Julius Robert Oppenheimer: Dallime mes rishikimesh
Augesti (diskuto | kontribute) Krijuar nga përkthimi i faqes "J. Robert Oppenheimer" |
(Pa ndryshime)
|
Versioni i datës 11 korrik 2020 15:23
Julius Robert Oppenheimer ( 22 prill 1904 - 18 shkurt 1967) ishte fizikant teoricien amerikan dhe profesor i fizikës në Universitetin e Kalifornisë, Berkeley . Oppenheimer ishte drejtuesi i luftës në Laboratorin e Los Alamos dhe është në mesin e atyre që janë quajtur si "baballarët e bombës nukleare" për rolin e tyre në Projektin Manhattan, i cili ishte një ndërmarrje e Luftës së Dytë Botërore për të zhvilluar armët e para nukleare . Bomba e parë nukleare u shpërthye me sukses në 16 korrik 1945, në provën e Trinitetit në New Mexico . Oppenheimer më vonë tha se gjatë kësaj ngjarje i kishin ardhur në mendje fjalë e Gita Bhagavad : "Tani unë jam bërë vdekja, shkatërruesi i botëve". [1] Në gusht 1945, këto armët u përdorën në bombardimin e Hiroshimas dhe Nagasakit .
J. Robert Oppenheimer | |
---|---|
U lind në | New York City, New York, U.S. | prill 22, 1904
Vdiq | Gabim: Nevojitet datë e vlefshme vdekjeje (data e parë): data, muaji, viti Princeton, New Jersey, ShBA. |
Kombësia | Amerikane |
Shkollimi | Harvard College Christ's College, Cambridge University of Göttingen |
Njohur për | Armët nukleare development Tolman–Oppenheimer–Volkoff limit Oppenheimer–Phillips process Born–Oppenheimer approximation |
Bashkëshorti/ja | |
Çmimet | Enrico Fermi Award (1963) |
Karriera shkencore | |
Fushat | Fizika teorike |
Institucionet | University of California, Berkeley California Institute of Technology Los Alamos Laboratory Institute for Advanced Study |
Këshilltarët e doktoraturës | Max Born |
Studentët e doktoraturës | Samuel W. Alderson David Bohm Robert Christy Sidney Dancoff Stan Frankel Willis Eugene Lamb Harold Lewis Philip Morrison Arnold Nordsieck Melba Phillips Hartland Snyder George Volkoff |
Nënshkrimi | |
Shënime | |
Vëllai i fizikantit Frank Oppenheimer |
Pasi mbaroi lufta, Oppenheimer u bë kryetar me ndikim i Komitetit të Përgjithshëm Këshillëdhënës së Komisionit të Energjisë Atomike së Shteteve të Bashkuara, që u krijuar rishtazi. Ai e përdori atë pozicion për të lobuar në kontrollin ndërkombëtar të energjisë bërthamore, për të shmangur përhapjen e armëve nukleare dhe garën e armatimit nuklearë me Bashkimin Sovjetik . Pasi provokoi zemërimin e shumë politikanëve me mendimet e tij të shprehura gjatë Frikësimit të Dytë të Kuq (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Second_Red_Scare" rel="mw:ExtLink" title="Second Red Scare" class="mw-redirect cx-link" data-linkid="122">Second Red Scare</a>), atij iu hoq leja e sigurisë (për të aksesuar informacione konfidenciale (security clearance) ) në një seancë shumë të reklamuar më 1954, dhe u zhvesh në mënyrë efektive nga ndikimi i tij i drejtpërdrejtë politik; por vazhdoi të ligjërojë, të shkruajë dhe të punojë në fizikë. Nëntë vjet më vonë, Presidenti John F. Kennedy i dha (dhe Lyndon B. Johnson e prezantoi) çmimin Enrico Fermi si një gjest i rehabilitimit politik .
Arritjet e oppenheimerit në fizikë përfshinin përafrimin e Born-Oppenheimer për funksionet e valëve molekulare, punën në teorinë e elektroneve dhe pozitroneve, procesin e Oppenheimer-Phillips në shkrirjen bërthamore dhe parashikimin e parë të tunelizimit kuantik . Me studentët e tij ai dha gjithashtu kontribute të rëndësishme në teorinë moderne të yjeve neutron dhe vrimat e zeza, si dhe në mekanikën kuantike, teorinë kuantike të fushës dhe ndërveprimet e rrezeve kozmike . Si mësues dhe promovues i shkencës, ai mbahet mend si një nga etërit themelues të shkollës amerikane së fizikës teorike që fitoi përparësi botërore në vitet '30. Pas Luftës së Dytë Botërore, ai u bë drejtor i Institutit për Studime të Avancuar në Princeton, New Jersey .
- ^ Hijiya, James A. (qershor 2000). "The Gita of Robert Oppenheimer" (PDF). Proceedings of the American Philosophical Society. 144 (2). ISSN 0003-049X. Arkivuar nga origjinali (PDF) më nëntor 26, 2013. Marrë më dhjetor 23, 2013.
{{cite journal}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)