Wikipedia

Michael Faraday

Michael Faraday FRS (22 shtator 1791 - 25 gusht 1867) ishte një shkencëtar anglez që ka kontribuar në fushën e elektromagnetizmit dhe elektro-kimisë. Zbulimet e tij kryesore përfshijnë ato të induksionit elektromagnetik, diamagnetizëm dhe elektrolizës.

Michael Faraday
Michael Faraday, 1842
Lindi(1791-09-22)22 shtator 1791
Newington Butts, Angli
VdiqGabim: Nevojitet datë e vlefshme vdekjeje (data e parë): data, muaji, viti
Hampton Court, Middlesex, England
KombësiaAngleze
Njohur përligji i induksionit te Faradeit, Elektrokimi, efekti Faradei, kafazi i Faradeit, konstantja e Faradeit, kupa Faradei, ligji i Faradeit per elektrolizen, paradoksi i Faradeit, rrotulluesi i Faradeit, efekti i efiçenses-Faradei, vala Faradei, rrota Faradei, Linjat e forces
ÇmimetRoyal Medal (1835 & 1846), Copley Medal (1832 & 1838), Rumford Medal (1846), Albert Medal (Royal Society of Arts) (1866)
Karriera shkencore
FushatFizike dhe Kimi
InstitucionetRoyal Institution
InfluencesHumphry Davy, William Thomas Brande
Nënshkrimi

Edhe pse Faraday kishte nivel të ulët arsimor, ai ishte një nga shkencëtarët më me ndikim në histori. Ai e arriti me hulumtimet e tij në fushën magnetike përreth një përcjellësi me rrymë të vazhdueshme me të cilën Faraday e themeloi bazën për konceptin e fushës elektromagnetike në fizikë. Faraday gjithashtu doli në përfundim se magnetizmi mund të ndikojë rrezet e dritës dhe se ka pasur një marrëdhënie themelore mes dy fenomeneve.[1][2] Ai në mënyrë të ngjashme zbuloi parimin e induksion elektromagnetik, diamagnetizmin, dhe ligjet e elektrolizës. Shpikje e tij e pajisjeve elektromagnetike rrotulluese formuan themelin e teknologjisë motor elektrik, dhe kjo ishte kryesisht për shkak të përpjekjeve të tij që të energjisë elektrike u bë praktike për përdorim në teknologji. 

Si kimist, Faraday zbuloi benzinë​​, hetoi sherbet klatrat e klorit, shpiku një formë e hershme e furrë Bunsen dhe sistemin e numrave oksidimi, dhe e popullarizuar terminologji të tilla si anode, katodë, electrode, dhe jon. Faraday në fund të fundit u bë Profesor i parë dhe më kryesorja Fullerian e Kimisë në Royal Institution të Britanisë së Madhe, një pozicion të jetës. 

Faradei ishte një experimentues i shkëlqyer i cili i përcolli idetë e tij në një gjuhë të qartë dhe të thjeshtë; aftësitë e tij matematikore, megjithatë, nuk shtrihet aq sa trigonometri apo çfarëdo, por algjebër të thjeshtë. James Clerk Maxwell mori punën e Faraday dhe të tjerët, dhe të përmbledhur atë në një grup të ekuacioneve që është pranuar si bazë e të gjitha teorive moderne të dukurive elektromagnetike. Për përdorime të Faraday të vijave të forcës, Maxwell ka shkruar se ata tregojnë Faraday "se në të vërtetë ka qenë një matematikan i një niveli mjaft të lart - prej të cilit, matematicienët e së ardhmes mund të nxjerrin metoda të vlefshme dhe pjellore".[3] Sistemi Ndërkombëtar i Njësive të kapacitetit në nderim të tij është emërtuar farad. 

Albert Einstein mbante nje portret të Faradeit në murin studios së tij, së bashku me fotografinë e Isak Njutonit dhe James Clerk Maxwell.[4] Fizikanti Ernest Rutherford deklaroi: "Kur kemi parasysh madhësinë dhe shkallën e zbulimeve të tij dhe ndikimin e tyre në përparimin e shkencës dhe industrisë, nuk ka nder më të madh për të paguar për kujtimin e Faradeit, një nga zbuluesit më të mëdhenj shkencor të të gjitha kohërave".[5]

Jeta Personale

Redakto

Jeta e Hershme

Redakto

Faraday ka lindur në Newington butts,[6] e cila tani është pjesë e London Borough e Southwark, por që ishte atëherë një pjesë periferike e Surrey.[7] Familja e tij ishte e kamur: babai i tij, James, ishte anëtar i sektit Glassite e krishterimit. James Faradei e trasferoi gruan dhe dy fëmijët e tij gjatë dimrit të vitit 1790 nga Outhgill në Westmorland, ku ai ishte nxënës i farkëtarit të fshatit, në Londër.[8] Michael lindi në vjeshtën e atij viti. I riu Michael Faraday, që ishte i treti i katër fëmijëve, mori vetëm arsimimin bazë, por megjithate do te arsimohej ne menyre autodikdakte.[9] Në moshen katërmbëdhjetë vjeçare ai nisi formimin profesional ne punishten e George Riebau, një libralidhës dhe librashitës lokal në Blandford Street. Gjatë formimit të tij profesional, shtatë-vjeçar, ai lexoi shumë libra, duke përfshirë edhe ate te Isaac Watts, Përmirësimi i Mendjes, dhe ai i zbatoi me entuziazëm parimet dhe sugjerimet e përfshira në të. Në këtë kohë ai gjithashtu ka zhvilluar një interes në shkencë, sidomos në energji elektrike. Faradei ishte frymëzuar veçanërisht nga bisedat e librit të Kimisë së Jane Marcet.

