Wikipedia

Hedhja e diskut

This is the stable version, checked on 1 tetor 2023. 6 pending changes await review.

Hedhja e diskut është një ngjarje në udhë dhe fushë në të cilën një atlet hedh një disk të rëndë në përpjekje për të kapur një largësi sa më të madhe se konkurrentët e tyre. Është një sport i lashtë, siç tregohet nga statuja e Myron Discobolus-it e shekullit të pestë para Krishtit. Edhe pse nuk është pjesë e pentathlonit të tanishëm, ai ishte një nga ngjarjet e pentathlonit të lashtë grek, i cili mund të datohet të paktën në 708 para Krishtit, [1] dhe është pjesë e dekathlonit modern.

Atletikë

Hedhja e diskut

Kampioni olimpik gjerman Robert Harting në 2012.
Rekordet botërore
Meshkuj  Jürgen Schult (GDR) 74.08 m (1986)
Femra  Gabriele Reinsch (GDR) 76.80 m (1988)
Rekordet olimpike
Meshkuj  Virgilijus Alekna (LTU) 69.89 m (2004)
Femra  Martina Hellmann (GDR) 72.30 m (1988)
Rekordet e Kampionatit Botëror
Meshkuj  Daniel Ståhl (SWE) 71.46 m (2023)
Femra  Martina Hellmann  (GDR) 71.62 m (1987)

Historia

Redakto
 
Kopje moderne e Diskophorosit, që i atribuohet Alkamenesit

Sporti i hedhjes së diskut daton si një ngjarje në Lojërat Olimpike origjinale të Greqisë së Lashtë. [2] Sporti u ringjall në Magdeburg nga mësuesi i gjimnastikës Christian Georg Kohlrausch dhe studentët e tij në vitet 1870. [3] Gara e organizuar e meshkujve u rifillua në fund të shekullit të 19-të dhe ka qenë pjesë e Lojërave Olimpike Verore moderne që nga gara e parë moderne, Lojërat Olimpike Verore të 1896-ës . Pamjet e hedhësve të diskut u shfaqën dukshëm në reklamat për lojërat e hershme moderne, të tilla si pulla për mbledhjen e fondeve për Lojërat e 1896-ës dhe posterat kryesorë për Lojërat Olimpike Verore të 1920 dhe 1948. Sot, sporti i diskut është një pjesë rutinë e takimeve moderne të sportit në të gjitha nivelet dhe ruan një vend veçanërisht ikonik në Lojërat Olimpike.

 
Posteri kryesor për Lojërat Olimpike Verore 1920

Atleti i parë modern që hodhi diskun duke rrotulluar të gjithë trupin ishte František Janda-Suk nga Bohemia ( Republika Çeke e sotme). [4] Janda-Suk shpiku këtë teknikë kur studioi pozicionin e statujës së famshme të Discobolus . Pas vetëm një viti zhvillim të teknikës, ai fitoi një medalje argjendi në Lojërat Olimpike të vitit 1900.

Rregulloret

Redakto

Ngjarja qëndron në hedhjen e një disku, me peshë ose madhësi në varësi të konkurrentit. Burrat dhe gratë hedhin disqe me madhësi të ndryshme, me madhësi dhe pesha të ndryshme në varësi të moshës. Pesha e diskut rregullohet ose nga Atletika Botërore për ndërkombëtare ose Udha dhe Fusha SHBA për Shtetet e Bashkuara.

