Shpatorja ose Iris illyrica ose e njohur zakonisht si irisi ilirian, është një bimë shumëvjeçare nga familja iris (Iridaceae), në vendet e Evropës juglindore.

Iris illyrica
Klasifikimi shkencor
Mbretëria:
Pa klasifikuar:
Pa klasifikuar:
Rendi:
Familja:
Gjinia:
Lloji:
I. illyrica
Emri binomial
Iris illyrica
Tomm.
Sinonimet

Iris pallida subsp. illyrica

Shpërndarja Redakto

Shtrirja amtare e saj përbëhet nga pjesa më e madhe e rajonit të lashtë të Ilirisë, sipas të cilit është emëruar, i vendosur në Gadishullin Ballkanik.

Ajo rrite si e egër dhe mund të gjendet në Dalmacinë moderne (Kroaci), Shqipëri, Kosovë, Bosnjë dhe Hercegovina, Mali të Zi dhe në pjesë të Serbisë dhe Republikës së Maqedonisë.

Përshkrimi Redakto

Iris illyric rritet deri në 40 cm në lartësi.

Periudha e lulëzimit të saj është maj dhe qershor.

Pozicioni më i mirë i mbjelljes së tij është në diell të plotë. Kërkesat për tokë janë tokë të thatë ose mesatare, pjellore të drenazhuar mirë. Është i përshtatshëm per habitate dhe shkëmbore. Kjo bimë prodhon fara rrallë dhe prodhon dhjetë fara që piqen në vjeshtë.

Sipas IOPI (Organizata Ndërkombëtare për Informacionin e Bimëve) statusi i kësaj fabrike është ende i pazgjidhur; shpesh trajtohet si një nëngrup i irisit dalmat (Iris pallida).Është riklasifikuar nga disa si sinonim i Iris pallida subsp. iliric.

Ilirët (dhe më vonë romakët) e konsideronin Iris illyricën një bimë mjekësore me veti të ndryshme mjekësore. Këto përfshinin shërimin e çibanëve dhe lehtësimin e dhimbjeve të kokës. Gjithashtu besohej se bima ishte në gjendje të nxiste abortin. Pjesët përdoreshin në botën e lashtë si antidjersës dhe për prodhimin e parfumeve.

Lidhje të jashtme Redakto