Kampionati Botëror i Formula Një 1994

Formula 1 kampionati i vitit 1994 ishte Formula 1 Kampionati Botërorë i 45-ti me radhë i organizuar nga FIA i cili filloi më 27 mars dhe mbaroi më 13 nëntor, pas 16 (gjashtëmbëdhjet) garave të zhvilluara.

Formula 1™ 1995 Kampion:
Sezoni i kaluar - Sezoni i ardhshëm
Gara kampionale	17
Piloti kampion	Michael Schumacher
Ekipi kampion	Benetton
Koment: Këtë vit filloi të ndahet çmimi i madhë për Evropën përmes garës F1 Evropa me seli në Jerez de la Frontera nga Donington Park.
Përdorimi i stampës

Sezoni mbahet mend si një nga sezonet më tragjike dhe më kontraverze në historinë e Formula 1 garimeve. F1 1994 ishte sezoni me rezultat më të ngushtë në historinë e kërij sporti gjer në këtë vit meqë Michael Schumacher fitoi titullin me vetëm 1 pikë dallim nga piloti Damon Hill.

Sezoni

Ayrton Senna

Varri i pilotit Ayrton Senna.

U bënë ndryshime të rëndësishme të rregullave garuese në këtë sezon, duke ndaluar të ndihmuarit e pilotit në veturë, siç ishte kontrolli tradicional, u ndryshuan rregullat në pit-stop, kështu që rol të rëndësishëm tani do të luante taktika e ekipit.^[1] Para fillimit të sezonit supozohej se pilotii kipit Williams, braziliani Ayrton Senna, do të fitonte titullin e tij të katërt dhe ekipit të tij do t'i sillte titullin e shtatë në garën për titullin e konstruktorëve.^[2]

Gara e parë e vitit 1994 u zhvillua në qarkun Autódromo José Carlos Pace, emëruar sipas pilotit brazilian José Carlos Pace, në São Paulo, Brazil. Senna arriti pol-pozitën në venin e tijë të lindjes për 3/10 e sekondës më shpejtë se piloti gjerman Michael Schumacher i cili pilotonte për ekipin Benetton-Ford. Alesi, Hill, Frentzen dhe Morbidelli u radhitën pas tyre, e që tëgjith për rreth 1 sekondë më të ngadalshëm se Senna.^[3] Senna nuk mundi të konkuronte me veturën e Schumacherit kështu që u largua nga gara më herët.^[4] Schumacheri vazhdoi dhe arrti të fitojë garën, i dyti u rradhit Damon Hill, i treti Jean Alesi. Gara mbahet në mend nga aksidenti ku ishin të kyçur Jos Verstappen në debitimin e tij dhe Martin Brundle i ekipit McLaren.

TI Qarku i posa konstruktuar ishte nikoqir i garës së dytë, Senna përsëri arriti pol-pozitën i përcjellur nga Michael Schumacher. Senna nuk arriti të kompletojë as edhe një xhiro sepse u shtyt nga gara nga ish kolegu i tijë Mika Häkkinen. Schumacher përsëri fitoi garën i përcjellur nga Gerhard Berger dhe Rubens Barrichello, të cilët jo vetëm që arritën podiumet e tyre të para por edhe për ekipin Jordan, ishin këto podiumet e para.

Në fillim kishte dhe komlikime tjera që kur JJ Lehto kishte aksident me pilotin Pedro Lamy që shkaktoi paraqitjen e veturës së sigurimit. Pas 6 xhirove me veturë të sigurimit garimi vazhdoi, por vetëm një xhiro më vonë Senna doli nga qarku dhe ndodhi aksidenti fatal i cili i shkaktoi vdekjen pilotit.

Formula 1 e tronditur vazhdoi garimet në Monako ku Karl Wendlinger pati aksident të rëndë me Sauberin e tijë gjatë kualifikimeve duke mbetur në koma për dy javë. Michael Schumacher arriti pol pozitën para pilotit Mika Häkkinen. Shumi arriti që me superioritet të lartë të e përfundojë garën duke udhëhequr gjatë tërë kohës, Brundle dhe Berger arritën në podium.

