Wikipedia

Muharrem Bajraktari: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively
[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
v r2.7.2+) (roboti shtoj: en:Muharrem Bajraktari
Rejected the last 3 text changes (by 85.27.32.210, Roboti Tung dhe EmausBot) and restored revision 1129550 by Arensi
Rreshti 1:
{{Biografia-Box
|Emri Mbiemri = '''Muharrem Bajraktari'''<br>Komandant i Xhandarmërisë Shqiptare <br>[[1927]] - [[1932]]<br> Adjutant i Mbretit Zog <br>[[1932]] - [[1934]] <br>
|FOTO = [[Figura:Kolonel_Muharrem_Bajraktari.JPG|300px]]
|Emri = Muharrem
Rreshti 11:
|Nacion =Shqiptar
|}}
'''Muharrem Bajraktari''' ([[5 Maj]] [[1894]] [[Komuna Ujmisht|Ujmisht]] [[Kukës]] — [[21 Janar]] [[1989]] [[Bruksel]] [[Belgjikë]]). Ishte i biri i Nezir dhe Kadime Bajraktarit. Në vitin [[1902]] regjistrohet në shkollën fillore të [[Kolesjani]]t të cilën e mbaron me sukses. VazhdoiMbaroi njegjithashtu kursme ushtaraksukses njiAkademinë vjeçarUshtarake netë Viene me 1917Vjenës. Ishte Komandant i Përgjithshëm i Xhandarmërisë Shqiptare gjatë njeperiudhës periudhe tësë qeverisjes së Zogut dhe udhëheqës i qendreseRezistencës kunderAntifashiste pushtuesvetë tepopullit huaj dhe komunisteveshqiptar.
 
== Hapat e parë përgjatë Luftës së Parë Botërore ==
[[Lufta e Parë Botërore]] nisi më [[28 Korrik]] të vitit [[1914]]. Pikërisht në këtë vit Muharrem Bajraktari mobilizohet për të kryer shërbimin ushtarak nga forcat austro-hungareze që kishin pushtuar në atë kohë afro 60% të territoreve shqiptare. Arti ushtarak e tërhoqi shumë Muharremin. Ai u dallua si një ushtar shembullor dhe brenda vitit gradohet me gradën rreshter. Ende pa kryer mirë shërbimin ushtarak ai dërgohet në Vjenë me 1917 ku kryen nje kurs ushtarak nje vjeçar , dhe jo akademi. Pas luftes me 1918, kthehet ne Shqipëri ku gradohet nentoger i xhandarmerise. Me gjithese nuk i kishte kryer studimet e larta, ai tregoi aftesi te ralla luftarake duke dhene nje kontribut te rendesishem në organizimin e shtetit shqiptar të porsalindur.
 
Qamil Hoxha, në kujtimet e tij, shkruan: "Gjatë viteve [[1917]]-[[1918]] qe hapë në [[Bicaj]] (në xhaminë e Osmanaj) një kurs për të mësuar gjermanisht. Në të vazhduan mësimet kryesisht xhandarët e komandës (rrethkomandës).
== Aktiviteti përgjatë viteve [[1920]]-[[1924]] ==▼
Kursin e kanë vazhdue këto burra (renditja e nxënësve është sipas radhës që ka vënë autori dmth Qamil Hoxha):
[[Skeda:Muharrem Bajrakatari me ushtarake.jpg|right|thumb|Fiqiri Dine, Preng Pervizi, Muharrem Bajraktari dhe Hysni Dema, Komandantë të 4 zonave ushtarake|300px]]▼
*1) Muharrem Bajraktari-Ujmisht-shkoi pastaj në [[Austri]]
*[[1921]]: Në vitin 1921, Qeveria e [[Tiranë]]s, e dalë nga [[Kongresi i Lushnjes]], e gradoi Muharremin toger, dhe e emëroi zv. komandant e më vonë Komandant të Xhandarmërisë (kapiten) të Prefekturës së Kosovës (me qendër në [[Kruma|Krumë]]). Këtë detyrë ai e vazhdoi deri në vitin [[1924]].Në zgjedhjet e vitit 1921, të parat në historinë e vendit, [[Ahmet Zogu]] propozoi edhe emrin e Muharrem Bajraktarit si kandidat për deputet. Por Muharremi, në ato vite ende një djalë i ri, me sa duket nuk pranoi dhe vazhdoi karrierën ushtarake duke qenë gjithmonë përkrah Zogut dhe Partisë Përparimtare ku ai bënte pjesë. Deputet i parë i Lumës u bë Mustafë Lita, nga fisi i njohur i Litajve.▼
*2) Avdi Beqiri-Bardhoc-shkoi pastaj në Austri
*3) Dullë Elmazi-Mustafaj
*4) Ajet Xhema-Mustafaj
*5) Xhafer Alia-Nange
etj. gjithsej 70 vetë.
* Më pas Muharrem Bajraktari dhe Avdi Beqiri kanë shkuar në [[Vjenë]]."
 
Në vitin 1918, Muharremi mbaron me sukses Akademinë Ushtarake të Vjenës dhe gradohet me gradën nëntoger i këmbësorisë.Studimet e larta, në një prej akademive më në zë të kohës, sic ishte ajo e Vjenës, e përgatitën Muharremin dhe i dhanë atij mundesi të luajë një rol të rëndësishëm në organizimin e shtetit shqiptar të porsalindur.
*[[1923]]: Në trazirat e vitit 1922, Muharremi qëndroi i palëkundur në detyrën e tij. Në mars të vitit [[1922]] , ne saj te kolegut e mikut tij, kapiten Preng Pervizi, u shprtalluen forcat rebele te Elez Isufit, dhe deshtoi një tentativë për të rrëzuar me grusht shteti qeverinë e Xhaferr Ypit e pushtuar Parlamentin. Kjo i dha mundesi Ahmet Zogut te behet Kryeùinister (Nentor 1922). Në janar të vitit 1923,<br /> kundershtaret politikë të udhëhequr nga Bajram Curri sulmojnë Krumën. Muharrem Bajraktari, në atë kohë Komandant i Xhandarmërisë së Kosovës (Sot Qarku i Kukësit), rezistoi në menyrë të admirueshme përballë Bajram Currit,i dalluar për luftërat e tij si ndaj pushtuesve ashtu edhe ndaj kundërshtarëve të tij politikë. Ai gjithashtu udhëhoqi operacionin e forcave të Xhandarmërisë së Prefekturës për rivendosjen dhe mbrojtjen e rendit kushtetues që kërcënohej nga Bajram Curri dhe përkrahësve të tij. Per dijeni, Bajram Curri kishte kaluar ne krahun e opozites. ▼
 
▲== Aktiviteti përgjatë viteve [[1920]]-[[1924]] ==
*[[1924]]: Në maj 1924 pikërisht nga [[Kruma]] (asokohe qendër e Prefekturës së Kosovës nisi i ashtuquajturi "Revolucioni Demokratiko-Borgjez i Qershorit" që nuk ishte gjë tjetër veçse një grusht shteti ushtarak ndaj qeverisë legjitime të Ahmet Zogut. Muharrem Bajraktari i kapur në befasi pas një përpjekjeje disa orëshe,dhe gjithashtu me urdhër të Zogut u terhoq. Ahmet Zogu, siç tregojnë gjithë dokumentat seriozë,nuk dëshironte një gjakderdhje të kotë. Mesaduket ai e kishte parashikuar dështimin e qeverisë së "revolucionit" prandaj dhe u tërhoq. Me [[12 qershor]], Zogu u largua në [[Jugosllavi]], duke formuar nje shtab ushtarak me kater shoket e tij, kapitenet : Muharrem Bajraktari, Preng Pervizi, Fiqri Dine e Hysni Dema, ne saj te te cileve Ahmet Zogu u kthye perseri ne pushtet (foto). Dështimi total i Nolit dhe anarkia në të cilën u zhyt vendi i dhanë mundësi Zogut të hynte në Shqipëri dhe me [[24 dhjetor]] 1924 ai hyri në Tiranë. Këtu mori fund edhe qeveria puçiste e Nolit dhe filloi një epokë e re për vendin, periudha e Zogut,si President e Mbret. ▼
▲[[Skeda:Muharrem Bajrakatari me ushtarake.jpg|right|thumb|Fiqiri Dine, Preng PerviziPrevizi, Muharrem Bajraktari dhe Hysni Dema, Komandantë të 4 zonave ushtarake|300px]]
▲*[[1921]]: Në vitin 1921, Qeveria e [[Tiranë]]s, e dalë nga [[Kongresi i Lushnjes]], e gradoi Muharremin me gradën toger, dhe e emëroi zv. komandant e më vonë Komandant të Xhandarmërisë (kapiten) të Prefekturës së Kosovës (me qendër në [[Kruma|Krumë]]). Këtë detyrë ai e vazhdoi deri në vitin [[1924]].Në zgjedhjet e vitit 1921, të parat në historinë e vendit, [[Ahmet Zogu]] propozoi edhe emrin e Muharrem Bajraktarit si kandidat për deputet. Por Muharremi, në ato vite ende një djalë i ri, me sa duket nuk pranoi dhe vazhdoi karrierën ushtarake duke qenë gjithmonë përkrah Zogut dhe Partisë Përparimtare ku ai bënte pjesë. Deputet i parë i Lumës u bë Mustafë Lita, nga fisi i njohur i Litajve.
 
▲*[[1923]]: Në trazirat e vitit 19221923, Muharremi qëndroi i palëkundur në detyrën e tij. Në mars të vitit [[1922]] , ne saj te kolegut e mikut tij, kapiten Preng Pervizi, u shprtalluen forcat rebele te Elez Isufit, dhe deshtoi kishte dështuar një tentativë për të rrëzuar me grusht shteti qeverinë e Xhaferr Ypit ei pushtuarcili Parlamentin.më Kjo ipas dha mundesidorëheqjen dhe Ahmeti Zogutla tevendin behetAhmet Kryeùinister (Nentor 1922)Zogut. Në janar të vitit 1923,<br /> kundershtaret politikë të udhëhequr nga Bajram Curri sulmojnë Krumën. Muharrem Bajraktari, në atë kohë Komandant i Xhandarmërisë së Kosovës (Sot Qarku i Kukësit), rezistoi në menyrë të admirueshme përballë Bajram Currit,i dalluar për luftërat e tij si ndaj pushtuesve ashtu edhe ndaj kundërshtarëve të tij politikë. Ai gjithashtu udhëhoqi operacionin e forcave të Xhandarmërisë së Prefekturës për rivendosjen dhe mbrojtjen e rendit kushtetues që kërcënohej nga Bajram Curri dhe përkrahësve të tij. Per dijeni, Bajram Curri kishte kaluar ne krahun e opozites.
Pas dështimit të grushtit të shtetit të qershorit 1924, Ahmet Zogu i rikthyer në pushtet e ndau vendin në 4 zona ushtarake, me zone-komandante kater kapitenet : Muharrem Bajraktari,Komandant i Zonës Veri-lindore me qendër në [[Peshkopi]]. Fiqri Dine ne zonen veri-perendimore me qender ne Shkoder. Preng Pervizi ne zonen qendrore me qender Tiranen, e Hysni Dema ne Jug me qender Vloren. Per meritat e tyre te padiskutueshme,ata dekorohen me Urdherin e Skenderbeut dhe medaljet te trimerise e te triumfit te legaliteti, dhe gradohen majora.
 
