Sllobodan Millosheviç: Dallime mes rishikimesh

[[Skeda:Milosevic.jpg|thumb|Postier i baltosur i MillosheviçitMillosheviqit]]

'''Sllobodan MillosheviçMillosheviq''' ([[Gjuha serbe|ser.]]: Слободан Милошевић) ka lindur në [[Pozharevc]], [[Jugosllavia|Jugosllavi]] më [[20 gusht]] [[1941]] dhe ka vdekur në [[Hagë]], [[Holanda|Holandë]] më [[11 mars]] [[2006]]. Gjatä karrierës së tij politike, MillosheviçiMillosheviqi mbajti postin e Presidentit të Republikës së Serbisë për periudhën 1989-1997, dhe postin e presidentit të Republikës Federale të Jugosllavisë për periudhën 1997-2000, kryetar i Partisë Socialiste të Serbisë nga krijimi i saj më 1992 deri në vitin 2001, dhe i akuzuar për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit.

Prindërit e Sllobodan MillosheviçitMillosheviqit, Svetozar MilosheviçMilosheviq dhe Stanislava MilosheviçMilosheviq u divorcuan pak vite pas lindjes së Sllobodan MillosheviçSllobodanit. Babai i tij, prift në [[Kisha Ortodokse Serbe|Kishën Ortodokse Serbe]] kreu vetëvrasje në vitin [[1962]]. Nëna, Stanislava, mësuese shkolle, do të kryejë vetëvrasje (varje) në vitin [[1974]]. Gjatë viteve të gjimnazit, MillosheviçiMillosheviqi e takon gruan e tij të ardhshme [[Mira MarkoviçMarkoviq]] (Marković), figurë fondamentale e politikës Serbe në vitet 90 dhe inspiruese e rilindjes së nacionalizmit serb. Diplomohet jurist më 1964 në [[Beograd]] dhe i bashkohet Lidhjes Komuniste të Serbisë.

MillosheviçiMillosheviqi filloi të punojë si funksionar në firmat shtetërore të Serbisë: së pari në kompaninë e gazit e pastaj në Beogradska Banka.

Ngritja e karrierës së tij fillon në vitin [[1986]]: MillosheviçiMillosheviqi zgjidhet presidentkryetar i Lidhjes Komuniste të Serbisë, falë përkrahjes së Presidentit të Serbisë, [[Ivan StambolliçStambolliq]] (Stambolić), mikut të tij personal dhe tutorit politik. Vitet 90-të karakterizohen nga ringjallja e nacionalizmit serb dhe për largimin nga modeli i Jugosllavisë titiste. Nacionalizmi merr hovëhov kur më 24 shtator 1986 e përditshmja beogradase [[Veçernje Novosti]] (Večernje Novosti) publikon pjesë të një dokumenti të titulluar [[Memorandumi i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Serbisë]] (''Memorandum SANU'' ose ''Memorandum Srpske Akademije Nauka i Umjetnosti''). Në këtë vepër, të redaktuar nga intelektualët serbë të udhëhequr nga novelisti [[Dobrica QosiçQosiq]] (Ćosić), përpunohet aktakuza kundër [[Tito]]s për veprimtari antiserbe, dhe përshkruhet një projekt për eliminimin e plotë të Serbëve nga [[Kosova]]. Edhe pse elita komuniste distancohet nga ai memorandum, MillosheviçiMillosheviqi heshti.

Në mesin e viteve 80-të situata paraqitej më e vështirë në Kosovë, me tensione ndërmjet serbëve e shqiptarëve, kurse në [[Kroacia|Kroaci]] dhe [[Bosnja dhe Hercegovina|Bosnje-Hercegovinë]] situata ishte relativisht më e qetë. Më [[1987]] Presidenti i Republikës Socialiste të Serbisë, StambolliçStambolliq dërgon MillosheviçinMillosheviqin në Kosovë për të dëgjuar ankesat e Serbëve kundër udhëheqjes partiake dhe shtetërore në Kosovë. Në një situatë të tensionuar, të krijuar artificialisht nga grupe të Serbëve, banorë të Kosovës, MilosheviçiMilosheviqi deklaroi para turmës së Serbëve të mbledhur se “askush më nuk do të guxojë tju rrahë juve.”

