Abraham Lincoln: Dallime mes rishikimesh

[[File:Young Lincoln By Charles Keck.JPG|left|thumb|Statuja Abraham Lincoln kur ishte i ri ne Sen Park ,[[Chicago]]|180px]]

Abraham Linkoln ka lindur memë [[12 Shkurt]] të vitit [[1809]]. Ai ishte femijafëmija i dytë i Thomas Linkoln dhe Nacy Linkoln,. aiLinkoln lindin nenë Fermën Sinking Spring, [[Hodgenville]], [[Hardin County]], [[Kentucky]]<ref>Libri Donald 1996 faqe 20-22</ref> . Gjyshi i tij Samuel Linkoln ishte me orgjinë angleze nga qyteti [[Norfolk]],[[Anglia|Angli]]. nëNë fillim ai ishte vendosur në [[Hingham]], [[Massachusetts]] më pas ai u shpërngul nga Virgjinia në Kentaki ku më pas ai u vra nga Indianet. Motra e Linkolnit kishte lindur në Virgjinia. Fillimisht familja tij ishte vendosur nenë njenjë qytet nenë Kentaki. Familja e Linkolnit u bë besimtare e kishës baptiste. Ata ishin të moralshëm dhe nuk pininëpinin alkol, nuk vallzonin dhe konsideronin te pa moralshme skllavrinë. Linkolni u rrit pikërisht me këtë frymë.

Familja e tij u zhvendos mbi lumin Lumin Ohajo ne nje teritor ku sllkaveria nuk ishte prezente. Kjo pjese gjendej në jug të [[Indiana]]-se por në vitin 1818 kur Linkolni ishte vetem 9 vjeç nena tij vdiq. Më vonë motra tij me madhe Sarah që kujdesej për Linkolnin vdiq rreth moshës 20 vjeçare gjithashtu, dhe Linkolni mbeti pa përkudesje. Por më vonë babai i tij u martua me [[Sarah Bush Johnston]] e cila ishte nënë e tre femijeve, Linkolin u afrua shumë me njerkën e tij duke ju refruar asaj si nënë. Ai në adoleshencë u shqua si puntorëpuntor i madh, kishte ndihmuar komunitetin vullnetarisht në ndërtimin e hekurudhës por Linkoln ishte shumë i varfervarfër. disa her nukNuk kishte para perpër tatë vazhduar shkolliminshkollën.

NeNë vitin 1830 mbi lumin e Ohajos shpërtheu një semundjesëmundje ngjitëse, e cila përhapej nga qumështi i ndotur. Babai i Linkolnit shpërnguli familjen e tij nga Lumi Ohajos, [[Indiana]] në Decatur, [[Macon County]] në [[Illinois]] ku neLinkoln në Moshen 22 vjeçare filloi të punonte tek një biznismenbiznesmen, i cili importonte dhe eksportonte mallra nga [[Louisiana]] në [[Illinois]]. Ai fitonte të ardhura të mira për familjen dhe pikërisht këtu ai u bë dëshmitar i skllavërise mizore që ndodhte në shtetet e jugut. Gjendja tij ekonomike fillojfilloi të përmisohej. siSi i ri që ishte ai punonte shumë për të fituar para.

NeNë vitin 1835 Abraham Lincoln u shpengulshpërngul në [[New Salem]],[[Illinois]] ku aty takoi njenjë vajzevajzë 22 vjeqare me emrin [[Ann Rutledge]] me tetë cilencilën ra nenë dashuri. ajoLidhja filloi nje lidhje por lidhjae tyre zgjati 3 Muajmuaj spsesepse ajo vdiq memë [[25 Gusht]] [[1835]] nga tifoja nenë fytëfyt. Linkoln u shokushokua nga vdekja e saj.

MeMë vonevonë nenë vitin 1836 në Nëntor tetë vitit [[1836]] Linkolni filloi njenjë lidhje me njenjë vajzevajzë tetë re me emrin Mary Ownes me tetë cilencilën pati njenjë mardheniemarrëdhenie 1 vjeqarevjeçare. lidhjaLidhja e tyre perfundoipërfundoi nenë gushtin e vitit 1837. Mary Ownes idhai dha fund lidhjes sesë saj me Linklonin.