▲*[[1924]]: Në maj 1924 pikërisht nga [[Kruma]] (asokohe qendër e Prefekturës së Kosovës nisi i ashtuquajturi "Revolucioni Demokratiko-Borgjez i Qershorit" që nuk ishte gjë tjetër veçse një grusht shteti ushtarak ndaj qeverisë legjitime të Ahmet[[Shefqet ZogutVerlaci]]t. Muharrem Bajraktari i kapur në befasi pas një përpjekjeje disa orëshe,dhe gjithashtu me urdhër të Zogut u terhoq. Ahmet Zogu, siç tregojnë gjithë dokumentat seriozë,nuk dëshironte një gjakderdhje të kotë. MesaduketMesa duket ai e kishte parashikuar dështimin e qeverisë së "revolucionit" prandaj dhe u tërhoq. Me [[12 qershor]], Zogu u largua në [[Jugosllavi]], duke formuarlënë nje4 shtabshokë ushtarak me kater shoket etë tij, kapitenetnë :[[Shqipëri]] Muharrempër Bajraktari,të Prengorganizuar Pervizi,rezistencën. FiqriNjëri Dineprej etyre Hysniishte Dema,edhe neMuharrem saj te te cileve Ahmet Zogu u kthye perseri ne pushtet (foto)Bajraktari. Dështimi total i Nolit dhe anarkia në të cilën u zhyt vendi i dhanë mundësi Zogut të hynte në Shqipëri dhe me [[24 dhjetor]] 1924 ai hyri në Tiranë. Këtu mori fund edhe qeveria puçiste e Nolit dhe filloi një epokë e re për vendin, periudhaPeriudha e Zogut,si. Këtu Presidentmerr fund edhe kjo etapë e Mbret.rëndësishme e karrierës së Muharrem Bajraktarit.
 
== Përgjatë Qeverisë e Mbretërisë së Ahmet Zogut [[1925]]-[[1934]] ==
[[Skeda:Muharrem Bajraktari.jpg|right|thumb|Muharrem Bajraktari, Komandant i Xhandarmërisë Shqiptare|250px]]
Gjatë kësaj periudhe Muharrem Bajraktari me tre koleget e tjere, kontribuankontribuoi shumë në vendosjen e rendit dhe qetësisë në gjithe vendinvend. NeMe saj te tyre u zhduken bandatndihmën e armatosuratij, qe trazonin jetenShqipëria e banoreve,trazuar dukeu ekthye kthyernë Shqipërine ne njenjë vend paqesortë estabilizuar. dukeNuk hapurështë perspektivatçudi eqë punesmenjëherë esapo teai investimeveu per rimkambjen e venditlargua nga prapambetjavendi kundodhën edisa kishterevolta, katandiseprotesta pushtimidhe igreva gjate turkantiqeveritare.
=== Komandant i Zonës Ushtarake Veriore, [[1925]]-[[1927]] ===
Pas dështimit të grushtit të shtetit të qershorit 1924, Ahmet Zogu u rikthye në pushtet. Qeveria e re e ndau vendin në 4 zona ushtarake.Muharrem Bajraktari,në atë kohë Komandant i Xhandarmërisë së Prefekturës së Kosovës, u rrit në detyrë si Komandant i Zonës Veriore me qendër në [[Peshkopi]]. Në drejtimin e këtij institucioni, Muharrem Bajraktari eleminoi në mënyrë efektive të gjitha bandat e armatosura që trazonin jetën e banorëve të kësaj zone.
 