I aftë për të drejtuar (nëse jo për të krijuar dhe nxitur ) ndjenjat e opinion publik serb, MillosheviçiMillosheviqi pastron klasën e tërë politike serbe, nën akuzën për paaftësi. Më [[1987]] StambolliqStambolliqi detyrohet të japë dorëheqjen dhe MillosheviçiMillosheviqi bëhet President i Republikës së Serbisë në vend të tij. Më [[1988]] acarohet edhe më tej situata në Kosovë dhe në republikat tjera, veçanërisht në Slloveni. Ndërsa MillosheviçiMillosheviqi mbështeste një model centralist në planin ekonomik dhe politik, në drejtim të të cilit do të ishte Serbia si republika më e madhe e federatës, [[Lubjana]] me kryetarin [[Millan Kuçan]] (Milan Kučan) mbështeste të drejtën për vetëvendosje të republikave dhe respektimin e pakicave dhe autonomisë.

MillosheviçiMillosheviqi e kuptoi që zotëronte përkrahje të madhe popullore: Serbët panë në të një udhëheqës të një kombi krenar, një udhëheqës karizmatik. [[Kisha Ortodokse Serbe]] e përkrahu atë po ashtu. Propaganda serbe e ringjalli mitin e fitores së thyer, i cili sipas Serbëve jupengoi pengua bashkimibashkimin politik itë të gjithë Serbëve ndërsa në Serbi ishin ndarë dy krahina, Kosova dhe Vojvodina. Në mars 1989 modifikohetndryshohen njëanësisht kushtetutat kosovare dhe serbe, që jaia hoqi autonominautonominë Kosovës. Më 28 qershor 1989, 600 vjet pas betejëbetejës së Fushë Kosovës, mblidhen qindra mijëra Serbserbë në Fushën e Mëllenjave ku Millosheviqi jep një fjalim luftënxitës. Shqiptarët qëndrojnë të mbyllur në shtëpi. Më 19 nëntor 1989 mblidhen një milion manifestues në Beograd.

Në janar të 1990 mbahet kongresi i 14-të dhe i fundit i LKJ-së. Millan KuçanKuçani (Milan Kučan), që udhëhiqte delegacionin slloven, vendosvendosë që delegacioni i Sllovenisë të tërhiqet, dhe pastaj të njëjtën e bëri edhe Kroatikroati Ivica Raçan (Ivica Račan). Ky ishte fundi politik i Jugosllavisë federale dhe multietnike. Në qershor të vitit 1990 Millosheviqi riemëron lidhjenLidhjen komunisteKomuniste serbetë Serbisë në Partia Socialiste Serbe, nga e cila zgjedhet kryetar. Në janar të vitit 1991 zbulohet shtypja ilegale e monedhës federale nga ana e qeverisë serbe, ndërsa po në janar MillosheviçiMillosheviqi dërgon ushtrinë për të ndërprere protestat e opozitës në Beograd. Pas referendumeve popullore më 25 qershor të vitit 1991, Sllovenia dhe Kroacia shpallin pavarësinë.

