Wikipedia

Himni i Flamurit

himni kombëtar i Shqipërisë

“Himni i Flamurit" është himni kombëtar i Shqipërisë, i miratuar në vitin 1912. Muzika e saj rrjedh nga kënga patriotike rumune "Pe-al nostru steag e scris Unire", kompozuar nga Ciprian Porumbescu. [1] Teksti, i cili është i afërt me tekstin origjinal rumune, është shkruar nga poeti shqiptar Asdreni . Himni fillimisht titullohej “Betimi mbi Flamur". [2]

Fletë e thjeshtë muzikore instrumentale e himnit të Shqipërisë. About this soundVersioni instrumental i Bandës së Marinës së SHBA (një varg) (help·info)

Historia 

Redakto
 
Interpretuar në shtator 1918 nga tenori Arbëresh Giuseppe Mauro, i ndihmuar nga producenti muzikor dhe patrioti i lëvizjes kombëtare Spiridon Ilo
Problems playing this file? See media help.

Më 21 prill 1912, "Betimi mbi Flamur" u botua për herë të parë si poezi në Liri e Shqipërisë, një gazetë shqiptare në Sofje, Bullgari. Më vonë u shtyp në një vëllim me poezi të Drenovës me titull Ëndra e lotë që u botua në Bukuresht. Sipas kujtimeve të Lasgush Poradecit, himni i krijuar nga përshtatja e tekstit me muzikën, fillimisht nuk ishte menduar të ishte himn kombëtar, por u pëlqye aq shumë nga populli, sa u shpall si himni kombëtar në 1912, dhe pikërisht me muzikën e tij u ngrit flamuri shqiptar gjatë Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë në Vlorë. [2]

Muzika

Redakto

Një muzikolog hungarez, György Ligeti, mendoi se muzika e kompozuar nga Porumbescu i ka rrënjët në traditat muzikore gjermane dhe austriake, megjithëse ky nuk është një shpjegim përfundimtar novator i ndikimit të saj dhe krijimit të mëvonshëm. Është një pikëpamje e bazuar në edukimin muzikor të Porumbeskut, pasi ai kishte studiuar në Universitetin e Muzikës dhe Arteve Performuese, Vjenë. Mendimin e ka ndarë edhe muzikologu shqiptar Ramadan Sokoli. [2]

Teksti i këngës

Redakto

Gjysma e dytë e çdo vargu konsiderohet refren dhe përsëritet. Zakonisht, në ngjarjet sportive midis ekipeve kombëtare, kryhet vetëm vargu i parë.

Tekste zyrtare

Redakto
Origjinali shqip [3] [4] [a] Transkriptimi IPA [b] Perkthim anglisht

I
Rreth flamurit të përbashkuar
Me një dëshir' e një qëllim,
Të gjith' atij duke u betuar[c]
Të lidhim besën për shpëtim.
𝄆 Prej lufte veç ai largohet
Që është lindur tradhëtor,
Kush është burrë nuk frigohet,
Po vdes, po vdes si një dëshmor! 𝄇[d]

II
Në dorë armët do t'i mbajmë,
Të mbrojmë atdheun në çdo kënd,
Të drejtat tona ne s'i ndajmë;
Këtu armiqtë s'kanë vend![e]
𝄆 Se Zoti vetë e tha me gojë
Që kombe shuhen përmbi dhe,
Po Shqipëria do të rrojë;[d]
Për të, për të luftojmë ne! 𝄇

III
O Flamur, flamur, shenj' e shenjtë
Tek ti betohemi këtu
Për Shqipërin' atdheun e shtrenjtë,[f]
Për nder' edhe lavdimn e tu.
𝄆 Trim burrë quhet dhe nderohet
Atdheut kush iu bë therror.
Përjetë ai do të kujtohet
Mbi dhe, nën dhe si një shenjtor! 𝄇

1
[rɛθ̟ fla.mu.ɾit tə pəɾ.baʃ.ku.aɾ]
[mɛ ɲə də.ʃiɾ ɛ ɲə c͡çə.ɫim |]
[tə ɟ͡ʝiθ̟ a.tij du.kɛ‿u bɛ.tu.aɾ]
[tə li.ð̟im bɛ.sən pəɾ ʃpə.tim ‖]
𝄆 [pɾɛj luf.tɛ vɛt͡ʃ a.i laɾ.gɔ.hɛt]
[c͡çə əʃ.tə lin.duɾ tɾa.ð̟ə.tɔɾ |]
[kuʃ əʃ.tə bu.rə nuk fɾi.kɔ.hɛt |]
[pɔ‿vdɛs | pɔ‿vdɛs si ɲə dəʃ.mɔɾ ‖] 𝄇