Jeta e rritur

Redakto
 
Portret i Farada-it ne vitet e tridhjeta

Në 1812, në moshën njëzet, dhe në fund të mësimit të profesionit të tij, Faraday ndjekur leksione nga kimisti i shquar angleze Humphry Davy i Institucionit Mbretërore dhe të Shoqërisë Mbretërore, dhe John Tatum, themeluesi i Shoqërisë filozofike të Qytetit. Shumë nga biletave për këto ligjërata janë dhënë për Faraday nga William Dance, i cili ishte një nga themeluesit e Shoqërisë Mbretërore të Filarmonisë. Faraday më pas i dërgoi Davy një libër treqind faqesh bazuar në shënimet që i kishte marrë gjatë këtyre ligjëratave. Përgjigja Davy ishte i menjëhershëm, lloj, dhe të favorshme. Kur Davy dëmtuar shikimin në një aksident me Trichloride azotit, ai vendosi të punësojë Faraday si një sekretar. Kur një nga asistentët e Institucionit Mbretërore, John Payne, u shkarkua, Sir Humphry Davy i duhej një zëvendësues dhe caktoi Faraday si asistent kimist në Institucionin Mbretërore më 1 mars 1813.[1] Shume shpejt Davy i besoi Faraday-t pregatitjen e epruvetave te trikloridit te nitrogjenit dhe te u demtuan nga nje shperthim i kesaj substance rrezikshmerisht shume te ndjeshme.[10] 

Në shoqërinë angleze të kohës të bazuar në klasa, Faradei nuk konsiderohej një fisnik. Kur Davy të paraqitura nga një turne të gjatë të kontinentit në 1813-15, shërbëtor i tij nuk dëshironte të shkuar. Në vend të kësaj, Faradei shkoi si asistent shkencor Davy-së, dhe u pyet për të vepruar si shërbëtor Davy deri një zëvendësim mund të gjendet në Paris. Faradei ishte e detyruar të luaj rolin e shërbëtor, si dhe asistent gjatë gjithë udhëtimit. Gruaja Davy-së, Jane Apreece, nuk pranoi të trajtojë Faraday si të barabartë (duke e bërë atë të udhëtojë jashtë trajner, hani me shërbëtorët, etj), dhe e bëri Faraday në mënyrë të mjerë që ai parashikohet të kthehej në Angli vetëm dhe duke hequr dorë shkenca krejt. Udhëtimi bëri, megjithatë, t'i japë atij akses të elitës shkencore të Evropës dhe ekspozuar atë në një mori të stimulimit të ideve.[1]

Faraday u martua me Sarah Barnard (1800-1879) më 12 qershor 1821.[11] Ata u takuan me familjet e tyre në kishen Sandemanian dhe ai e pranoi besimin e tij në konventin e Sandemanian muajin qe ata ishin të martuar. Ata nuk patën femijë.[6]

Faradei ishte një i krishterë i devotshëm; emërtimi i tij Sandemanian ishte një degë e Kishës së Skocisë. E pra, pas martesës së tij, ai shërbeu si dhjak dhe për dy mandate si një plak në shtëpinë e mbledhjeve të rinisë së tij. Kisha e tij ishte vendosur në krye Palit në fortifikatë. Kjo shtëpi takim u zhvendos në vitin 1862 në Barnsbury Grove, Islington; ky vend North London ishte ku Faraday shërbeu dy vitet e fundit të mandatit të tij të dytë si plak para dorëheqjen e tij nga posti.[12][13] Biografet e tij kanë vënë në dukje se "një ndjenjë e fuqishme uniteti mes Perëndisë dhe natyrës pershkon jetën dhe veprave e Faraday-t".[14]

Jeta e mevonëshme

Redakto
 
Michael Faraday ne vitin 1861

Në qershor 1832, Universiteti i Oksfordit i dha Faraday-t graden Doctor of Civil Law (honorary). Gjatë jetës së tij, Faradeit iu dhane urdhra, dekorime dhe medalje kalorsiake te Mbreterise se Bashkuar si mirenjohje per sherbimin e tij ndaj shkences, te cilat ai i refuzoi ne baza fetare, duke besuar se ishte kunder fjales se Bibles te akumulosh pasuri dhe te kerkosh shperblimin e botes, duke deklaruar se parapelqente te mbetej "thjesht zoti Faraday deri ne fund".[15] Ai refuzoi dy here te behej President i Royal Society.[16] Faraday u zgjodh anëtar i jashtëm i Akademisë Mbretërore suedeze te Shkencave në vitin 1838, dhe u zgjodh një nga tetë anëtarët e huaj të Akademise Franceze te Shkencave në 1844.[17] Ne 1849 ai u zgjodh anetar i asociuar i Royal Institute of the Netherlands, e cila dy vite me vone u be Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences dhe ai si pasoje u be anetar i jashtem.[18]

Faraday vuajti nje ezaurim nervor ne 1839 por u kthye menjehere ne kerkimet elektromagnetike.[19] Në vitin 1848, si rezultat i përfaqësuesve te bashkëshortes se Princit, Michael Faraday-t iu ofrua qendrimi ne shtëpine e Hampton Court në Middlesex, pa asnje shpenzim. Kjo ishte Master Mason's House, me vone e quajtur Faraday House, dhe tani No. 37 Hampton Court Road. Ne 1858 Faraday doli ne pension per te jetuar ketu.[20]

Kur u pyet nga qeveria britanike për të këshilluar mbi prodhimin e armëve kimike për përdorim në Luftën e Krimesë (1853-1856), Faradei nuk pranoi të marrë pjesë duke përmendur arsye etike.[21]

Faraday vdiq në shtëpinë e tij në Hampton Court më 25 gusht 1867, ne moshen 75 vjeçare. Ai e kishte refuzuar me pare varrimin në Westminster Abbey, por ka një pllakë përkujtimore atje, pranë varrit Isaac Newton-it. Faradei ishte varrosur në seksionin jo-Anglikane të Highgate Cemetery. Hirshfeld, në biografinë e tij thote se Faradei ishte paaftesuar nga një semundje mendore në fund të jetës së tij dhe nuk ishte në gjendje për të kryer ndonjë hulumtim më domethenes.