Ushtria federale intervenoi në Slloveni. MillosheviçiMillosheviqi nuk ishte i interesuar në vendin, etnikisht kompakt dhe itë përkrahur nga Austria dhe Gjermania. Lufta përfundpërfundoi pas dhjetë ditëve, më 8 gusht. Vëmendja e MillosheviçitMillosheviqit zhvendoset në Kroaci, në veçanti në regjionet e banuara me Serbserbë në fushat e Sllavonisë dhe të regjionit malor të Krajinës. MilosheviçiMilosheviqi nuk pranoi që popullatat serbserbe të jetonin jashtë Jugosllavisë së re ku përfshihetpërfshihej Serbia dhe Mali i Zi. Projekti i tij ishte që të aneksojaneksojë territoret e banuara me Serbserbë në Kroaci dhe gjysmën e Bosnje-Hercegovinës ku lufta më 1991 ende nuk kishte filluar. Në gjysmën e vitit 1991 MillosheviçiMillosheviqi, ushtria federale jugosllave dhe trupat paraushtarake fillojnë një luftësluftë të ashpër kundër Kroacisë. Viktima e parë ështëishte qyteti multietnik i Vukovarit, ku bashkëjetesa mes kroatëve dhe serbëve ishte historike. Ushtria jugosllave futet në thellësi të territorit kroat duket arritur të granatojgranatojë Zagrebin. Mas referendumit për pavarësi në Bosnje, të mbajtur më 29 shkurt 1992, i cili u bojkutua nga Serbët e Bosnjës, filloi lufta e BosnjësBosnjes. MillosheviçiMillosheviqi përkrahu ushtarakisht dhe politikisht Radovan KaraxhiçinKaraxhiqin (Karadžić), udhëheqësin e serbëve të Bosnjës dhe kriminelin e luftës. Lufta e Bosnjës uBosnjes përfunduapërfundoi më 21 nëntor 1995 me marrëveshjetmarrëveshjen e Dejtonit (Dayton), të cilincilën MillosheviçiMillosheviqi e nënshkruan për Serbëtserbët e Bosnjës përkundër dëshirës së tyre. MillosheviçiMillosheviqi pas kësaj u cilësua njeri i paqes dhe u la në pushtet. Vlenë të thekësohettheksohet se Bosnja nga marrëveshja e DaytonitDejtonit humbi shumicenshumicën e qeverisjes vendore, kështu shteti i Bosnjës dhe Hercegovinës edhe pse i dëmtuar nga lufta humbi përparsinë politike duke marrë vetem 49% të qeverisjësqeverisjes, ndërsa 51% iu takonin Serbveserbëve.

Në nëntor të vitit 1996 MillosheviçiMillosheviqi u zgjodh presidentPresident i Republikës Federale Jugosllave (ku përfshihet Serbia dhe Mali i Zi). Në të njëjtin vit koalicioni opozitar Zajedno (Së bashku) i fiton zgjedhjet lokale në disa komuna, por fitoret nuk pranohen nga pozita. Pas protestave të vazhdueshme të studentëve dhe popullit në Beograd për 11njëmbëdhjetë javë me radhë, Milosheviqi i pranoi zgjedhjet. Më zgjedhjet presidenciale serbe, më vonë, fiton Millan MillutinoviçMillutinoviq (Milan Milutinović), bashkëpunëtor i ngushtë i MillosheviçitMillosheviqit.

Në këtë kohë u intensifikuan sulmet e UÇK-së në Kosovë. Në Rambuje (Rambouillet) dështuan përpjekjet për zgjedhjet e konfliktit të Kosovës. Në mes marsit dhe qershorit 1999 NATO bombardoi JugosllavinJugosllavinë duke e detyruar MillosheviçinMillosheviqin të tërheqtërheqë forcat nga Kosova. I izoluar në nivelin ndërkombëtar dhe kombëtar (Mali i Zi nuk i pranonte më institucionet federale), MillosheviçiMillosheviqi u rikandidua në zgjedhjet e 24 shtatorit 2000, falë një reforme kushtetuese. Ai u mund nga Vojisllav Koshtunica (Vojislav Koštunica), një nacionalist më i moderuar, dhe me 6 tetor u shty të pranojpranojë humbjen pas një proteste të madhe që shpiu te zënia e parlamentit nga protestuesit.

Kryeministri serb Zoran GjingjiçGjingjiq (Đinđić) e dorëzoi në Gjykatën NdërkombëtarNdërkombëtare për Krime në ish-Jugosllavi në Hagë me 28 qershor 2001, edhe përkundër kundërshtimit të Koshtunicës dhe një pjesëpjese të opinionit publik serb.

MillosheviçiMillosheviqi u akuzua për krime kundër njerëzimit për operacionet e ushtrisëUshtrisë jugosllaveJugosllave në Kroaci, Bosnje-Hercegovinë dhe Kosovë. Ai po ashtu u akuzua për vrasjen në mënyrë barbare të Ivan StambolliçitStambolliqit, mentorit të tij nga vitet e 80-a dhe kundërshtarit të zgjedhjeve presidenciale të vitit 2000.

MillosheviçiMillosheviqi u gjet i vdekur në qelinë e tij në Hagë më 11 mars 2006 disa muaj para se të përfundojpërfundojë gjykimi i tij në Hagë.