Mongozi i kënetës ose mangusta e kënetës ( Atilax paludinosus ) është një mongoz i mesëm vendas në Afrikën nën-Sahariane , ku banon kryesorja pranë ujërave të ëmbla . Ёshtë renditur si shqetësimi më i vogël në listën e kuqe të IUCN që nga viti 2008.

Mongozi i kënetës
Statusi i ruajtjes
Klasifikimi shkencor e
Unrecognized taxon (fix): Atilax
Lloji:
Emri binomial
Atilax paludinosus
G. Cuvier, 1829

Taksonomia Redakto

Emri gjenerik Atilax u prezantua në 1826 nga Frédéric Cuvier . Më 1829, Georges Cuvier iu referua një mongoze ​​në kënetat e Provincën e Kepit duke përdorur emrin shkencor Herpestes paludinosus .  member është i vetmi anëtar i gjinisë Atilax .

Anatomia Redakto

Leshi i mongozit të kënetës është kafe e kuqërremtë e errët deri në të zezë me qime roje me ngjyrë të bardhë dhe të dobët . Flokët pas qafës dhe para shpinës janë të shkurtra, por më të gjata në këmbët e pasme dhe në bisht. Muzgu i saj është i shkurtër me një gojë me ngjyrë të dobët , mustaqe të shkurtra dhe një rhinarium të zhveshur . Ka 36 dhëmbë. Veshët e tij të shkurtër janë të rrumbullakët. Ka dy thithka . Këmbët e tij kanë pesë shifra fleksibël secila me kthetra të lakuar , por pa asnjë gërshet. Thembra e këmbëve të tij është lakuriq.

Femrat matin 48,72 cm (19,18 in) në gjatësi kokë-trup, dhe meshkujt 51,38 cm (20,23 in), me një bisht të gjatë 32,18–34,11 cm (12,67–13,43,3). Në peshë, të rriturit variojnë nga 2.56 deri në 2.95 kg (5.6 në 6.5 lb). Të dy gjinitë kanë gjëndra anale në një qese që prodhojnë një sekretim të nuhatjes muskulare.

Shpërndarja dhe habitati Redakto

Mongozi i kënetës ndodhet në Afrikën Nën-Sahariane nga SenegaliEtiopi , dhe në jug në Afrikën Jugore , përveç Namibisë. Ai banon në ligatinat me ujë të ëmbël si kënetat përgjatë lumenjve dhe rrjedhave të ngadalta, por edhe në grykëderdhje në zonat bregdetare. Ai ishte futur ndoshta në ishullin Pemba në Arkipelagun Zanzibar .

Guinea, Parkut Kombëtar të Nigerit Epërme , ai u regjistrua gjatë studimeve të kryera në vitin 1996 për vitin 1997. Në Gabon , Parku Kombëtar Moukalaba-Doudou  , është regjistruar vetëm në habitatet pyjore gjatë një studimi dy muaj në vitin 2012.

Në malësitë e Etiopisë , ai u regjistrua në një lartësi prej 3.950 m (12.960 ft) në Parkun Kombëtar të Maleve Bale .

Sjellja dhe ekologjia Redakto

Mangusta e kënetës është e vetmuar . Ёshtë një notar i shkëlqyeshëm dhe mund të zhyten deri në 15 sekonda, duke përdorur këmbët e tij për të vozitur. Në tokë, ai zakonisht ecën ngadalë, por gjithashtu mund të lëvizë shpejt. Mongozi i kënetës me radio në Kwa-Zulu Natal treguan aktivitet krepuskular dhe ishin aktivë nga pak pas perëndimit të diellit deri pas mesnatës, por jo gjatë ditës. Një mongozi i kënetës mashkull me radio e kapur në Rezervën Speciale të Dzanga-Sangha ishte më aktive në mëngjesin e hershëm dhe në mbrëmjet e vonë. Gjatë ditës ai pushoi në grykëderdhje të vendosura në zona të thata mbi ujë dhe baltë në një mbulesë të dendur me bar të lartë dhe bimë ngjitjeje .

Sjellja dhe dieta Redakto

Sjellja e ushqyerjes së tetë mongozave të kënetës të robëruar u studjua në 1984. Pasi u vendosën, ata e kapën me gojë dhe e vranë jashtë ujit. Ata vranë brejtës dhe bretkosat duke i kafshuar në kokë, dhe herë pas here edhe i shkundnin. Kur mbaruan së ngrëni, ata fshinë gojën me putrat. Ata thyen vezët duke i hedhur prapa ndërmjet këmbëve. Pjesa e mongozave të kënetës të mbledhura rreth Liqenit të Shën Lucisë përmbante mbetjet kryesore të krustaceve , amfibëve , insekteve dhe peshqve. Mongozat e kënetës u vunë re të ushqehen me gaforre të baltës ( Scylla serrata ) në breg të detit. Ata hushqehen me celipedë dhe hapi kafaz i kraharorit të ushqehen me përmbajtjen trupit.  Ata depozitojnë copëza në vendet specifike të guralecave të vendosura në shkurre të ulëta, në shkëmbinj ose rërë shumë larg nga buza e ujit. Pjesa e mongozës së kënetës e mbledhur në një habitat bregdetar shkëmbor përmbante mbetje sandhoppers , gaforret e bregut ( Cyclograpsus punctatus ), Oxystele sinensis dhe kërmijtë Tropidophora . Kërkime në Nigerinë juglindore zbuloi se mongozi i kënetës ka një dietë të kudondodhur . Ai ushqehet me brejtësit si minjtë gjigand me xhepa ( Cricetomys ), miu i Teminksë ( Mus musculoides), Miu me gëzof të butë i Tullbergit ( Praomys tulbergi ), bretkosat e barit ( Ptychadena ), Bretkosat dem kurorëzuar  ( Hoplobatrachus occipitalis ), gjarprin lajmëtar ( Crotaphopeltis hotamboeia ), Mudskiperët ( Periophthalmus ), insekte të tilla si merimangat dhe Coleoptera , kërmijnt ,Bivalvia , Decapoda si dhe frutat, manaferrat dhe farat.

Riprodhimi Redakto

Pas një gestacioni prej 69 deri në 80 ditë, femrat lindin një pjellë prej dy deri tre të rinj, të cilat janë të verbër plotësisht. Sytë e tyre hapen midis ditës 9 dhe 14,  në fillim janë kaltërosh dhe ndryshojnë në kafe në moshën tre javë. Kanali i tyre i veshit hapet midis ditës 17 dhe 28. Femrat të fillojë ia ndau gjinin pasardhësit e tyre të hershme në ditën e 30, dhe të rinj janë zvjerdhur plotësisht nga mosha e dy muaj.

Krëcënimi Redakto

Në vitin 2006, u vlerësua se rreth 950 mangusta kënete janë gjuajtur çdo vit në pjesën Kamerun të pyjeve bregdetare Cross-Sanaga-Bioko .  

Referime Redakto

  1. ^ E. Do Linh San; F. M. Angelici; A. H. Maddock; C. M. Baker; J. Ray (2015). "Atilax paludinosus". IUCN Red List of Threatened Species. 2015: e.T41590A45204865. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)