Kafeja: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Rreshti 1:
[[Skeda:Roasted coffee beans.jpg|
'''Kafeja''' (në një pjesë të mirë të Shqipërisë së Mesme dhe të Jugut '''kahve''', në Veri me spostim të theksit '''káfe, kafja''')<ref name=":0">{{Cite book|title=Kafé-ja" në Fjalorin e Orientalizmave në Gjuhën Shqipe|last=Dizdari|first=Tahir|authorlink=Tahir Dizdari|publisher=Instituti Shqiptar i Mendimit dhe i Qytetërimit Islam|language=sq|year=2005|isbn=|location=Tiranë|pages=471}}</ref> është një ndër pijet më të konsumuara në të gjithë botën, e përbërë prej kokërrave të thara (pjekura) të kafesë, po ashtu është quajtur groshë kafeje, që rrjedhin nga druri i kafesë. Kafeja fillimisht është konsumuar në shekullin e IX
Bimët e kafesë tani kultivohen në [[Lista e vendeve sipas prodhimit të kafesë|mbi 70 vende]], kryesisht në rajonet ekuatoriale të Amerikës, [[Azia Juglindore|Azisë Juglindore]], nënkontinentit Indian dhe Afrikës. Që nga viti 2018, [[Brazili]] ishte prodhuesi kryesor i fasuleve të kafesë, duke prodhuar [[Lista e vendeve sipas prodhimit të kafesë|një të tretën e totalit të botës]]. Kafeja është një mall i madh eksporti, duke qenë eksporti më i lartë ligjor bujqësor për shumë vende.<ref name="mnn">{{cite web|url=http://www.mnn.com/food/beverages/stories/how-coffee-changed-the-world|title=How coffee changed the world|last=Oder|first=Tom|date=9 qershor 2015|website=Mother Nature Network|publisher=Narrative Content Group|language=en|access-date=8 qershor 2018}}</ref><ref>{{cite web |title=FAOSTAT Core Trade Data (commodities/years) |publisher=FAO Statistics Division |language=en |year=2007 |url=http://faostat.fao.org/site/343/DesktopDefault.aspx?PageID=343 |accessdate=24 tetor 2007 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20071014183239/http://faostat.fao.org/site/343/DesktopDefault.aspx?PageID=343 |archivedate= October 14, 2007}} To retrieve export values: Select the "commodities/years" tab. Under "subject", select "Export value of primary commodity." Under "country," select "World." Under "commodity," hold down the shift key while selecting all commodities under the "single commodity" category. Select the desired year and click "show data." A list of all commodities and their export values will be displayed.</ref> Është një nga mallrat më të vlefshëm që eksportohen nga [[Vendet e zhvilluara|vendet në zhvillim]]. Kafja e gjelbër, e pandotur është një nga mallrat më të tregtuar bujqësor në botë.<ref>{{cite journal|last1=Mussatto|first1=Solange I.|last2=Machado|first2=Ercília M. S.|last3=Martins|first3=Silvia|last4=Teixeira|first4=José A.|year=2011|title=Production, Composition, and Application of Coffee and Its Industrial Residues|language=en|url=|journal=Food and Bioprocess Technology|volume=4|issue=5|pages=661–72|doi=10.1007/s11947-011-0565-z|hdl-access=free|hdl=1822/22361}}</ref> Është kritikuar mënyra se si vendet e zhvilluara tregtojnë kafe me kombet në zhvillim, si dhe ndikimin në mjedis në lidhje me [[Shpyllëzimi|pastrimin e tokës]] për rritjen e kafesë dhe përdorimin e ujit.
Mekanizmi i vepeimit
Kafeja
Jo
===Dëmet===
▲== Demet e kafese ==
====Depresioni====
▲[[Skeda:YosriKopi.jpg|thumb|right]]
▲Mekanizmi i vepeimit te kafes - kafja eshte nje substance me tretshmeri te mire ne yndyrna per kete arsye perthithja ne organizem fillon qe ne stomak shume shpejt. Nderkohe qe shumkca e substancave perthithen ne duoden (zorra 12-gishtore)
▲Kafeja permban kafeine , kjo substance vepron duke inhibuar nje enzime qe quhet fosfodiesteraze e cila sherben per te shkatruar nje sinjalizues te brendshem qelizor qe quhet AMP-ciklike. Ne kete menyre ky sinjalizues brendaqelizor AMP-c do te rritet brenda qelizes duke dhene efekte nxitese ne sistemin nervor qendror (SNQ) dhe zemer. Keto efektene tru jane rritja e perqendrimit , pagjumesia , ankthi , stresi, agresiviteti dhe dridhjet e duarve (tremori) ndersa ne zemer jane rritja e forces tkurese , rritja e rrahjeve te zemres (frekuences) dhe predispozita per c`rregullime ritmin (aritmi).
▲Jo te gjithe individet jane te ndjeshem njelloj ndaj kafeines. Disa mund te kene efekte teper te ekzagjeruara dhe te tjeret mund te mos kene fare efekt ose shume pak.
Per shkak te mangesive te mineraleve dhe vitaminave te grupit B ulet toni i pergjithshem i organizmit qe manifestohet ne tru ne forme depresive.
Shume njerez deprese qe marrin edhe ilace antidepresive jane konsumator te shume kafeve gjate dites qe rendojne me shume gjendjen e tyre ,Ata jane duke u kuruar me ilace per shqetesime mendore por qe ne fakt problemi i tyre eshte thjesht nje cekuilibrim i mineraleve, dhe vitaminave ne organizem, pra nje problem BIOKIMIK qe rendohet akoma me shume nga ilacet duke i lene pergjithmon deprese, kur FAKTI NE TE VERTET ESHTE SHUME I THJESHTE.
Line 22 ⟶ 18:
(Dhe ketu vijme perseri tek inteligjenca organike dhe jo-organike qe nuk kuptojne njera tjetren gje te cilen e kam shpjeguar ne postimet e meparshme.)
Ata qe pine kafe jane shpesh te mvarur prej saj si ne mengjes kur zgjohen, ne dreke pas buke ,apo mbas dite sepse ajo stimulon organizmin dhe pa kete stimul keta individ ndihen shume te dobet, por qe ne realitet jane duke u helmuar perdit e me shume.
Mbas buke ne dreke kur nje pjese e mire e energjise harxhohet per tretjen e ushqimit dhe nje pjese e mire e mineraleve ka shkuar ne kete drejtim ndihemi te dobet dhe marrim nje kafe e cila merr edhe ato pak minerale e vitamina qe kane mbetur duke shkaktuar dhimbje koke e cila kurohet me ilace qe ne perberjen e tyre kane pikerisht Kafeine dhe kryejne te nje njejtin proces qe kryen edhe kafeja.
====Çmimi====
▲Cmimi i kafese eshte relativisht i ulet por cmimi i vertet per te paguar eshte ai i shendetit qe iken pak nga pak derisa perfundon tek doktori qe ta rrjep skalpin e kokes dhe te mbush me ilace kur faki eshte aq i thjeshte aq i thjeshte saqe kush lexon kete shkrim mund te thote se ai qe e ka shkruar eshte i cmendur gje qe nuk eshte e vertet sepse ajo qe lexon ne kete shkrim nuk do ta kesh lexuar ne asnje vend tjeter pasi te tjerat jane vetem publicita ndersa ky eshte realiteti qe shpesh na i fshehin per interesa te forta ekonomike dhe sociale, prandaj kush e kupton ka shpetuar kush nuk e kupton le ti bjerre vetes me kamzhik.
==Shiko edhe==
|