Bizoni

Bizonët janë kafshë dythundrake të mëdha, në kuadër të gjinisë së Bizonëve brenda nënfamiljes së Gjedheve (Bovinae). Deri më tani njihen dy specie ekzistuese dhe gjashtë të zhdukura.

Një grup imazhesh nga Eadweard Muybridge, për të ilustruar lëvizjen e bizonëve

Bizonët e fundit kanadez (1902 - fotografuar nga Steele & Company)

Bizoni evropian - Bison bonasus (Linnaeus 1758)

Përmbledhje

Nga gjashtë speciet e zhdukura, pesë u zhdukën në kohën e shuarjes Kuaternare. Prej tyre Bison palaeosinensis evoluoi në kohën e Pleistocenit të Hershëm në Azinë Jugore dhe ishte paraardhësi evolucionar i Bison priscus ( bizonit të stepës ) i cili ishte paraardhësi i të gjitha llojeve të tjera të Bizonëve. Duke filluar prej para rreth 2 milion vjetësh e deri rreth viteve 6,000 pes, bizonët e stepave varionin nëpër stepën e mamuthëve, duke banuar në Evropë dhe Azinë Veriore me Bison schoetensacki (bizonët e pyjeve) dhe Amerikën e Veriut me Bison antiquus, Bison latifrons dhe Bison occidentalis. Speciet e fundit që u zhdukën janë, Bison occidentalis, pasuar nga Bison bison rreth viteve 3000 pes.

Nga dy speciet e mbijetuara, bizoni amerikan, B. bison, i gjetur vetëm në Amerikën e Veriut, është numerikisht më i madhi. Edhe pse zakonisht njihet si një buall në Shtetet e Bashkuara dhe Kanada, ai lidhet vetëm me buallin e vërtetë. Speciet e Amerikës së Veriut përbëhen nga dy nënlloje, bizonet e rrafshët, B. b. bison, dhe bizoni i pyjeve, B. b. athabascae, i cili është edhe emri i Parkut Kombëtar të Wood Buffalo në Kanada. Një nënlloj i tretë, është bizoni lindor ( B. b. Penncilvanicus ) që nuk konsiderohet më një takson i vlefshëm, duke qenë një sinonim i vogël i species B. b. bison. Referencat për "bizonët e pyjeve" ose "bizonët e drurëve" nga Shtetet e Bashkuara lindore i referohen në mënyrë konfuze këtij nënlloji, dhe jo B. b. athabascae, e cila nuk gjendet fare në rajonin në fjalë. Bizoni evropian, B. bonasus, gjendet në Evropë dhe Kaukaz, rishfaqur pasi që u zhduk në natyrën e egër.

Ndërsa të gjitha speciet e bizonit janë klasifikuar në një gjini të tyre, ata ndonjëherë janë mbarështuar me bagëtinë e gjedheve (gjinia Bos) dhe për të prodhuar ndonjëherë pasardhës fertilë të quajtur beefalo ose zubron.

Shih edhe

• Bualli
• Gjedhët
• Buallica
• Blegtoria
• Gjedhëtaria
• Regina (Saskatchewan)

Literatura

• Boyd, D (2003) "Conservation of North American Bison: Status and Recommendations". Master's dissertation, University of Calgary
• Cunfer, Geoff and Bill Waiser. Bison and People on the North American Great Plains: A Deep Environmental History. College Station, TX: Texas A&M University Press, 2016.
• Halbert, N; Derr, J (1995). "A Comprehensive Evaluation of Cattle Introgression into US Federal Bison Herds". Journal of Heredity. 98 (1). {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Nesheim, David A (2012). "Profit, Preservation, and Shifting Definitions of Bison in American". Environmental History. 17 (3): 547–77. doi:10.1093/envhis/ems048. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Ward, T. J.; Bielawski, J. P.; Davis, S. K.; Templeton, J. W.; Derr, J. N. (1999). "Identification of Domestic Cattle Hybrids in Wild Cattle and Bison Species: A General Approach Using mtDNA Markers and the Parametric Bootstrap". Animal Conservation. 2: 51–57. doi:10.1111/j.1469-1795.1999.tb00048.x. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)