Versioni i datës 20 korrik 2021 04:20 redakto CommonsDelinker (diskuto \| kontribute) Përdorues automatikisht të kontrolluar, Robotë, Redaktorët, Kontrolluesit 8.583 edits Skeda Bato-12525.jpg u largua pasi që është shlyer nga Commons prej JuTa ← Redaktim më i vjetër		Versioni i datës 24 tetor 2021 17:12 redakto zhbëje 37.35.67.34 (diskuto) No edit summary Ndryshimi më pas →
Rreshti 1: {{Shiko gjithashtu\|Bato}} [[File:Ilirski bojevnik - Bato.jpg\|thumb\|Bato Desidiati]] '''Bato Desidiati''' i njohur edhe si '''Bato i Desidiatëve''' ishte një prijës i [[Desidiatët\|desidiatëve]], një [[Lista e fiseve antike ilire\|fis ilir]] që luftoi kundër [[Perandoria Romake\|Perandorisë Romake]] midis viteve 6 dhe 9 pas Krishtit në një konflikt të njohur si [[Kryengritja e madhe ilire\|Bellum Batonianum (Lufta e Batos ose Kryengritja e Madhe Ilire]]).<ref>{{cite book\|title=The Cambridge Ancient History: The Augustan Empire, 43 B. C-A.D. 69\|url=https://books.google.com/books?id=Mn0gCtzEm1MC\|year=1996\|publisher=Cambridge University Press\|isbn = 9780521224963\|language=en\|quote=Led by Bato of the Daesitiates and Bato of the Breuci they attacked Roman settlements, the colonies On the Adriatic and even penetrated to Macedonia. }}</ref> <ref name="Mesihović-Bitka-Ilirik-books.google">{{cite book \|last1=Mesihović \|first1=Salmedin \|title=Bitka za Ilirik (Battle for Illyricum): Batonian revolt \|date=2018 \|publisher=Bathinvs \|isbn=9789926821746 \|url=https://books.google.com/books?id=ZoJyDwAAQBAJ&q=Bitka+za+Ilirik&pg=PA119 \|access-date=30 January 2019 \|language=bs}}</ref> == Biografia == ~~'''Bato''', po ashtu i njohur si Bato i Desiatëve/ Bato Desiati, Bato i parë.~~ ~~BATO~~Bato i Idesidiatëve ishte një kryengritës ilir që udhëhoqi Desiatët në atë që njihet si [[Kryengritja e madhe ilire]] në vitet 6-9 pas.K.▼ Mendohet të ketë lindur mes 35 e 30 p.K. në atë që sot është Bosnja e epërme. Bato i përkiste fisit vendas të Desiatëve, territori i të cilëve përfshijnë edhe ~~Bosnien~~Bosnjen qëndrore të sotme, në një pikë kritike t'asaj kohe ai u bë udhëheqësi i revoltës së njerëzve të tij kundër pushtuesve romak. Nga viti 33 para.K., ~~Desiatët~~Desidiatët ishin nën pushtimin romak si qytetarë gjysëm të lirë nomadë. ~~Daseatët~~Dasidiatët bënin pjesë në provincën e ~~Illyricum-it~~[[Iliriku]]t me qendër ~~Salonën~~në Salonë (Solini i sotëm afër Splitit) në brigjet e Adriatikut. Bato kishte shumë gjasa t'ishte pjesëtarë i një familjeje të njohur vëndase, dhe si i rritur ai kishte shumë gjasa t'ishte edhe një politikan dhe zyrtar ushtarak i ~~Desiatëve~~Desidiatëve.