Arbëria Apenine

Arbëria Apenine është një lloj ishulli gjuhësor i Italisë, duke përfshirë të gjitha zonat gjeografike të Italisë jugore në të cilat mbijeton etnia shqiptare e Italisë.

Rajonet e Italisë në të cilat është i pranishëm minoriteti italo-shqiptar ose arbëreshë

Përmbledhje

Arbëria Apenine nuk ka një konformacion territorial vërtet homogjen dhe përfshin komunitete të vendosura në shtatë rajone: Abruzzo, Basilicata, Kalabria, Campania, Molise, Puglia dhe Siçilia . Zgjerimi i zonës mbulon 50 ishuj etno-gjuhësorë që prekin të gjithë Italinë jugore dhe ishullore, 48 lokalitete duke përfshirë bashki dhe fshatra, shumica e tyre në zona malore. Zonat e prekura nga themeli apo ndikimi historik shqiptar në Itali, nga veriu në jug, janë mbi 110 vendndodhje.

Kjo zonë gjeografike filloi të krijohej në shekullin e 15-të, me vendosjen e disa mercenarëve shqiptarë ( stratiotë ), të thirrur me Giorgio Castriota Scanderbeg në ndihmë nga mbreti Alfonso I i Aragonit gjatë luftës së trashëgimisë së Mbretërisë së Napolit në 1399. Këta përfunduan duke u vendosur në zona të braktisura ose të pabanuara, duke krijuar kolonitë e para shqiptare në Itali . Këto koloni u shtuan më pas gjatë diasporës shqiptare nga Shqipëria, Epiri dhe në përgjithësi nga gadishulli ballkanik i shkaktuar nga pushtimi turk, në të cilin u themeluan rreth njëqind qendra të reja nga mërgimtarët, që përbënin komunitetin shqiptar në Itali. Diaspora e popullsive shqiptare zgjati deri në shekullin XVIII .

Sot në këto vende jetojnë edhe pasardhësit e atyre mërgimtarëve shqiptarë, italo-shqiptarët, të cilët në mënyrë ideale kanë rikrijuar atdheun tjetër të tyre, duke kaluar e kultivuar gjuhën amtare, ritin fetar, traditat, historinë dhe rregullat e jetës, aspekte. të cilat identifikojnë fuqishëm popullsinë shqiptare të Italisë. Kultura e tyre u transmetua, dhe ende është në masë të madhe sot, gojarisht. Nga ana tjetër nuk mungojnë prodhimet e rëndësishme letrare në gjuhën shqipe, vepër e intelektualëve të frytshëm që janë angazhuar që në shekullin e 16-të të përçojnë besimin, identitetin dhe sensin qytetar kombëtar.

Deri në shekullin e 18-të emri Arbëria ishte ende i përhapur në mesin e banorëve për të treguar territoret e Shqipërisë, të quajtur sot Shqipëri nga shqiptarët e Ballkanit. Nëse përdoret nga arbëreshët, mund të tregojë edhe Shqipërinë moderne; nëse përdoret në një kontekst historik mund të nënkuptojë Shqipërinë dhe territoret shqipfolëse të mesjetës .

Shih edhe

• Shqipëria
• Arbërishtja (Itali)
• Arbëreshët në Itali
• Letërsia arbëreshe
• Lista e vendeve shqiptar të Italisë

Lidhje të jashtme

• "Arberia.info". Arkivuar nga origjinali më 5 dhjetor 2008. Marrë më 16 dhjetor 2024. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)