Një pjesë e këtyre bandave ishin mbeturinat e regjimit të Nolit, disa të tjera futeshin në Shqipëri me shokeudhëzime nga Jugosllavia, kurse të tjerat ishin banda kriminale që terrorizonin banorët e zonave veriore. Keshtu, Muharrem Bajraktari i eleminueneleminoi të gjitha këto banda. Është i famshëm eleminimi i bandave të krahinës së Dukagjinit në Shkodër. Dhedhe eleminimi i bandave të [[Tropojë]]s të udhëhequra nga Bajram Curri. Por Muharremi vazhdonte luftën e tij kundër të gjithë armiqve të shtetit dhe të popullit shqiptar. Viti 1925, pra doli si viti i eleminimit të bandave të armatosura. Viti [[1926]] qe një vit i qetë derisa në [[Dukagjini|Dukagjin]] të [[Shkodra|Shkodrës]] një klerik i quajtur Domdom Loro Caka me nje malesor renegat, Nok Gjeloshi, agjente te Jugosllavise, në nëntor ngritenngriti popullsinë e zonës në kryengritje. Megjithëse u shtyp shpejt, nga kapiteni Preng Perviz, kryekomandat i operacioneve me ndihmen edhe të forcave të Muharrem Bajraktarit, kjo kryengritje la gjurmë të thella, pasi tregoi se agjentura serbe ende vepronte fuqishëm në Shqipër, ku kishte gisht edhe ItaliaShqipëri. ▼
 
Një pjesë e këtyre bandave ishin mbeturinat e regjimit të Nolit, disa të tjera futeshin në Shqipëri me udhëzime nga Jugosllavia, kurse të tjerat ishin banda kriminale që terrorizonin banorët e zonave veriore. Keshtu, Muharrem Bajraktari
▲me shoke i eleminuen të gjitha këto banda. Është i famshëm eleminimi i bandave të krahinës së Dukagjinit në Shkodër. Dhe eleminimi i bandave të [[Tropojë]]s të udhëhequra nga Bajram Curri. Por Muharremi vazhdonte luftën e tij kundër të gjithë armiqve të shtetit dhe të popullit shqiptar. Viti 1925, pra doli si viti i eleminimit të bandave të armatosura. Viti [[1926]] qe një vit i qetë derisa në [[Dukagjini|Dukagjin]] të [[Shkodra|Shkodrës]] një klerik i quajtur Dom Loro Caka me nje malesor renegat, Nok Gjeloshi, agjente te Jugosllavise, në nëntor ngriten popullsinë e zonës në kryengritje. Megjithëse u shtyp shpejt, nga kapiteni Preng Perviz, kryekomandat i operacioneve me ndihmen edhe të forcave të Muharrem Bajraktarit, kjo kryengritje la gjurmë të thella, pasi tregoi se agjentura serbe ende vepronte fuqishëm në Shqipër, ku kishte gisht edhe Italia.
 
=== Komandant i Xhandarmërisë Shqiptare, [[1927]]-[[1932]] ===
Kështu Ahmet Zogu duke i parë arritjet e Muharremit dhe zotësinë e tij si drejtues ushtarak e ngre atë në detyrën e lartë të Komandantit të Përgjithshëm të Xhandarmërisë, në fillim me gradën n/kolonel e pastaj kolonel. Duke qenë në krye të këtij dikasteri dhe duke patur pranë vetes si këshilltar gjeneralin anglez Percy, ai luajti një rol me rëndësi në drejtimin, organizimin dhe perfeksionimin e Xhandarmërisë Shqiptare. Edhe sot e kësaj dite populli flet për autoritetin e xhandarmërisë dhe qetësinë publike që ka patur në atë kohë.
 
=== Adjutant i Mbretit Zog, [[1932]]-[[1934]] ===
Në vitin 1932, Muharrem Bajraktari bëhet Adjutant i Oborrit Mbretëror, duke u bërë kështu një nga njerëzit më të afërt të Ahmet Zogut, Mbret i Shqiptarëve. Gjatë kësaj kohe Muharrem Bajraktari krijoi një armiqësi të fortë me tre persona shumë afër Zogut: [[Musa Juka]], ministër i brendshëm, Abdurrahman Krosi ose Lalë Krosi dhe Abdurrahman Dibra. Sipas Bajraktarit këta persona po ndikonin negativisht tek Zogu dhe megjithë përpjekjet e Muharremit për ta bindur Zogun që ti largonte këta tre persona, Zogu nuk pranoi dhe kështu Muharremi la detyrën dhe u largua drejt Jugosllavisë. Ne kete veprim ai kishte mbeshtetjen e tre kolegeve te tjere qe kemi permendur me siper.
 
== Revolta e zonës veriore e udhëhequr nga Muharrem Bajraktari ==
Pas prishjes me Zogun, Muharremi u largua në Jugosllavi. Më pas në janar të vitit 1935 ai rikthehet në vend dhe në bashkëpunim me [[Gjon Marka Gjoni]]n nxit një "revoltë" kundër qeverisë së Tiranës. Mbreti Zog u plagos nga një atentat me bombë dhe u largua drejt [[Durrësi]]t. Pallati mbretëror u dëmtua shumë. Pati shumë viktima nga përleshjet midis rebelëve dhe forcave qeveritare. Kryengritja që udhëhiqej nga Muharrem Bajraktari, filloi të përhapej në gjithë Shqipërinë e Veriut. Mbreti Zog urdhëroi mobilizimin e 4 batalioneve, garnizoni i Tiranës u zëvëndësua, u shpall gjendja e jashtëzakonshme në Shqipërinë e Veriut dhe të Mesme si dhe u mbyll kufiri me Jugosllavinë. Shumë fshatarë i ishin bashkuar kryengritjes. Gjithashtu forcat rebele ishin forcuar nga dezertimet e shumta të ushtarëve që kishin ngritur krye dhe kishin vrarë 5 oficerë. Muharrem Bajraktari ishte në krye të rebelimit. Ai kryesonte një forcë prej 2000 vetësh,të mirë armatosur dhe të furnizuar me ushqim të mjaftueshem. Vetë qëndronte në një kullë të vjetër. Rebelët kishin marrë në dorë gjithë Veriun. Ata kërkuan dorëheqjen e qeverisë dhe veçanërisht të ministrit të brendshëm Musa Jukës, por jo largimin e Mbretit. Disa media të huaja shkruanin se gjoja Shqipëria e Veriut “paska deklaruar pavarësinë nga qeveria e [[Tirana|Tiranës]]”! Lajmi ishte totalisht i pavërtetë dhe me qëllim dezinformues. Me 8 janar [[1935]],Muharremi u largua në [[Kosovë]]. Aty ai u çarmatos dhe u internua në Gjakovë nga qeveria e Jugosllavisë.
Pas prishjes me Zogun, Muharremi u largua në Austri, Viene, bashke me shoket e tij te pandare. Qveria shqiptare ua kishte pre rrogat. Më pas në janar të vitit 1935 ai rikthehet në vend ku vazhdoi detyren Xhandarmeri. Atij dhe shokeve iu rikthuen rrogat e ndaluara me urdher te Zogut i cili i riabilitoi ne detyrat qi kishin.
 
