Faqja e rrjetit e lajmeve të rreme
Faqet e rrjetit të lajmeve të rreme (të referuara edhe si faqet e lajmeve të mashtrimit)[1][2] janë faqe interneti në internet që publikojnë qëllimisht lajme të rreme - mashtrime, propagandë dhe dezinformata që pretendohen të jenë lajme reale - shpesh duke përdorur mediat sociale për të nxitur trafikun në internet dhe për të përforcuar efektin e tyre.[3][4][5][6] Ndryshe nga satira e lajmeve, faqet e internetit të lajmeve të rreme synojnë të perceptohen si legjitime dhe të merren në vlerë, shpesh për përfitime financiare ose politike.[7][8][9] Faqe të tilla kanë promovuar falsifikime politike në Indi, Gjermani, Indonezi dhe Filipine, Suedi, Meksikë, Myanmar dhe Shtetet e Bashkuara. Shumë site kanë origjinën ose promovohen nga Rusia, Maqedonia e Veriut dhe Rumania, ndër të tjera. Disa analistë të medias i kanë parë ato si një kërcënim për demokracinë.[10] Në vitin 2016, Komiteti për Punët e Jashtme i Parlamentit Evropian miratoi një rezolutë që paralajmëronte se qeveria ruse po përdorte "agjencitë pseudo-lajme" dhe trollet e internetit si propagandë dezinformimi për të dobësuar besimin në vlerat demokratike.[11]
Në vitin 2015, Shërbimi Suedez i Sigurisë, agjencia suedeze e sigurisë kombëtare, lëshoi një raport që konkludonte se Rusia po përdorte lajme të rreme për të ndezur "ndarjet në shoqëri" përmes përhapjes së propagandës. Ministria e Mbrojtjes e Suedisë ka ngarkuar Agjencinë e saj të Kontingjenteve Civile për të luftuar lajmet e rreme nga Rusia.[12] Lajmet mashtruese ndikuan në politikën në Indonezi dhe Filipine, ku në të njëjtën kohë pati një përdorim të gjerë të mediave sociale dhe burime të kufizuara për të kontrolluar vërtetësinë e pretendimeve politike. Kancelarja gjermane Angela Merkel paralajmëroi për ndikimin shoqëror të "sajteve të rreme, bots, trollëve".[13]
Artikujt mashtrues u përhapën përmes mediave sociale gjatë zgjedhjeve presidenciale të 2016-ës në SHBA,[14][15] dhe disa zyrtarë brenda Komunitetit të Inteligjencës së SHBA-së thanë se Rusia ishte e angazhuar në përhapjen e lajmeve të rreme.[16][17] Kompania e sigurisë kompjuterike FireEye arriti në përfundimin se Rusia përdori mediat sociale për të përhapur lajme të rreme si pjesë e një fushate të luftës kibernetike. Google dhe Facebook ndaluan faqet e rreme nga përdorimi i reklamave në internet. Facebook nisi një partneritet me faqet e internetit të kontrollit të fakteve për të shënuar lajme mashtruese dhe mashtrime; Organizatat debutuese që iu bashkuan nismës përfshinin: Snopes.com, FactCheck.org dhe PolitiFact. Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Barack Obama, tha se mospërfillja e fakteve krijoi një "re pluhuri marrëzish". Shefi i Shërbimit të Inteligjencës Sekrete (MI6) Alex Younger e quajti propagandën e lajmeve të rreme në internet të rrezikshme për kombet demokratike.[18]
Shiko edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ Bartolotta, Devin (9 dhjetor 2016), "Hillary Clinton Warns About Hoax News On Social Media", WJZ-TV, marrë më 11 dhjetor 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Wemple, Erik (8 dhjetor 2016), "Facebook's Sheryl Sandberg says people don't want 'hoax' news. Really?", The Washington Post, marrë më 11 dhjetor 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Weisburd, Andrew; Watts, Clint (6 gusht 2016), "Trolls for Trump - How Russia Dominates Your Twitter Feed to Promote Lies (And, Trump, Too)", The Daily Beast, marrë më 24 nëntor 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ LaCapria, Kim (2 nëntor 2016), Snopes' Field Guide to Fake News Sites and Hoax Purveyors - Snopes.com's updated guide to the internet's clickbaiting, news-faking, social media exploiting dark side., Snopes.com, marrë më 19 nëntor 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Lewis Sanders IV (11 tetor 2016), "'Divide Europe': European lawmakers warn of Russian propaganda", Deutsche Welle, marrë më 24 nëntor 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Neudert, Lisa-Maria; Howard, Philip; Kollanyi, Bence (16 korrik 2019). "Sourcing and Automation of Political News and Information During Three European Elections". Social Media + Society. 5 (3): 205630511986314. doi:10.1177/2056305119863147.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Leyva, Rodolfo (2020). "Testing and unpacking the effects of digital fake news: on presidential candidate evaluations and voter support". AI & Society. 35 (4): 970. doi:10.1007/s00146-020-00980-6. S2CID 218592685.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Chen, Adrian (2 qershor 2015). "The Agency". The New York Times. ISSN 0362-4331. Marrë më 25 dhjetor 2016.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ LaCapria, Kim (2 nëntor 2016), Snopes' Field Guide to Fake News Sites and Hoax Purveyors - Snopes.com's updated guide to the internet's clickbaiting, news-faking, social media exploiting dark side., Snopes.com, marrë më 19 nëntor 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Merkel warns against fake news driving populist gains", Yahoo! News, Agence France-Presse, 23 nëntor 2016, arkivuar nga origjinali më 5 dhjetor 2019, marrë më 23 nëntor 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Lewis Sanders IV (11 tetor 2016), "'Divide Europe': European lawmakers warn of Russian propaganda", Deutsche Welle, marrë më 24 nëntor 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Concern over barrage of fake Russian news in Sweden", The Local, 27 korrik 2016, marrë më 25 nëntor 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Merkel warns against fake news driving populist gains", Yahoo! News, Agence France-Presse, 23 nëntor 2016, arkivuar nga origjinali më 5 dhjetor 2019, marrë më 23 nëntor 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Russian propaganda effort likely behind flood of fake news that preceded election", PBS NewsHour, Associated Press, 25 nëntor 2016, marrë më 26 nëntor 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Russian propaganda campaign reportedly spread 'fake news' during US election", Nine News, Agence France-Presse, 26 nëntor 2016, marrë më 26 nëntor 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Watkins, Ali; Frenkel, Sheera (30 nëntor 2016), "Intel Officials Believe Russia Spreads Fake News", BuzzFeed News, marrë më 1 dhjetor 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Frederick, Kara (2019). "The New War of Ideas: Counterterrorism Lessons for the Digital Disinformation Fight". Center for a New American Security.
{{cite journal}}: Burimi journal ka nevojë për|journal=(Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Waterson, Jim (8 dhjetor 2016), "MI6 Chief Says Fake News And Online Propaganda Are A Threat To Democracy", BuzzFeed News, marrë më 11 dhjetor 2016
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)