▼ ▲BATO i I ishte një kryengritës ilir që udhëhoqi Desiatët në atë që njihet si [[Kryengritja e madhe ilire]] në vitet 6-9 pas.K. ▲Mendohet të ketë lindur mes 35 e 30 p.K. në atë që sot është Bosnja e epërme. Bato i përkiste fisit vendas të Desiatëve, territori i të cilëve përfshijnë edhe Bosnien qëndrore të sotme, në një pikë kritike t'asaj kohe ai u bë udhëheqësi i revoltës së njerëzve të tij kundër pushtuesve romak. Nga viti 33 para.K., Desiatët ishin nën pushtimin romak si qytetarë gjysëm të lirë nomadë. Daseatët bënin pjesë në provincën e Illyricum-it me qendër Salonën (Solini i sotëm afër Splitit) në brigjet e Adriatikut. Bato kishte shumë gjasa t'ishte pjesëtarë i një familjeje të njohur vëndase, dhe si i rritur ai kishte shumë gjasa t'ishte edhe një politikan dhe zyrtar ushtarak i Desiatëve. Në vitin 6 pas.K., romakët planifikuan një sulm Markomannëve, për këtë Augusti dhá urdhër të mobilizoheshin trupat rrethanore Ilire. Por në pranverë të po atij viti trupat Ilire në Bosnie u rebeluan me Baton udhëheqës. Në Panoní të Illyricum-it, edhe Breukët (Brukët) u rebeluan. Udhëheqësi i Breukëve po ashtu quhej Bato, u bë udhëheqës i revoltës Panone. Këto dy rryma kryengritjesh u bashkuan në vjeshtën e vitit 6 p.K., dhe dy Batot bënë aleancë për bashkimin e ty trupave rebele. Roma dërgoi 10 legjione dhe po aq legjione mbështetëse, aleatësh dhe mercenarësh që të shtypnin kryengritjen. Shumë-shumë nga legjionet romake ishin veteranë lufte. Komandanti suprem i të gjithë trupave romake ishte përandori i ardhshëm Tiberius. Bato ~~Desiati~~Desidiati provoj pa sukses të merrte Salonën, dhe pasi u thye nga Marcus Valerius Messalla Messallinus, guvernatori i Illyricum-it, ai u tërhoq në veri të bashkohej me Baton tjetër (Bato II) i Breukëve. Pas 2 vjetësh luftë, në verë të vitit 8, [[Bato IIBreuku]] ìu dorzua Tiberiusit në brigjet e lumit Bathinus (mendohet se është Bosna e sotme). ~~Shpejt më~~Më ~~pas~~vonë, ai u kap nga Bato ~~Desiati~~Desidiati, këshilli i të cilit e dënuan Bato IIBreukun me vdekje. Vitin tjetër, Tiberiusi dhe Germanicusi ~~morën~~ndërmorrën një ~~nisëm~~luftë kundër ~~Desiatëve~~Desidiatëve. Pas betejash të mëdha në shtator të vitit 9, vetëm pak ditë para Betejës në pyllin e Teutoburgut, Bato dhe Desiadët ìu ~~dorzuan~~dorëzuan Tiberiusit. Thuhet se kur Tiberiusi pyeti Baton dhe ~~Desiadët~~Desidiatët se përse ~~rebeluan~~ishin rebeluar, Bato mendohet t'ìa ketë kthyer: "Ju, Romakët e keni fajin; se ju na çoni roje të kopeve tuaja, jo qenj apo barinj, por ujq." Bato kaloi pjesën e mbetur të jetës në qytetin italian të Ravenës ([[~~Ravenna~~Ravena]]). == Shih edhe == * [[Iliria]] * [[Bato]] * [[Desidiatët]] * [[Bato (mitologji)]] * [[Mbretëria antike ilire]] * [[Kryengritja e madhe ilire]] == ~~Burime~~Literatura == * [[Velleius Paterculus]] II, CX, 4-5. * Ovid, Ex Ponto, II, I, 46. * [[Suetonius]]. Tib. 20. * [[Cassius Dio]] (LV, 29, 2; LV, 32, 3; LV, 34, 4; LVI, 12, 2-3; LVI, 13, 2; LVI, 16, 1-3). * [[Strabo]] Geography (VII, 5, 3), and inscription CIL V 3346 Verona. == Referimet == {{commons\|~~Illyria & Illyrians~~Illyricum}} {{DEFAULTSORT:Bato I}} [[Kategoria:~~Illyrian~~Mbretër ~~royalty~~(Iliria)]] [[Kategoria:Lindje - Shekulli I p.e.s.]] [[Kategoria:Vdekje - Shekulli I]]

Bato Desidiati: Dallime mes rishikimesh