[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Gueck (diskuto | kontribute)
vNo edit summary
No edit summary
Rreshti 1:
{{Infobox officeholder
[[Skeda:ENPER PASHA WARMINISTER.jpg|parapamje|Enver Pasha si ministër i mbrojtjes]]
| name = Ismail Enver
'''Ismail Enveri''' ose '''Enver Pasha''' ([[Gjuha osmane|osmanishtja]]: انور پاشا, 1881 - 1922) ishte gjeneral dhe politikan [[shqiptar]] [[Toskëria|toske]] në [[Perandoria Osmane|Perandorinë Osmane]]. Ai ishte udhëheqësi i revolucionit të [[Xhonturqit]]. Halil Hoxha, babai i [[Enver Hoxha|Enver Hoxhës]], e quajti djalin pas Enver Pashës pas këtij revolucioni (1908).
| honorific-suffix = [[Pasha]]
| image = ENPER PASHA WARMINISTER.jpg
| caption = Enver Pasha si Ministër i Mbrojtjes
| birth_name = Ismail Enver
| office1 = Ministër i Luftës
| monarch1 =
| primeminister1 = [[Said Halim Pasha]]
| term_start1 = 4 janar 1914
| term_end1 = 13 tetpr 1918
| predecessor1 = [[Ahmed Izet Pasha]]
| successor1 = [[Ahmed Izet Pasha]]
| birth_date = 22 nëntor 1881
| birth_place = [[Kostandinopoja|Kostandinopojë]], [[Perandoria Osmane]] (tani [[Stamboll]], [[Turqi]])
| death_date = 4 gusht 1922 (40 vjet)
| death_place = [[Republika Sovjetike Popullore Buharan]], (tani [[Taxhikistan]])
| nationality = [[Perandoria Osmane|Osman]]
| party = [[Komiteti "Bashkim e përparim"]]
| branch = [[Ushtria Osmane (1861–1922)|Ushtria Osmane]]
| serviceyears = 1903–1918
| rank = [[Mirliva]] dhe [[De facto|de facto]] [[Komandanti i përgjithshëm|komandant i përgjithshëm]]
| spouse = [[Naciye Sultan]]
| children = Mahpeyker Hanımsultan<br />Türkan Hanımsultan<br />Sultanzade Ali Bey
| alma_mater = [[Kolegji Ushtarak Osman]] (1903)<ref name = "Akademi">{{Citation | first = Harp Akademileri | last = Komutanlığı | title = Harp Akademilerinin 120 Yılı | place = İstanbul | year = 1968 | page = 46 | language = tr}}</ref>
| signature = Enver Paşa imzası.png
}}
'''Ismail Enveri Pasha''' ([[Gjuha osmane|osmanishtja]]: اسماعیل انور پاشا‎; [[Gjuha turke|Turqisht]]: ''İsmail Enver Paşa'', 22 nëntor 1881 - 4 gusht 1922) ishte një oficer ushtarak [[Perandoria Osmane|osman]] dhe një udhëheqës i [[Revolucioni i Turqve të Rinj|Revolucionit të Turqve të Rinj]] më 1908. Ai u bë udhëheqësi kryesor i [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] si në [[Luftërat Ballkanike]] (1912–13) ashtu edhe në [[Lufta e Parë Botërore|Luftën e Parë Botërore]] (1914–18). Gjatë karrierës së tij ai u njoh me tituj gjithnjë e më të ngritur ndërsa u ngrit nëpër gradat ushtarake, duke përfshirë Enver Efendi (انور افندي), Enver Beu (انور بك) dhe më në fund Enver Pasha, "pasha" duke qenë titulli i nderit osman oficerët ushtarakë të fituar me gradën [[Mirliva]] (gjeneralmajor).
 
Pas [[Grusht shteti osmane 1913|grushtit të shtetit osman]] të janarit 1913, Enver Pasha u bë (4 janar 1914) Ministri i Luftës i Perandorisë Osmane, duke formuar një të tretën e triumvitit të njohur si "[[Tre Pashallarët]]" (së bashku me [[Talat Pasha]] dhe [[Ahmet Xhemal Pasha|Xhemal Pasha]]) i cili mbajti sundimin ''de facto'' mbi Perandorinë nga viti 1913 deri në fund të Luftës së Parë Botërore më 1918.
 
Enveri u largua nga Perandoria Osmane së bashku me Talat dhe Xhemal Pasha. Enveri vdiq në një pritë nga armenët në Taxhikistan ndërsa po përpiqej të ngrinte një kryengritje muslimane anti-ruse. Enveri akuzoi vrasësit armenët, gjë që rezultoi në vdekjen e tij.
 
== Jeta ==
Ismail Enver Pasha lindi në një familje shqiptare nga [[Manastiri|Manastir]] dhe [[Qyprilliu]] ([[Toskëria]]). U shkollua në kolegjin e ushtrisë osmane në [[Kostadinopoja|Kostadinopojë]] (sot [[Stamboll]], [[Turqi]]).<ref>{{Citation | first = Mark | last = Mazower | title = Salonica, City of Ghosts: Christians, Muslims and Jews 1430–1950 | publisher = HarperCollins | language = en | year = 2004 | page = 255 | url = https://books.google.com.au/books?id=c8agAAAAMAAJ&dq=Salonica%2C+City+of+Ghosts%3A+Christians%2C+Muslims+and+Jews+1430%E2%80%931950&focus=searchwithinvolume&q=enver}}.</ref> Nëna e tij Ajshe Dilara ishte shqiptare. Xhaxhai i tij ishte [[Halil Kut|Halil Pasha]] (më vonë Kut). Enveri kishte dy vëllezër më të vegjël, Nuri dhe Mehmed Kamil, dhe dy motra më të vogla, Hasene dhe Mediha. Ai ishte kunati i Nënkolonelit Omer Nazım. Ai studioi për shkallë të ndryshme në shkollat ushtarake në perandori dhe përfundimisht u diplomua në Harp Akademisi me dallim në vitin 1903.
 
== BurimReferimet ==
<references />
 
[[Kategoria:Shqiptarë në Turqi]]
[[Kategoria:Lindje 1881]]
[[Kategoria:Vdekje 1922]]
[[Kategoria:Politikanët e Komitetit "Bashkim e përparim"]]
[[Kategoria:Pashallarë]]
[[Kategoria:UshtarakëMinistra turqtë Perandorisë Osmane]]
[[Kategoria:Gjeneralët e Ushtrisë Osmane]]
[[Kategoria:Personeli ushtarak osman i Luftërave Ballkanike]]
[[Kategoria:Njerëz të Perandorisë Osmane me prejardhje shqiptare]]