Wikipedia

Selman bin Abdulaziz Al Saudi

Selman bin Abdulaziz El Saudi (Arabisht: سلمان بن عبد العزیز آل سعود‎; lindi më 31 dhjetor 1935) ka qenë Mbreti i Arabisë Saudite dhe Mbrojtësi i Dy Xhamive të Shenjta që nga 23 janari 2015.

Selman bin Abdulaziz
Mbreti i Arabisë Saudite
Kryeministri i Arabisë Saudite
Mbrojtësi i Dy Xhamive të Shenjta
Mbretërimi23 janar 2015 - duke vazhduar
ParaardhësAbdullah
Emri i plotë
Selman bin Abdulaziz bin Abdul Rahman bin Feisal bin Turki bin Abdullah bin Muhammed bin Saud
ShtëpiaShtëpia e Saudit
I atiIbn Saudi
E ëmaHussa bint Ahmed Al Sudairi
U lind31 dhjetor 1935
Riad, Arabia Saudite

Ai ishte zv.guvernator i Riadit dhe më vonë guvernator i Riadit për 48 vjet nga viti 1963 deri më 2011. Ai më pas u emërua Ministër i Mbrojtjes. Ai u emërua gjithashtu Princi i Kurorës i Arabisë Saudite në vitin 2012 pas vdekjes së vëllait të tij Najef bin Abdulaziz. Selmani u bë mbret në vitin 2015 pas vdekjes së gjysmë vëllait të tij, Mbretit Abdullah. Ai është djali më i vjetër i mbijetuar i Ibn Saudit.

Nismat e tij kryesore si mbret përfshijnë ndërhyrjen saudite në Luftën Civile të Jemenit, Saudi Vision 2030 dhe një dekret të vitit 2017 që lejon gratë saudite të vozisin. Djali i tij, Princi i Kurorës Muhamed bin Selman Al Saud, konsiderohet sundimtari de facto i Arabisë Saudite dhe ka udhëhequr shumë reforma brenda vendit, si dhe ka shkaktuar një numër polemikash, duke përfshirë arrestimin e anëtarëve të familjes mbretërore saudite në 2017 dhe vrasjen të Xhamal Kashogxhi.

Jeta e hershme

Redakto

Selmani lindi më 31 dhjetor 1935 dhe raportohet të jetë djali i 25-të i Ibn Saudit, monarku i parë dhe themeluesi i Arabisë Saudite.[1] Selmani dhe gjashtë vëllezërit e tij të plotë përbëjnë Sudairi Seven.[2] Ai u rrit në Pallatin Murabba.

Selman mori arsimin e tij të hershëm në Shkollën e Princave në kryeqytetin e Riadit, një shkollë e krijuar nga Ibn Saud posaçërisht për të siguruar arsimimin për fëmijët e tij.[3] Ai studioi fenë dhe shkencën moderne.[4]

Guvernatori i Riadit

Redakto
 
Guvernatori Selman bin Abdulaziz me Vladimir Putin në vitin 2007

Selman u emërua si zv.guvernator i Provincës Riad më 17 mars 1954, në moshën 19 vjeçare, dhe mbajti këtë post deri më 19 prill 1955.[1] Ai u emërua si guvernator i provincës më 5 shkurt 1963,[3] dhe qëndroi në atë zyrë deri më 5 nëntor 2011.[4]

Si guvernator, ai kontribuoi në zhvillimin e Riadit nga një qytet i mesëm në një metropol të madh urban. Ai shërbeu si një ndërlidhës i rëndësishëm për të tërhequr turizmin, projektet kapitale dhe investimet e huaja në vendin e tij. Ai favorizonte marrëdhëniet politike dhe ekonomike me Perëndimin.[5] Gjatë qeverisjes së tij, Selman rekrutoi këshilltarë nga Universiteti Mbreti Saud.[6]

Gjatë pesë dekadave të Selmanit si guvernator i Riadit, ai u bë i aftë në menaxhimin e ekuilibrit delikat të interesave klerikale, fisnore dhe princërore që përcaktojnë politikën saudite.[7] Ai ishte gjithashtu kryetari i Fondacionit Mbreti Abdulaziz për Kërkime dhe Arkiva (KAFRA),[8] Muzeu Mbreti Abdulaziz,[9] Qendra për Kërkime të Aftësisë së Kufizuar dhe Shoqëria Bamirëse për Kujdesin e Pacientëve të Veshkave.[1]

