E vërteta mbi Shqipërinë dhe shqiptarët: Dallime mes rishikimesh

'''''E vërteta mbi Shqipërinë dhe shqiptarët''''' është një sprovë historiografike e [[Pashko Vasa|Pashko Vasës]] e botuar në [[Gjuha frënge|gjuhën frënge]] në [[ParisStambolli|Stamboll]] më 1879.<ref name=":0">{{Cite journal|last=Bahadır Bayraktar|first=Uğur|date=2011|title=Mythifying the Albanians: A Historiographical Discussion on Vasa Efendi’s “Albania and the Albanians”|url=https://journals.openedition.org/balkanologie/2272#bodyftn20|journal=Balkanologie|language=en|volume=XIII|issue=1-2}}</ref> Punim ky që përbën të parin manifest të ideologjisë kombëtare shqiptare që pohon ekzistencën e një kombi shqiptar në mesin e një konteksti të trazuar gjeopolitik.<ref>{{Cite book|title=La question nationale en Europe du Sud-Est: genèse, émergence et développement de l'indentité nationale albanaise au Kosovo et en Macédoine|last=Iseni|first=Bashkim|publisher=Peter Lang|year=2008|isbn=9783039113200|location=|pages=193|language=fr}}</ref> Titulli në origjinal ishte ''La vérité sur l'Albanie et les Albanais: étude historique et critique par Wassa Effendi, fonctionnaire chrétien albanais'' (sq. ''E vërteta mbi Shqipërinë e shqiptarët: studim historik e kritik nga Vasa Efendiu, funksionar i krishterë shqiptar'').

FillBotimi pasi botimitparë tënë parëformë pamfleti në gjuhën frënge u përkthyeshtyp në Stamboll, ishte botimi i parë i Shoqërisë së të Shtypurit me Shkronja Shqip, dhe u përhap me përkrahjen e autoriteteve osmane. Pasi u ribotua në frëngjisht në [[Parisi|Paris]], u botua edhe [[Gjuha gjermaneangleze|gjuhënanglisht]] në [[Londra|Londër]] dhe [[Gjuha gjermane|gjermanisht]] sinë dhe[[Berlini|Berlin]] falë konsullit osman në atëParis. Më pas u përkthye në [[Turqishtja osmane|turqishten osmane]], [[Gjuha arabe|arabisht]], [[Gjuha italiane|italisht]]<ref name=":0" /> në gjuhën [[Greqishtja|greke]] nga [[Anastas Kullurioti]].<ref>{{Cite book|title=Mendimtare të Rilindjes Kombëtare|last=Xholi|first=Zija|publisher=Shtëpia Botuese "8 Nëntori"|year=1987|isbn=|location=Tiranë|pages=141|language=sq|authorlink=Zija Xholi}}</ref><ref>{{Cite book|title=Anastas Kullurioti dhe gazeta "Zëri i Shqipërisë" 1879-1880|last=Reso|first=Zihni|publisher=Shtëpia Botuese "8 Nëntori"|year=1981|isbn=|location=Tiranë|pages=45|language=sq}}</ref> Në [[Gjuha shqipe|gjuhën shqipe]] u përkthye së pari dhe u pajis me shënimet e nevojshme nga [[Mehdi bej Frashëri]] me titullin "E vërteta mbi Shqipninë e shqiptarët", botuar në Tiranë më 1935.<ref>{{Cite journal|last=Prifti|first=Kristaq|author-link=Kristaq Prifti|date=2001|title=La Publication et la Diffusion en Europe de l'Ouvre de Pashko Vasa «La Verité sur l'Albanie et les Albanais»|url=|journal=Studia Albanica|language=fr|volume=34|pages=44|via=}}</ref>