Jusufi dhe Zylihaja

Jusufi dhe Zylihaja (persisht: یوسف و زلیخا Yusef o Zoleykha) i referohet historisë së traditës islame mbi pejgamberin Jusuf dhe Zylejhanë (gruaja e Potifarit, siç njihet në Bibël) që kumtohet në Kur'an.

Jusufi dhe Zylihaja në miniaturë

Jusufi në sprovë gjatë festës së Zylihajës

Është përcjellur dhe përhapur pafundësisht nëpër gjuhët e folura prej myslimanëve ndër shekuj, veçanërisht në arabisht, persisht, bengalisht, turqisht dhe urdu. Një variant i kësaj historia u shkrua edhe në gjuhën shqipe nga Muhamet Kyçyku.

Varianti më i famshëm u shkrua në gjuhën perse nga Xhámí (1414–1492), në Haft Awrang ("Shtatë Fronet"). Historia deri atëherë kishte shumë shtjellime, duke përfshirë interpretimin sufi, ku malli i Zylihasë për Jusufin përfaqëson kërkimin e shpirtit për Zotin (Allahun).

Versione

Foundational Maḥabbat-nāmas: Jāmī's Yūsuf u Zulaykhā in Bengal (ca. 16th–19th AD) By: Thibaut d’Hubert Pages: 649–691

Love's New Pavilions: Śāhā Mohāmmad Chagīr's Retelling of Yūsuf va Zulaykhā in Early Modern Bengal By: Ayesha A. Irani Pages: 692–751

Śrīvara's Kathākautuka: Cosmology, Translation, and the Life of a Text in Sultanate Kashmir By: Luther Obrock Pages: 752–776

A Bounty of Gems: Yūsuf u Zulaykhā in Pashto By: C. Ryan Perkins Pages: 777–797

Sweetening the Heavy Georgian Tongue Jāmī in the Georgian-Persianate World By: Rebecca Ruth Gould Pages: 798–828

Referime

• https://www.metmuseum.org/art/collection/search/452672
• https://www.bhorerkagoj.com/print-edition/2018/11/30/223904.php Arkivuar 26 dhjetor 2019 tek Wayback Machine
• https://esu.com.ua/search_articles.php?id=1521

Lidhje të jashtme

• "English translation of Jami's Joseph and Zuleika (edited by Charles Horne, 1917)" (PDF). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 13 dhjetor 2016. Marrë më 29 tetor 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) (138 KiB)
• Women Writers, Islam, and the Ghost of Zulaikha, nga Elif Shafak
• Manuscript text Yusuf und Zalikha in the collection of Museums für Kunst und Gewerbe Hamburg (MKG 1916.35)
• Jāmī in Regional Contexts: The Reception of ʿAbd al-Raḥmān Jāmī’s Works in the Islamicate World, ca. 9th/15th-14th/20th Century Series: Handbook of Oriental Studies. Section 1 The Near and Middle East, Volume: 128 Editors: Thibaut d'Hubert and Alexandre Papas, with five chapters on the Yusuf and Zuleykha story: