Beteja e Hunejnit

Beteja e Hunejnit
	; Folio prej Tarikhnama nga Muhammad Bal'ami me Betejën e Hunejnit
Data	630 e.r. (8 hixhri)
Vendodhja	Hunejn, afër Taifit në perëndim të Arabisë21°26′N 40°21′E / 21.433°N 40.350°E
Pasoja	Fitorja e myslimanëve
Palët pjesëmarrëse
Myslimanët ; Kurejsh	Qays ; Thaqif ; Hawazin ; Nasr ; Jusham ; Sa‘d bin Bakr ; Bani Hilal ; Bani 'Amr bin Amir ; Bani 'Awf bin Amir
Komandantët dhe udhëheqësit
Muhamedi ; Aliu (mbajtës i flamurit); Umeri; Abas ibn Abdylmutalib ; Halid ibn Velidi ; Zubejr ibn el-Auam ; Ebu Sufjan bin el-Harith	Malik ibn Auf ; Durejd bin es-Soma ; Abu al-A'war
Fuqia ushtarake
12,000	20,000
Viktimat dhe humbjet
4 të vrarë	70 të vrarë nga Hawazin 300 të vrarë nga Thaqif shumë të vrarë nga Sulejmi; 6,000 të kapur
	24,000 deve 40,000 dhia 160,000 dirhemë në argjend

Beteja e Hunejnit (arabisht: غَزْوَة حُنَيْن, romanizuar: Ghazwat Hunayn) ishte midis myslimanëve të Muhamedit dhe beduinëve të Qyas, duke përfshirë fiset e saj të Hawazin dhe Thaqif. Beteja u zhvillua në vitin 8 hixhri (rreth vitit 630), në luginën e Hunejnit, në rrugën nga Meka në Taif. Beteja përfundimisht përfundoi me një fitore vendimtare për myslimanët, të cilët morën plaçka të mëdha. Përmendet në suren et-Teube të Kuranit dhe është një nga betejat e pakta të përmendura me emër në Kuran.^[5]

Prapavija

Havazinët kishin qenë armiq të gjatë të mekasve. Ata ndodheshin në veri-lindje të Mekës dhe territori i tyre ndodhej pranë rrugës tregtare për në Al-Hirah në Irak. Havazinët ishin aleatë me Thaqif, të cilët ishin vendosur në Ta'if, një qytet në jug-lindje të Mekës, rrugët tregtare të të cilit kalonin nëpër territorin e Hawazinit. Aleanca ishte përfshirë në disa luftëra ndoshta në lidhje me rrugët tregtare midis Taifit dhe Mekës. Duke pasur parasysh këtë histori, ata e shihnin Muhamedin si një tjetër udhëheqës të fuqishëm kurejshi, i cili kishte ardhur për të udhëhequr popullin e tij. Ata mendonin mes tyre se një luftë me muslimanët ishte e pashmangshme dhe se pakica e dikur e persekutuar e muslimanëve kishte fituar dorën e parë kundër armiqve të tyre arabë jomuslimanë dhe mund të kenë dashur të përfitojnë nga kaosi i mundshëm në Mekë pas pushtimit të muslimanëve. Disa fise favorizuan luftën kundër tij dhe muslimanëve. Përpara tyre ishin fiset Hawazin dhe Thaqif. Sipas studiuesit musliman Safiur Rahman Mubarakpuri "Ata mendonin se ishin shumë të fuqishëm për të pranuar ose dorëzuar një fitore të tillë". Kështu, ata u takuan me Malik bin ‘Auf en-Nasriun dhe vendosën të vazhdojnë luftën kundër muslimanëve. Maliku i bindi fiset e tjera të luftojnë dhe i mblodhi para tij. Konfederata e fiseve të përbërë nga Nasr, Jusham, Sa‘ad bin Bakr, Bani Hilal, Bani 'Amr bin Amir and Bani 'Awf bin Amir u mblodhën në Autas së bashku me Thaqif dhe Hawazin.^[6]^[7]^[8]^[9]