Duke parë aksidentet në Imola dhe Monako, shumica e pilotëve insistuan në sigurimin e qarkut Circuit de Catalunya për garim më të sigurtë në Spannjë. Kjo çoi në rregullimin e konstruksioneve të përkohëshme në pjesët e qarkut të cilat u konsideruan si të rrezikshme.^[5] Schumacheri arriti pol pozitën e dytë në sezon me mbi gjysmë sekonde më shumë shpejtësi se sa piloti Damon Hill.

Benetton bëri që Schumacher të marrë pjesë në qarkun nikoqir pët të në Gjermani ku u kualifikua i katërsti pas pilotëve Berger, Alesi dhe Hill. Schumacher nuk arriti të e përfundojë garën pasiqë u largua nga gar në xhiron e 20të të garës 45 xhiroshe pasi që kishte probleme me motorin. Në garë mbeti Gerhard Berger i cili arriti fitoren e 58 për ekipin e tijë Ferrari. Gara mbahet mend për dy incidente: në të parin incident morën pjesë 11 vetura për të cilin Mika Häkkinen më vonë u akuzua nga FIA dhe u dënua më një garë largim^[6] dhe incidenti i dytë ishte kur në pit stop vetura e Jos Verstappen, Benetton u ndez zjarrë pasi që derivati aksidentalisht ishte shpërndarë në pjesët e nxehta të veturës, Verstappen në këtë ras shpëtoi me djegje të vogla në hundën e tijë.^[7]

Në garën në Adelaide, Australi Schumacher kishte vetëm një gjë nën kokën e tijë: aerodinamikët. Krahët e përparëm të veturës ishin të zbritur në pikat më të ulëta duke i mundësuar të arrijë shpejtësi maksimale por duke hyr në rrezik për pushtimin e kthesave. Kjo taktikë u bë për të arritur shpejtësi konkuruese ndaj veturave të fuqishme të ekipit Williams-Renault. Kampioni i vitit [[Rezultatet e F1 1992|1992, Nigel Mansell ndërhyri në garë duke arritur pol pozitën duke e lën gjermanin prapa. Megjithatë pas fillimit të garës Mansell mbeti prapa në pozitën e tretë për shkak të startit të dobët, kurse dy protagonistët për titull filluan garën njëri pas tjetrit. Aerodinamikët e Shumaherit filluan të ndikojnë më vonë në garë kur ai për një moment doli nga qarku dhe u ndesh me murin rrethues . Hill rrëshqiti në një nga anët por Schumacher u kthye direkt në veturën e Hillit që u bë shkakë të largimit të të dyve nga gara. Schumacher në moshën 25 vjeçare u bë gjermani i parë Kampion Botërorë në Formula 1 por nën kushte shumë kontraverze, megjithatë asnjë veprim nuk është marr kundër tijë lidhur me ngjarjen në këtë garë. Pas largimit të dy udhëheqësve dhe konkurentëve për titull Mansell arriti fitoren e tijë të 31 dhe të fundit në karierë.

Pilotët dhe konstruktorët

Tabela në vijim paraqet listën e pilotëve dhe konstruktorëve të cilët do të jenë pjesmarrës në kampionatin botërorë të Formula 1 për vitin 1994.