Arritjet shkencore

Redakto

Kimi

Redakto

Puna e hershme Faradeit kimike ishte si asistent Humphry Davy. Faradei ishte i përfshirë në mënyrë të veçantë në studimin e klorit; ai zbuloi dy komponimet reja të klorit dhe karbonit. Ai gjithashtu i kryer eksperimentet e para përafërt për përhapjen e gazrave, një fenomen që ishte i pari vuri në dukje nga John Dalton. Rëndësia fizike e këtij fenomeni ishte shpallur më të plotë nga Thomas Graham dhe Joseph Loschmidt. Faraday beri te lengshem me sukses disa gazra, hetoi lidhjet e çelikut, dhe prodhuar disa lloje të reja të qelqit të destinuara për qëllime optike. Një mostër e një nga këto gota të rënda pas u bë historikisht të rëndësishme; kur xhami është vendosur në një fushë magnetike Faraday përcaktohet rrotullimin e avionit e polarizimit të dritës. Ky ekzemplar ishte edhe substanca e parë gjeti që do të neveriten nga polet e një magnet. 

  •  
    Pajisjet e perdorura nga Faraday per te bere qelq, shfaqur ne Royal Institution
  •  
    Michael Faraday ne laboratorin e tij, vitet 1850.
  •  
    Studimi i Michael Faraday-t ne Royal Institution.
  •  
    Apartamenti i Michael Faraday-t ne Royal Institution.
  •  
    Artisti Harriet Jane Moore qe dokumentoi jeten e Faradeit ne akuarel.

Faraday shpiku një formë te hershme të asaj që do te behej Bunsen burner, e cila është në përdorim praktik në laboratorët shkencorë nëpër botë si një burim të përshtatshëm të ngrohjes.[22][23] Faradei punoi gjerësisht në fushën e kimisë, zbuluar substancave kimike të tilla si benzinë ​​(të cilën ai e quajti bicarburet e hidrogjenit), dhe liquefying gazeve të tilla si klor.Lëngëzim i gazeve ndihmoi për të vendosur se gazrat janë avujt e lëngjeve që posedojnë një pikë shumë të ulët e vlimit, dhe i dha një bazë më të fuqishme në konceptin e bashkimit molekulare. Në 1820 Faraday raportuar sintezën e parë të komponimeve të bëra nga karboni dhe klori, hekzakloroetani (C2Cl6) dhe tetrakloroetileni (C2Cl4), dhe i publikoi rezultatet e tij vitin tjeter.[24][25][26] Faradei përcaktoi edhe përbërjen e klorines hidrat klathrat, e cila qe zbuluar nga Humphry Davy në vitin 1810.[27][28] Faradei është gjithashtu përgjegjës për zbulimin e ligjeve te elektrolizës dhe për popullarizimin e terminologjive të tilla si anodë, katodë, elektrode dhe jon, kushte te propozuara në nje pjesë të madhe nga William Whewell. 

Faradei ishte i pari për të raportuar atë që më vonë u quajt nanoparticles metalike. Në 1847 ai zbuloi se pronat optike e koloide ari ndryshonte nga ato të korresponduese metalit pjesa më e madhe. Kjo ishte ndoshta vëzhgimi i parë raportuar nga efektet e madhësisë kuantike, dhe mund të konsiderohet të jetë lindja e nano-shkences.[29]

Elektricitet dhe magnetizëm

Redakto

Faraday është i njohur mirë për punën e tij në lidhje energjisë elektrike dhe magnetizëm. Eksperimenti i tij i parë i regjistruar ishte ndërtimi i një grumbull voltës me shtatë monedha të ha'penny, bërë pirg së bashku me shtatë disqe të bilancit të zinkut, dhe gjashtë copa letre lagur me ujë të kripur. Me këtë grumbull ai dekompozuar sulfat e magnezi (letër e parë për Abbott, 12 korrik 1812).

 
Nje nga eksperimentet e vitit 1831 te Faraday-t duke treguar induksionin. Bateria e lengshme (djathtas) dergon nje rrym elektrike nepermjet nje spirale te vogel (A). Kur çohet brenda dhe jashte spirales se madhe (B), fusha e saj magnetike indukton voltazh momental ne spirale, i cili regjistrohet nga galvanometri (G).
 
Rrotullimi Elektromagnetik eksperiment i Faradait, 1821[30]

 

Në 1821, menjëherë pas fizikanti danez Hans Kristian dhe kimist Orsted zbuloi fenomenin e elektromagnetizmit, Davy dhe shkencëtar britanik William Hyde Wollaston u përpoq, por dështoi, për të hartuar një motor elektrik.[2] Faradei, duke diskutuar problemin me dy burrave , vazhdoi për të ndërtuar dy pajisje për të prodhuar atë që ai e quajti "rrotullimi elektromagnetike". Një nga këto, tani i njohur si motor homopolar, shkaktoi një lëvizje të vazhdueshme rrethore që ishte shkaktuar nga forca magnetike rrethore rreth një tel që zgjatet në një pishinë të merkurit ku ishte vendosur një magnet;teli më pas do të rrotullohen rreth magnetit nëse furnizohen me aktuale nga një bateri kimike. Këto eksperimente dhe shpikje formuan themelin e teknologjisë moderne elektromagnetike. Në zemërim e tij, Faradei publikuar rezultatet pa pranuar veprën e tij me ose Wollaston ose Davy. Polemika rezultuar në kuadër të Shoqërisë Mbretërore të tendosura marrëdhëniet e tij me mentor Davy dhe mund të ketë kontribuar në caktimin Faraday në aktivitete të tjera, të cilat për pasojë penguar përfshirjen e tij në kërkimin elektromagnetike për disa vjet.[31][32]