2
[nə dɔ.ɾə aɾ.mət dɔ ti‿mbaj.mə |]
[tə‿mbɾɔj.m‿at.ð̟ɛ.un nə‿t͡ʃdɔ kənd |]
[tə dɾɛj.tat tɔ.na nɛ si‿ndaj.mə |]
[kə.tu aɾ.mic͡ç.tə ska.nə vɛnd ‖]
𝄆 [sɛ zɔ.ti vɛ.t‿ɛ θ̟a mɛ gɔ.jə]
[c͡çə kɔm.bɛ ʃu.hɛn pəɾm.bi ð̟ɛ |]
[pɔɾ ʃc͡çi.pə.ɾi.a dɔ tə rɔ.jə |]
[pəɾ tə | pəɾ tə luf.tɔj.mə nɛ ‖] 𝄇

3
[ɔ fla.muɾ | fla.muɾ ʃɛɲ ɛ ʃɛɲ.tə]
[tɛk ti bɛ.tɔ.hɛ.mi kə.tu]
[pəɾ ʃc͡çi.pə.ɾi.n‿at.ð̟ɛu̯n ɛ ʃtɾɛɲ.tə |]
[pəɾ‿ndɛɾ ɛ.ð̟ɛ lav.dimn‿ɛ tu ‖]
𝄆 [tɾim bu.rə c͡çu.hɛt ð̟ɛ‿ndɛ.ɾɔ.hɛt]
[at.ð̟ɛ.ut kuʃ iu̯ bə θ̟ɛ.rɔɾ ‖]
[pəɾ.jɛ.t‿a.i dɔ tə kuj.tɔ.hɛt]
[mbi ð̟ɛ | nən ð̟ɛ si ɲə ʃɛɲ.tɔɾ ‖] 𝄇

I
Around our flag we stand united,
With one wish and one goal,
A sacred oath we bestow upon it
Proclaiming loyalty for our salvation.
𝄆 From war abstains only he,
Who a traitor is born,
He who is a true man is not frightened,
But dies a martyr to the cause. 𝄇[g]

II
With weapons in our hands a-brandished,
We will defend our fatherland,
Our sacred rights we’ll not relinquish,
The foe has no place in our land.
𝄆 For God himself proclaimed:
Some nations of the earth shall wane,
But Albania will live, will thrive Albania.
For her, for her we fight. 𝄇

III
O Flag, flag, you sacred symbol
Upon you we now swear
For Albania, our dear fatherland
For honour and your glory.
𝄆 Brave man is named and honoured
The one who sacrificed himself for the fatherland
Forever he will be remembered
On earth and under as a saint! 𝄇[11]

Në alfabete të tjera

Redakto

Alfabeti i shqipes historikisht është shkruar me një sërë alfabetesh të ndryshme. [h]

Alfabeti Bashkimi Alfabeti i Stambollit Alfabeti Agimi

I
Rréth flamurit te perbashkuar
Me nje deshir' é nje qellim,
Te gjith' atij duké u betuar
Te lidhim bésen per shpetim.
𝄆 Prej lufté vec ai largohét
Qe eshte lindur tradhetor,
Kush eshte burre nuk frikohét,
Por vdés, por vdés si nje Deshmor! 𝄇

II
Ne dore armet do t'i mbajme,
Te mbrojme atdhéun ne cdo kend,
Te dréjtat tona né s'i ndajme;
Ketu armiqte s'kane vend!
𝄆 Sé Zoti véte é tha mé goje
Ce kombé shuhén permbi dhé,
Po Shqiperia do te rroje;
Per te, per te luftojme né! 𝄇

III
O Flamur, flamur, shénj' é shénjte
Ték ti bétohémi ketu
Per Shqiperine, atdhéun é shtrénjte,
Per ndér' édhé lavdimn é tu.
𝄆 Trim burre cuhét dhé ndérohét
Atdhéut kush iu be thérror.
Perjéte ai do te kujtohét
Mbi dhé, nen dhé si gne shégntor! 𝄇

I
Ρεθ flamurit te perbaσkuar
Me ŋe deσir ε ŋe qeλim,
Te γiθ atij dukε u betuar
Te liδim bεsen per σpetim.
𝄆 Prej luftε veç ai largohεt
Qe eσte lindur traδetor,
Kuσ eσte buρe nuk frikohεt,
Por vdεs, por vdεs si ŋe Deσmor! 𝄇

II
Ne dore armet do ti mbajme,
Te mbrojme atδεun ne çdo kend,
Te drεjtat tona nε si ndajme;
Ketu armiqte skane vend!
𝄆 Sε Zoti vεte ε θa mε goje
Qe kombε σuhεn permbi δε,
Po Ϲqiperia do te ρoje;
Per te, per te luftojme nε! 𝄇