Ekipi	Shasia	Motorii	Goma	Nr.	Piloti	Test piloti
Rothmans Williams Renault	FW16 FW16B	Renault RS6 3.5 V10	G	1	Damon Hill	David Coulthard
				2	Ayrton Senna
					David Coulthard
					Nigel Mansell
Tyrrell	022	Yamaha OX10B 3.5 V10	G	3	Ukyo Katayama	n/a
Tyrrell	022	Yamaha OX10B 3.5 V10	G	4	Mark Blundell	n/a
Mild Seven Benetton Ford	B194	Ford ECA Zetec-R 3.5 V8	G	5	Michael Schumacher	Jos Verstappen
				5/6	JJ Lehto
				6	Jos Verstappen
				6	Johnny Herbert
Marlboro McLaren Peugeot	MP4-9	Peugeot A6 3.5 V10	G	7	Mika Häkkinen	Philippe Alliot
				7	Philippe Alliot
				8	Martin Brundle
Footwork Ford	FA15	Ford HBE7/8 3.5 V8	G	9	Christian Fittipaldi	n/a
Footwork Ford	FA15	Ford HBE7/8 3.5 V8	G	10	Gianni Morbidelli	n/a
Team Lotus	107C 109	Mugen Honda MF-351 HB 3.5 V10	G	11	Pedro Lamy	n/a
					Philippe Adams
					Mika Salo
				11/12	Alessandro Zanardi
				12	Johnny Herbert
				12	Eric Bernard
Sasol Jordan	194	Hart 1035 3.5 V10	G	14	Rubens Barrichello	n/a
				15	Eddie Irvine
					Aguri Suzuki
					Andrea de Cesaris
Tourtel Larrousse F1	LH94	Ford HBF7/8 3.5 V8	G	19	Olivier Beretta	n/a
					Philippe Alliot
					Yannick Dalmas
					Hideki Noda
				20	Érik Comas
				20	Jean-Denis Deletraz
Minardi Scuderia Italia	M193B M194	Ford HBC7/8 3.5 V8	G	23	Pierluigi Martini	Luca Badoer
Minardi Scuderia Italia	M193B M194	Ford HBC7/8 3.5 V8	G	24	Michele Alboreto	Luca Badoer
Ligier Gitanes Blondes	JS39B	Renault RS6 3.5 V10	G	25	Eric Bernard	Franck Lagorce
					Johnny Herbert
					Franck Lagorce
				26	Olivier Panis
Scuderia Ferrari	412T1 412T1B	Ferrari 043 3.5 V12	G	27	Jean Alesi	Nicola Larini
				27	Nicola Larini
				28	Gerhard Berger
Broker Sauber Mercedes	C13	Mercedes-Benz 2175B 3.5 V10	G	29	Karl Wendlinger	n/a
					Andrea De Cesaris
					JJ Lehto
				30	Heinz-Harald Frentzen
MTV Simtek Ford	S941	Ford HBD6 3.5 V8	G	31	David Brabham	Andrea Montermini
				32	Roland Ratzenberger
					Andrea Montermini
					Jean-Marc Gounon
					Mimmo Schiattarella
					Taki Inoue
Pacific Grand Prix Ltd Ursus Pacific Grand Prix	PR01	Ilmor 2175A 3.5 V10	G	33	Paul Belmondo	Giovanni Lavaggi Oliver Gavin
Pacific Grand Prix Ltd Ursus Pacific Grand Prix	PR01	Ilmor 2175A 3.5 V10	G	34	Bertrand Gachot	Giovanni Lavaggi Oliver Gavin

Garat

Gara	Çmimi	Data	Qarku	Piloti fitues	Ekipi fitues
1	F1 Brazili - 1994	March 27	Interlagos	Michael Schumacher	Benetton-Ford
2	F1 Paqësori - 1994	April 17	TI Circuit, Aida	Michael Schumacher	Benetton-Ford
3	F1 San Marino - 1994	May 1	Imola	Michael Schumacher	Benetton-Ford
4	F1 Monako - 1994	May 15	Monaco	Michael Schumacher	Benetton-Ford
5	F1 Spanja - 1994	May 29	Catalunya	Damon Hill	Williams-Renault
6	F1 Kanada - 1994	June 12	Circuit Gilles Villeneuve	Michael Schumacher	Benetton-Ford
7	F1 Franca - 1994	July 3	Magny-Cours	Michael Schumacher	Benetton-Ford
8	F1 Anglia - 1994	July 10	Silverstone	Damon Hill	Williams-Renault
9	F1 Gjermania - 1994	July 31	Hockenheimring	Gerhard Berger	Ferrari
10	F1 Hungaria - 1994	August 14	Hungaroring	Michael Schumacher	Benetton-Ford
11	F1 Belgjika - 1994	August 28	Spa-Francorchamps	Damon Hill	Williams-Renault
12	F1 Italia - 1994	September 11	Monza	Damon Hill	Williams-Renault
13	F1 Portugalia - 1994	September 25	Estoril	Damon Hill	Williams-Renault
14	Stampa:Country data Europe F1 Evropa - 1994	October 16	Jerez	Michael Schumacher	Benetton-Ford
15	F1 Japonia - 1994	November 6	Suzuka	Damon Hill	Williams-Renault
16	F1 Australia - 1994	November 13	Adelaide	Nigel Mansell	Williams-Renault