Mbreti Salman ndërmori gjithashtu disa turne të huaja ndërsa ishte guvernator. Në vitin 1974, ai vizitoi Kuvajtin, Bahreinin dhe Katarin për të forcuar marrëdhëniet e Arabisë Saudite me ato kombe. Gjatë vizitës së tij në Montreal, Kanada më 1991, ai përuroi një galeri. Në vitin 1996, ai u prit në Pallatin Élysée në Paris nga presidenti i atëhershëm francez Jacques Chirac. Në të njëjtin vit ai vizitoi Bosnjën dhe Hercegovinën për të dhënë donacione për qytetarët myslimanë të vendit. Duke qenë pjesë e një turneu aziatik në vitin 1998, Selman vizitoi Pakistanin, Japoninë, Brunei[10] dhe Kinën.[11]

Sipas Washington Post, gazetari saudit i ndjeri Xhamal Kashogxhi "kritikoi Princin Selman, atëherë guvernator i Riadit dhe kreu i komitetit Saudit për mbështetjen e muxhahedinëve afganë, për financimin e pa mençur të grupeve ekstremiste selefiste që po minonin luftën [në Afganistan kundër sovjetikëve]."

Nën Selmanin, Riadi u bë një nga qytetet më të pasura në Lindjen e Mesme dhe një vend i rëndësishëm për tregtinë. Kishte gjithashtu përparime infrastrukturore duke përfshirë shkollat, universitetet dhe stadiumet sportive.[1]

Princi i Kurorës

Redakto
 
Princi i Kurorës Selman takon Sekretarin e Mbrojtjes të SHBA Chuck Hagel, 23 prill 2013

Më 18 qershor 2012, Selman u emërua Princi i Kurorës i Arabisë Saudite menjëherë pas vdekjes së vëllait të tij, Princit të Kurorës Najef bin Abdulaziz El Saudi.[12][13] Princi Selman u bë gjithashtu zëvendës kryeministër i parë. Emërimi i tij si princ i kurorës dhe zëvendës kryeministër u pa nga disa si një sinjal se reformat e kujdesshme të Mbretit Abdullah kishte të ngjarë të vazhdonin. Nga ana tjetër, reformistët sauditë deklaruan se ndërsa Princi Selman, në kontrast me mbretërit e tjerë sauditë, mori një qasje më diplomatike ndaj tyre, ai nuk mund të konsiderohej një reformator politik. Ata argumentuan gjithashtu se, si mbreti Abdullah, Selman u përqëndrua kryesisht në përmirësimin ekonomik sesa në ndryshimet politike.

Më 27 gusht 2012, Oborri Mbretëror njoftoi se Selman ishte përgjegjës për çështjet e shtetit ndërsa mbreti Abdullah ishte jashtë vendit. Princi Selman filloi një llogari në Twitter në 23 shkurt 2013.[14] Në shtator 2012, Salman u emërua si nënkryetari i këshillit të shërbimit ushtarak. Ai është një avokat i fortë për filantropinë në kombet e varfra myslimane si Somalia, Sudani, Bangladeshi dhe Afganistani.[5]

Mbreti i Arabisë Saudite

Redakto
 
Presidenti amerikan Barack Obama shtrëngon duartë me Mbretin Selman, Riad, 27 janar 2015

Më 23 janar 2015, Selman trashëgoi fronin pasi gjysmë-vëllai i tij Abdullah vdiq nga pneumonia në moshën 90 vjeç. Mbreti i ri lëshoi ​​një deklaratë e cila lexonte "Lartmadhëria e tij Selman bin Abdulaziz El Saudi dhe të gjithë anëtarët e familjes dhe kombi vajton Mbrojtësin e Dy Xhamive të Shenjta, Mbretin Abdullah bin Abdulaziz, i cili vdiq saktësisht në ora 1 të mëngjesit të sotëm". Ai caktoi si Princin e Kurorës gjysmë vëllain e tij më të ri, Princin Mukrin.[15]

 
Sekretari Amerikan i Shtetit John Kerry me Selman në Bazën e Forcës Ajrore Andrews në Camp Springs, Maryland, 3 shtator 2015

Pasi erdhi në pushtet, Selman riorganizoi kabinetin më 30 janar 2015. Halid bin Ali bin Abdullah el-Humejdan u bë shefi i inteligjencës. Princi Bandar bin Sultan u hoq nga posti i tij në këshillin e sigurisë dhe këshilltari i monarkut u hoq gjithashtu ashtu siç ishin djemtë e ish-monarkut Turki si guvernator i Riadit dhe Mishaal si guvernator i Mekës. Ali el-Naimi mbeti ministër i naftës dhe burimeve minerale, ashtu si Saud el-Feisal i Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe Ibrahim Al-Assaf si ministër i financave. Selman gjithashtu "dha një pagë prej dy muajsh pagë për të gjithë punonjësit e shtetit saudit dhe personelin ushtarak", përfshirë pensionistët dhe studentët, ndërsa gjithashtu u kërkoi qytetarëve që "të mos më harrojnë në lutjet tuaja".[16]

