Loki

Loki është një perëndi në mitologjinë e nordike. Loki është djali i Fárbauti dhe Laufey, dhe vëllai i Helblindi dhe Býleistr. Loki është i martuar me perëndeshën Sigyn dhe kanë dy djem, Narfi dhe / ose Nari dhe Váli. Nga jötunn Angrboða, Loki është babai i Helës, ujku Fenrir dhe gjarpri botëror Jörmungandr. Në formën e një pele, Loki u mbars nga hamshori Svaðilfari dhe lindi kalin me tetë këmbë Sleipnir.

Imazh i një dorëshkrimi Islandez nga shekulli i 18-të që tregon Lokin me shpikjen e tij, rrjetën e peshkimit.

Ashtu si perënditë e tjera, Loki është një ndërrues i formës dhe në burime të veçanta shfaqet në formën e një salmoni, një pelë, një mizë dhe ndoshta një gruaje të moshuar me emrin Þökk (nordishtja e vjetër 'faleminderit'). Marrëdhëniet pozitive të Lokit me perënditë përfundojnë me rolin e tij në inxhinierinë e vdekjes së perëndisë Baldr. Përfundimisht, djali i lindur posaçërisht i Odinit, Váli, lidh Lokin me të brendshmet e një prej djemve të tij. Në Edda prozaike, ky djalë, Nari ose Narfi, vritet nga një tjetër djalë i Lokit, i cili quhet edhe Váli.

Ndërsa ndonjëherë është miqësor me perënditë, Loki inxhinieron vdekjen e perëndisë së dashur Baldr dhe për këtë perënditë përfundimisht e lidhin atë me të brendshmet e disa prej fëmijëve të tij, ku ai përpëlitet nga dhimbja. Perëndesha Skaði është përgjegjëse për vendosjen e një gjarpri sipër tij ndërsa ai është i lidhur. Gjarpri i pikon nga sipër helm që Sigyn e mbledh në një tas; megjithatë, ajo duhet të zbrazë tasin kur të jetë plot dhe helmi që pikon ndërkohë bën që Loki të përpëlitet nga dhimbja, duke shkaktuar kështu tërmete.

Loki është parathënë që përfundimisht të shkëputet nga lidhjet e tij dhe, midis forcave të jötnar, të shkojë në betejë me perënditë, kohë gjatë së cilës fëmijët e tij luajnë një rol kyç në shkatërrimin e të gjithë njerëzve përveç dy njerëzve mbi ngjarjet e Ragnarök. Loki ka një armiqësi të veçantë me perëndinë Heimdallr. Të dy në fakt janë profetizuar për të vrarë njëri-tjetrin gjatë Ragnarök.

Loki është dëshmuar në Edda poetike, e përpiluar në shekullin e 13-të nga burime të mëparshme tradicionale: Edda prozaike dhe Heimskringla, e shkruar në shekullin e 13-të nga Snorri Sturluson; Poezitë e Runës Norvegjeze, në poezinë e skalds dhe në folklorin skandinav. Loki mund të përshkruhet në Snaptun Stone, Kirkby Stephen Stone dhe Gosforth Cross. Studiuesit kanë debatuar për origjinën dhe rolin e Lokit në mitologjinë nordike, të cilën disa e kanë përshkruar si atë të një perëndie mashtrues. Loki është përshkruar ose referuar në një larmi mediash në kulturën moderne popullore.

Shih edhe

• Neopaganizmi
• Mitologjia nordike
• Paganizmi nordik
• Neopaganizmi gjerman

Literatura

• Arvidsson, Stefan (2006). Aryan Idols: Indo-European Mythology as Ideology and Science. University of Chicago Press. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Bellows, Henry Adams (1936). The Poetic Edda: Translated from the Icelandic with an Introduction and Notes. Princeton University Press/American Scandinavian Foundation. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Calverley, William Slater (1899). Notes on the Early Sculptured Cross: Shrines in Monuments in the Present Diocese of Carlisle. T. Wilson. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Dickins, Bruce (1915). Runic and Heroic Poems of the Old Teutonic Peoples. Cambridge University Press. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Faulkes, Anthony (Trans.) (1995). Edda. Everyman. ISBN 0-460-87616-3. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Larrington, Carolyne (Trans.) (1999). The Poetic Edda. Oxford World's Classics. ISBN 0-19-283946-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Lindow, John (2001). Norse Mythology: A Guide to the Gods, Heroes, Rituals, and Beliefs. Oxford University Press. ISBN 0-19-515382-0. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Madsen, Hans Jørgen (1990). "The god Loki from Snaptun". Oldtidens Ansigt: Faces of the Past. Det kongelige Nordiske Oldskriftselskab. ISBN 87-7468-274-1. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Hirschfeld, Max (1889). Untersuchungen zur Lokasenna. Acta Germanica 1.1 (në gjermanisht). Berlin: Mayer & Müller. fq. 1. Lokka.
• Orchard, Andy (1997). Dictionary of Norse Myth and Legend. Cassell. ISBN 0-304-34520-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• von Schnurbein, Stefanie (2000). "The function of Loki in Snorri Sturluson's 'Edda'". History of Religions. University of Chicago Press. 40 (2): 109–124. doi:10.1086/463618. JSTOR 3176617. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Simek, Rudolf (2007). Dictionary of Northern Mythology. translated by Angela Hall. D.S. Brewer. ISBN 978-0-85991-513-7. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Thorpe, Benjamin (1907). The Elder Edda of Saemund Sigfusson. Norrœna Society. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Turville-Petre, E. O. G. (1964). Myth and Religion of the North: The Religion of Ancient Scandinavia. Holt, Rinehart and Winston. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)