== Përgjatë viteve [[1935]]-[[1939]] ==
Pas shtypjes së revoltës, Muharremi largohet drejt Jugosllavisë. Aty ai internohet në [[Gjakovë]] nga qeveria e Beogradit. Siç u pa [[Beogradi]] kërkonte t'a shfrytëzonte Bajraktarin për qëllimet e veta. Kështu qeveria jugosllave e nxjerr nga internimi dhe në Beograd i propozohet që të marrë drejtimin e shtetit shqiptar me ndihmën jugosllave. Kushtet e Beogradit ishin që mbrojtja, politika e jashtme dhe ekonomia shqiptare të ishin nën juridiksionin jugosllav. Muharremi jo vetëm që nuk i pranoi por edhe përfitoi nga rasti dhe u largua nga Jugollavia drejt [[Franca|Francës]]. Pak dihet se me çfarë u mor aty. U bashkua me disa organizata antizogiste ndër të cilat edhe "Bashkimi Kombëtar", por kur e pa se këto financoheshin nga shtetet e huaja dhe se kishin ideologji komuniste ai u largua prej tyre.
 
Më [[7 prill]] [[1939]] [[Italia]] pushtoi në mënyrë arbitrare Shqipërinë. Muharrem Bajraktari si dhe komandante te tjere nuk u njoftuanvper sulmin e Italise, veç e moren vesh nga radiot. Kjo shkaktoi mos organizimin e nje rezistence efektive t'armatosur, qe u bllokua edhe nga ikja e Mbreti Zog. Italianet zbarkuan pa hasur ne asnje lloj qendrese. Abaz Kupi, gjoja i caktuar per mbrojtjen e Durresit, ia mbathi, mos e zinin rob. Aty qendroi si burrat vetem Mujo Ulqinaku, qe luftoi trimnisht ne krye te detyres e ra deshmor. Menjëherë në mbarë vendin nisi rezistenca antikomuniste. Kështu pra Muharrem Bajraktari nukvendos vonoitë dhekthehet ne rastin ma te pare ua vuni pushken fashisteve italiane, te ciletnë nukatdhe guxuenpër tatë sulkmojnendihmuar merezistencën neantifashiste Lumentë epopullit tijshqiptar.
 
== Përgjatë Luftës së Dytë Botërore ==
[[Lufta e Dytë Botërore]] përbën etapën më të rëndësishme të jetës së Muharrem Bajraktarit. Gjatë kësaj periudhe [[1940]]-[[1944]] ai u bë lideri absolut i Lëvizjes Çlirimtare të Kukësit dhe Shqipërisë Verilindore. Ai luftoi kundër italianëve, gjermanëve dhe komunistëve. Bashkëpunoi me patriotet e tjere dhe misonin anglez, prane [[Abaz kupit e mikut tij Gjeneral Preng PervizitKupi]]n, Vëllezërit Kryeziu dhe me [[Balli Kombëtar|Ballin Kombëtar]], me Gjon Markagjonin e major Llesh Marashin (malesia e Shkodres).
[[Skeda:Zona ku vepronte Muharrem Bajraktari.jpg|right|thumb|Zona ku vepronte Muharrem Bajraktari gjatë Luftës së Dytë Botërore|220px]]
 
