Halil Sherif Pasha (Turqisht: Halil Şerif Paşa; 20 qershor 1831 – 12 janar 1879) ishte një burrë shteti, diplomat dhe koleksionist arti osmano-egjiptian, i cili jetoi gjatë periudhës së Tanzimatit. Koleksioni i tij u përshkrua nga Théophile Gautier si "i pari që u formua ndonjëherë nga një fëmijë i Islamit". Për më tepër, ai ishte i përfshirë në çështjet diplomatike pas Luftës së Krimesë. Ai shërbeu edhe si ministër i jashtëm osman.

Halil Sherif Pasha
Të dhëna vetjake
U lind më20 qershor 1831
Kajro, Ejaleti i Egjiptit, Perandoria Osmane
Vdiq më12 janar 1879
Kostandinopoja, Perandoria Osmane
NënshtetësiaOsman

Me prejardhje turko-shqiptare, Halili lindi në KajroEgjiptit në rezidencën e Muhamed Aliut të Egjiptit. Babai i Halilit, Muhamed Sherif Pasha, me prejardhje shqiptare (vdiq më 13 shkurt 1865), kishte emigruar në Egjipt nga Kavalla (në atë që sot është Greqia veriore) për të shërbyer si kapiten në ushtrinë e Muhamed Aliut, duke bërë një pasuri të madhe në këtë proces. Muhamed Sherif Pasha dërgoi Halilin, së bashku me vëllezërit e tij Ali Pashë Sherifin (1834–1897) dhe Osmanin, për t'u shkolluar në École Militaire Égyptienne (Shkolla Ushtarake Egjiptiane), të cilën Muhamed Ali Pasha e kishte ngritur në Paris më 1844. Halili filloi postin e tij të parë zyrtar më 1855 si Komisioner në Ekspozitën Ndërkombëtare në Paris atë vit. Ai hyri në shërbimin diplomatik osman në 1856, duke shërbyer si një nga të plotfuqishmit që negocioi fundin e Luftës së Krimesë, dhe më pas si ambasador në Athinë dhe Shën Petersburg, në të cilat poste filloi të mblidhte art. Ai nuk e pëlqeu të ftohtin e Shën Petersburgut dhe kështu u tërhoq në një kapacitet privat në Paris në mesin e viteve 1860, duke marrë me qira dhoma të shtrenjta nga koleksionisti anglez Lord Hertford në Rue Taitbout dhe duke u bërë një lojtar i famshëm, koleksionist arti dhe mbrojtës.

Ai u njoh me Gustave Courbet nga Sainte-Beuve dhe porositi Le Sommeil (Të Fjeturit) dhe L'Origine du monde prej tij. Piktura e fundit ka të ngjarë të jetë e të dashurit të tij të atëhershëm, Constance Quéniaux.[1] Ai gjithashtu bleu Le Bain turc (Banjo turke) nga Ingres dhe vepra të tjera të Delacroix, Troyon, Daubigny, Meissonier, Corot, Rousseau dhe Gérôme.. Veprat që dihet se kanë qenë në pronësi të Halil Sherif Pashës përfshijnë:

  • Eugène Delacroix, The Murder of the Bishop of Liège (tani në Louvre, Paris)
  • Eugène Delacroix, The Women of Algiers (Një version është në Louvre, Paris, por është e paqartë nëse ky është ai në pronësi të Halilit)
  • Eugène Delacroix, Tasso in the Hospital of St Anna at Ferrara (Buhrle private collection, Zurich)
  • Eugène Delacroix, Tam o' Shanter (pas poemës nga Robert Burns) (Castle Museum, Nottingham)
  • Eugène Delacroix, Arab Cavalry Practising a Cavalry Charge (Fabre Museum, Montpellier)

Në janar 1868 ai shiti koleksionin e tij të artit pak para se të largohej për t'u bërë ambasador osman në Vjenë, duke u larguar kështu nga Parisi vetëm dy vjet para Luftës Franko-Prusiane. Pas postimit në Vjenë, ai u transferua në Stamboll dhe u martua me Princeshën Nazli Fazl, vajzën e një reformatori të shquar të kohës, Mustafa Fazıl Pasha.[2] Në vitin 1877, ai u kthye në Paris si ambasador osman për disa muaj, por u shkarkua nga posti i tij në shtator të atij viti. Halil Sherif Pasha vdiq në Stamboll më 12 janar 1879. Disa burime e shënojnë vdekjen e tij si pasojë e goditjes së nxehtësisë, ndërsa ishte ulur mbi një kalë gjatë paradës së pranimit të Abdul Hamid II. Sidoqoftë, parada e pranimit ishte në gusht 1876.

Referime

Redakto
  1. ^ Ludivine Trichot (25 shtator 2018). "Le fabuleux destin de Constance Quéniaux, la femme représentée dans L'Origine du monde". Le Figaro (në frëngjisht). Marrë më 27 shtator 2018.
  2. ^ Local/global : women artists in the nineteenth century (në anglisht). Aldershot [England]: Ashgate. 2006. ISBN 0754631974. OCLC 60776816.