3Tre vite memë pas nenë vitin 1840 nenë moshenmoshën 30 vjeqarevjeçare Linkolni filloi lidhjen e tij me [[Mary Todd Lincoln|Mary Todd]] tetë cilencilën Linkolni e kishte takuar nenë dhjetor tetë vitit [[1839]] në [[Springfield]], [[Illinois]] dhe me tetë cilencilën eu martua memë [[4 Nëntor]] [[1842]]. meAta tepatën cilenkatër patifemijë, edhete 4cilët femijishin tetë cilet ishingjithë djem.

NeNë vitin 1843 qiftiçifti Linkoln u bënbë me femijëfëmijë. djaliDjali i tyre i parë [[Robert Todd Lincoln]] lindi memë [[1 Gusht]] [[1843]] në [[Springfield]],[[Illinois]] dhe memë pas lindi djali dytë i familjes. Ai lindi memë [[10 Mars]] [[1846]] ai u quajt [[Edward Baker Lincoln]] por perpër fat tetë keq Edward vdiq nga kanceri nenë moshen 3 vjeqarevjeçare. qiftiÇifti Abraham dhe Mary u tronditentronditën nga vdekja e hershme e djalit tetë dytë, por Mary gruaja e Linkolnit ishte perseripërsëri shtatëzënshtatëzënë dhe memë [[21 Dhjetor]] [[1850]] ajo lindi djalin e tyre tetë tretë, tetë cilin e pagzuanpagëzuan me emrin [[William Wallace Lincoln]] dhe mbas 3 viteve qiftiçifti u gezuagëzua edhe me njenjë djaledjalë tjetër i cili lindi memë [[4 Prill]] [[1853]]. atiAtij i lanëvunë emrin [[Thomas Lincoln]] por qeqë thirrej me pseudonimin '''Tad'''. kyKy ishte djali i fundit i familjes,. GjateGjatë jetës sesë tij Linkolni ishte shumshumë i prekushtuarpërkushtuar mbas familjes e femijëve te tij shumë njerez dhe familjarfëmijëve te Linkolnit e kan pershkruar ate se njeri i dashurë dhe jo i rreptë ndaj familjes dhe fëmijeve tetë tij por ne jeta tij familjare ishte shume e dëshpreruar pasi vetem djali madh i familjes arriti te mbijetoj dajli i tretë William vdiqn ne vitin 1862 ne moshen 11 vjeqare nga ethe te forta gjate nje udhetimi ne një tren me pas biri i fundit Tad Lincoln vdiq nga deshtimi pulmonar i zemrës në viti 1871 ne moshën 18 vjeqare pasi i Linkolni ishte vrarë djali i vogel i Linkolnit kishte pasur probleme shendetsore gjate ter jetës se tij ai kishte vuajtur nga teberkulozi,pneumonia,probleme kardikake te zemres dhe probleme te tjera, Pasardhësi i fundit i Linkolnit ishte stërnipi [[Robert Todd Lincoln Beckwith]] ai vdiq ne vitin [[1985]].

NeNë vitin 1832 në moshenmoshën 23 vjeqarevjeçare Linkolni bleu njenjë dyqan tetë vogelvogël sesë bashku me njenjë partner me tetë holla nga kredia e pergjithsmepërgjithshme pas blerjes sesë dyqanit ai filloi edhe karierenkarrieren politike nenë asamblenë e pergjithshmepërgjithshme tetë [[Illinois|Illinois-it]]. aiAi kishte fituar popullaritet nenë komunitetet lokale duke treguar pasuritpasuritë natyrore tetë qytetit [[New Salem]]. edheEdhe pse nuk kishte arsimim dhe miq tetë fuqishëm, ai dukej si njenjë udhëheqesudhëheqës karizmatik perpër popullatënpopullsinë e komuniteteve te vogla kur gjategjatë njenjë fushate prekrahupërkrahu ideneidenë e lundrimtitlundrimit tetë metejshemmëtejshem mbi lumin Sangamon.