=== Lufta kundër Italisë Fashiste [[1940]]-[[1943]] ===
*[[1941]]: Gjatë këtij viti intensifikohet lufta e Muharremit kundër pushtuesit fashist. Ai krijon një çetë vullnetare me disa dhjetra luftëtarë, kryesisht nga [[Kukësi]] të cilët kthehen në një shqetësim të madh për autoritetet italiane. Së bashku me patriote te tjera dhe disa kolonelë anglezë ai organizon disa mbledhje në [[Lurë]] dhe [[Peshkopi]] lidhur me organizimin e një kryengritjeje. Organet italiane të alarmuara nga situata dërgojnë afro 2000 forca italiane dhe mercenare shqiptare në Kukës për të mbajtur nën kontroll situatën. Çeta e Muharrem Bajraktarit pati disa përplasje me këto forca ku mbetën të vrarë shumë ushtarë italianë por gjithashtu edhe disa luftëtarë të çetës.▼
*[[1940]]: Muharrem Bajraktari u rikthye në Shqipëri në fillim të vitit 1940. Përpara se të nisej drejt Shqipërisë, ai u takua me Benito Mussolinin, liderin e atëhershëm të Italisë. Në takimin midis tyre, [[Mussolini]] i propozoi Bajraktarit të merrte postin e Ministrit të Brendshëm në qeverinë e Shefqet Verlacit. Bajraktari i tha se do të mendohej, por sapo u kthye në Shqipëri, i çoi fjalë [[Shefqet Verlaci]]t ku i thoshte "se Muharrem Bajraktari ka dalë maleve të Shqipërisë duke luftuar për liri". Pikërisht në [[Gusht]] të [[1940]] fillon edhe veprimtaria e tij antifashiste gjë që dëshmohet edhe nga dokumentat e kuesturës italiane. Prefektura e Kosovës (Kukësit) i kërkon Ministrisë së Brendshme largimin e Muharrem Bajraktari nga kjo zonë për shkak të veprimtarisë së tij armiqësore.
 
▲*[[1941]]: Gjatë këtij viti intensifikohet lufta e Muharremit kundër pushtuesit fashist. Ai krijon një çetë vullnetare me disa dhjetra luftëtarë, kryesisht nga [[Kukësi]] të cilët kthehen në një shqetësim të madh për autoritetet italiane. Së bashku me patriote te tjera Abaz Kupin dhe disa kolonelë anglezë ai organizon disa mbledhje në [[Lurë]] dhe [[Peshkopi]] lidhur me organizimin e një kryengritjeje. Organet italiane të alarmuara nga situata dërgojnë afro 2000 forca italiane dhe mercenare shqiptare në Kukës për të mbajtur nën kontroll situatën. Çeta e Muharrem Bajraktarit pati disa përplasje me këto forca ku mbetën të vrarë shumë ushtarë italianë por gjithashtu edhe disa luftëtarë të çetës.
*[[1943]]: Gjatë gjithë vitit 1943 Muharrem Bajraktari nuk rresht së luftuari pushtuesin italian. Kulmin e arriti në fillim të shtatorit kur me afro 1500 forca nën drejtimin e tij i shpall luftë garnizonit italian në Kukës. Ai dhe forcat e tij sulmojnë garnizonin i cili dorëzohet menjëherë. Ndërkohë në ato ditë Italia kapitullon. Edhe ndaj gjermanev, qe zevendesuan italianet, Muharremi u kundervu me lufte t'armatosur, por njekohesisht ndejti ne kontakt me qeverine nacionaliste, per te krijuar frontrin kunder serbeve qe donin ta ripushtonin Kosoven e bashkangjitur SDhqiperise Etnike. Miku tij gjeneral Preng Pervizi dhe Minister i Mbrojjes, e kishte marre persipêr kete pune dhe ishte takuar me Muharremin disa here, ne ispektimet e tij ne Kosove, ku Muharremi ishte njohesi me i mire i gjendjes e kishte influence. Por largimi i gjermanve dhe pabesia e aleateve, i dhane mundesi komunbisteve te forcohen dhe te marrin pushtein ne dore me forcen e armeve dhe te terrorit ndaj popullit. Partia komunistet shqiptare, u orvat te afroje Muharremin me premtime e mashtrime te tjera, por ai nuk mund te pranonte te lidhej me komuniste qe ishin shitur tek Jugosllavia e Bashkimi Sovjetik. Keshtu ai nis edhe lufta kunder forcave komuniste qe e quenin veten partizane. Gjermnet faktikisht nuk kishin asnje pretendim per te mbajtur Shqipërine te pushtuar, sepse po riktheheshin ne Gjermani, sespe ata po e humbisnin luften. Theksojme se Gjermanet e shpallen Shqipërine, te lire, te pavarur e neutrale, dhe aty ata ishin vetem kalmintare. Komunistet perfituan nga kjo situate per t'i ngacmuar gjermanet duke e shkatuar keshtu hakmarrjen e tyre mbi popullin e pafajshem. Duke e njohur karakterin e vendosur burreror te Muharremit,komunistet deshen ta eliminojne duke i bere atentat dhe leshuan kunder tij brigaden e peste te Shefqet Peçit. Kjo e detyroi Muharremin me dale ne mal me nje grup besnikesh. Ai u bashkua me forcat e Bazit Canes dhe te Preng Pervizit dhe te Ballit Kombetar, si dhe me misonin anglez, ne Skuraj te Kurbinit, ku do te oragnizohej fronti antikomunist. Ne Shator u mbajt mbledhja ne fshatin Bulger per marreveshje, ku moren pjese kreret kryesor nacionaliste : Mitat Frasher, Gjon Markagjoni, Muharrem Bajraktari, Fiqri Dine, Preng Pervizi,Ali Kelçyra, Hysni Dema etj., dhe koloneli Meklin i misonit anglez. Mbledhja u prish pa aaritur asnj perfundim dhe kreret u shperndane, Muharremi u kthye ne Lume, ku vazhdoi te qendroje ne mal. Anglezet u larguan duke i lene nacionalistet ne balte. Edhe Abaz Kupi iku me barke. Muharrem Bajraktari e koleget e miqt e ti, si dhe Mark Gjomarkaj, e dsa krere te tjeter, si Llesh Marashi, Nik Sokoli, Cen Elezi, Abaz Ermeni, e te tjere, u strehuan ne krahina e tyre, me shprese se Aleatet do te nderhynin, ku ne te kunderten nuk bene asgje. Nacionalistet shqiptare e ndjene veten te tradhetuar.
 
