[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
No edit summary
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
Rreshti 1:
 
{{speciesbox
| name = Addax''Adaksi
| italic_title = no
| name = Addax
| image = A big male Addax showing as the power of his horns.jpg
| image_caption = Adaks në [[Maroku|Marok]]
| status = CR
| status_system = IUCN3.1
Line 25 ⟶ 23:
|''Oryx nasomaculatus'' <small>[[John Edward Gray|J.E. Gray]], 1843</small>}}
| range_map = Addax nasomaculatus distribution (IUCN 2015).png
| range_map_caption = Përhapja e Adaksitadaksit (IUCN 2015){{legend|LightGreen|I pranishëm (residient)}}
{{legend|Red|I risjellur}}
| range_map_alt = Map of Africa, showing a highlighted range (in green) covering three small areas in Mauritania, Niger and Chad
}}
'''Adaksi''' (''Addax''), i njohur edhe si '''antilopa e bardhë''' ose '''antilopa brirë vidë''', është një specie [[Antilopa|antilope]] e [[gjinia (biologji)|gjinisë]] ''Addax'' që jeton në shkretëtirën e [[Saharaja|Saharasë]]. Është përshkruar për herë të parë nga [[Henry de Blainville]] në 1816. Siç sugjerohet nga emri i saj alternativë, kjo antilopë ka brirë të përdredhur ,të gjatë 55 deri 80 cm tek femrat dhe 70 deri 85 cm tek meshkujt. Është një specje që ka [[diformizëm seksual]] (femrat jan më të vogla se meshkujt. Ngjyra e gëzofit ndryshon në bazë të stazhonit:në dimër është gri-kafe me pjesë të bardha (këmbët) dhe i kaftë tek koka,shpatullat dhe qafa-në verë gëzofi bëhet gati plotësisht i bardhë ose ngjyrë të verdhë si rëra.
 
'''Adaksi (nasomaculatus Addax)''', i njohur edhe si '''antilopa e bardhë''' ose '''antilopa me brirë si vida(screwhorn)''' , është një specie [[Antilopa|antilope]] e genusit "Addax" që jeton në shkretëtirën e [[Saharaja|Saharasë]].Është përshkruar për herë të parë nga [[Henry de Blainville]] në 1816. Siç sugjerohet nga emri i saj alternativë, kjo antilopë ka brirë të përdredhur ,të gjatë 55 deri 80 cm tek femrat dhe 70 deri 85 cm tek meshkujt.Është një specje që ka [[diformizëm seksual]] (femrat jan më të vogla se meshkujt. Ngjyra e gëzofit ndryshon në bazë të stazhonit:në dimër është gri-kafe me pjesë të bardha (këmbët) dhe i kaftë tek koka,shpatullat dhe qafa-në verë gëzofi bëhet gati plotësisht i bardhë ose ngjyrë të verdhë si rëra. Adaksi ushqehet më së shumti me bar,gjethe ferrash lehtësisht të arritëshme,shkurre dhe bimë të vogla.Kjo kafshë është mësuar të jetojë në zona të shkreta duke mos pirë ujë edhe për kohë të zgjatura.Adaksi jeton në tufa me rreth 20 individë,bashk meshkuj dhe femra,por udhëhiqen nga femra më e vjetër e tufës.Për shkak të mungesës së shpejtësis,kjo antilopë është nje preh e lehtë për shumë grabitqarë: [[Luani|luan]],[[Leopardi|leopard]],[[gepardi]],[[qeni i egër afrikan]] dhe në fund [[njeriu]] .Sezoni i lindjeve arrin kulmin e tij ne dimër dhe në fillim te pranverës.Habitati natyror i adaksit përbëhet nga zonat e thata,gjysem shkretëtirat dhe shkretëtirat ranore ose gurore.
 
Adaksi është një specie [[Speciet në rrezik kritik|rrezike kritik]]rrezikuar ,dukr konsideruarmënyrë listimetkritike]] e [[Lista e Kuqekuqe e BNRN-së|IUCNListën e Kuqe]] [[BNRN]]-së .Ndonëse tashmë tejmase e rrallë në natyre, gjëndet në numra mjaft të larta në kaptivitet.Adaksi ka qënë mjaft i përhapur në [[Afrika veriore|Afrikën veriore]] ,natyrshëm në [[Çadi|Chad]],[[Mauritania|Mauritani]] dhe [[Nigeria|Nigeri]]. Është i zhdukur nga [[Algjeria]] ,[[Libia]],[[Egjipti]],[[Sudani]] dhe tërë Sahara perëndimore. Së fundmi është liruar përsëri nga njeriu në Marok dhe [[Tunizia|Tunizi]].
 
==Taksonomia dhe emërimi==