Atë ditë Muhamedi kishte dymbëdhjetë mijë ushtarë të armatosur nën flamurin e tij. Dhjetë mijë prej tyre ishin ata që e kishin shoqëruar nga Medina dhe kishin marrë pjesë në pushtimin e Mekës, dhe dy mijë të tjerët ishin nga kurejshët, të cilët kishin përqafuar Islamin kohët e fundit. Komandanti i këtij grupi ishte me Ebu Sufjanin. Në atë kohë një ushtri e tillë pothuajse nuk gjendej askund dhe kjo forcë numerike e tyre u bë shkaku i disfatës së tyre fillestare. Kjo ndodhi sepse, ndryshe nga e kaluara, ata krenoheshin me numrin e madh të ushtarëve të tyre dhe injoronin taktikat ushtarake. Kur ushtarët myslimanë duke përfshirë edhe të konvertuarit e rinj mekas, të cilët panë një numër të madh burrash, thanë: "Ne nuk do të mposhtem fare, sepse ushtarët tanë janë shumë më të shumtë se ata të armikut.^[10]

Spiunazhi

Havazinët dhe aleatët e tyre, Thaqif, filluan të mobilizonin forcat e tyre kur mësuan nga spiunët se Muhamedi dhe ushtria e tij ishin nisur nga Medina për të filluar një sulm në Mekë. Konfederatat me sa duket shpresonin të sulmonin ushtrinë muslimane ndërsa ajo rrethonte Mekën. Muhamedi, megjithatë, zbuloi qëllimet e tyre nëpërmjet spiunëve të tij në kampin e Hawazinëve dhe marshoi kundër Hawazinëve vetëm dy javë pas pushtimit të Mekës me një forcë prej 12,000 burrash.^[1]^[5]

Rrjedha e betejës

Të mërkurën në mbrëmje, më dhjetë të Shevalit, ushtria muslimane mbërriti në Hunejn. Malik bin ‘Auf, i cili më parë kishte hyrë në luginë natën, i dha urdhër ushtrisë së tij prej katër mijë burrash që të fshiheshin brenda luginës dhe të rrinin për muslimanët në rrugë, hyrje dhe vende të ngushta fshehjeje. Urdhërat e tij për njerëzit e tij ishin që t'i gjuanin muslimanët me gurë sa herë që t'i binin në sy dhe pastaj të bënin sulme të një personi kundër tyre. Kur muslimanët filluan kampingun, shigjetat filluan të binin fort mbi ta. Batalionet e armikut të tyre filluan një sulm të ashpër kundër muslimanëve, të cilëve iu desh të tërhiqeshin në çrregullim dhe konfuzion të plotë. Është raportuar se vetëm disa ushtarë qëndruan prapa dhe luftuan, duke përfshirë Ali bin Ebi Talib, flamurtarin, Abas bin Abdullah, Fadl ibn Abbas, Usame dhe Ebu Sufjan bin el-Harith.^[11]^[12]

Ibn Kethiri shkruan se sipas Ibn Is'hakut, Xhabir ibn Abdullahut, i cili ishte dëshmitar i betejës, ushtria muslimane u kap nga paniku nga një sulm i befasishëm i armikut dhe shumë burra u larguan nga fusha e betejës. Megjithatë, një grup muhaxhirunë qëndruan të vendosur dhe e mbrojtën Profetin në fushën e betejës. Ishin vetëm 8 burra që nuk u larguan nga fusha e betejës. Ali ibn Ebi Talib, Abdullah ibn Mesud, Abas ibn Abdylmutalib, Ebu Sufjan ibn el-Harith, Fadl ibn Abbas, Rabi' ibn el-Harith, Usame ibn Zejd dhe Ajman ibn Ubejd. Ajman ibn Ubejd u vra atë ditë duke mbrojtur Muhamedin.^[13]

"Ejani o njerëz! Unë jam i Dërguari i Allahut. Unë jam Muhamedi, i biri i Abdullahut." Pastaj Muhamedi tha: "O Allah, dërgoje ndihmën Tënde!", më vonë muslimanët u kthyen në fushën e betejës. Muhamedi, pastaj mori një grusht dheu, e hodhi atë në fytyrat e tyre duke thënë: "Fytyrat tuaja qofshin të turpshme!" Sytë e tyre ishin të trashë me pluhur dhe armiku filloi të tërhiqej në konfuzion të plotë, sipas dijetarit musliman Safi-ur-Rahman Mubarakpuri.^[1]

Pasi armiku u mund. Vetëm rreth shtatëdhjetë burra të Thaqif u vranë, dhe muslimanët zunë të gjithë devetë e tyre hipur, armët dhe bagëtinë. Ajeti kuranor 9:25 u shpall gjithashtu në këtë ngjarje sipas dijetarëve muslimanë:^[1]