Peshat ndërkombëtare [5]
Mosha Burra Gratë
≤17 1.5 kg 1 kg
18-19 1.75 kg 1 kg
20-49 2 kg 1 kg
50-59 1.5 kg 1 kg
60-74 1 kg 1 kg
75+ 1 kg 0.75 kg
 
Disku (2 kg), Atletika Botërore e certifikuar për gara
 
Pamje anësore
 
Seksioni gjatësor (skematik)

Disku tipik ka anët e bëra prej plastike, druri, tekstili me fije qelqi, fibre karboni ose metali me një buzë metalike dhe një bërthame metalike për të arritur peshën e duhur. Buza duhet të jetë e lëmuar, pa vrazhdësi ose kapje gishtash. Një disk me më shumë peshë në buzë prodhon një implus më të madh këndor për çdo shpejtësi të caktuar rrotullimi, dhe kështu më shumë qëndrueshmëri, megjithëse është më i vështirë për t'u hedhur. Megjithatë, një peshë më e lartë e buzës, nëse hidhet siç duhet, mund të çojë në një gjuajtje më të gjatë.

Për të bërë një gjuajtje, garuesi fillon në një rreth me diametër 2,5 m , i cili futet në një shtresë betoni prej 20 milimetrash. Hedhësi zakonisht merr një qëndrim fillestar duke u kthyer në të kundërt nga drejtimi i gjuajtjes. Më pas ai rrotullohet në të kundërt të akrepave të orës (nga e djathta)  1+1⁄2 herë ndërsa qëndron brenda rrethit për të ndërtuar vrull përpara se të lëshojë diskun. Disku duhet të ulet brenda një sektori rrethor 34,92º që është i përqendruar në rrethin e hedhjes. Rregullat e garës për diskun janë praktikisht identike me ato të hedhjes së gjyles, me përjashtim të faktit që rrethi është më i madh, nuk përdoret një tabelë ndalimi dhe nuk ka rregulla të formës në lidhje me mënyrën e hedhjes së diskut.


Lëvizja bazë është një lëvizje e krahut të dorës së përparme. Disku rrotullohet nga gishti tregues ose nga gishti i mesit i dorës që hedh. Gjatë fluturimit, disku rrotullohet në drejtimin orar kur shihet nga lart për një gjuajtës me dorën e djathtë dhe në të kundërt për një gjuajtës sallaks. Përveç arritjes së impulsit maksimal gjatë hedhjes së diskut, largësia e diskut përcaktohet edhe nga trajektorja që len hedhësi, si dhe nga sjellja aerodinamike e diskut. Në përgjithësi, hedhjet në një erë mesatare të kundërt arrijnë distancën maksimale. Gjithashtu, një diskut me rrotullim më të shpejtë jep stabilitet më të madh xhiroskopik. Teknika e hedhjes së diskut është mjaft e vështirë për t'u zotëruar dhe kërkon shumë përvojë për t'u përsosur; kështu që shumica e hedhësve më të mirë janë 30 vjeç ose më shumë.

 
Diskuhedhës, tondo i një kiliksi nga Piktori Kleomelos, Muzeu i Luvrit
 
Kopje moderne e Discobolusit të Myronit në Kopshtin Botanik të Universitetit të Kopenhagenit, Danimarkë

Fazat

Redakto

Teknika e diskut mund të ndahet në faza. Qëllimi është të transferohesh nga mbrapa në pjesën e përparme të rrethit të hedhjes duke u rrotulluar nëpër një rreth e gjysmë. Shpejtësia e dorëzimit është e lartë dhe shpejtësia rritet gjatë hedhjes (ngadalë në të shpejtë). Teknika e saktë përfshin ngritjen e torkut rrotullues në mënyrë që forca maksimale të mund të zbatohet në disk gjatë dorëzimit. [6]

 
Rutger Smith në fazat e hedhjes së diskut

Fillimisht, gjuajtësi zë pozicionin e tij në rrethin e hedhjes, duke e shpërndarë peshën e tij trupore në mënyrë të barabartë mbi të dyja këmbët, të cilat janë larg afërsisht sa gjerësia e shpatullave. Ata përkulen në mënyrë që të përvetësojnë një qëndrim më efikas për të filluar, ndërkohë që i ngarkojnë paraprakisht muskujt e tyre në mënyrë izometrike ; kjo do t'i lejojë ata të fillojnë më shpejt dhe të arrijnë një hedhje më të fuqishme. Më pas ata fillojnë fazën e shkëputjes, e cila vendos tonin për të gjithë hedhjen; ritmi i tërheqjes dhe hedhjes është shumë i rëndësishëm.

