Ferma e Kafshëve
Ferma e Kafshëve është një novelë alegorike satirike, në formën e një fabule,[1] nga Xhorxh Oruell, botuar për herë të parë në Angli më 17 gusht 1945.[2][3] Ajo tregon historinë e një grupi kafshësh ferme antropomorfe që rebelohen kundër fermerit të tyre njerëzor, duke shpresuar të krijojnë një shoqëri ku kafshët mund të jenë të barabarta, të lira dhe të lumtura. Në fund të fundit, rebelimi tradhtohet dhe nën diktaturën e një derri të quajtur Napoleon, ferma përfundon në një gjendje aq të keqe sa ishte më parë.
Sipas Oruellit, Ferma e Kafshëve pasqyron ngjarjet që çuan në Revolucionin rus të vitit 1917 dhe më pas në epokën staliniste të Bashkimit Sovjetik, një periudhë kohore kur Rusia jetonte nën ideologjinë komuniste të Josif Stalinit.[1][4] Oruelli, një socialist demokrat,[5] ishte një kritik i Stalinit dhe armiqësor ndaj stalinizmit të drejtuar nga Moska, një qëndrim që u formësua në mënyrë kritike nga përvojat e tij gjatë konflikteve të Ditëve të Majit të Barcelonës midis POUM-it dhe forcave staliniste, gjatë Luftës Civile Spanjolle.[6][a] Në një letër drejtuar Ivonë Davetit, Oruelli e përshkroi Fermën e Kafshëve si një përrallë satirike kundër Stalinit ("un conte satirique contre Staline"),[7] dhe në esenë e tij, "Pse shkruaj" (1946), shkruante: "Ferma e kafshëve ishte libri i parë në të cilin u përpoqa, me vetëdije të plotë të asaj që po bëja, të shkrija qëllimin politik dhe qëllimin artistik në një tërësi”.[5]
Titulli origjinal i romanit ishte Ferma e Kafshëve: Një Histori Zanash, por botuesit amerikanë e hoqën nëntitullin kur u botua në vitin 1946 dhe vetëm një nga përkthimet, gjatë jetës së Oruellit, versioni i gjuhës telugu, e mbajti atë. Variacione të tjera të titullit përfshijnë nëntituj si "Një satirë" dhe "Një satirë bashkëkohore".[7] Oruelli sugjeroi titullin Union des républiques socialistes animales për përkthimin frëngjisht, i cili shkurtohet URSA, fjala latine për "ari", një simbol i Rusisë. Ai luante gjithashtu me emrin francez të Bashkimit Sovjetik, Union des républiques socialistes soviétiques.[7]
Oruelli e shkroi librin midis nëntorit 1943 dhe shkurtit 1944, kur Mbretëria e Bashkuar ishte në aleancën e saj gjatë luftës me Bashkimin Sovjetik kundër Gjermanisë naziste dhe inteligjenca britanike e vlerësonte shumë Stalinin, një fenomen që Oruelli e urrente.[b] Dorëshkrimi fillimisht u refuzua nga disa botues britanikë dhe amerikanë,[8] duke përfshirë një prej botuesve të Oruellit, Viktor Gollanc, i cili vonoi botimin e tij. Ai u bë një sukses i madh tregtar kur u shfaq, pasi marrëdhëniet ndërkombëtare dhe opinioni publik u transformuan ndërsa aleanca e kohës së luftës ia la vendin Luftës së Ftohtë.[9]
Revista Time e zgjodhi librin si një nga 100 romanet më të mira në gjuhën angleze (1923-2005); [10] ai u shfaq gjithashtu në numrin 31 në Listën Moderne të Bibliotekave të Romaneve më të Mirë të shekullit të 20-të,[11] dhe numrin 46 në sondazhin e BBC-së The Big Read.[12] Ai fitoi një çmim Retrospektivë Hugo në 1996[13] dhe përfshihet në përzgjedhjen e Librave të Mëdha të Botës Perëndimore.[14]
- ^ a b Meija 2002.
- ^ Bynum 2012.
- ^ 12 Things You 2015.
- ^ Gcse English Literature.
- ^ a b Orwell 2014.
- ^ Bowker 2013.
- ^ a b c Davison 2000.
- ^ Animal Farm: Sixty.
- ^ Dickstein 2007.
- ^ Grossman & Lacayo 2005.
- ^ Modern Library 1998.
- ^ "The Big Read". BBC. April 2003. Retrieved 22 March 2020.
- ^ The Hugo Awards 1996.
- ^ "Great Books of the Western World as Free eBooks". Prodigal no more. 5 mars 2019 – nëpërmjet WordPress.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)
Gabim referencash: Etiketat <ref> ekzistojnë për një grup të quajtur "lower-alpha", por nuk u gjet etiketa korresponduese <references group="lower-alpha"/>