Allahu ju ka dhënë fitore në shumë rajone; por në ditën e Hunejnit, numri juaj i madh ju bëri përshtypje, por nuk ju bëri asgjë; dhe toka, aq e gjerë sa ishte, u ngushtua për ju; dhe ktheve shpinën në tërheqje. Pastaj Allahu zbriti qetësinë e Tij mbi të Dërguarin e Tij dhe mbi besimtarët; dhe dërgoi trupa që nuk i patë; dhe i dënoi ata që nuk besuan. I tillë është shpërblimi i jobesimtarëve.
— Sureja et-Teube 9:25-26

Disa nga armiqtë ikën dhe Muhamedi i ndoqi pas tyre. Batalione të ngjashme u ndoqën pas armiqve të tjerë, Rabi'a bin Rafi' u kap me Duraid bin As-Simmah, i cili ishte një plak dhe e vrau atë. Durejdi ishte një pasuri e rëndësishme e forcave pagane për shkak të numrit të madh të përvojave të tij në betejë dhe njohurive të terrenit dhe taktikave të luftës.^[14] Kjo është përmendur nga juristi musliman Taberiu si vijon:

Kalorësia e të Dërguarit të Zotit i ndoqi ata që shkuan në Nakhlah, por jo ata që shkonin në qafat e ngushta. Rabia b. Rufay' b. Uhban b. Tha'lebe b. Rabiah b. Yarbu' b. Sammal119 b. 'Awf b. Imr el- [1666] Kajsi, i cili u quajt Ibn Ladh'ah sipas nënës së tij, e kapërceu Durejd b. el-Simmah dhe e kapi devenë e tij për kapësen e saj, duke menduar se ai ishte një grua sepse ishte në një haudah. Por ja, ishte një burrë. Ai e bëri devenë të gjunjëzohej pranë tij dhe [pa që] njeriu ishte shumë i moshuar. Ai ishte Durejd b. el-Simmah, [por] i riu nuk e njihte. Durejdi e pyeti se çfarë donte të bënte me të. I riu u përgjigj se donte ta vriste. Durejdi e pyeti se kush ishte dhe ai u përgjigj se ishte Rabi'ah b. Rufaja es-Sulami. Më pas ai e goditi me shpatë, por pa efekt. Atëherë Durejdi tha: "Sa armë e keqe të ka armatosur nëna jote! Merre këtë shpatë timen që është në pjesën e pasme të shalës në haudah dhe më godit me të mbi shtyllën kurrizore, por poshtë trurit, sepse unë kam vrarë. burrat në atë mënyrë. Pastaj kur të shkosh te nëna jote, thuaji se e ke vrarë Durejd b. al-Simmah. Për Zotin, sa herë i kam mbrojtur gratë e tua.[Tabari, The Last Years of the Prophet, Pg 16]^[15]

Pasojat

Varreza e betejës afër Xhamisë Xharana, Hunejn

Për shkak se Malik ibn Auf en-Nasri kishte sjellë me vete familjet dhe kopetë e Havazinëve, muslimanët ishin në gjendje të kapnin plaçkë të madhe. 6,000 të burgosur dhe 24,000 deve u kapën. Disa beduinë ikën dhe u ndanë në dy grupe.^[2] Një grup u kthye prapa, duke rezultuar në Betejën e Autas, ndërsa grupi më i madh gjeti strehim në At-Ta'if, ku Muhamedi i rrethoi ata.^[1]^[5] William Montgomery Watt thekson se Muhamedi mori rolin si hero i mekasve duke u përballur me armiqtë e tyre beduinë, Hawazinët dhe Thaqif e qytetit të Taifit.

Burimet kryesore islame

Ngjarja përmendet në përmbledhjen e haditheve të Sahih Buhariut si vijon:

U nisëm në shoqërinë e të Dërguarit të Allahut në ditën (betejën) e Hunejnit. Kur u përballëm me armikun, muslimanët u tërhoqën dhe pashë një pagan që u hodh mbi një musliman. U ktheva dhe i rashë nga pas dhe e godita me shpatë në shpatull Ai (d.m.th. pagani) erdhi drejt meje dhe më kapi aq dhunshëm sa u ndjeva sikur të ishte vetë vdekja, por vdekja e pushtoi dhe më lëshoi. . E ndoqa Umer bin El Hattabin dhe e pyeta: "Çfarë nuk ka me njerëzit (ikur)?" Ai u përgjigj: "Ky është vullneti i Allahut." Pasi njerëzit u kthyen, Profeti u ul dhe tha: "Kushdo që ka vrarë një armik dhe ka një provë për këtë, do të zotërojë plaçkën e tij." U ngrita dhe thashë: "Kush do të jetë dëshmitar për mua?" dhe pastaj u ul. Profeti përsëri tha: "Kushdo që ka vrarë një armik dhe ka prova për këtë, do të zotërojë plaçkën e tij." Unë (përsëri) u ngrita dhe thashë: "Kush do të jetë dëshmitar për mua?" dhe u ul. Pastaj Profeti tha të njëjtën gjë për të tretën herë. Unë përsëri u ngrita dhe i Dërguari i Allahut tha: "O Ebu Katade! Cila është historia jote?" Pastaj ia tregova të gjithë historinë. Një burrë (u ngrit dhe) tha: "O i Dërguari i Allahut! Ai po flet të vërtetën, dhe plaçka e të vrarëve është me mua. Prandaj të lutem kompensoje atë në emrin tim." Për këtë Ebu Bekr Es-Siddik tha: "Jo, pasha Allahun, ai (d.m.th. i Dërguari i Allahut) nuk do të pranojë t'ju japë plaçkën e fituar nga një prej Luanëve të Allahut, i cili lufton në emër të Allahut dhe të Dërguarit të Tij." Profeti tha: "Ebu Bekri ka thënë të vërtetën". Pra, i Dërguari i Allahut ma dha plaçkën. E shita atë armaturë (pra plaçkën) dhe me çmimin e saj bleva një kopsht në Beni Salima dhe kjo ishte prona ime e parë që e fitova pas konvertimit tim në Islam.
— Sahih Buhariu 31:42

Ngjarja gjithashtu përmendet në Al-Muwatta të Imam Maliku si vijon:

Jahja më tregoi nga Maliku nga Ibn Shihabi se el-Kasim ibn Muhamedi tha se kishte dëgjuar një burrë duke e pyetur ibn Abbasin për plaçkën. Ibn Abasi tha: "Kuajt janë pjesë e plaçkës dhe sendet personale janë gjithashtu."
Pastaj burri përsëriti pyetjen e tij dhe Ibn Abasi përsëriti përgjigjen e tij. Pastaj njeriu tha: "Cilat janë plaçkat që i përmendi Ai, i Bekuari, i Lartësuari në Librin e Tij?" Ai vazhdoi të pyeste derisa Ibn Abbasi ishte në prag të mërzitjes, pastaj Ibn Abbasi tha: "A e dini se si është ky njeri? Ibn Sabigh, i cili u rrah nga Omar ibn el-Hattabi sepse ishte i njohur për pyetje të pamenda. ."
Jahja tha se Maliku u pyet nëse dikush që vrau njërin nga armiku mund të mbante efektet e njeriut pa lejen e Imamit. Ai tha: "Askush nuk mund ta bëjë këtë pa lejen e imamit. Vetëm imami mund të bëjë ixhtihad. Unë nuk kam dëgjuar që i Dërguari i Allahut, paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të, të ketë thënë ndonjëherë: "Kush vret dikë mund të ka efektet e tij, në çdo ditë tjetër përveç ditës së Hunejnit."
— Al-Muwatta 21:19

