'''Voskopoja''' është një komunë që ndodhet rreth 21 [[km]] larg nga qyteti i [[Korça|Korçës]] mbi një pllajë 1160 metra mbi nivelin e detit. Voskopoja ishte qëndër e zhvilluar kulturore e themeluar në vitin 1330 e përbërë nga [[shqiptarë]], [[arumunët|arumunë]] e [[grekë]]. Në Voskopojë u vendos shtypshkronja e dytë në [[Perandoria Osmane|Perandorinë Osmane]] (pas asaj në [[Konstandinopoja|Konstandinopojë]]), u themelua [[Akademia e Re]], një jetimore (e para në botën post-Bizantine), një spital si dhe 24-30 kisha unikale. Anastas Kavaljoti ishte ai qe mendohet se përgatiti alfabetin e parë shqip, madje shkroi dhe disa traktate por që janë zhdukur.
VoskopjaVoskopoja u shkatërrua nga disa djegie të njëpasnjëshme.: Nëmë 1769 osmanëtfiset myslimane shqiptare të Dangëllisë e dogjënsulmuan dhesi qendër ortodoksie si hakmarrje për sulmin e plaçkitënrusëve në Moré më 1768, me arsyen se karvanët e qytetit kishin tre vjet që nuk i kishin paguar taksën e ''këmborës'' për dervenagët (rojtarë qafash) e Dangëllisë.<ref name="Vlora56">{{cite book|title=Kontribute në historinë e sundimit turk në Shqipëri: një Skicë Historike v. II (gjerm. Beiträge zur Geschichte der Türkenherrschaft in Albanien: eine historische Skizze|author=Vlora|first=Eqrem bej|authorlink=Eqrem bej Vlora|last2=Von Godin|first2=Marie Amelie von Godin|publisher=Shtëpia Botuese "55"|year=2010|origyear=1956|isbn=978-99943-56-89-8|location=Tiranë|pages=63}}</ref> Kulmi arriti në 1788 kur trupat e [[Ali Pasha|Ali Pashës]] e rrafshuan përfundimisht. Një pjesë e tregtarëve voskopojarë u vendosën në [[Korça|Korçë]] e [[Berati|Berat]] ndërsa shumica u largua për në [[Thesalia|Thesali]], [[Austri]], [[Hungaria|Mbretërinë e Hungarisë]] si dhe në [[Transilvania|Transilvani]]. Këtu ata luajtën një rol kyç në ''Rilindjen Kombëtare Rumune''. Ndonëse [[Daniel Voskopojari]] rindërtoi një shkollë në [[1802]] qyteti nuk e mori më veten kurrë. Sikur të mos mjaftonte kjo Voskopoja u plaçkit edhe një herë nga banda e [[Sali Butka|Sali Butkës]] në [[1916]].
