Incidenti i Prizrenit (1999)
Incidenti i Prizrenit, i njohur gjithashtu në mesin e trupave gjermane si "E diela e përgjakshme", [1] ishte një konfrontim midis trupave të Forcave Gjermane të Kosovës (KFOR) që përparonin në Kosovë dhe skuadrave nga Ushtria Jugosllave në tërheqje. Të shtënat kanë ndodhur në qytetin e Prizrenit, më 13 qershor 1999. Trupat gjermane vranë një serb të armatosur në vend, ndërsa një tjetër vdiq nga plagët më vonë. Një ushtar gjerman u plagos nga zjarri i kundërt dhe raportohet se një grua është plagosur nga snajperët serbë. [2]
Historiku
RedaktoMë 12 qershor 1999, dy ditë pas miratimit të Rezolutës 1244 nga Këshilli i Sigurimit i OKB-së, Forca e Kosovës (KFOR-it) filloi të futet në Kosovë për të ndaluar armiqësitë e mëtejshme midis Shqiptarëvet dhe Serbëvet dhe për të koordinuar përpjekjet për të siguruar shpërndarjen e ndihma humanitare.
Ardhja e trupave gjermane
RedaktoNë orët e para të 13 qershorit rreth 100 ushtarë gjermanë mbërritën në Prizren nga Maqedonia për të siguruar qytetin edhe për 600 trupa të tjerë që hynë pasdite nga Shqipëria, 10 miles (16 km) në perëndim. Më herët, një Ushtria Jugosllave posta në vendkalimin kufitar Vërmicë, e liruar së fundmi nga 60 ushtarë, u plaçkit dhe u vandalizua.[3] Ushtarët gjermanë u pritën si çlirimtarë nga banorët etnikë shqiptarë. Një nga detyrat e tyre të para ishte ndarja e një turme civilësh shqiptarë dhe trupash jugosllave duke formuar një vijë njerëzore, pasi të parët sulmuan një kolonë serbësh civilë duke u larguar nga qyteti. Pati një ngecje të tensionuar, por në fund një oficer gjerman arriti t'i bindte serbët të tërhiqeshin.[3] Në vendkalimin kufitar Morinë, trupat gjermane i detyruan Serbët të largohen nga posta sipas orarit kur këta të fundit u përpoqën të fitonin më shumë kohë.[4]
Incidenti i të shtënave
RedaktoNdërsa trupat gjermane u futën në qendër të qytetit, përgjatë Lumbardhit, ata u pritën nga zjarri snajper nga një prej kodrave përreth dhe disa shtëpi; ata gjithashtu dyshohet se u qëlluan nga Kisha katolike. Ushtarët u mbuluan dhe kthyen zjarrin. Një grua civile raportohet se u plagos nga snajperët, ndërsa trupat gjermane u zhvendosën në pozicione mbrojtëse poshtë kodrës.[2] Një automjet luftarak gjerman shkrepi një shpërthim paralajmërues me qëllim të përgjithshëm Rheinmetall MG 3 mitraloz në një kamion të ushtrisë jugosllave që kalonte, pasi një ushtar jugosllav brenda markonte një AK-47 pushkë sulmi ndaj një turme shqiptare që tallej dhe qëlloi dy të shtëna në ajër.[3]
Në muzg, një veturë e verdhë Zastava automjet i tipit civil është parë duke iu afruar një transportuesi të blinduar gjerman jashtë Hotel Therandës, në qendër të qytetit. Pasagjeri prodhoi kishte një AK-47 dhe hapi zjarr ndaj transportuesit dhe kalimtarëve, të cilët ikën.[5] Ushtarët gjermanë në automjetin e blinduar, të mbështetur nga një Tank Leopard 2 që montuan një pengesë në rrugë,[6] qëlloi prapa.[5] Tre parashutistë qëlluan ndaj makinës me Heckler & Koch G36 bashkë me pushkët e sulmit, nga një zyrtari jo i porositur me pistoletën e tij 9mm dhe me mitralozë 7.62 mm të montuar në frëngji. Zjarri i kombinuar vrau shoferin menjëherë dhe plagosi rëndë revolvistin. Një ushtar gjerman në transportuesin e blinduar u plagos në krah,[5][7] duke u bërë viktima e parë e operacionit të përgjithshëm paqeruajtës.[3] Gjermanët qëlluan gjithsej 180 fishekë pushke dhe 40 fishekë mitralozi.[1] Fuqia gjermane e zjarrit ishte aq e fortë sa e shtyu makinën prapa. Pasagjeri përfundimisht vdiq nga plagët e tij.[1] [8][9][10] Të shtënat zgjatën 20 minuta.[11] Gjermanët thanë se dy individët në makinë, që të dy serbë, mbanin granata dhe armë gjysmë automatike.[2]
