Mercosur

Mercosur ose Mercosul (Spanjisht: Mercado Común del Sur, Portugalisht: Mercado Comum do Sul, Guarani: Ñemby Ñemuha, Shqip: Tregu i Përbashkët Jugor) është një marrëveshje ekonomike dhe politike midis Argjentinës, Brazilit, Paraguajt, Uruguajt dhe Venezuelës. U themeluar në vitin 1991 nga Traktati i Asuncionit, i cili u ndryshua më vonë dhe azhornua nga Traktati i Ouro Pretos i vitit 1994.

Qëllimi i tij është të promovojë tregtinë e lirë dhe lëvizjen e lirë të mallrave, njerëzve, dhe valutës. Gjuhët zyrtare janë Guarani^[1], portugalisht dhe spanjisht. Tashmë unioni është një bashkim i plotë doganor. Mercosur dhe Komuniteti i Kombeve të Andeve janë unione doganore që janë komponentë të Unionit të Kombeve të Amerikës Jugore.

Mercosur lindi si ide në vitin 1985, kur presidentët Raúl Alfonsín i Argjentinës dhe José Sarney i Brazilit nënshkruan Prgramin e Integrimit dhe Bashkëpunimit Ekonomik Argjentinë-Brazil ose PICE (Portugalisht: Programa de Integração e Cooperação Econômica Argentina-Brasil, Spanjisht: Programa de Integración y Cooperación Económica Argentina-Brasil)^[2]. Programi gjithashtu propozoi Gauço-n si një monedhë për tregtinë rajonale.

Anëtarësimi i plotë për Venezuelën ka hyrë në fuqi më 31 korrik 2012^[3]^[4], pas pezullimit të Paraguajit, më 22 qershor 2012 për shkelje të klauzolës Demokratike të Merkosurit. Më parë, Venezuela kishte nënshkruar një marrëveshje anëtarësimi më 17 qershor 2006 ^[5], por pranimi i saj u bllokua nga Senati i Paraguajit.

Themelimi i Parlamentit Merkozurin u ra dakord në samitin presidencial e dhjetorit të vitit 2004. Çdo vend duhet të ketë 18 përfaqësues pavarësisht popullsisë.

Bolivia, Kili, Kolumbia, Ekuadori dhe Peruja aktualisht kanë statusin anëtarë të asociar.

Struktura ekonomike e Mercosurit

Pjesëmarrja në përqindje e çdo anëtari në GDP e Mercosur-it

Me informata nga CIA World Factbook i vitit 2004, në dollarë amerikanë. Vlerësimet e Bankës Botërore për PBB-në janë të ndryshme.

Shteti	PBB (GDP)	Eksportet	Popullsia
Brazili	$1.492.000 milionë	$95.000 milionë	184,2 milionë
Argjentina	$483.000 milionë	$33.700 milionë	39,1 milionë
Uruguai	$49.000 milionë	$2.200 milionë	3,4 milionë
Paraguai	$30.000 milionë	$2.940 milionë	6,2 milionë
Venezuela	$145.000 milionë	$35.840 milionë	24 milionë
Totali i Mercosur-it	$2.199.000 milionë	$169.680 milionë	256.9 milionë
Kolumbia	$231.000 milionë	$15.500 milionë	44 milionë
Kili	$169.000 milionë	$29.200 milionë	15,1 milionë
Peru	$155.000 milionë	$12.300 milionë	27,9 milionë
Ekuadori	$50.000 milionë	$7.650 milionë	13,2 milionë
Bolivia	$22.000 milionë	$1.986 milionë	8,6 milionë
Totali i Mercosur-it + shtetet e asociuara	$ 3.832.000 milionë	$418.716 milionë	469,7 milionë

Anëtarët

Shtetet anëtarë të përhershëm^[6]:

Shtetet anëtarë të asociuar^[7] :

Referime

^ "Buscar". Arkivuar nga origjinali më 25 dhjetor 2013. Marrë më 10 shtator 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Tratado de Integración, Cooperación y Desarrollo entre Brasil y Argentina
^ "Mercosur welcomes Venezuela, suspends Paraguay". Reuters. 29 qershor 2012. Arkivuar nga origjinali më 19 nëntor 2013. Marrë më 2 gusht 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "Venezuela irrumpe en el Mercosur". El País. 31 korrik 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "Venezuela is Officially Accepted in MERCOSUR". Arkivuar nga origjinali më 21 tetor 2013. Marrë më 2 gusht 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "ESTADOS PARTES DEL MERCOSUR". Arkivuar nga origjinali më 6 tetor 2014. Marrë më 2 gusht 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "ESTADOS ASOCIADOS DEL MERCOSUR". Arkivuar nga origjinali më 18 janar 2013. Marrë më 2 gusht 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Lidhej të jashtme

Faqja Zyrtare e Merkozurit Arkivuar 25 shkurt 2011 tek Wayback Machine
Radio Mercosur - Faqja e internetit dhe radio në internet

[1] "Buscar". Arkivuar nga origjinali më 25 dhjetor 2013. Marrë më 10 shtator 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] Tratado de Integración, Cooperación y Desarrollo entre Brasil y Argentina

[3] "Mercosur welcomes Venezuela, suspends Paraguay". Reuters. 29 qershor 2012. Arkivuar nga origjinali më 19 nëntor 2013. Marrë më 2 gusht 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[4] "Venezuela irrumpe en el Mercosur". El País. 31 korrik 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[5] "Venezuela is Officially Accepted in MERCOSUR". Arkivuar nga origjinali më 21 tetor 2013. Marrë më 2 gusht 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[6] "ESTADOS PARTES DEL MERCOSUR". Arkivuar nga origjinali më 6 tetor 2014. Marrë më 2 gusht 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[7] "ESTADOS ASOCIADOS DEL MERCOSUR". Arkivuar nga origjinali më 18 janar 2013. Marrë më 2 gusht 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]