Autoriteti Kombëtar Palestinez: Dallime mes rishikimesh

| KRYEQYTETI = [[RamallahRamallahu]] (''de facto'')

| QYTETI MË I MADH = [[Gaza (qytet)|Qyteti i GazësGaza]]

| UDHËHEQËSI 2: EMRI = [[Mohammad ShtayyehShtaje]]

'''Autoriteti Kombëtar Palestinez''' ([[Gjuha arabe|Arabisht]]: السلطة الوطنية الفلسطينية‎ ''as-Sulṭa al-Waṭanīya al-Filasṭīnīya'') është organi vetëqeverisës i përkohshëm i kontrolluar nga [[Fatahu]], që ushtron kontroll të pjesshëm civil mbi [[Gaza|Rripin e Gazës]] dhe [[Zonat e Bregut Perëndimor në Marrëveshjen e Oslos II|Bregun Perëndimor "A" dhe "B"]], i krijuar si pasojë e [[Marrëveshjet e Oslos|Marrëveshjeve të Oslos]] të viteve 1993-1995.<ref name=Rudoren>{{cite news |title=The Palestinian Authority |url=http://topics.nytimes.com/topics/reference/timestopics/organizations/p/palestinian_authority/index.html | work=The New York Times | language=en | first=Jodi |last=Rudoren}}</ref><ref name=CNN>{{cite news |url=http://www.cnn.com/2001/WORLD/meast/04/05/palestinian.explainer/index.html |title=The Palestinian government |publisher=CNN |language=en |date=5 prill 2001 |access-date=26 nëntor 2012}}</ref> Pas [[Zgjedhjet legjislative në Palestinë 2006|zgjedhjeve të vitit 2006]] dhe [[Beteja e Gazës (2007)|konfliktit pasues të Gazës]] ndërmjet partive [[Fatahu|Fatah]] dhe [[Hamasi|Hamas]], autoriteti i saj ishte shtrirë vetëm në zonat A dhe B të [[Bregu Perëndimor|Bregut Perëndimor]]. Që nga janari 2013, ajo ka përdorur emrin "[[Shteti i Palestinës]]" në dokumentet zyrtare.<ref name="aljazeera.com">[https://web.archive.org/web/20200321061622/http://www.aljazeera.com/programmes/insidestory/2013/01/2013186722389860.html Palestine: What is in a name (change)? – Inside Story]. Al Jazeera.</ref><ref>WAFA – Palestine News & Information Agency, [http://english.wafa.ps/index.php?action=detail&id=21470 ''Presidential Decree Orders Using ‘State of Palestine’ on all Documents''] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130115032826/https://english.wafa.ps/index.php?action=detail&id=21470 |language=en |date=15 janar 2013 }}.</ref><ref>{{cite web |last=Associated Press |url=http://www.haaretz.com/news/middle-east/palestinian-authority-officially-changes-name-to-state-of-palestine.premium-1.492065 |title=Palestinian Authority officially changes name to 'State of Palestine' |work=Haaretz Daily Newspaper |language=en |date=5 janar 2013 }}</ref>

Autoriteti [[Palestina|Palestinez]] u formua në vitin 1994, në përputhje me [[Marrëveshja Gaza-JerichoJeriko|Marrëveshjen Gaza-JerichoJeriko]] ndërmjet [[Organizata Çlirimtare e Palestinës|Organizatës për Çlirimin e Palestinës]] (PLO) dhe qeverisë së [[Izraeli]]t, si një organ i përkohshëm pesëvjeçar. Më pas duhej të zhvilloheshin negociata të mëtejshme midis dy palëve në lidhje me statusin e saj përfundimtar. Sipas Marrëveshjes së Oslos[[Oslo]]s, Autoriteti Palestinez u caktua të kishte kontroll ekskluziv si mbi çështjet që lidhen me sigurinë ashtu edhe mbi çështjet civile në zonat urbane palestineze (të referuara si "Zona A") dhe vetëm kontrollin civil mbi zonat rurale palestineze ("Zona B"). Pjesa e mbetur e territoreve, duke përfshirë [[Vendbanimi izraelit|vendbanimet izraelite]], rajonin e [[Lugina Jordan|Luginës Jordan]] dhe rrugët anashkaluese midis komuniteteve palestineze, do të mbetej nën kontrollin izraelit ("[[Zona C (Bregu Perëndimor)|Zona C]]"). [[JerusalemiJeruzalemi Lindor]] u përjashtua nga Marrëveshja. Negociatat me disa qeveri izraelite kishin rezultuar që Autoriteti të fitonte kontrollin e mëtejshëm të disa zonave, por kontrolli më pas humbi në disa zona kur [[Forcat e Mbrojtjes të Izraelit]] (IDF) rimorën disa pozicione strategjike gjatë [[Intifada e Dytë|Intifadës së Dytë]] ("El[[Mesxhidi Aksa|el-Aksa")]]"). Në vitin 2005, pas Intifadës së Dytë, Izraeli [[Shkëputja e Izraelit nga Gaza|u tërhoq në mënyrë të njëanshme nga vendbanimet e tij në Rripin e Gazës]], duke zgjeruar kështu kontrollin e Autoritetit Palestinez në të gjithë rripin ndërsa Izraeli vazhdoi të kontrollonte [[Pengesa Gazë-Izrael|pikat e kalimit]], hapësirën ajrore dhe ujërat e bregdetit të Rripit të Gazës.<ref>{{cite news|title=Israel completes Gaza withdrawal|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/4235768.stm|access-date=16 mars 2016|work=[[BBC News]]|date=12 shtator 2005|language=en}}</ref>

== Gjeografia ==

Territoret palestineze i referohen Rripit të Gazës dhe Bregut Perëndimor (përfshirë Jeruzalemin Lindor). Autoriteti Palestinez aktualisht administron rreth 39% të Bregut Perëndimor. 61% e Bregut Perëndimor mbetet nën kontrollin e drejtpërdrejtë ushtarak dhe civil izraelit. [[Jeruzalemi]] Lindor u aneksua në mënyrë të njëanshme nga Izraeli në vitin 1980, përpara formimit të Autoritetit Palestinez. Që nga viti 2007, Gaza qeveriset nga qeveria e Hamasit në Gaza.

== Referimet ==