Nga zbulimin e tij të parë në 1821, Faradei vazhdoi punën e tij laboratorike, duke eksploruar pronat elektromagnetike e materialeve dhe zhvillimin e përvojën e nevojshme. Në 1824, Faradei ngritur pak kohë deri një qark për të studiuar nëse një fushë magnetike mund të rregulluar rrjedhjen e një aktuale në një teli ngjitur, por ai nuk gjeti asnjë lidhje të tillë.[33] Ky eksperiment ndjekur punë të ngjashme kryer me dritë dhe magnet tre vjet më parë dritë që dha rezultate identike.[34][35] Gjatë shtatë viteve të ardhshme, Faradei shpenzoi shumë nga koha e tij per përsosjen e recetës se tij për cilësitë optike te qelqit, borosilikati i plumbit,[36] të cilën ai e përdori në studimet e tij të ardhshme duke lidhur driten me magnetizmin[37] Në kohën e tij të lirë, Faradei vazhduar botuese punën e tij eksperimentale në optikë dhe Elektromagnetizmi; ai i kryer korrespondencë me shkencëtarë të cilin ai e kishte takuar në udhëtimet e tij nëpër Evropë me Davy, dhe që ishin gjithashtu duke punuar në elektromagnetizmit.[38] Dy vjet pas vdekjes së Davy, në vitin 1831, ai filloi serinë e tij të madh eksperimentesh, në të cilën ai e zbuluar induksion elektromagnetik, duke shënuar në ditarin e tij laborator më 28 tetor 1831 ai ishte; "duke e bërë shumë eksperimente me magnet të madh të Shoqërisë Mbretërore.[39]

 
Nje diagram e aparatit me unaze hekuri-spirale te Faradeit

Zbulimi i madh i Faraday erdhi kur ai përfundoi dy mbështjellje izoluar prej teli rreth një unazë hekuri, dhe gjeti se me kalimin e një aktuale nëpër një spirale ne një çast te dhene është e detyruar nga spiralja tjetër.[2] Kjo dukuri është e njohur tani si induksionit reciprok.[40] [39 ] Aparati me unaze hekuri-spirale është ende në shfaqje në Royal Institucion. Në eksperimentet e mëvonshme, ai zbuloi se në qoftë se ai lëvizur një magnet përmes një lak prej teli një aktuale elektrike rrodhi në atë tel.Aktuale gjithashtu rrodhi nëse lak është lëvizur mbi një magnet stacionare. Demonstratat e tij e themeluar që një fushë magnetike ndryshon prodhon një fushë elektrike; kjo lidhje ishte modeluar matematikisht nga James Clerk Maxwell si ligji Faraday-së, e cila më pas u bë një nga katër ekuacionet Maxwell, dhe të cilat kanë nga ana evoluar në përgjithësimin e njohur sot si fushën e teorisë. Faraday më vonë do të përdorë parimet që ai kishte zbuluar për të ndërtuar dinamo elektrike, paraardhësi i gjeneratorë të energjisë moderne dhe motor elektrik. 

 
Kimistet anglez Michael Faraday (djathtas) dhe John Frederic Daniell (majtas), te konsideruar tashme si themelues te elektro-kimise

Në 1832, ai përfundoi një seri eksperimentesh që kanë për qëllim hetimin karakterin e rëndësishëm të energjisë elektrike; Faraday përdorur "statik", bateri, dhe të "energjisë elektrike të kafshëve" të prodhuar e fenomenit të elektrostatike tërheqëse, elektrolizë, magnetizëm, etj Ai arriti në përfundimin se, në kundërshtim me mendimin shkencor të kohës, ndarjet mes "llojeve" të ndryshme të energjisë elektrike ishin të gënjeshtërt. Faraday në vend propozoi se vetëm "energjia elektrike" ekziston, dhe duke ndryshuar vlerat e sasisë dhe intensitetit (aktuale dhe tensionit) do të prodhojnë grupe të ndryshme fenomenesh.[2]

Afër fundit të karrierës së tij, Faradei propozoi se forcat elektromagnetike shtrihen në hapësirën e zbrazët rreth përçuesit. Kjo ide u hodh poshtë nga shkencëtarët të tij, dhe Faraday nuk jetoi për të parë pranimin eventual të propozimit të tij nga komuniteti shkencor. Koncepti Faradeit e vijave të fluksit që vijnë nga organet e ngarkuara dhe magnet siguruar një mënyrë për të kujtoj fushat elektrike dhe magnetike; se modeli konceptual ka qenë vendimtare për zhvillimin e suksesshëm të pajisjeve elektromekanike që dominuan inxhinieri dhe industrisë për pjesën e mbetur të shekullit të 19.

Diamagnetizmi

Redakto
 
Michael Faraday duke mbajtur nje shufer qelqi te tipit qe ai perdori ne 1845 per te treguar se magnetizmi mund te ndikoi driten ne nje material dielektrik.[41]

Në 1845, Faradei zbuloi se shumë materiale të shfaqin një kundershtim të dobët ndaj një fushe magnetike: një fenomen qe ai e quajti diamagnetism.[42]

Faraday zbuloi gjithashtu se plani i polarizimit të dritës linearisht të polarizuar mund të ndërrohen nga zbatimi i një fushë magnetike të jashtëm përafruar me drejtimin në të cilën drita është në lëvizje. Kjo tashmë është quajtur efektin e Faraday. Ai shkroi në fletoren e tij: "Unë kam pasur sukses më në fund në ndriçues një kurbë magnetike apo vijës së forcës dhe në magnetising një rreze dritë".[43]

Më vonë në jetën e tij, në vitin 1862, Faradei përdorur një spektroskopin për të kërkuar për një ndryshim të ndryshme të dritës, ndryshimi i vijave spektrale nga një fushë magnetike aplikuar. Pajisjet në dispozicion të tij ishte, megjithatë, të pamjaftueshme për përcaktimin përfundimtar të ndryshimit fantazme. Pieter Zeeman më vonë përdorur një aparat të përmirësuar për të studiuar të njëjtin fenomen, botuar rezultatet e tij në 1897 dhe marrë çmimin Nobel vitin 1902 në Fizikë për suksesin e tij. Si në 1897 letër e tij[44] dhe fjalimin e tij të fitimit të Nobelit,[45] Zeeman bërë referencë në punën e Faraday-së.

