Humanizmi shekullar

Humanizmi shekullar është një filozofi, sistem besimi ose qëndrim jetësor që përfshin arsyen njerëzore, logjikën, etikën shekullare dhe natyralizmin filozofik, duke hedhur poshtë në mënyrë specifike dogmën fetare, mbinatyrshmërinë dhe bestytninë si bazë të moralit dhe vendimmarrjes.^[1]^[2]^[3]^[4]

George Holyoake shpiku termin "shekullarizëm" dhe udhëhoqi lëvizjen laike në Britani nga mesi i shekullit të 19-të.

Humanizmi shekullar parashtron se qeniet njerëzore janë të afta të jenë etike dhe morale pa fe ose besim në një hyjni. Megjithatë, ai nuk supozon se njerëzit janë ose në thelb të mirë ose të këqij, dhe as nuk i paraqet njerëzit si superiorë ndaj natyrës. Përkundrazi, qëndrimi humanist jetësor thekson përgjegjësinë unike me të cilën përballet njerëzimi dhe pasojat etike të vendimeve njerëzore. Themelore për konceptin e humanizmit shekullar është pikëpamja e mbajtur fort se ideologjia – qoftë ajo fetare apo politike – duhet të shqyrtohet tërësisht nga çdo individ dhe jo thjesht të pranohet ose të refuzohet nga besimi. Së bashku me këtë, një pjesë thelbësore e humanizmit shekullar është një kërkim i vazhdueshëm përshtatës për të vërtetën, kryesisht përmes shkencës dhe filozofisë. Shumë humanistë shekullarë i nxjerrin kodet e tyre morale nga një filozofi e utilitarizmit, natyralizmit etik ose etikës evolucionare, dhe disa mbrojnë një shkencë të moralit.

Humanists International, i themeluar nga Julian Huxley dhe Jaap van Praag, është bashkimi botëror i më shumë se 100 organizatave humaniste, racionaliste, jofetare, ateiste, të ndriturve, shekullare, të kulturës etike dhe të mendimit të lirë në më shumë se 40 vende. "Njeriu i lumtur" njihet si simboli zyrtar i humanizmit ndërkombëtarisht, i përdorur nga organizatat humaniste shekullare në çdo pjesë të botës.

Vetë termi nuk është i pakontestueshëm. "Humanizmi shekullar" nuk është një frazë e përdorur gjerësisht dhe është më e përhapura në Shtetet e Bashkuara. Shumica e organizatave anëtare të Humanists International, për shembull, përdorin thjesht termin "humanizëm" për t'iu referuar këtij koncepti, me disa komentues që vërejnë se "humanizmi me vizë" bëhet lehtësisht më shumë për mbiemrin sesa për referencën e tij".

Shiko edhe

Referime

^ Council for Secular Humanism. "10 Myths About Secular Humanism". Arkivuar nga origjinali më 12 maj 2015. Marrë më 12 qershor 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Edwords, Fred (1989). "What Is Humanism?". American Humanist Association. Arkivuar nga origjinali më 30 janar 2010. Marrë më 19 gusht 2009. Secular Humanism is an outgrowth of eighteenth century enlightenment rationalism and nineteenth century freethought... A decidedly anti-theistic version of secular humanism, however, is developed by Adolf Grünbaum, 'In Defense of Secular Humanism' (1995), in his Collected Works (edited by Thomas Kupka), vol. I, New York: Oxford University Press 2013, ch. 6 (pp. 115–48) {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Compact Oxford English dictionary. Oxford University Press. 2007. humanism n. 1 a rationalistic system of thought attaching prime importance to human rather than divine or supernatural matters. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "Definitions of humanism (subsection)". Institute for Humanist Studies. Arkivuar nga origjinali më 18 janar 2007. Marrë më 16 janar 2007. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1] Council for Secular Humanism. "10 Myths About Secular Humanism". Arkivuar nga origjinali më 12 maj 2015. Marrë më 12 qershor 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[americanhumanist-2] Edwords, Fred (1989). "What Is Humanism?". American Humanist Association. Arkivuar nga origjinali më 30 janar 2010. Marrë më 19 gusht 2009. Secular Humanism is an outgrowth of eighteenth century enlightenment rationalism and nineteenth century freethought... A decidedly anti-theistic version of secular humanism, however, is developed by Adolf Grünbaum, 'In Defense of Secular Humanism' (1995), in his Collected Works (edited by Thomas Kupka), vol. I, New York: Oxford University Press 2013, ch. 6 (pp. 115–48) {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[oxford-secularhumanism-3] Compact Oxford English dictionary. Oxford University Press. 2007. humanism n. 1 a rationalistic system of thought attaching prime importance to human rather than divine or supernatural matters. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[humaniststudies-4] "Definitions of humanism (subsection)". Institute for Humanist Studies. Arkivuar nga origjinali më 18 janar 2007. Marrë më 16 janar 2007. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]

[4]