisë|Partia Socialiste]] kundër shkrimtarit [[Besnik Mustafaj]]. Pas marrjes së detyrës, ai ndërmori një fushatë radikale për kthimin e shumë pjesëve të qendrës së Tiranës dhe [[Lana|lumin Lana]] në format e tyre origjinale duke shkatërruar qindra ndërtime të paligjshme.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/2069799.stm "BBC NEWS - Europe - The mayor transforming Tirana"]. ''news.bbc.co.uk''.</ref> Megjithatë, Rama fitoi njohje ndërkombëtare duke rilyerurrilyer fasadat e stilit sovjetik, ndërtesat e varfëra në qytet.<ref>[http://observers.france24.com/en/20100428-artist-mayor-sees-crumbling-capital-turned-painters-canvas-albania-tirana-edi-rama "Tirana's artist mayor turns crumbling capital into painters' canvas"]</ref> Pikturat i dhanë qytetit një stil unik, duke e kthyer atë papritmas në një tërheqje turistike. Ky program i ri-ngjyrosjes e fitoi Rama çmimin e Kryebashkiakut më të Mirë të Botës në 2004 ('''World Best Mayor''').<ref name=":1">[http://www.worldmayor.com/worldmayor_2004/results_2004.html "World Mayor: The winners of the 2004 contest"].''www.worldmayor.com''.</ref> Komiteti zgjedhor, argumentoi se "Edi Rama është njeriu që ndryshoi një qytet të tërë. Tani ka një Tiranë të re, me ngjyrë, të lumtur, me një infrastrukturë të re dhe të përmirësuar dhe jetë kulturore ".<ref name=":1" />
 
Si kryetar bashkoi ai hartimin e Master Planit të Qytetit të Tiranës<ref>[http://www.worldarchitecturenews.com/project/2008/10291/mvrdv-architects/tirana-rocks-masterplan-in-tirana.html "WAN:: Tirana Rocks masterplan by MVRDV Architects in Tirana, Albania"].''www.worldarchitecturenews.com''.</ref> duke përfshirë edhe projektin [[Sheshi Skënderbej]]. Ai mbolli mijëra pemë të reja, duke e bërë Tiranën një qytet shumë më miqësor ndaj mjedisit. Rama gjithashtu zgjeroi rrugët ekzistuese dhe hapi të reja, duke përmirësuar lëvizshmërinë. Sipas një raporti të UNDP, Rama luajti një rol kritik në modernizimin e pushtetit lokal, duke fuqizuar komunat dhe duke i dhënë atyre, për herë të parë, fuqi reale për të ndikuar në jetën e komuniteteve të tyre.