GjateGjatë koheskohës sa ishte asambleist nenë seancenseancën legjislative tetë vitit 1835-1836 ai votoi pro perpër tetë zgjeruar tetë drejtat e puntorvepuntorëve tetë bardhebardhë. qyshQë nenë ketekëtë kohekohë ai kishte qenqenë kundra skllaverisë nenë menyremënyrë apsoluteabsolute. aiAi kishte nisur edhe inciativenismën per tu hequr skllaveriaskllavëria duke thenethënë se instucioniinstitucioni i skllaverise eshteështë vendosur mbi parime tetë pa drejta. aiAi shteu perkrahurperkrah nga [[Hanry Clay]] ne programin e KlonizimiKolonizimi i Shoqerise Amerikane per heqjen e skllaverise dhe ndalimin e importimit nga [[Liberia]] dhe [[Afrika]]

John Wilkes Booth ishte njenjë aktor i mirenjohurmirënjohur dhe njenjë spiun Aleat nga Maryland; edhe pse ai kurrë nuk u bashkua me ushtrinë Aleate, ai kishte kontakte me sherbimet sekrete tetë AleancesAleancës.Ne Në 1864 Booth formuloi njenjë plan (shumeshumë tetë ngjashemngjashëm me ateatë tetë Thomas N. Conrad autorizuar me pare nga Konfederata)të rrëmbimit te Lincoln në shkëmbim për lirimin e të burgosurve Konfederatës.Treguar në stendat presidenciale të Teatrit Ford, nga e majta ne te djathte, jane Henry Rathbone, Clara Harris, Mary Todd Lincoln, Abraham Lincoln, dhe vrasesivrasësi i tij John Wilkes Booth. Pas marrjes pjese ne 11 prill 1865, ne nje fjalim ne te cilin Lincoln promoi te drejtat e zezakeve ne votime, Booth i zemeruarzemëruar u be me i vendosur per vrasjen e Presidentit. Kur mesoi se Presidenti, Zonja e Pare, dhe kreu i Bashkimit të përgjithshem Ulysses S. Grant do të marrin pjesë te Teatri Ford, Booth formuloi nje plan bashke me konspiratoret per te vrare Zv/Presidentin Andrew Johnson, sekretarin e sheteve te bashkuara William H. Seward dhe General Grant. Pa truperojen e tij kryesore , Ward Hill Lamon, Lincoln u largua për të marrë pjesë te luajë ne Our American Cousin më 14 prill. Grant së bashku me gruan e tij zgjodhi në minutën e fundit për të udhëtuar në Filadelfia në vend që të marrë pjesë në lojë. Bodygardi i Lincoln, John Parker, la Teatrin Ford gjatë ndërprerjes për t'u bashkuar me karrocierin e Linkolnit për nje pije aty pranë Saloon Star. Presidenti i pambrojtur tani u ul në kutinë e tij shtetërore në ballkon. Duke marrë shkas, Booth u zvarrit nga prapa dhe në ora rreth 10:13, vuri shenjen në pjesën e pasme të kokës te Linkolnit dhe qëlloi në pikë-bosh varg, ku plagosi per vdekje Presidentin. majori Henry Rathbone ne cast e kapi Booth, por Booth e goditi ate dhe u arratis. Pas 10 ditesh ne arrati, Booth u gjurmua dhe u gjet ne nje ferme ne Virxhinja, rreth 48&nbsp;km larg Washingtonit, Pas një luftë të shkurtër me trupat e Bashkimit, Booth u vra nga rrështëri Boston Corbett më 26 prill. Një kirurg i ushtrisë, Doktor Çarls Leale, ishte ulur afër në teatër dhe ndihmoi menjëherë Presidentin. Ai gjeti Presidentin që nuk po reagonte, mezi merrte frymë dhe pa puls te dallueshėm. Duke konstatuar se Presidentin ishte qëlluar në kokë, dhe jo me thikë në shpatull, si mendonin fillimisht, ai bëri një përpjekje për të pastruar mpiksjen e gjakut, pas së cilës Presidentin filloi të marrë frymë më natyrshëm. Pas qendrimit ne koma per 9 ore, Lincoln vdiq në 7:22 më 15 prill. Ministri Prezbiterian Phineas Densmore Gurley atëherë i pranishëm, iu kërkua për të ofruar një lutje, pas të cilës Sekretari i Luftës Stanton përshëndeti dhe i tha: "Tani ai i takon Epokave". Trupi i Lincoln i mbeshtjellur me flamur, u shoqërua pastaj në shi në Shtëpinë e Bardhë nga zyrtarët e Bashkimit pa kapele, ndërsa këmbanat e kishës ranë ne te gjithe qytetin. Zëvendës Presidenti Xhonson u betua si President në ora 10:00 ditën pas vrasjes. Per 3 jave, treni solli trupin e Presidentit ne te gjithe qytetet e Veriut i ndjekur nga qindra e mijra njerez, si dhe shumë njerëz të cilët u mblodhën në atribute joformale me bandat, dhe filluan te kendonin Himnin.