Xhamia Mareeba,[1] e njohur zyrtarisht si Xhamia Përkujtimore e Distriktit dhe Mareeba,[2] është një xhami e vendosur në Mareeba, një qytet rural në Queensland, Australi.[3] Ndërtesa përmban një minare dhe një sallë ngjitur që përdoret për funksionet e komunitetit që strehon bibliotekën dhe dhomën e vizitorëve.[4][5] E lidhur me komunitetin australian shqiptar, xhamia (e ndërtuar në fund të viteve 1960) është në pronësi dhe qendra e Shoqatës Muslimane Shqiptare Australiane (Shoqëria Islame Mareeba).[4][6]

Xhamia Mareeba

Historia

Redakto

Në Mareeba, shumica e popullsisë myslymane përbëhet nga australianë shqiptarë,[7][6] shumë nga Shqipëria (rajoni i Korçës), të tjerë nga Kosova dhe Mali i Zi.[8][9] Duke filluar në periudhën ndërluftëtare mbërritën emigrantët shqiptarë dhe pas Luftës së Dytë Botërore, boshnjakët, tatarët dhe shqiptarët e tjerë u vendosën në Queensland të Veriut në zona ku kultivohej kallam sheqeri si Cairns.[7][8][5] Komuniteti vendas shqiptar i kushtoi përpjekjet e tij drejt ruajtjes së vlerave tradicionale dhe transmetimit të tyre. sidomos pasi ata vinin nga Shqipëria ku feja ishte e shtypur fort nga qeveria komuniste.[10] Ata kërkuan të themelojnë institucione dhe struktura islame që kishin lënë në atdheun e tyre.[10]

Të udhëhequr nga një imam shqiptar nga Kajro, të ardhurit e rinj shqiptarë në Mareeba formuan një organizatë, Shoqëria Muslimane Shqiptare Australiane (Shoqëria Islame Mareeba) në vitin 1953.[3][11][9] Një shtëpi u ble nga shoqëria dhe u ripërcaktua në një xhami. Në atë kohë, rreth 70 familje myslimane me prejardhje multikulturore jetonin në Mareeba.[4] Projekti për ndërtimin e një xhamie filloi me tokën e blerë nga Shoqëria Islame për 4000 dollarë në vitin 1968 në cep të Rrugës Walsh dhe Lloyd, e ndjekur nga ndërtimi (1969). Komuniteti Musliman Mareeba siguroi financa për të gjithë procesin e blerjes, planifikimit dhe ndërtimit të një xhamie.[4]

 
Pllakë që përkujton themelimin dhe kushtimin e xhamisë për ushtarët e rënë australianë

Ndihma erdhi nga Tom Roy, një arkitekt që projektoi xhaminë dhe Patty Cannon, një ndërtues vendas që e ndërtoi atë.[5][4][10] Buxhetit të Shoqërisë Islame i mungonin fondet për një minare dhe hark islamik, dhe Cannon i shtoi ato sipas dëshirës së tij me minaren që ishte një imitim, duke shërbyer vetëm si një veçori e projektimit.[5] Një ndërtesë e re moderne me tulla zëvendësoi shtëpinë e mëparshme që shërbente si xhami.[4][10][8]

Midis komuniteteve shqiptare brenda Australisë, respektohet për kontributin e saj në përpjekjet e Luftës së Dytë Botërore dhe veteranët e saj australianë të luftës.[12]ditën Anzac, në vitin 1970, kryetari i bashkisë Mareeba hapi xhaminë e re dhe ajo iu kushtua ushtarëve australianë që vdiqën në luftë.[4][10][12] Një mbishkrim u shtua nga komuniteti shqiptar si shprehje e dëshirës së tij për të krijuar lidhje të ngushta me popullsinë më të gjerë vendase.[4][9][10] Aty thuhet: "Xhamia Përkujtimore e Distriktit dhe Mareeba, e ngritur nga Shoqata Shqiptare Australiane Muslimane: Kjo shtëpi e Zotit u kushtohet atyre që dhanë jetën e tyre në mbrojtjen e Australisë dhe në vlerësim të të gjithë atyre që shërbyen. 'Të mos harrojmë' 25 prill, 1970".[4][1][13] Bashkangjitur në murin e përparmë të xhamisë me tulla (ana e majtë), mbishkrimi është një përkujimore lufte dhe pjesë e Listës së Aseteve të Trashëgimisë Përkujtimore të Luftës Mareeba Shire.[1]

Menjëherë pas hapjes së xhamisë, imamit iu dha aftësia për të regjistruar martesat.[10] Si pjesë e marrëdhënieve më të ngushta, komuniteti i gjerë i dha një zonë të varrezave komunitetit mysliman për varrime dhe varre, me pamje nga perëndimi në përputhje me traditën islame.[10]