III
O Flamur, flamur, σεŋ ε σεŋte
Tεk ti bεtohεmi ketu
Per Ϲqiperine, atδεun ε σtrεŋte,
Per ndεr εδε lavdimn ε tu.
𝄆 Trim buρe quhεt δε ndεrohεt
Atδεut kuσ iu be θερor.
Perjεte ai do te kujtohεt
Mbi δε, nen δε si ŋe σεŋtor! 𝄇

I
R̃eþ flamurit tə pərbaškuar
Me ńə dəšir' e ńə ḱəłim,
Tə ǵiþ' atij duke u betuar
Tə liđim besən pər špətim.
𝄆 Prej lufte več ai largohet
Ḱə əštə lindur trađətor,
Kuš əštə bur̃ə nuk frigohet,
Po vdes, po vdes si ńə dəšmor! 𝄇

II
Nə dorə armət do t'i mbajmə,
Tə mbrojmə atđeun nə čdo kənd,
Tə drejtat tona ne s'i ndajmə;
Kətu armiḱtə s'kanə vend!
𝄆 Se Zoti vetə e þa me gojə
Ḱə kombe šuhen pərmbi đe,
Po Šḱipəria do tə r̃ojə;
Pər tə, pər tə luftojmə ne! 𝄇

III
O Flamur, flamur, šeń' e šeńtə
Tek ti betohemi kətu
Pər Šḱipərin' atđeun e štreńtə,
Pər nder' eđe lavdimn e tu.
𝄆 Trim bur̃ə ḱuhet đe nderohet
Atđeut kuš iu bə þer̃or.
Pərjetə ai do tə kujtohet
Mbi đe, nən đe si ńə šeńtor! 𝄇

Shënime

Redakto
  1. ^ Apostrophes represent the elision of word-final ë's, and representation of this among different sources varies.
  2. ^ See Help:IPA/Albanian and Albanian phonology.
  3. ^ Atij ("it") is sometimes replaced with atje (Stampa:IPA-sq; "there"),[5] and duke u is sometimes written duk' iu,[6][3] duk' ju[7][8] or similar.
  4. ^ a b Po ("but") is sometimes written por,[9][5] an ancestral form.[10]
  5. ^ Alongside the standard form vend ("place") one can also find the variant vënd,[11][5] found in most Tosk dialects, with which the lyrics were originally written, as evidenced by the now lost rhyme with kënd.
  6. ^ Për ("for") is sometimes written pë,[3][7] and atdheun ("homeland") is sometimes written atdhenë.[7][12]
  7. ^ Only when the first verse alone is performed.
  8. ^ See Albanian alphabet and its references.

Referime

Redakto
  1. ^ "Himni kombëtar". 2009-10-26. Arkivuar nga origjinali më 26 tetor 2009. Marrë më 2013-03-25. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ a b c Tole, Vasil. "Edhe një herë rreth himnit tonë kombëtar". Arkivuar nga origjinali më 8 qershor 2023. Marrë më 17 nëntor 2014. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ a b c "Himni I Flamurit". teksteshqip. Arkivuar nga origjinali më 2019-08-19. Marrë më 2019-08-19. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ Canco, Dhimitër (1999). Epiri: vështrim historik dhe etnografik. Botimet Toena. ISBN 978-99927-1-180-4.
  5. ^ a b c Italy. Esercito. Corpo di stato maggiore. Ufficio propaganda (1941). Per te, solidato d'Albania (në italisht). fq. 41.
  6. ^ Shkurtaj, Gjovalin; Hysa, Enver (2001). Gjuha shqipe për të huajt dhe shqiptarët jashtë Atdheut. Botimet Toena. fq. 274. ISBN 978-99927-1-454-6.
  7. ^ a b c Albania (2002). Fletorja zyrtare e Republikës së Shqipërisë: botim i Kuvendit Popullor. Kuvendi. fq. 1427.
  8. ^ Dako, Christo Anastas (1920). Mjeshtërija për të mësuarë gjuhën Anglisht. fq. 86.
  9. ^ Demo, Constantine A. (1960). Shqipëtarët Në Amerikë: Imigrantët E Parë (në anglisht). Society "Fatbardhësia" of Katundi. fq. 95.
  10. ^ Makartsev, Maxim (2020-12-11). "Grammaticalization of Progressive Aspect in a Slavic Dialect in Albania". Journal of Language Contact. 13 (2): 428–458. doi:10.1163/19552629-bja10012. ISSN 1955-2629. S2CID 234549830. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ a b "Hymni Shqiptar [Albanian Anthem]". Albcan.ca. Shoqata Bashkesia Shqiptaro Kanadeze [Albanian Canadian Community Association]. Arkivuar nga origjinali më 2018-09-04. Marrë më 2019-08-19.
  12. ^ Canco, Dhimitër (1999). Epiri: vështrim historik dhe etnografik. Botimet Toena. fq. 92. ISBN 978-99927-1-180-4.

Linqe te jashtme

Redakto
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Himni_i_Flamurit&oldid=2727569"