Referime

^ ^a ^b ^c ^d ^e Mubarakpuri, Safiur Rahman (6 tetor 2020). The Sealed Nectar (në anglisht). ISBN 9798694145923. Marrë më 17 dhjetor 2014.^{[lidhje e vdekur]}
^ ^a ^b ^c Muir, Sir William (1861). The Life of Mahomet and History of Islam to the Era of the Hegira (në anglisht). Marrë më 17 dhjetor 2014.
^ Russ Rodgers, The Generalship of Muhammad: Battles and Campaigns of the Prophet of Allah, p. 224.
^ Ibid.
^ ^a ^b ^c P. J. Bearman; Th. Bianquis; C.E. Bosworth; E. van Donzel; W. P. Heinrichs (red.). "Hunayn". Encyclopaedia of Islam Online Edition (në anglisht). Brill Academic Publishers. ISSN 1573-3912. {{cite encyclopedia}}: Burimi përdor parametër të vjetruar |authors= (Ndihmë!)
^ When The Moon Split (në anglisht). Darussalam. 1 korrik 1998. ISBN 9789960897288 – nëpërmjet Google Books.
^ The sealed nectar, By S.R. Al-Mubarakpuri, Pg356
^ Najibabadi, Akbar S. K. (2006). HISTORY OF ISLAM - Tr. Atiqur Rehman (3 Vols. Set) (në anglisht). Adam Publishers & Distributors. ISBN 9788174354679.
^ IslamKotob. Tafsir Ibn Kathir all 10 volumes (në anglisht). IslamKotob.
^ Sha'rani, Ahmad Abdul Wahab Bin Ahmad (2006), alkitab.com-Source for Arabic Books: Tabaqat al-Kubra - Sha'rani - الطبقات الكبرى: History - Islamic - Sufi Studies: By Sha'rani, Ahmad Abdul Wahab Bin Ahmad (në anglisht), DKI, Beirut Stampa:Page needed
^ Akramulla Syed. "The battle of Hunayn, Battle at Hunain, Military History of Islam, Khalid bin Al-Waleed" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 21 qershor 2013. Marrë më 17 dhjetor 2014.
^ ln Mughazi, vol. III, page 602
^ Ibn Kathir, The Battles of the Prophet, p. 175-176
^ Safiur Rahman al-Mubarakpuri (2005), The Sealed Nectar (në anglisht), Darussalam Publications, fq. 262, ISBN 9798694145923
^ Tabari, Al (25 shtator 1990), The last years of the Prophet (translated by Isma'il Qurban Husayn) (në anglisht), State University of New York Press, fq. 16, ISBN 978-0-88706-691-7

[PqzawIrIC_Pg259-1] Mubarakpuri, Safiur Rahman (6 tetor 2020). The Sealed Nectar (në anglisht). ISBN 9798694145923. Marrë më 17 dhjetor 2014.^{[lidhje e vdekur]}

[books.google.co.uk-2] Muir, Sir William (1861). The Life of Mahomet and History of Islam to the Era of the Hegira (në anglisht). Marrë më 17 dhjetor 2014.

[3] Russ Rodgers, The Generalship of Muhammad: Battles and Campaigns of the Prophet of Allah, p. 224.

[4] Ibid.

[Hunayn-5] P. J. Bearman; Th. Bianquis; C.E. Bosworth; E. van Donzel; W. P. Heinrichs (red.). "Hunayn". Encyclopaedia of Islam Online Edition (në anglisht). Brill Academic Publishers. ISSN 1573-3912. {{cite encyclopedia}}: Burimi përdor parametër të vjetruar |authors= (Ndihmë!)

[6] When The Moon Split (në anglisht). Darussalam. 1 korrik 1998. ISBN 9789960897288 – nëpërmjet Google Books.

[7] The sealed nectar, By S.R. Al-Mubarakpuri, Pg356

[8] Najibabadi, Akbar S. K. (2006). HISTORY OF ISLAM - Tr. Atiqur Rehman (3 Vols. Set) (në anglisht). Adam Publishers & Distributors. ISBN 9788174354679.

[9] IslamKotob. Tafsir Ibn Kathir all 10 volumes (në anglisht). IslamKotob.

[10] Sha'rani, Ahmad Abdul Wahab Bin Ahmad (2006), alkitab.com-Source for Arabic Books: Tabaqat al-Kubra - Sha'rani - الطبقات الكبرى: History - Islamic - Sufi Studies: By Sha'rani, Ahmad Abdul Wahab Bin Ahmad (në anglisht), DKI, Beirut Stampa:Page needed

[11] Akramulla Syed. "The battle of Hunayn, Battle at Hunain, Military History of Islam, Khalid bin Al-Waleed" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 21 qershor 2013. Marrë më 17 dhjetor 2014.

[12] Mughazi, vol. III, page 602

[13] Ibn Kathir, The Battles of the Prophet, p. 175-176

[14] Safiur Rahman al-Mubarakpuri (2005), The Sealed Nectar (në anglisht), Darussalam Publications, fq. 262, ISBN 9798694145923

[15] Tabari, Al (25 shtator 1990), The last years of the Prophet (translated by Isma'il Qurban Husayn) (në anglisht), State University of New York Press, fq. 16, ISBN 978-0-88706-691-7

[5]

[1]

[2]

[3]

[4]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]