Rradhitja e pilotve

Pozita	Piloti	BRA	PAC	SMR	MON	ESP	CAN	FRA	GBR	GER	HUN	BEL	ITA	POR	EUR Stampa:Country data the European Union	JPN	AUS	Pikë
1	Schumacher	1	1	1	1	2	1	1	DSQ	Ret	1	DSQ	Ex	Ex	1	2	Ret	92
2	Hill	2	Ret	6	Ret	1	2	2	1	8	2	1	1	1	2	1	Ret	91
3	Berger	Ret	2	Ret	3	Ret	4	3	Ret	1	12	Ret	2	Ret	5	Ret	2	41
4	Häkkinen	Ret	Ret	3	Ret	Ret	Ret	Ret	3	Ret		2	3	3	3	7	12	26
5	Alesi	3			5	4	3	Ret	2	Ret	Ret	Ret	Ret	Ret	10	3	6	24
6	Barrichello	4	3	DNQ	Ret	Ret	7	Ret	4	Ret	Ret	Ret	4	4	12	Ret	4	19
7	Brundle	Ret	Ret	8	2	11	Ret	Ret	Ret	Ret	4	Ret	5	6	Ret	Ret	3	16
8	Coulthard					Ret	5		5	Ret	Ret	4	6	2				14
9	Mansell							Ret							Ret	4	1	13
10	Verstappen	Ret	Ret					Ret	8	Ret	3	3	Ret	5	Ret			10
11	Panis	11	9	11	9	7	12	Ret	12	2	6	7	10	DSQ	9	11	5	9
12	Blundell	Ret	Ret	9	Ret	3	10	10	Ret	Ret	5	5	Ret	Ret	13	Ret	Ret	8
13	Frentzen	Ret	5	7	DNQ	Ret	Ret	4	7	Ret	Ret	Ret	Ret	Ret	6	6	7	7
14	Larini		Ret	2														6
15	Fittipaldi	Ret	4	13	Ret	Ret	DSQ	8	9	4	14	Ret	Ret	8	17	8	8	6
16	Irvine	Ret				6	Ret	Ret	Ret	Ret	Ret	13	Ret	7	4	5	Ret	6
17	Katayama	5	Ret	5	Ret	Ret	Ret	Ret	6	Ret	Ret	Ret	Ret	Ret	7	Ret	Ret	5
18	Bernard	Ret	10	12	Ret	8	13	Ret	13	3	10	10	7	10	18			4
19	Wendlinger	6	Ret	4	DNQ													4
19	de Cesaris			Ret	4		Ret	6	Ret	Ret	Ret	Ret	Ret	Ret	Ret			4
21	Martini	8	Ret	Ret	Ret	5	9	5	10	Ret	Ret	8	Ret	12	15	Ret	9	4
22	Morbidelli	Ret	Ret	Ret	Ret	Ret	Ret	Ret	Ret	5	Ret	6	Ret	9	11	Ret	Ret	3
23	Comas	9	6	Ret	10	Ret	Ret	11	Ret	6	8	Ret	8	Ret	Ret	9		2
24	JJ Lehto			Ret	7	Ret	6						9	Ret		Ret	10	1
25	Alboreto	Ret	Ret	Ret	6	Ret	11	Ret	Ret	Ret	7	9	Ret	13	14	Ret	Ret	1
26	Herbert	7	7	10	Ret	Ret	8	7	11	Ret	Ret	12	Ret	11	8	Ret	Ret	0
27	Beretta	Ret	Ret	Ret	8	Ret	Ret	Ret	14	7	9							0
28	Lamy	10	8	Ret	11													0
29	Gounon							9	16	Ret	Ret	11	Ret	15				0
30	Zanardi					9	15	Ret	Ret	Ret	13		Ret		16	13	Ret	0
31	Brabham	12	Ret	Ret	Ret	10	14	Ret	15	Ret	11	Ret	Ret	Ret	Ret	12	Ret	0
32	Salo															10	Ret	0
33	Ratzenberger	DNQ	11	DNS														0
33	Lagorce															Ret	11	0
35	Dalmas												Ret	14				0
36	Adams											Ret		16				0
37	Schiattarella														19		Ret	0
	Suzuki		Ret															0
	Senna	Ret	Ret	Ret														0
	Gachot	Ret	DNQ	Ret	Ret	Ret	Ret	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	0
	Noda														Ret	Ret	Ret	0
	Deletraz																Ret	0
	Belmondo	DNQ	DNQ	DNQ	Ret	Ret	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	DNQ	0
	Alliot										Ret	Ret						0
	Montermini					DNQ												0
	Inoue															Ret		0
Pozita	Piloti	BRA	PAC	SMR	MON	ESP	CAN	FRA	GBR	GER	HUN	BEL	ITA	POR	EUR Stampa:Country data the European Union	JPN	AUS	Pikë