*[[1942]]: Forcat mercenare vazhdojnë të qëndrojnë në Kukës. Muharrem Bajraktari ndodhet në arrati bashkë me çetën e tij. Megjithatë ai rikthehet disa herë në shtëpinë e tij në [[Ujmishti|Ujmisht]] ku biles një herë rrethohet nga forcat italiane por arrin t'i shpëtojë rrethimit. Kryeministri i asaj kohe, [[Mustafa Kruja]] urdhëron arrestimin e menjëhershëm të Muharrem Bajraktarit si personi kryesor që udhëheq trazirat në Kukës, [[Hasi|Has]] dhe [[Dibër|Dibra]]. Ndërkohë gjithë prefekturës së Kosovës (Kukësit) i shkon thirrja se ai që strehon dhe mbron Muharrem Bajraktarin do të konsiderohet bashkëpunëtor i tij dhe do të ndëshkohet rëndë. Në shtator të 1942, Muharrem Bajraktari merr pjesë në [[Konferenca e Pezës|Konferencën e Pezës]] si përfaqësues i [[Luma|Lumës]] (Kukësit) dhe Hasit.
 
*[[1943]]: Gjatë gjithë vitit 1943 Muharrem Bajraktari nuk rresht së luftuari pushtuesin italian. Kulmin e arriti në fillim të shtatorit kur me afro 1500 forca nën drejtimin e tij i shpall luftë garnizonit italian në Kukës. Ai dhe forcat e tij sulmojnë garnizonin i cili dorëzohet menjëherë. Ndërkohë në ato ditë Italia kapitullon.
 
=== Lufta kundër Gjermanisë Naziste [[1943]]-[[1944]] ===
*[[1943]]: Në Shqipëri hyjnë trupat e [[Gjermania|Gjermanisë]] Naziste. Menjëherë forcat e Bajraktarit i presin me luftë gjermanët të cilët gjithsesi arrijnë të marrin qytetin Kukësit e pastaj gjithë krahinën. Pas dështimit të Marrëveshjes së Mukjes, forcat nacionaliste organizojnë në shtator 1943 një mbledhje në Lurë ku si njëri prej organizatorëve kryesorë ishte edhe Muharrem Bajraktari. Aty u vendos të luftohej pushtuesi i ri dhe të arrihej me çdo kusht marrëveshja me PKSH.
 
*[[1944]]: Ky vit është viti i fundit për luftën në Shqipëri. Komunistët kishin fituar terren dhe kishin ardhur edhe në Kukës. Në fillim të gushtit forcat e Bajraktari përleshen me rreth 40 ushtarë gjermanë në Qafën e [[Kolesjani]]t. Kjo shërben si shkëndija e luftës midis Nacionalistëve dhe Gjermanëve. Forcat gjermane tërhiqen dhe zbresin në fushë, më saktë në fshatin [[Nangë]] ku kishin vendosur edhe një autoblind të pajisur me top dhe mitralozë. Forcat Nacionaliste të drejtuar nga Muharrem Bajraktari përqëndrohen në Bicaj (qendër historike e Lumës) ku dhe hartojnë planin e luftës. Ndërkohë forcat gjermane godasin vazhdimisht me top [[Bicaj]]n. Luftimet ashpërsohen dhe gjermanët tërhiqen edhe më shumë kurse rreth 500 forca nacionaliste përqëndrohen tashmë në Gostil. Gjermanët mbyllen në Kukës duke mbrojtur rrugën Kukës-[[Prizreni|Prizren]]. Duke përfituar nga situata Muharrem Bajraktari organizon një mbledhje të krerëve të Lumës dhe Hasit e quajtur "Besëlidhja e Lumës". Aty u vendos luftë pa kompromis me pushtuesin dhe të ndalohej vëllavrasja e nxitur nga komunistët. Në fillim të shtatorit Brigada 5 e udhëhequr nga Shefqet Peçi sulmon forcat e Muharrem Bajraktarit. Sulmi fillon me një atentat që i bëhet Bajraktarit në Gostil nga komunistët. Menjëherë Bajraktari shpërndan forcat e tij dhe me një grup besnikësh del në mal.
 
== Muharrem Bajraktari kundër Partisë Komuniste Shqiptare [[1944]]-[[1946]] ==
Lufta e Muharrem Bajraktarit kundër PKSH u karakterizua gjithmonë nga përplasje të egra të armatosura ku pati të vrarë nga të dyja palët. Bajraktari u konfrontua me forcat speciale të ndjekjes në Shëmri, Kalimash, Buzëmadhe, Bushtricë, Kalis dhe Ujmisht. Në këto luftime i vdiqën edhe dy djemtë e tij Hamdi dhe Ibrahim Bajraktari. Në vitin 1945 bëhet anëtar i Lidhjes së Maleve, një organizatë antikomuniste që udhëhiqej nga Mark Gjon Marku e Preng Pervizi. Në shtator të vitit 1946 së bashku me 55 persona të tjerë, të gjithë nacionalistë të kërkuar nga organet shqiptare dhe jugosllave, Bajraktari detyrohet te largohet në Greqi. Gjatë rrugës për në Greqi mbetën të vrarë 21 persona. Vete Muharremi i plagosur. Ndersa vellaiDjali i tij Bajrami, plagoset dhe kapet nga organet jugosllave. Këtu merr fund edhe odiseja e gjatë e Muharrem Bajraktarit nëpër malet e Shqipërisë.
 