Kafazi i Faraday-it

Redakto

Në punën e tij në energji elektrike statike, eksperimenti Faradeit kovë me akull treguar se akuza banuar vetëm më e jashtme e një dirigjent të akuzuar, dhe të ngarkuar të jashtme nuk kishte asnjë ndikim në asgjë të mbyllur brenda një dirigjent. Kjo është për shkak se akuzat e jashtme të rishpërndarë të tilla që fushat e brendshme për shkak të tyre të anulluar. Ky efekt mbrojtur është përdorur në atë që është e njohur tani si një kafaz Faraday. 

Royal Institucion dhe shërbimi publik

Redakto
 
Michael Faraday takon babain Thames, nga Punch magazine (21 korrik 1855)
 
Dhoma e farit ne mesin e viteve 1800

Faradei kishte një lidhje të gjatë me Institucionin Mbretërore të Britanisë së Madhe. Ai u emërua Asistent Superintendent i Dhomës së Institucionit Mbretërore në 1821.[46] Ai u zgjodh anëtar i Shoqërisë Mbretërore në 1824.[6] Në vitin 1825, ai u bë Drejtor i Laboratorit të Royal Institucion.[46] gjashtë vjet më vonë, në 1833, Faradei u bë Profesor i parë Fullerian i Kimisë në Institutin Mbretërore të Britanisë së Madhe, një pozitë për të cilën ai është emëruar për jetën pa detyrimin për të dhënë leksione. Sponsor dhe mentor i tij ishte John 'Mad Jack' Fuller, i cili krijoi pozicion në Institucionin Royal për Faraday. 

Përtej hulumtimet e tij shkencore në fusha të tilla si kimi, energji elektrike, dhe magnetizëm në Institucionin Royal, Faradei ka ndërmarrë të shumta, dhe shpesh shumë kohë, projektet e shërbimit për ndërmarrje private dhe qeveria britanike. Kjo punë përfshinte hetimet e shpërthimeve në minierat e qymyrit, duke qenë një dëshmitar ekspert në gjykatë, dhe së bashku me dy inxhinierë nga Shans Vëllezërit c.1853, përgatitjen e qelqi me cilësi të lartë optik, i cili është kërkuar nga fatit për lighthouses saj. Në 1846, së bashku me Charles Lyell, ai prodhuar një raport të gjatë dhe të detajuar mbi një shpërthim të rëndë në minierë qymyrguri në Haswell County Durham, i cili vrau 95 minatorë. Raporti i tyre ishte një hetim i përpiktë i mjekësisë ligjore dhe tregoi se pluhuri qymyr kontribuar në ashpërsia e shpërthimit. Raporti duhet të ketë paralajmëruar pronarët e qymyrit e rrezikut të shpërthimeve të pluhurit qymyrit, por rreziku u injoruar për më shumë se 60 vjet, deri në Senghenydd minierë qymyrguri Disaster të vitit 1913.

Si një shkencëtar i respektuar në një komb me interesa të forta detare, Faradei shpenzuar sasi të gjerë të kohës në projekte të tilla si ndërtimin dhe funksionimin e shtëpive të lehta dhe mbrojtjen e fundeve të anijeve nga korrozioni. Punëtori i tij ende qëndron në Trinity vozë mbi ujë skelë mbi Zinxhiri dhe vozë mbi ujë Store, pranë far vetëm të Londrës, ku ai i kryer eksperimentet e para në ndriçim elektrik për faret.[47]

Faradei ishte gjithashtu aktiv në atë që tani do të quhet shkencë e mjedisit, ose inxhinieri. Ai hetuar ndotjes industriale në Swansea dhe u konsultuar për ndotjen e ajrit në Mint Mbretërore. Në korrik 1855, Faradei ka shkruar një letër për The Times në temën e gjendjes faull të lumit Thames, e cila rezultoi në një karikaturë shpesh-ribotuar në Punch. (Shih gjithashtu që duhma e Madhe.)

Faraday ndihmuar me planifikimin dhe gjykimit të ekspozitave për Ekspozitën e Madhe të 1851 në Londër. Ai gjithashtu këshilloi Galeria Kombëtare në pastrimin dhe mbrojtjen e mbledhjen e saj të artit, dhe shërbeu në Komisionin Kombëtar Galeria Site në 1857.[48]

Edukimi ishte një tjetër e zonave të Faraday të shërbimit; ai leksione mbi këtë temë në vitin 1854 në Royal Institucion, dhe në 1862 ai u shfaq përpara një Komisioni Shkollave Publike për të dhënë pikëpamjet e tij mbi arsimin në Britaninë e Madhe. Faraday ndërhyri edhe në negativisht në magjepsje e publikut me tavolinë-kthese, hipnozë, dhe seanca, dhe në duke vepruar kështu dënuar si sistem arsimor të vendit publikun dhe.[49]

 
Michael Faraday duke shperndare leksione per Krishtlindje ne Royal Institution ne 1856.

