Buda: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
Robbot (diskuto | kontribute) v roboti largoj: hu:Buddha, mr:बुद्ध अवतार |
Amaro (diskuto | kontribute) |
||
Rreshti 4:
Në përgjithësi, budistët nuk e mendojnë Sidarta Gautaman që jetoi në [[India|Indi]] rreth viteve [[623 p.e.s.]] deri në [[543 p.e.s.]], dhe mori dritërimin (bod´hi) rreth [[588 p.e.s.]], të ketë qënë Buda i parë apo i fundit. Nga pikëpamja klasike e doktrinës budiste, një Buda është kushdo që rizbulon [[Darma]]-n dhe arrin dritërimin, pasi ka mledhur mjaft [[karma]] në vete. Sipas budizmit në rrjedhën e kohërave ka pasur shumë qënije të tilla që kanë arritur dritërimin (ndriçimin). Meqë Gautama Buda (i njohur me emrin fetar [[Shakjamuni]]) është një anëtar i kohëvijës shpirtërore të Budas së Epërm që shkon prapa në të kaluarën e mjegullt dhe përpara në të ardhmen e largët. Parardhësi i menjëhershëm ishte [[Kassapa]] Buda dhe pasardhësi i tij do të quhet [[Maitreja]].
==Si lindi buda?==
- Besohet se Maya (nëna e Budës) sheh një ëndërr që shkon në parajsë dhe së në barkun e saj hyn një frymë e parajsës së formë elefanti ose ylli gjashtë cepësh. Ajo lind pas 10 muajve shtatzënie dhe e lind foshnjën nga kofsha e saj dhe të papërlyer. Pas lindjes Maya vdes dhe hyjnizohet, ndërsa Buda menjëherë pas lindjes i bën 7 hapa. Siddharta i ka pasur dy emra: Buda dhe Sakyamuni.
==Buda u ka arritur 4 të vërteta, e ato janë:==
*1. që lindja, pleqëria dhe vdekja ekzistojnë dhe që janë vuajtje.
*2. dëshira për jetë dhe për gjëra të kësaj bote (lakmia) është shkak i inkarnimit.
*3. ndërprerja e dëshirës me qëllim të lirimit, dhe
*4. arritja e Nirvanës (është gjendje e qetësisë absolute shpirtërore).
Simboli i mësimit të Budës është Rrota e ligjit, e cila përbëhet prej 8 rrezeve që simbolizojnë: kuptimin, qëndrimin, të folurit, sjelljet, kujdesin, ndërmarrjet, konsideratat dhe të menduarit.
Baza religjioze e nudizmit është hinduizmi. Budizmi mbështetej edhe prej Brahmanizmit dhe reinkarnimit.
Njerëzit që e arrijnë Nirvanën quhen Arhat, që e ka kuptimin të nderuar dhe të përsosur.
Bota budiste quhet Cakravala, që nënkupton botën përreth, nën dhe mbi malin Meru. Niveli i mesëm përreth malit është niveli i njerëzve, kafshëve dhe demonëve. Niveli nën malin Meru është bota nëntokësore dhe i ka 136 ferre (xhehneme). Për secilin mëkatar (gabimtar) është ferri ose xhehenemi i caktuar. Niveli mbi malin Meru është bota qiellore dhe i ka 26 qiej pse parajsa (xhenete). Në qiell caktohen sipas shtresave. Shtresa me e lartë i takon shpirtrave të Budave. Budistët edhe parajsën edhe ferrin e kanë pjesë të përkohshme d.m.th. ekziston edhe ajo ana tjetër ku Yama i merr në pyetje dhe i vlerëson. Nga parajsa shkojnë në një vend tjetër, ndërsa ferri merret si një vend ndëshkues.
Qëllimi kryesor e budizmit është ndërprerja e Samsarës dhe arritja e Nirvanës (gjendje e qetësisë absolute shpirtërore). Ai që e arrin Nirvanën quhet Arhat (i nderuar, i përsosur).
Në besimet budiste ekziston vetëm një demon Mara. Mara kishte 1000 duar dhe një elefant të madh 750 km. në luftë më Marën, aleatët e Budës tërhiqen, por Buda triumfon falë virtyteve të tij.
== Rizgjimi ==
| |||