Wikipedia

Deva (Hinduizëm)

  Deva ( Sanskritisht : देव ) do të thotë "i shndritshëm", "i lartësuar", "qenie qiellore", "qenie hyjnore", "çdo gjë e përsosmërisë", [1] dhe është gjithashtu një nga termat sanskritisht të përdorur për të përshkruar një hyjni në hinduizëm . [2] Deva është një term mashkullor; ekuivalenti femëror është Devi. Fjala është gjegjëse e deus ("zot" në latinisht) dhe e grekes Zeus .

Në literaturën më të hershme Vedike, Devat janë qenie të mbinatyrshme dashamirëse ; [1] sipër, një statujë prej bakri të praruar të Indrës, "Shefi i perëndive", nga Nepali i shekullit të 16-të.

Në literaturën më të hershme Vedike, të gjitha qeniet e mbinatyrshme quhen Deva [3] [4] dhe Asura . [5] Konceptet dhe legjendat evoluan në letërsinë e lashtë indiane, dhe nga periudha e vonë Vedike, qeniet dashamirëse të mbinatyrshme quhen Deva-Asura. Në tekstet hindu pas-Vedike, të tilla si Puranat dhe Itihasat e hinduizmit, Devat përfaqësojnë të mirën dhe Asurat të këqijat. Në disa vepra mesjetare të letërsisë indiane, Devat përmenden gjithashtu si Sura dhe krahasohen me gjysmëvëllezërit e tyre po aq të fuqishëm, por keqëdashës, të referuar si Asura . [6]

Devat, së bashku me Asurat, Yakshat (shpirtrat e natyrës) dhe Rakshasat (gogolët / demonët e këqij), janë pjesë e mitologjisë indiane dhe Devat shfaqen në shumë teori kozmologjike në hinduizëm .

Letërsi Vedike

Redakto
 
Shiva/Rudra ka qenë një Deva i madh në hinduizëm që nga kohët Vedike. Sipër është një statujë e tij medituese në Himalaje me hindutë që falin lutjet.

Samhitat dhe Brahmanat

Redakto
 
12 Devat që mbrojnë Budën, nga Tani Bunchō . Devat hindu u adoptuan nga budistët japonezë në mijëvjeçarin e parë si Jūni-ten

ये देवासो दिव्येकादश स्थ पृथिव्यामध्येकादश स्थ ।
अप्सुक्षितो महिनैकादश स्थ ते देवासो यज्ञमिमं जुषध्वम् ॥११॥[7]

O ju njëmbëdhjetë hyjne shtëpia e të cilëve është qielli, O ju njëmbëdhjetë që e bëni tokën banesën tuaj,
Ju të cilët me fuqi, njëmbëdhjetë, jetoni në ujra, pranojeni këtë flijim, O hyjni, me kënaqësi.
– Përkthyer nga Ralph T. H. Griffith[8]

Hyjnitë që janë njëmbëdhjetë në qiej; që janë njëmbëdhjetë mbi tokë;
dhe që janë njëmbëdhjetë që banojnë me lavdi në gjysëm-ajër; qofshi të kënaqur me këtë flijim tonin.
– Përkthyer nga HH Wilson[9]

— Rigveda 1.139.11

Disa deva përfaqësojnë forcat e natyrës dhe disa përfaqësojnë vlera morale (të tilla si Aditya-t, Varuna dhe Mitra ), secila simbolizon mishërimin e një njohurie të specializuar, energji krijuese, fuqi të lartësuar dhe magjike ( Siddhis ). Devat më të referuara në Rig Veda janë Indra, Agni (zjarri) dhe Soma, me "hyjninë e zjarrit" të quajtur miku i gjithë njerëzimit, dhe Soma janë të dy të festuar në një ritual zjarri yajna që shënon ceremonitë kryesore hindu. Savitri, Vishnu, Rudra (më vonë iu dha epiteti ekskluziv i Shivës), dhe Prajapati (më vonë Brahma ) janë perëndi dhe si rrjedhim Deva. Parvati (fuqi dhe dashuri) dhe Durga (fitore) janë disa Devi ose perëndesha. Shumë prej hyjnive të marra së bashku adhurohen si Vishvedeva .[ citim i nevojshëm ]

Deva të rëndësishme

Redakto

Referime

Redakto
  1. ^ a b Klostermaier, Klaus K. (2007). "Part I. Hinduism: Sources and Worldview – The Many Gods and the One God of Hinduism". A Survey of Hinduism. India and South Asian Studies (bot. 3rd). Albany, New York: SUNY Press. fq. 101–102. ISBN 9780791470824. LCCN 2006021542. The Hindu deva is not God—at the most deva could be loosely translated as a "divine being." Etymologically it means "god", "shiny," "exalted"; and thus we find that the term deva covers everything that has to do with the supernatural: all figures, forms, processes and emotions, melodies, books, and verse meters—whatever needs the explanation of a transcendent origin or status—are called devas or devatā. The functions of different parts of the body, symbols, and syllabes are explained as deva. In Vedic religion we find the term used in a relatively restricted way; but even there we are not entitled to equate it with god, but rather with supernatural powers in general. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "Klostermaier 2007" defined multiple times with different content
  2. ^ Monier Monier-Williams, A Sanskrit-English Dictionary” Etymologically and Philologically Arranged to cognate Indo-European Languages, Motilal Banarsidass, page 492
  3. ^ Encyclopaedia Britannica - Deva
  4. ^ Encyclopedia of Ancient Deities by Charles Russell Coulter, Patricia Turner. Pg.147
  5. ^ Monier Monier-Williams, A Sanskrit-English Dictionary” Etymologically and Philologically Arranged to cognate Indo-European Languages, Motilal Banarsidass, page 121
  6. ^ Encyclopædia Britannica
  7. ^ ऋग्वेद: सूक्तं १.१३९ Sanskrit, Wikisource
  8. ^ The Rig Veda/Mandala 1/Hymn 139 Verse 11, Ralph T. H. Griffith, Wikisource
  9. ^ The Rig Veda Samhita Verse 11, HH Wilson (Translator), Royal Asiatic Society, WH Allen & Co, London

Leximi më tej

Redakto
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Deva_(Hinduizëm)&oldid=2624800"