	Ngjyra / Rezultatet
	Fitues
	i dyti
	i treti
	Mbaroi, me pikë
	Mbaroi, pa pikë
	Nuk mbaroi (Ret)
	Nuk u kualifikua (DNQ)
	Diskualifikim (DSQ)
	S'ka marr pjesë / përjashtuar (Ex)

Statistikat e konstruktorëve

Pozita	Ekipi	Shasia	Motori	Goma	Pikë	Fitore	Podiume	Pol pozita
1	Williams-Renault	FW16 FW16B	RS6 3.5 V10	G	118	7	13	6
2	Benetton-Ford	B194	ECA Zetec-R 3.5 V8	G	103	8	12	6
3	Ferrari	412T1 412T1B	043 3.5 V12	G	71	1	11	3
4	McLaren-Peugeot	MP4/9	A6 3.5 V10	G	42		8
5	Jordan-Hart	194	1035 3.5 V10	G	28		1	1
6	Tyrrell-Yamaha	023	OX10B 3.5 V10	G	13		1
7	Ligier-Renault	JS39B	RS6 3.5 V10	G	13		2
8	Sauber-Mercedes	C13	2175B 3.5 V10	G	12
9	Footwork-Ford	FA15	HBE7/8 3.5 V8	G	9
10	Minardi-Ford	M193 M194	HBC7/8 3.5 V8	G	5
11	Larrousse-Ford	LH94	HBF7/8 3.5 V8	G	2
12	Pacific-Ilmor	PR01	2175A 3.5 V10	G
13	Lotus-Mugen-Honda	107C 109	MF-351 HB 3.5 V10	G
14	Simtek-Ford	S941	HBD6 3.5 V8	G

Referimet

^ Bruce Jones (1995), The Ultimate Encyclopedia of Formula One Page 72, Line 16-18. The Book Company. ISBN 0-340-64889-9 - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.
^ Bruce Jones (1995), The Ultimate Encyclopedia of Formula One Page 72, Line 1-5. The Book Company. ISBN 0-340-64889-9 - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.
^ Bruce Jones (1995), The Ultimate Encyclopedia of Formula One Page 72, Line 19-25. The Book Company. ISBN 0-340-64889-9 - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.
^ Bruce Jones (1995), [The Ultimate Encyclopedia of Formula One] Page 72, Line 28-30. The Book Company. ISBN 0-340-64889-9 - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.
^ Bruce Jones (1995), The Ultimate Encyclopedia of Formula One Faqe 73, Line 9-16. The Book Company. ISBN 0-340-64889-9
^ Bruce Jones (1995), The Ultimate Encyclopedia of Formula One Faqe 73, Line 67-69. The Book Company. ISBN 0-340-64889-9
^ Bruce Jones (1995), The Ultimate Encyclopedia of Formula One Page 73, Line 61-65. The Book Company. ISBN 0-340-64889-9

Shih edhe

Lidhje të jashtme

[1] Bruce Jones (1995), The Ultimate Encyclopedia of Formula One Page 72, Line 16-18. The Book Company. ISBN 0-340-64889-9 - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.

[2] Bruce Jones (1995), The Ultimate Encyclopedia of Formula One Page 72, Line 1-5. The Book Company. ISBN 0-340-64889-9 - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.

[3] Bruce Jones (1995), The Ultimate Encyclopedia of Formula One Page 72, Line 19-25. The Book Company. ISBN 0-340-64889-9 - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.

[4] Bruce Jones (1995), [The Ultimate Encyclopedia of Formula One] Page 72, Line 28-30. The Book Company. ISBN 0-340-64889-9 - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.

[5] Bruce Jones (1995), The Ultimate Encyclopedia of Formula One Faqe 73, Line 9-16. The Book Company. ISBN 0-340-64889-9

[6] Bruce Jones (1995), The Ultimate Encyclopedia of Formula One Faqe 73, Line 67-69. The Book Company. ISBN 0-340-64889-9

[7] Bruce Jones (1995), The Ultimate Encyclopedia of Formula One Page 73, Line 61-65. The Book Company. ISBN 0-340-64889-9

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]