Xhamia e Rokës

Xhamia e Rokës ishte një xhami e epokës osmane në periferinë e vogël të Rokkës, pranë qytetit të Nartës, në Greqinë veriperëndimore. Ishte një nga tetë xhamitë e Artës, dhe ndër gjashtë xhamitë që nuk kanë egzistojnë më.

Historia

Gjatë kohës osmane, në Arta dhe në rajonin përreth kishte tetë xhami: Xhamia Feuzul, Xhamia e Sulltan Mehmetit, Xhamia e Sulltan Bajazidit, Xhamia e Kiliç Beut, Xhamia e Teqesë dhe Xhamia e Beut brenda kufijve të Artës, dhe Xhamia e Faik Pashës dhe Rokka Xhamia jashtë Nartës. ^[1]

Viti i saktë i ndërtimit të xhamisë në Rokka nuk dihet, por mendohet se është ndërtuar në të njëjtën kohë me xhaminë e Faik Pashës, siç është paraqitur në një hartë të shkrimtarit osman Piri Reis në shekullin e pesëmbëdhjetë. Reis në veprën e tij e ka paraqitur Nartën me tre xhami, një brënda kalasë, xhaminë e Faik Pashës dhe atë në Rokka. ^[2] Po kështu të panjohura janë arsyet pse një xhami u ndërtua në një vendbanim kaq të vogël, pasi deri në fund të shekullit të shtatëmbëdhjetë në rajon e vetmja prani myslimane ishte një forcë e vogël ushtarake osmane; qytetarët e parë myslimanë do të mbërrinin në vitin 1684, pas ikjes së tyre nga Preveza, e cila kishte rënë në duart e venedikasëve. ^[3]

Raporti i konsullatës ruse të Artës në vitin 1877 shënon ekzistencën e pesëdhjetë familjeve të krishtera dhe tridhjetë familjeve myslimane në fshatin Rokka. Në fshat kishte dy shkolla, një e krishterë dhe një myslimane, një kishë dhe një xhami. ^[4] Serafeim Ksenopoulos, mitropoliti i Artës në vitet 1864–1894, shkroi se Roka banohej nga njëzet e dy familje të krishtera dhe tridhjetë myslimanë. Të krishterët përdornin kishën e Shën Gjergjit, ndërsa xhamia shërbente për nevojat e komunitetit mysliman. Sipas mitropolitit, xhamia Rokka ishte unike ndër xhamitë e Artës si e vetmja që nuk ishte ndërtuar mbi një kishë krishtere paraekzistuese. Xhamia e Rokës ishte nje nga xhamitë më të mëdha te qytetit. ^[5]

Pasi rajoni më i gjerë i Artës u aneksua nga Greqia në 1912 ^[a] pas fitores së Lidhjes Ballkanike shqiptarët e Epirit u larguan nga zona dhe xhamia në Rokka iu nënshtrua të njëjtit fat si shumica e monumenteve të tjera osmane në rajon, të cilat ose u shkatërruan nga të krishterët vendas ose u lanë të lënë pas dore të kalbet dhe të shemben.^[6]

Shih edhe

Shhënime

^ Arta itself had been part of Greece since 1881, but the wider Epirus region only came to the hands of the Greeks in 1912-1913.

Referime

^ Sir Henry Holland (1815). Travels in the Ionian Isles, Albania, Thessaly, Macedonia, &c: during the years 1812 and 1813. Longman. fq. 84. The population of Arta exceeds 6,000: it contains six mosques, and twenty-four Greek churches. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Η Άρτα και ο Αμβρακικός κόλπος από τον 15ο ως τον 20ο αιώνα μέσα απο χαρακτικά και πίνακες, Φώτης Βράκας, Academia.edu.
^ Περίπατος στην Οθωµανική Άρτα 1449 – 1881 και από την απελευθέρωση, Φώτης Βράκας, Academia.edu, σ.55.
^ Έκθεση Ρωσικού Υποπροξενείου Άρτας, Γ.Α.Κ Άρτας.
^ Xenopoulos 1884.
^ Η Ήπειρος του χτες, 15ος-20ος αιώνας, Φώτης Βράκας, σ.55. Academia.edu.

[6] Arta itself had been part of Greece since 1881, but the wider Epirus region only came to the hands of the Greeks in 1912-1913.

[travels-1] Sir Henry Holland (1815). Travels in the Ionian Isles, Albania, Thessaly, Macedonia, &c: during the years 1812 and 1813. Longman. fq. 84. The population of Arta exceeds 6,000: it contains six mosques, and twenty-four Greek churches. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] Η Άρτα και ο Αμβρακικός κόλπος από τον 15ο ως τον 20ο αιώνα μέσα απο χαρακτικά και πίνακες, Φώτης Βράκας, Academia.edu.

[3] Περίπατος στην Οθωµανική Άρτα 1449 – 1881 και από την απελευθέρωση, Φώτης Βράκας, Academia.edu, σ.55.

[4] Έκθεση Ρωσικού Υποπροξενείου Άρτας, Γ.Α.Κ Άρτας.

[FOOTNOTEXenopoulos1884-5] Xenopoulos 1884.

[7] Η Ήπειρος του χτες, 15ος-20ος αιώνας, Φώτης Βράκας, σ.55. Academia.edu.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[a]

[6]