Para ligjërates se tij të famshme të Krishtlindjeve, Faradei mbajti leksione për kimi filozofike Shoqëria e Qytetit ne 1816-1818 në mënyrë që të percaktonte më tej cilësinë e leksioneve të tij.[50] Mes 1827 dhe 1860 në Institucionin Royal në Londër, Faradei dha një seri nëntëmbëdhjetë Krishtlindjeve leksione për të rinjtë, një seri e cila vazhdon edhe sot. Objektivi i Faradeit ligjëratave Krishtlindjeve ishte për të paraqitur shkencën për publikun e gjerë në shpresën e tyre frymëzues dhe gjenerimin e të ardhurave për Institucionin Royal. Ata ishin ngjarje të rëndësishme në kalendarin sociale mes zotërinjtë Londrës. Gjatë rrjedhës së disa letra për shokun e tij të ngushtë Benjamin Abbott, Faraday paraqiti rekomandimet e tij në artin e nga leksionet: Faraday shkroi "një flakë duhet të ndezur në fillim dhe mbahet gjallë me shkëlqim palodhur deri në fund".[51] Leksionet e tij. ishin të lumtur dhe të mitur, i pëlqej mbushjen flluska sapun me gazrave të ndryshme (për të përcaktuar nëse janë apo jo ata janë magnetike) para shikuesve të tij dhe të mrekulluar në ngjyrat e pasur e dritave të polarizuara, por leksionet ishin gjithashtu të thellë filozofike. Në leksionet e tij ai u bëri thirrje audienca e tij të marrin në konsideratë mekanizmin e eksperimenteve të tij: "ju e dini shumë mirë se akull gjithandej mbi ujë. . . Pse plluskon akulli? Mendoni per kete, dhe filozofoni"[52] Subjektet e tij perfshinin: 

  • 1827 Kimia
  • 1829 Elektriciteti
  • 1832 Kimia
  • 1835 Elektriciteti 
  • 1837 Kimia
  • 1841 bazat e Kimisë 
  • 1843 Parimet e para të Energjisë Elektrike 
  • 1845 bazat e Kimisë 
  • 1848 Historia Kimike e një qiriri
  • 1851 Forcat tërheqëse
  • 1852 Kimia
  • 1853 Elektriciteti voltaik
  • 1854 Kimia e djegies 
  • 1855 Cilesite dalluese të Metaleve te zakonshme
  • 1856 Forcat tërheqëse 
  • 1857 Elektriciteti Statik
  • 1858 Cilesite e metaleve
  • 1859 Forcat e ndryshme të materies dhe marrëdhëniet e tyre me njëra-tjetren 
  • 1860 Historia Kimike e një qiriri  

Perkujtimet

Redakto
 
Statuja e Michael Faraday Savoy Place, Londer. Skulpture e John Henry Foley

Një statujë e Faradeit qëndron në Savoy Place, Londër, jashtë Institutit të Inxhinierisë dhe Teknologjisë. Gjithashtu në Londër, Michael Faraday Memorial, projektuar nga arkitekti brutale, Rodney Gordon dhe ka përfunduar në vitin 1961, është në Elephant & Castle sistemin rrotullues, pranë vendlindja e Faraday-së në Newington butts. Faraday Shkolla është e vendosur në Trinity vozë mbi ujë skelë ku punëtori i tij ende qëndron mbi Zinxhiri dhe vozë mbi ujë Store, pranë farit te vetëm të Londrës.[53] 

Faradei Xhennete është një park i vogël në WALWORTH, Londër, jo larg nga vendlindja e tij në Newington butts. Ky park shtrihet në repartin e këshillit lokal të Faraday në London Borough e Southwark. Shkolla fillore Michael Faraday ndodhet në Estate Aylesbury në Walworth.[54]

Një ndërtesë në Londër Universitetin e Jugut Bank, e cila pret departamentet inxhinierike elektrike të Institutit është quajtur Faraday Wing, për shkak të afërsisë me vendlindjen e Faraday-së në Newington butts. Një sallë në Universitetin Loughborough u emërua pas Faraday në vitin 1960. Pranë hyrjes në sallë ngrënie e saj është një hedh bronzi, e cila përshkruan simbolin e një transformator elektrik, dhe brenda ka varet një portret, si në nder Faradeit. Një ndërtesë tetë-histori në Universitetin e shkencës dhe inxhinierisë kampus Edinburgut është quajtur për Faraday, siç është një sallë e ndërtuar kohët e fundit e akomodimit në Universitetin Brunel, ndërtesën kryesore të inxhinierisë në Universitetin Swansea, dhe ndërtimin mësimore dhe eksperimentale fizikës në Universitetin e Northern Illinois. Ish Stacioni Faraday i Britanise se Madhe në Antarktidë është emërtuar ne nder te tij.[55]

Rruget qe jane quajtur Faraday mund të gjenden në shumë qytete Britanike (si për shembull, në Londër, Fife, Swindon, Basingstoke, Nottingham, Whitby, Kirkby, Crawley, Newbury, Swansea, Aylesbury dhe Stevenage), ashtu si dhe në Francë (Paris), Gjermani (Berlin -Dahlem, Hermsdorf), Kanada (Quebec, Deep River, Ottawa, Ontario), dhe Shtetet e Bashkuara (Reston, Virginia).