Udhëheqësi i togës Lejtënant David Ferk, i cili dha urdhrin për të ndezur përsëri, iu dha Kryqi i artë i Nderit për Vepra të Jashtëzakonshme Nga Ministri gjerman I Mbrojtjes Rudolf Scharping.[1]
Pasojat
RedaktoKomandanti i brigadës së KFOR-it në Prizren, Gjenerali Fritz von Korff tha: "Megjithëse mund të mos kemi gjithçka nën kontroll aktualisht, kemi prani të mjaftueshme në qytet për të besuar se do të ketë një tërheqje të sigurt (Jugosllave)." Ai gjithashtu paralajmëroi se Prizreni ishte ende një "vend i rrezikshëm".[2]
Civilët e armatosur serbë vendosën një postbllok të improvizuar jashtë qytetit, por ai u injorua kryesisht nga gjermanët, të cilët kaluan nëpër të disa herë. Personeli i tërhequr i ushtrisë jugosllave gjithashtu drejtoi një numër pikash kontrolli, në kundërshtim me marrëveshjen e arritur me NATO.[3] Më shumë se dhjetë ditë pas ardhjes së trupave të KFOR-it, trazirat dhe vrasjet në mesin e popullatës civile vazhduan të përhapen, deri në atë pikë sa komandanti gjerman vendosi një shtetrrethim nga mesnata deri në orën 5 të mëngjesit.[4]
Nuk pati incidente të mëtejshme me forcat jugosllave, megjithëse një tank Leopard 2a5 gjuajti katër raunde paralajmëruese në qytetin e Rrahovecit. kur atje shpërthyen trazirat më 26 qershor 1999.[12][13] Kjo ishte hera e parë që një tank Leopard 2 gjuajti armë 120 mm në zemërim.[13]
Shih edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ a b c d Koelbl, Susanne (7 shkurt 2000). "BUNDESWEHR : "Der Kampf, das ist das Äußerste"". www.spiegel.de. Marrë më 2020-04-18.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ a b c d "German troops met by snipers at Prizren". Associated Press, 14 June 1999
- ^ a b c d e "Happy Throng Assails Lingering Serbs" by John Ward Anderson and Peter Finn. The Washington Post, 14 June 1999
- ^ a b German Force Savors 'Moral' Postwar Debut by Mrjorie Miller. Los Angeles Times, 17 June 1999
- ^ a b c NATO forces find possible mass grave in Kosovo Arkivuar 30 janar 2020 tek Wayback Machine. CNN, 14 June 1999
- ^ "Kosovo: Schießerei am deutschen Kontrollpunkt" [Kosovo: shooting at German checkpoint]. SPIEGEL ONLINE (në gjermanisht). 14 qershor 1999. Arkivuar nga origjinali më 10 maj 2013. Marrë më 18 janar 2016.
- ^ Serbs shot dead as 'drunks' defy Nato, by Maggie O'Kane. The Guardian, 14 April 1999
- ^ "Serbs killed in clashes with Nato peace force". The Independent (në anglisht). 1999-06-14. Marrë më 2020-04-17.
- ^ "Kosovo: Prizren: German NATO Troops kill Serb Snipers | AP Archive". www.aparchive.com. Marrë më 2020-04-17.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Friesendorf, Cornelius (2018). How Western Soldiers Fight: Organizational Routines in Multinational Missions (në anglisht). Cambridge University Press. fq. 154. ISBN 978-1-108-42910-8.
- ^ Flowers Turn to Bullets in Prizren: German Troops Kill Attacking Serb[lidhje e vdekur], by Philip Smuckler. The Washington Times, 14 June 2014
- ^ Grummitt, David (2020). Leopard 2: NATO's First Line of Defence, 1979–2020 (në anglisht). Pen and Sword Military. fq. 60. ISBN 978-1-5267-7413-2.
- ^ a b "Bundeswehr Leopard 2 MBT At 40 ~ Part 6". Joint Forces News (në anglishte britanike). 2020-04-26. Marrë më 2021-06-20.