Në shkurt 2015, ai priti Princin Çarls gjatë turneut të tij gjashtë-ditor në Lindjen e Mesme. Ata "shkëmbyen bisedime të përzemërta dhe rishikuan marrëdhëniet dypalëshe" midis vendeve.[17]

Reformat e hershme

Redakto

Një nga gjërat e para që mbreti dhe djali i tij, Muhammed bin Selman, bënë ishte të modernizonin burokracinë qeveritare. Me vdekjen e Mbretit Abdullah, kishte deri në njëmbëdhjetë sekretari të qeverisë, dhe të gjitha këto u shfuqizuan dhe rindërtuan si vetëm dy, ]]Këshilli i Çështjeve Politike dhe të Sigurisë]] (CPSA), i kryesuar nga Zëvendës Princi i Kurorës Muhammed bin Najef, dhe Këshilli për Çështjet Ekonomike dhe të Zhvillimit (CEDA), i kryesuar nga Sekretari i Përgjithshëm i Oborrit Mbretëror, Princi Muhammed bin Selman, të cilëve iu dha liria për të riorganizuar plotësisht qeverinë[18] dhe për të forcuar fuqinë e fraksionit Sudairi, të cilit të dy princërit i përkasin.

Referime

Redakto
  1. ^ a b c d "Profile: New Saudi Defense Minister Prince Salman bin Abdulaziz". Asharq Al-Awsat (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 14 shkurt 2015. Marrë më 19 tetor 2020.
  2. ^ Alexander Bligh. From Prince to King; Succession to the throne in Saudi Arabia. New York, New York University Press (1984). Arabic edition: Alexander Bligh. Min amir ila malik. London, D.A. Publications (1989).
  3. ^ a b "His royal highness Prince Salman bin Abdulaziz". Ministry of Interior (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 30 shtator 2013. Marrë më 19 tetor 2020.
  4. ^ a b "Ministers with portfolio". Saudi Embassy, Washington DC (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 7 qershor 2012. Marrë më 19 tetor 2020.
  5. ^ a b "Prince Salman bin Abdulaziz". PBS (në anglisht). Marrë më 26 maj 2012.
  6. ^ Joseph A. Kechichian. Succession in Saudi Arabia. New York: Palgrave, 2001. Print.
  7. ^ Here's Everything We Know About The New Saudi King Arkivuar 18 tetor 2017 tek Wayback Machine Business Insider. 23 janar 2015.
  8. ^ M. Taha, Sharif (5 maj 2012). "Sharjah ruler among 18 to be honored by Prince Salyman". Arab News (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 9 maj 2012. Marrë më 12 maj 2012.
  9. ^ "In-Depth Study of King Faisal's Life Urged". Arab News (në anglisht). 11 maj 2008. Arkivuar nga origjinali më 16 qershor 2012. Marrë më 8 qershor 2012.
  10. ^ Cafiero, Giorgio; Karasik, Theodore (2017). "King Salman's Return to Brunei Two Decades Later". IndraStra Global (në anglisht) (3): 5.
  11. ^ "الجولات الخارجية لسلمان.. دعم للعلاقات وتعزيز للرؤية السعودية". Al Madina (në arabisht). Arkivuar nga origjinali më 14 prill 2016. Marrë më 14 shkurt 2015.
  12. ^ Patrick, Neil (17 qershor 2012). "Saudi Arabia: Crown Prince's death raises succession questions" (në anglisht). BBC. Marrë më 17 qershor 2012.
  13. ^ Roberts, David (19 qershor 2012). "Saudi Succession after the Death of Crown Prince Nayef". RUSI Analysis (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 5 qershor 2013. Marrë më 12 prill 2013.
  14. ^ "Saudi Crown Prince Salman launches Twitter account" (në anglisht). Al Arabiya. 26 shkurt 2013. Arkivuar nga origjinali më 26 shkurt 2013. Marrë më 3 mars 2013.
  15. ^ https://www.reuters.com/article/us-saudi-succession/saudi-king-abdullah-dies-new-ruler-is-salman-idUSKBN0KV2RQ20150122
  16. ^ "Saudi Arabia's King Salman unveils cabinet reshuffle" (në anglisht). BBC News. Marrë më 3 shkurt 2015.
  17. ^ "King Salman receives Prince Charles in Riyadh" (në anglisht). Al Arabiya. Marrë më 14 shkurt 2015.
  18. ^ Mohammad bin Nayef takes leading role in Saudi Arabia Gulf News. 17 shkurt 2015.
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Selman_bin_Abdulaziz_Al_Saudi&oldid=2662101"