Taushanët
Taushanët kanë qenë një familje aristokrate shqiptare e spikatur nga shekulli XV deri XIX. Sipas prof. Stavri Naci, familjet më të fuqishme të Shqipërisë, që ka luajtur një rol të rëndësishëm ekonomik dhe politik ishin: në Shkodër, familja Bushati dhe Caushollaj; në Peja, familja Begollaj; në Elbasan, familja Taushani dhe Bicaku; në Vlorë, familja Velabishtaj dhe Vlora; në Delvinë, familja Kapllanpashalli; në Krujë, familja Toptani; dhe në Kavajë, familja Alltuns.[1]
Anëtarët
RedaktoSipas studimeve të Lef Nosit (studiues dhe figurë politike shqiptare),[2] disa nga anëtarët të spikatur të kësaj familje përfshin:
| Ahmet Pasha Taushani (1583) (Mutasarrif i Elbasan-it) |
| Isak dhe Ismail Bej (Mutasarrif) |
| Sefer Vojvoda Taushani (1654) |
| Abdullah Pasha Plaku Taushani (1740) (Mutasarrif i Elbasanit dhe Delvinës) |
| Ahmet Pasha Taushani (1759) (Mutasarrif i Elbasanit) |
| Abdullah Pasha Taushani (1812-1820) & Abedin Pasha Taushani |
| Mehmet Pasha dhe Ahmet Bej |
Abdullah pashë Taushani
Redakto
Mehmet pashë Taushani
RedaktoI caktuar si Pasha i qytetit të Elbasanit pas vdekjes së xhaxhait të tij, Abdullah Pasha. Sipas Staver Naçi,[3] pas pushtimit të Tiranës, Durrësit, dhe Krujës, Pasha i Shkodrës i dërgoi një letër parisë së qytetit të Elbasanit duke i kërkuar atyre që të dorëzohen në mënyrë paqësore dhe të prishin aleancën në fuqi me Ali Pashë Tepelenën.
Pasi "paria" mësoi se Mustafa pasha i Shkodrës, ishte në rrugën e tij për të pushtuar Elbasanin, u mblodhën dhe zgjodhën Mehmet pashë Taushanin (nipin e Abdullah pashë Taushani nga ana e babait të tij, dhe Abaz pashë Dibrën nga ana e nënës) për udhëhequr luftën kundër trupave të avancuara.
Isuf bej Taushani dhe Ismail Bej Xheladin Beu (Taushani)
RedaktoIshin në mesin e nënshkruesve të Deklaratës së Pavarësisë së qytetit të Elbasan[4][5] më nëntor 25, 1912. Në telegramin e dërguar Ismail bej Vlorës, nënshkruesit deklaruar se “I gjithë populli i Elbasanit, myslimanë dhe te krishterë, me një zë kanë pranuar Pavarsinë e Shqipërisë”.
Abaz bej Taushani
RedaktoZyber bej Taushani (dega Vlorë e familjes)
RedaktoPërshkruar në kujtimet e Eqrem bej Vlora: "Zyber Bej Taushani (i familjes të njohur aristokrate nga Elbasani)... ishte një kalorës i vërtetë që nuk njihte frikën, një zotëri i vërtetë, i veshur në kostum piktoresk kombëtar shqiptar..."[6]
Ismail bej Taushani (Halla)
RedaktoPjesëtarët e kësaj familje ishin gjithashtu pjesë e fisnikërisë të qytetit të Vlorës. Në vitin 1764, Ismail Pasha Velabisht, Vezir i Vlorës dhe Beratit, u shpall një rebel nga Sulltani dhe një dekret u lëshuar për vdekjen e tij. Veziri u rebelua kundër sulltanit. Ai gjeti përkrahje në mes disa prej fisnikërisë së qytetit të Vlorës (kryesuar nga Ismail Bej Taushani / Halla, i cili ishte martuar me tezen e vezirit). Ai gjithashtu gjeti mbështetje nga Kurt Pasha i Beratit dhe Sulejman Pasha i Elbasanit, cilët i siguronin trupa kryengritjes.Kryengritja u shtyp nga forcat pro-turke. Ismail Pashe Velibishti u vra brenda shtëpisë së xhaxhait të tij (Ismail bej Taushani) dhe koka e tij iu dërgua Sulltanit.[7]
Referime
Redakto- ^ Naci, Stavri N., Redaktor pergjegjes: prof.
- ^ Dokumentet Historike te Lef Nosit, Albanian State Archive, Fondi 32, Dossier 47, pages 10-35
- ^ Pashallëku i Shkodrës në vitet e para të shek. XIX, 1796-1831. Tirana: Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë, Instituti i Historisë. 1986. OCLC 21904067.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Kotherja, Hyqmet (12 korrik 2012), Familja e Taushanëve në rrjedhën e shekujve (PDF), Gazeta 55, fq. 16–17, arkivuar nga origjinali (PDF) më 6 janar 2014, marrë më 17 janar 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Elbasani ngriti flamurin me 25 nentor 1912 Gazeta Standard 2010-11-26". Lajme4.shqiperia.com. 2010-11-26. Arkivuar nga origjinali më 10 korrik 2012. Marrë më 2012-05-05.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Vlora, Eqrem (2001). Lebenserinnerungen. Albania: Qendra Nderkombtare e Kultures, Tirana. fq. 30, 78–80. ISBN 99927-661-6-6.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Vlora, Eqrem (1960). Historia e Kalase se Kanines. Rome, Italy.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Mungon shtëpia botuese te vendodhja (lidhja)