== Jeta në mërgim dhe vdekja e tij ==
[[Skeda:Muharrem Bajraktari Greqi 1948.JPG|right|thumb|Muharrem Bajraktari në Greqi, viti 1948|250px]]
NeNë Greqi,vitin bashke me shoket e tij , Preng Pervizin, Fiqri Dine e Hysni Demen, si dhe atdhetare te tjere, si Abaz Ermeni me krahun e tij, u orvaten te organizojne nje force t'armatosur per te rrexuar qeverine komunite.[[P.Hidri, "Gjenral Prenk Pervizi", Toena, Tirane, 2002.]]1946]],i Edherraskapitur kesajnga radheluftimet ume tradhetuan, Anglezet nukForcat e lejuanNdjekjes Mbretinai Zoglargohet tedrejt lidhej me taJugosllavisë e temë vintepas nenë Greqi per t'i dhene nisje nderhyrjes se armatosur. Nga [[Greqia]] largohet në Itali dhe më pas në vitin 19561953 në [[Belgjika|Belgjikë]] aty ku edhe mbylli jetën. Gjatë gjithë periudhës në mërgim ai kurrë nuk reshti së punuari për të mirën e kombit shqiptar, për vendosjen e një sistemi demokratik dhe bashkimin e trojeve etnike shqiptare. Ai u bë anëtar i kryesisë së organizatës "Shqipëria e Lirë" e udhëhequr nga Mit'hat Frashëri e me vone nga Dr.Zef Pali, dhe që ishte organizata më e fuqishme e antikomuniste e diasporës shqiptare. Më [[21 Janar]] [[1989]],Muharrem Bajraktari vdiq në [[Brukseli|Bruksel]], Belgjikë. Varrimi ju bë më [[25 Janar]] [[1989]]. Mbi 600 shqiptare të ardhur nga diaspora ishin mbledhur për t'a nderuar dhe dhënë lamtumirën e fundit këtij pishtari të nacionalizmit shqiptar. Mbi 50 parti politike dhe figura patriotike dhe shkencore të diasporës vunë kurora mbi varrin e tij. Edhe qeveria belge i bëri të tëra nderimet e mundshme që mund t'i bëhen burrave të shtetit. Gjithashtu shumë gazeta dhe radio, si ajo e Belgjikës, Francës, Anglisë dhe "[[Zëri i Amerikës]]" i bënë jehonë vdekjes së tij dhe folën mbi jetën dhe veprimtarinë e tij nacionaliste.
 
== Çfarë kanë shkruar dhe çfarë kanë thënë të tjerët për të ==
*[[Uran Butka]]:"Ndër miliarda njerëz që vijnë e shkojnë,të paktë janë ata që bëjnë epokë dhe lënë emër në historinë e kombit të vet.Një i tillë është edhe Muharrem Bajraktari".
*Moisi Mirakaj"Nuk ka njeri,plak e të ri që nuk e njeh Bajraktarin e Lumës,trimëria,patriotizmi,besnikëria dhe mençuria e të cilit i ka kaluar kufinjtë e trevës së vet.I njohur në mbarë kombin tonë gjer në diasporë si luftëtar i çështjes kombëtare dhe i Shqipërisë Etnike,Muharrem Bajraktari është i pavdekshëm".
*Në letrën që [[Edith Durham]]i,zonjë e shquar angleze,mbrojtëse e flaktë e çështjes shqiptare i shkruan Ministrit të Jashtëm të Anglisë më [[30 Korrik]] [[1943]],ndër të tjera shkruan:"Shqipëria po lufton për liri.Në verilindje udhëheqësi më i shquar është kolonel Muharrem Bajraktari,ish komandant xhandarmërie i Shqipërisë".
*Një burrë shteti si Xhulian Emeri (Julian Amery),në veprën e tij "Bijtë e Shqipes" ka krahasuar Muharrem Bajraktarin me Perandorin gjerman,[[Vilhelmi II]].
Line 71 ⟶ 93:
[[Skeda:Urdhri i Skenderbeut.jpg|left|thumb|Urdhri i Skënderbeut me të cilin u nderua Muharrem Bajraktari nga Mbreti Zog|100px]]
Gjatë periudhës së Zogut për punën e madhe në shërbim të Atdheut ai u dekorua me dekoratat më të larta të kombit:
* [[Skeda:UrdheriUedheri i skenderbeut ZOG.gif]] Urdhri i Skënderbeut
* [[Skeda:Urdheri i beses ZOG.gif]] Urdhri i Besës
*Medalja e Artë e Trimërisë.
Line 94 ⟶ 116:
[[Kategoria:Vdekje 1989]]
[[Kategoria:Lufta e Dytë Botërore]]
 
[[en:Muharrem Bajraktari]]
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/wiki/Muharrem_Bajraktari"