Dialekti Svabian gjerman
Svabian (Schwäbisch) është një nga dialektet alemannike të gjermanishtes së Lartë. Ajo flitet në Svabia, e cila mbulon pjesën më të madhe të shtetit gjerman jugperëndimor të Baden-Vyrtemberg, duke përfshirë kryeqytetin e saj, Shtutgartin. Është folur edhe në zonën rurale të njohur si Svabia Jura, dhe në jugperëndim të Svabis bavareze. Svabia flitet edhe nga popullsia e Danubit Svábia e Hungarisë, ish Jugosllavisë dhe Rumanisë dhe nga gjermanët e Kaukazit.
Svabian | |
---|---|
Folës amtare | 820,000 (2006) |
Familje gjuhësore | |
Kodet gjuhësore | |
ISO 639-3 | swg |
Glottolog | swab1242 |
Përshkrimi
RedaktoDialekti Svabian është e vështirë të kuptohet për folësit e standartit gjerman, jo vetëm për shkak të shqiptimit të saj, por për shkak se ajo përmban fjalor që ndryshon nga standardi gjerman. Për shembull, "bllokim i luleshtrydheve" në standardin gjerman është Erdbeermarmelade ndërsa në dialektin Swabian është Bräschdlingsgsälz.[2]
Në vitin 2009, fjala "Muggeseggele" (një dialekt swabian idiom), që do të thotë skrotum i një housefly, u votua në një sondazh lexuesish nga Stuttgarter Nachrichten, gazeta më e madhe në Shtutgart, si fjala më e bukur swabiane, shumë më përpara se çdo tjetër termi.[2] Shprehja përdoret në një mënyrë ironike për të përshkruar një njësi të vogël të masës dhe konsiderohet e përshtatshme për t'u përdorur para fëmijëve të vegjël (krahaso Bubenspitzle). Televizioni gjerman SWR's website, Kindernetz, shpjegoi kuptimin e Muggeseggele në fjalorin e tyre swabian në seri televizive me bazë në Swabinë Ein Fall für B.A.R.Z.[3]
Literatura
Redakto- Steck Tobias (2012). Phonologischer Wandel im Konsonantismus der alemannischen Dialekte Baden-Württembergs: Sprachatlasvergleich, Spontansprache und dielektrometrie Studien (në gjermanisht). Stuttgart: Steiner. ISBN 978-3-515-10068-7.
- Cercignani, Faust (1979). Bashkëtingëlloret e gjermanëve: sinkronizimi dhe diakroni. Milano: Cisalpino-Goliardica.LCCN 81192307.
Burimet
Redakto- ^ a b Ethnologue entry
- ^ a b Schönstes schwäbisches Wort, Großer Vorsprung für Schwabens kleinste Einheit Arkivuar 27 shtator 2013 tek Wayback Machine, Jan Sellner 09.03.2009, Stuttgarter Nachrichten
- ^ Swabian dictionary Arkivuar 3 qershor 2015 tek Wayback Machine at website of Südwestrundfunk Ein Fall für B.A.R.Z.