Xhamia që nga themelimi i saj është bërë qendër e komunitetit lokal mysliman.[4] Deri në vitin 1986, anëtarësia myslimane e Shoqërisë Islame Mareeba numëronte rreth 300 njerëz. Një sallë iu shtua xhamisë në pjesën e pasme të ambienteve për ngjarjet festive dhe funksionet myslimane, që përfshin një dhomë vizitorësh dhe bibliotekë.[4] Në fillim të shekullit të njëzetë, pjesë të komunitetit shqiptar Mareeba janë vendas të brezit të tretë, të pestë ose të gjashtë.[4][5] Xhamia shërben si pikë qendrore për komunitetin shqiptar që ndihmon në ruajtjen e traditave familjare dhe identitetit fetar.[5]

40 vjetori i xhamisë u festua në vitin 2010.[5] Në shtator 2014, fjala "e keqe" u spërkat në xhaminë Mareeba dhe për incidentin u fajësua reagimi kundër-mysliman mbi bastisjet e policisë anti-terroriste në Brisbane dhe Sydney.[14][2][15] Xhamia Mareeba ka marrë pjesë në Ditën Kombëtare të Hapur të Xhamisë, e mbajtur në të gjithë Australinë për anëtarët e publikut të gjerë për ta vizituar, mbështetur ose njohur veten me Islamin dhe myslimanët.[16]

Anëtarët e Shoqërisë Islame Mareeba janë kryesisht fermerë.[9] Në fillim të shekullit të 21-të, xhemati i xhamisë është multikulturor, i përbërë nga shqiptarë të vendosur në vend dhe të ardhur të rinj myslimanë nga Kosova, Bosnja, Uzbekistani dhe Turqia.[5] Imami shqiptar jep mësime dhe ligjërime javore, ndërsa mësimet e tjera islame zhvillohen në fundjavë.[4][5] Duke filluar nga fillimi i viteve 2000, imami aktual në detyrë është Benjamin Murat.[5][17]

Shih gjithashtu

Redakto

Lidhjet e jashtme

Redakto

Referime

Redakto
  1. ^ a b c Dunne, Nettie (2020). Mareeba Shire War Memorial Heritage Asset List 2015: Mapping Our Anzac History (PDF) (në anglisht). Mareeba Shire Council. fq. 11.
  2. ^ a b Uhr, Grace (21 shtator 2014). "Information sought on Mareeba mosque anti-Islam vandalism" (në anglisht). Cairns Post. Marrë më 10 gusht 2020.
  3. ^ a b Haveric 2019, pp. 153-154.
  4. ^ a b c d e f g h i j k l m Haveric 2019, p. 154.
  5. ^ a b c d e f g h i j Davis, Sam (28 prill 2010). "Keeping the faith" (në anglisht). Marrë më 10 gusht 2019.
  6. ^ a b Jupp 2001, p. 166.
  7. ^ a b Haveric, Dzavid (2019). Muslims making Australia home: Immigration and Community Building (në anglisht). Melbourne University Publishing. fq. 153. ISBN 9780522875829.
  8. ^ a b c Volz, Martin (2009). "Tropical tapestry - North Queensland is home to a diverse range of communities of people who choose to live amid the forests and fruit". Big Issue Australia (në anglisht) (342): 19.
  9. ^ a b c d We are Queenslanders Contemporary multicultural tapestry of people (PDF) (në anglisht). Queensland Government. 2015. fq. 12–13. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 17 mars 2022. Marrë më 7 prill 2022.
  10. ^ a b c d e f g h Carne 1984, pp. 191-192.
  11. ^ Jupp, James (2001). The Australian People: An Encyclopedia of the Nation, its People and their Origins (në anglisht). Cambridge: Cambridge University Press. fq. 167. ISBN 9780521807890.
  12. ^ a b Barry, James; Yilmaz, Ihsan (2019). "Liminality and Racial Hazing of Muslim Migrants: Media Framing of Albanians in Shepparton, Australia, 1930-1955". Ethnic and Racial Studies (në anglisht). 42 (7): 1178. doi:10.1080/01419870.2018.1484504. S2CID 149907029.
  13. ^ Carne, J.C. (1984). "Moslem Albanians in North Queensland" (PDF). përmbledhur nga Dalton, B. J. (red.). Lectures on North Queensland history (në anglisht). University of North Queensland. fq. 193. Marrë më 10 gusht 2020.
  14. ^ Milman, Oliver (23 shtator 2014). "Islamophobia: Tony Abbott urged to speak out against attacks on Muslims" (në anglisht). The Guardian. Marrë më 10 gusht 2020.
  15. ^ Withey, Andree; Mellor, Leonie (27 shtator 2014). "Brisbane mosque service brings Christian and Muslim leaders together" (në anglisht). ABC. Marrë më 10 gusht 2020.
  16. ^ Rigby, Mark (2 nëntor 2014). "National Mosque Open Day: North Qld mosques welcome public to dispel misconceptions about Islam" (në anglisht). ABC. Marrë më 10 gusht 2020.
  17. ^ "'It's out of character for Bob': Muslims in Katter's electorate saddened by anti-immigration comments" (në anglisht). Nine News. 17 gusht 2018. Marrë më 9 gusht 2020.