Përqendrimi në ritëm mund të sjellë qëndrueshmëri për të arritur në pozicionet e duhura që u mungojnë shumë gjuajtësve. Ekzekutimi i një gjuajtje të shëndoshë të diskut me teknikë solide kërkon baraspeshë të përsosur. Kjo vjen për shkak se gjuajtja është një lëvizje vijëdrejtë e kombinuar me një rrotullim një e gjysmë dhe një mjet në fund të një krahu. Kështu, një hedhës i mirë i diskut duhet të ruajë baraspeshën brenda rrethit. [7]

Për një gjuajtës me dorën e djathtë, faza tjetër është lëvizja e peshës mbi këmbën e majtë. Nga ky pozicion ngrihet këmba e djathtë dhe atleti 'vrapon' nëpër rreth. Ekzistojnë teknika të ndryshme për këtë fazë ku këmba lëkundet në një shtrirje të vogël ose të madhe, disa atletë kthehen në thembrën e majtë (p.sh. Ilke Wylluda [8] ) por kthimi në shputën e këmbës është shumë më i zakonshëm.

Qëllimi është të ulet në 'pozicion fuqie', këmba e djathtë duhet të jetë në qendër dhe thembra nuk duhet të prekë tokën në asnjë pikë. Këmba e majtë duhet të ulet shumë shpejt pas së djathtës. Pesha duhet të jetë kryesisht mbi këmbën e pasme me sa më shumë çift rrotullues të jetë e mundur në trup - kështu që krahu i djathtë të jetë i lartë dhe shumë prapa. Kjo është shumë e vështirë për t'u arritur.

Ath.# Perf.# Hedhja Atleti Shteti Data Vëndi Ref.
1 1 74.08 m Jürgen Schult Gjermania Lindore 06 QER 1986 Neubrandenburg
2 2 73.88 m Virgilijus Alekna   Lithuania 03 GUSHT 2000 Kaunas
3 3 73.38 m Gerd Kanter   Estonia 04 SHTA 2006 Helsingborg
4 72.02 m Kanter #2 03 MAJ 2007 Salinas
5 71.88 m Kanter #3 08 MAJ 2008 Salinas
4 6 71.86 m Yuriy Dumchev   Soviet Union 29 MAJ 1983 Moscow
Daniel Ståhl   Sweden 29 QER 2019 Bottnaryd [9]
Kristjan Čeh   Slovenia 16 QER 2023 Jõhvi [10]
7 9 71.84 m Piotr Małachowski   Poland 08 QER 2013 Hengelo
8 10 71.70 m Róbert Fazekas   Hungary 14 KORR 2002 Szombathely
11 71.64 m Kanter #4 25 QER 2009 Kohila
12 71.56 m Alekna #2 25 KORR 2007 Kaunas
9 13 71.50 m Lars Riedel   Germany 03 MAJ 1997 Wiesbaden
14 71.47 m Ståhl #2 21 QER 2022 Uppsala [11]
15 71.46 m Ståhl #3 21 GUSHT 2023 Budapest [12]
16 71.45 m Kanter #5 29 PRI 2010 Chula Vista
Ståhl #4 16 QER 2023 Jõhvi [10]
18 71.40 m Ståhl #5 10 KORR 2021 Bottnaryd
19 71.37 m Ståhl #6 10 GUSHT 2020 Sollentuna
10 20 71.32 m Ben Plucknett   United States 04 QER 1983 Eugene
21 71.29 m Ståhl #7 29 QER 2017 Sollentuna
22 71.27 m Čeh #2 21 MAJ 2022 Birmingham [13]
11 23 71.26 m John Powell   United States 09 QER 1984 San Jose
Rickard Bruch   Sweden 15 NËN 1984 Malmö
Imrich Bugár   Czechoslovakia 25 MAJ 1985 San Jose
14 71.18 m Art Burns   United States 19 KORR 1983 San Jose
15 71.16 m Wolfgang Schmidt   East Germany 09 GUSHT 1978 Berlin
16 71.14 m Anthony Washington   United States 22 MAJ 1996 Salinas
17 71.06 m Luis Delís   Cuba 21 MAJ 1983 Havana
18 71.00 m Mykolas Alekna   Lithuania 29 PRI 2023 Berkeley [14]
19 70.98 m Mac Wilkins   United States 09 KORR 1980 Helsinki
20 70.82 m Aleksander Tammert   Estonia 15 PRI 2006 Denton
21 70.78 m Fedrick Dacres   Jamaica 16 QER 2019 Rabat [15]
22 70.68 m Lukas Weißhaidinger   Austria 19 MAJ 2023 Schwechat [16]
23 70.66 m Robert Harting   Germany 22 MAJ 2012 Turnov
24 70.54 m Dmitriy Shevchenko   Russia 07 MAJ 2002 Krasnodar
25 70.42 m Simon Pettersson   Sweden 06 GUSHT 2022 Norrköping [17]