Një Shoqëria Mbretërore e Arteve pllakë blu, zbuluar në 1876, përkujton Faraday në 48 Blandford Street në distriktin Marylebone të Londrës.[56] Nga viti 1991 deri në vitin 2001, fotografia Faradeit paraqitur në faqën e pasme të Seria E 20 £ kartëmonedhave të emetuara nga Banka e Anglisë. Ai u shfaq duke zhvilluar një ligjëratë në Institucionin Royal me aparatin me shkëndija Magnetiko-elektrike.[57] Në vitin 2002, Faradei u rendit numri 22 në listën e BBC-së me 100 britanikët me te medhenj, pas një votimi ne të gjithe Mbreterine e Bashkuar.[58]

Instituti Faraday për Shkencën dhe Fenë e mori emrin e vet ne nder te shkencëtarit, i cili e pa besimin e tij si pjesë integrale te studimit te tij shkencor. Logo e Institutit bazohet edhe në zbulimet e Faraday-s. Ajo u krijua në vitin 2006 nga një grant $ 2.000.000 nga Fondacioni Templeton John për të kryer kërkime akademike, për të nxitur të kuptuarit e ndërveprimit ndërmjet shkencës dhe fesë, dhe të angazhohen të kuptuarit e publikut në të dyja subjektet e kësaj fushe.[59][60]

Jeta dhe kontributet në electromagnetics Faradeit ishte tema kryesore e episodit te dhjetë të serise dokumentarare 2014 shkenca amerikan, Cosmos:. Një hapësirë-kohës Odyssey, e cila u transmetua në Fox dhe National Geographic Channel.[61]