Stampa:Olympic medalists in men's discus throw

  1. ^ "Sports – List of Summer and Winter Olympic Sports". olympic.org. 14 janar 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ "Discus Throwing | Encyclopedia.com". www.encyclopedia.com. Marrë më 2020-03-11. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ "History of Discus". www.discusnada.org. Marrë më 2020-03-11. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ "Discus Throw". site.dev.aws.worldathletics.org. Marrë më 2020-10-26. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ "Book of Rules | Official Documents". www.worldathletics.org. Marrë më 2020-03-11. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ Rosenbaum, Mike (2018-12-11). "How to Throw a Discus Step-By-Step". LiveAbout. Marrë më 2020-03-11. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Cappos, Scott. "Shot Put and Discus Technique and Training". Digital Track and Field. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ throwhammer (13 shtator 2010). "wyludda discus throw 1996 olympics". Arkivuar nga origjinali më 20 prill 2023. Marrë më 8 shtator 2023 – nëpërmjet YouTube. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: BOT: Gjendja e adresës origjinale është e panjohur (lidhja)
  9. ^ "Stahl goes to equal fourth on the world all-time discus list with 71.86m". European Athletics. 29 qershor 2019. Marrë më 20 korrik 2019. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ a b "Ceh and Stahl throw beyond 71 metres in Jöhvi". World Athletics. 17 qershor 2023. Marrë më 19 qershor 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  11. ^ "Daniel Ståhl with the best new year in the world in Uppsala". rockedbuzz.com. 21 qershor 2022. Marrë më 22 qershor 2022. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  12. ^ "Discus Throw Final Result" (PDF). World Athletics. 21 gusht 2023. Marrë më 26 gusht 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  13. ^ Jess Whittington (21 maj 2022). "Ceh and Mihambo fabulous in the field in Birmingham". World Athetlics. Marrë më 10 qershor 2022. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ "Alekna throws 71.00m in Berkeley, Crouser and Ealey win at Drake Relays | REPORTS | World Athletics". worldathletics.org. Marrë më 2023-05-02. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ "Discus Throw Results" (PDF). sportresult.com. 16 qershor 2019. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 2019-06-23. Marrë më 23 qershor 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  16. ^ "Lukas Weisshaidinger was responsible for the super throw – in the 70-meter club". postsen.com. 20 maj 2023. Marrë më 28 maj 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  17. ^ "Drömdiskus på SM – Simon 70.42 och Daniel 70.29". SF (në suedisht). 6 gusht 2022. Marrë më 28 maj 2023.
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Hedhja_e_diskut&oldid=2595861"