Referime

Redakto
  1. ^ a b c Michael Faraday Arkivuar 5 qershor 2013 tek Wayback Machine. Encyclopaedia Britannica e 1911-ës.
  2. ^ a b c d "Archives Michael Faraday biography - The IET". theiet.org. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ The Scientific Papers of James Clerk Maxwell Volume 1 fq. 360; Courier Dover 2003, ISBN 0-486-49560-4
  4. ^ "Einstein's Heroes: Imagining the World through the Language of Mathematics", nga Robyn Arianrhod UQP, reviewed by Jane Gleeson-White, 10 November 2003, The Sydney Morning Herald.
  5. ^ Rao, C.N.R. (2000). Understanding Chemistry. Universities Press. ISBN 81-7371-250-6. fq. 281.
  6. ^ a b c Frank A. J. L. James, 'Faraday, Michael (1791–1867)', Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, shtator 2004; online edn, Jan 2008 kontrolluar me 3 mars 2009
  7. ^ Për një përmbledhje të jetës së Faradey-t duke përfshirë edhe fëmijërinë e tij, shiko faqet 175–83 të EVERY SATURDAY: A JOURNAL OF CHOICE READING, Vol III të publikuar në Cambridge në 1873 nga James R. Osgood & Co.
  8. ^ Implikimi ishte se, nepermjet anetaresise ne kete sekt, James-i zbuloi mundesi shumta punesimi tjeterkund. James-i u fut ne London meeting house ne 20 shkurt 1791 dhe e trasferoi familjen menjehere pas kesaj. Shiko Cantor, fq. 57–8.
  9. ^ "Michael Faraday." History of Science and Technology. Houghton Mifflin Company, 2004. Answers.com 4 June 2007
  10. ^ Thomas, fq. 17
  11. ^ Regjistri ne St. Faith-in-the-Virgin prane Katedrales se Shen Palit, e deshmon 12 qershorin si daten e rregjistrimit te marteses. Deshmitarja ishte babai i Sarah-s, Edward. Martesa e tyre kishte 16 vjet para marteses dhe Aktit te regjistrimit te 1837. Shiko Cantor, fq. 59.
  12. ^ Cantor, fq. 41–43, 60–4, dhe 277-80.
  13. ^ Paul's Alley gjendej 10 ndertesa me ne jug te Barbican Estate. Shiko faqen 330 te James Elmes (1831) Topographical Dictionary of the British Metropolis.
  14. ^ Baggott, Jim (2 shtator 1991). "The myth of Michael Faraday: Michael Faraday was not just one of Britain's greatest experimenters. A closer look at the man and his work reveals that he was also a clever theoretician". New Scientist. Marrë më 6 shtator 2008. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ West, Krista (2013). The Basics of Metals and Metalloids. Rosen Publishing Group. ISBN 1-4777-2722-1. fq. 81.
  16. ^ Todd Timmons (2012). "Makers of Western Science: The Works and Words of 24 Visionaries from Copernicus to Watson and Crick". fq. 127.
  17. ^ Gladstone, John Hall (1872). Michael Faraday. London, UK: Macmillan and Company. fq. 53. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  18. ^ "M. Faraday (1791–1867)". Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. Marrë më 17 korrik 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  19. ^ Bowden, Mary Ellen (1997). Chemical Achievers: The Human Face of the Chemical Sciences. Chemical Heritage Foundation. ISBN 0-941901-12-2. fq. 30.
  20. ^ Twickenham Museum on Faraday and Faraday House Arkivuar 14 dhjetor 2014 tek Wayback Machine; accessed 14 August 2014.
  21. ^ Croddy, Eric; Wirtz, James J. (2005). Weapons of Mass Destruction: An Encyclopedia of Worldwide Policy, Technology, and History. ABC-CLIO. fq. Faqe 86. ISBN 1-85109-490-3. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  22. ^ Jensen, William B. (2005). "The Origin of the Bunsen Burner" (PDF). Journal of Chemical Education. 82 (4). Bibcode:2005JChEd..82..518J. doi:10.1021/ed082p518. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  23. ^ Faraday (1827), fq. 127.
  24. ^ Faraday, Michael (1821). "On two new Compounds of Chlorine and Carbon, and on a new Compound of Iodine, Carbon, and Hydrogen". Philosophical Transactions. 111: 47. doi:10.1098/rstl.1821.0007. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  25. ^ Faraday, Michael (1859). Experimental Researches in Chemistry and Physics. London: Richard Taylor dhe William Francis. fq. 33–53. ISBN 0-85066-841-7. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  26. ^ Williams, L. Pearce (1965). Michael Faraday: A Biography. New York: Basic Books. fq. 122–123. ISBN 0-306-80299-6. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  27. ^ Faraday, Michael (1823). "On Hydrate of Chlorine". Quarterly Journal of Science. 15: 71. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  28. ^ Faraday, Michael (1859). Experimental Researches in Chemistry and Physics. London: Richard Taylor and William Francis. fq. 81–84. ISBN 0-85066-841-7. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  29. ^ "The Birth of Nanotechnology". Nanogallery.info. 2006. Arkivuar nga origjinali më 5 dhjetor 2019. Marrë më 25 korrik 2007. Faraday beri disa perpjekje per te shpjeguar çfare e shkaktonte ngjyrimin e ndezur ne perzieriet e arit, duke thene se fenomini i njohur duket se tregon se nje variacion i thjeshte ne masen e therrmijave te arit çon ne rezultate te ndryshme ngjyrash. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  30. ^ Faraday, Michael (1844). Experimental Researches in Electricity. Vëll. 2. ISBN 0-486-43505-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Shiko figuren 4.
  31. ^ Hamilton, fq. 165–71, 183, 187–90.
  32. ^ Cantor, fq. 231–3.
  33. ^ Thompson, fq. 95.
  34. ^ Thompson, fq. 91. Ky rezultat laboratorik ilustroi teorine e Faradeit per lidhjen midis drites dhe fenomenit elektromagnetik ne 10 shtator 1821.
  35. ^ Cantor, fq. 233.
  36. ^ Thompson, fq. 95–98.
  37. ^ Thompson, fq. 100.
  38. ^ Induktimi fillestar laboratorik i Faradeit ndodhi ne fundin e nentorit 1825. Studimi i tij qe ndikuar shume nga kerkimi qe ishte duke u zhvilluar nga shkencetaret europian Ampere, Arago dhe Oersted sic tregohet nga shenimet ne ditarin e tij. Cantor, fq. 235–44.
  39. ^ Gooding, David; Pinch, Trevor; Schaffer, Simon (1989). The Uses of Experiment: Studies in the Natural Sciences. Cambridge University Press. ISBN 0-521-33768-2. fq. 212.
  40. ^ Van Valkenburgh (1995). Basic Electricity. Cengage Learning. ISBN 0-7906-1041-8. fq. 4–91.
  41. ^ Detaj i nje gravure nga Henry Adlard, e bazuar ne nje foto te meparshme te Maull & Polyblank rreth vitit 1857. Shiko National Portrait Gallery, UK
  42. ^ James, Frank A.J.L (2010). Michael Faraday: A Very Short Introduction. Oxford University Press. ISBN 0-19-161446-7. fq. 81.
  43. ^ Day, Peter (1999). The Philosopher's Tree: A Selection of Michael Faraday's Writings. CRC Press. ISBN 0-7503-0570-3. fq. 125.
  44. ^ Zeeman, Pieter (1897). "Efekti i magnetizmit mbi natyren e drites se rrezatuar nga nje substance". Nature. 55 (1424): 347. Bibcode:1897Natur..55..347Z. doi:10.1038/055347a0. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  45. ^ "Pieter Zeeman, Nobel Lecture". Marrë më 29 maj 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  46. ^ a b "Michael Faraday (1791–1867)". The Royal Institution. Marrë më 20 shkurt 2014. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  47. ^ Smith, Denis (2001). London and the Thames Valley. Thomas Telford. ISBN 0-7277-2876-8. fq. 236.
  48. ^ Thomas, fq. 83
  49. ^ Shiko The Illustrated London News, korrik 1853, per komentet e Faradeit.
  50. ^ Lan, B. L. (2001). "Michael Faraday: Prince of lecturers in Victorian England". The Physics Teacher. 39: 32. doi:10.1119/1.1343427. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  51. ^ Hirshfeld, Alan (2006). The Electric Life of Michael Faraday. New York: Walker & Company. ISBN 0-8027-1470-6
  52. ^ Seeger, R. J. (1968). "Michael Faraday and the Art of Lecturing". Physics Today. 21 (8): 30. doi:10.1063/1.3035100. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  53. ^ Fisher, Stuart (2012). Rivers of Britain: Estuaries, tideways, havens, lochs, firths and kyles. A&C Black. ISBN 1-4081-5583-4. fq. 231.
  54. ^ Michael Faraday Primary School Arkivuar 29 mars 2012 tek Wayback Machine. michaelfaradayschool.co.uk
  55. ^ Faraday Station F — History Arkivuar 18 maj 2013 tek Wayback Machine. antarctica.ac.uk
  56. ^ "FARADAY, MICHAEL (1791–1867)". English Heritage. Marrë më 23 tetor 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  57. ^ "Withdrawn banknotes reference guide". Bank of England. Arkivuar nga origjinali më 10 qershor 2011. Marrë më 17 tetor 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  58. ^ "100 great Britons – A complete list". Daily Mail. 21 gusht 2002. Marrë më 28 korrik 2012. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  59. ^ "Faraday Institute for Science and Religion: Interdisciplinary Research and Projects". templeton.org. Arkivuar nga origjinali më 11 janar 2012. Marrë më 7 mars 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  60. ^ About us Arkivuar 13 dhjetor 2009 tek Wayback Machine, Faraday Institute
  61. ^ Overbye, Dennis (4 mars 2014). "A Successor to Sagan Reboots 'Cosmos'". New York Times. Marrë më 17 qershor 2014. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
 
Chemische Manipulation, 1828

Bibliografia

Redakto

Librat e Faradeit, me perjashtim te Chemical Manipulation, ishin koleksione artikuj shkencor ose transkriptime ligjeratash.[1] Ditari i Faradeit eshte publikuar sapo ai vdiq, si dhe volumet e shumta te letrave dhe shenimeve te udhetimeve me Davy-n ne 1813–1815.

Biografi

Redakto
 
Wikimedia Commons ka materiale multimediale në lidhje me: Michael Faraday.


Lidhje te jashtme

Redakto

Biografi

Redakto

Te tjera

Redakto
  1. ^ Hamilton, fq. 220
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Michael_Faraday&oldid=2727207"